ಸರ್. TET ಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಕನ್ನಡ ಭೋಧನಾಶಾಸ್ತ್ರ pdf ಕಳಿಸಿ
Science bagge iro pusthakagalu idre send madi please outer space alience bagge e thara hosa vishayagalu vignanada bagge
ಸರ್ 'ಸಿರಿ ಸಂಪಿಗೆ 'ಪುಸ್ತಕ ಇದ್ದರೆ ಹಾಕಿ ಸರ್
Sir ನಾನು ಇವುಗಳಿಗಾಗಿ ತುಂಬಾ ಹುಡುಕಿದೆ ಸಿಗಲಿಲ್ಲ ಆದ್ರೆ ಇವತ್ತು ನಿಮ್ಮ website ನಲ್ಲಿ ಸಿಕ್ತು. ಇದೇ ರೀತಿ ಮುಂದುವರೆಸಿ.
Sir ದಯವಿಟ್ಟು ಬೀಚಿ ಅವರ ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ಹಾಕಿ 🙏
ಪರ್ವ ಕಾದಂಬರಿ PDF ಹಾಕಿ pls
Sampoorna Mahabharat pdf idre send madi please
sir sridevi bhagavath pdf haki
sir please upload UPSC syllabus related kannada pdf.
ದಯವಿಟ್ಟು, ಕನ್ನಡ ರತ್ನ ಕೋಶ ,ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪರಿಷತ್ ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ಹಾಕಿ.
Sir please add janapriya kanaka samputa by d javaregowda
ಕನ್ನಡ ಮಧ್ಯಮ ವ್ಯಾಕರಣ ಇದ್ರೆ ಹಾಕಿ ದಯಮಾಡಿ
ಕೌಡಿನ್ಯ ಬರೆದಿರುವ ಹಾಗೂ ಬಿ ಚಿ ಯ ಹಾಸ್ಯದ ಪುಸ್ತಕ ಹಾಕಿ.
ಶಾತವಾಹನರ ರಾಜ 17 ಹಾಲ ಬರಿದ ಗಥಸಪ್ತಸತಿ ಕಾವ್ಯ ಹಾಕಿ
ಮರಳಿ ಮಣ್ಣಿಗೆ ಅಪ್ಲೋಡ್ ಮಾಡಿ ಸರ್
ಮಂದ್ರ ಕಾದಂಬರಿ PDFಹಾಕಿ
ಬೀಚಿಯವರ ಕಾದಂಬರಿ PDFಹಾಕಿ
Shresta Santaru Kannada grantha
ಅನಕೃ ಕಾದಂಬರಿಗಳು ಪಿಡಿಎಫ್ ಇಲ್ವಾ ಸರ್
ತಾಯಿ ಮಗು and ಅನಂತ ಗೀತಾ pdf ಬೇಕು
ದಯವಿಟ್ಟು ನಾಟ್ಯ ಮಯೂರಿ ಪುಸ್ತಕ ಹಾಕಿ
ಕನ್ನಡ ರತ್ನ ಕೋಶ ಬುಕ್ ಹಾಕಿ sir
R. Narasimhacharya(R. Narasimhachar) avaru rachisiruva Guru Gamparodeyaru mattu 5 jana Moorkha Shishyara kuritaagi iruva ondu haasya pustaka aada 'NAGEGADALU'. Idannu Upload maadi. Ee Pustakavu tumba durlabhavaagide. Elliyaoo sigtaa illa. 🙏
Sir, R. NARASIMHACHARYA avaru rachisiruva Guru Gamparodeyaru mattu 5 jana Moorkha Shishyara kuritaagi iruva ondu haasya kriti 'NAGEGADALU'. Dayavittu idannu Upload maadi sir. Naanu ee pustakavannu kondukollalu utsukaraagiddene.
ಸರ್ ನಾರ್ಸಿಸ್ಟ್ ಕಾದಂಬರಿ ಹಾಕಿ ಸರ್
ಕನ್ನಡ ಶಬ್ದಕೋಶಕ್ಕಾಗಿ ನನ್ನ ಹುಡುಕಾಟ ಅಷ್ಟಿಷ್ಟಲ್ಲ...ನಿಮ್ಮಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿದ್ದರೆ ದಯಮಾಡಿ ಒಂದು ಅಂಕಣ ಕೇವಲ ಶಬ್ದಕೋಶಕ್ಕಾಗಿಯೇ ಮಿಸಲಿಡಿ...
ಕ ಸಾ ಪ ಕನ್ನಡ ರತ್ನ ಕೋಶ ಪುಸ್ತಕದ ಪ್ರತಿ ಇದ್ದರೆ ದಯವಿಟ್ಟು ಅಪ್ಲೋಡ್ ಮಾಡಿ
ನಿಮ್ಮ ಉತ್ತಮವಾದ ಕಾದಂಬರಿಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದ್ದೀರಾ ತುಂಬಾ ಚೆನ್ನಾಗಿದೆ ಹಾಗೆಯೇ ನಿಮ್ಮ ಮಹಾಕಾವ್ಯ ಎನಿಸಿಕೊಂಡ "ಸಂಪೂರ್ಣ ರಾಮಾಯಣ" ಹಾಗೂ "ಸಂಪೂರ್ಣ ಮಹಾಭಾರತ" ದ ಪುಸ್ತಕಗಳು ಇದ್ದಾರೆ ದಯವಿಟ್ಟು ಪಿಡಿಎಫ್ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಹಾಕಿ. ಇತ್ತಿಚೀನ ಯುವಕರು/ಯುವಕಿಯರಿಗೆ ಅದು ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಅನುಕೂಲವಾಗುತ್ತದೆ.
ಕನ್ನಡ ರತ್ನ ಕೋಶ ಪುಸ್ತಕದ ಪ್ರತಿ ಇದ್ದರೆ ದಯವಿಟ್ಟು ಅಪ್ಲೋಡ್ ಮಾಡಿ 🙏🙏🙏🙏
ಸರ್, ಅನಂತಮೂರ್ತಿಯವರ ಭಾರತೀಪುರ ಕಾದಂಬರಿಯನ್ನು upload maadi.
ಸರ್ ವಿವೇಕ ಚಿಂತಾಮಣಿ ಹಾಕಿ
ಕಿರಬೂರಿನ ಗಯ್ಯಾಳಿಗಳು book upload madi
ಬೀಚಿಯವರ ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನ ದೊರೆತಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸಿ ಧನ್ಯವಾದಗಳು
Karnataka state fire and emergency services manual kannada pdf kalsi
ದಯವಿಟ್ಟು ಬಿಂದು ಶೂನ್ಯ ಪುಸ್ತಕ PDF ಕಳಿಸಿ
Current Affairs
Click Below Image to Join Our Telegram For Latest Updates
Essay for psi exam in kannada ಗುರುದೇವ ಅಕಾಡೆಮಿಯ psi ಪ್ರಬಂಧಗಳು pdf download psi essays pdf.
Essay for PSI Exam in Kannada PDF
ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕ ಪರೀಕ್ಷಾ ತರಬೇತಿ ಕೇಂದ್ರ ಗುರುದೇವ ಅಕಾಡೆಮಿಯ PSI ಪ್ರಬಂಧಗಳು PDF
Download PSI Essays PDF
ಹಾಯ್ ಸ್ನೇಹಿತರೇ, ಎಲ್ಲರಿಗೂ ನಮಸ್ಕಾರ..!!
ಚಾಣಕ್ಯ ಕಣಜ ವೆಬ್ ತಾಣಕ್ಕೆ ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಸ್ವಾಗತ. ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕ ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ಅಧ್ಯಯನ ನಡೆಸಲು ಸಹಕಾರಿಯಾದ ಎಲ್ಲ ಪಿಡಿಎಫ್ ನೋಟ್ಸ್ ಗಳನ್ನು ಚಾಣಕ್ಯ ಕಣಜ ವೆಬ್ಸೈಟ್ ನಲ್ಲಿ ಉಚಿತವಾಗಿ ನೀಡಲಾಗಿದೆ/ನೀಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ ಕೂಡ.ಅವುಗಳ ಸದುಪಯೋಗ ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳಿ.ಈಗಿನ ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಎಷ್ಟು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದರು ಕಡಿಮೆನೆ,ಹಾಗಾಗಿ ಸಮಯವನ್ನು ವ್ಯರ್ಥ ಮಾಡದೆ ಅಧ್ಯಯನಕ್ಕೆ ಬೇಕಾದ ವಿಷಯ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿ ಓದಲು ಮುಂದಾಗಿ,ಈಗಿನ ಸಂದರ್ಭಕ್ಕೆ PDF Notes ಗಳು ಸ್ಪರ್ಧಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ತುಂಬಾನೆ ಉಪಯುಕ್ತ. ಹಾಗಾಗಿ ಚಾಣಕ್ಯ ಕಣಜ ವೆಬ್ ಸೈಟ್ ಎಲ್ಲ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳಿಗೆ ಉಪಯುಕ್ತವಾಗುವಂತಹ ಅನೇಕ ಪಿಡಿಎಫ್ ನೋಟ್ಸ್ ಗಳನ್ನ ಅಪಲೋಡ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ನಿಮಗೆ ಬೇಕಾದ ನೋಟ್ಸ್ ಗಳನ್ನ ಮೇನ್ ಮೆನುವಿಗೆ ಹೋಗಿ ಸರ್ಚ್ ಮಾಡಿ ಡೌನಲೋಡ ಮಾಡಿಕೊಂಡ ನಿರಂತರ ಅಧ್ಯಯನ ನಿರತರಾಗಿ ನಿಮ್ಮ ಭವಿಷ್ಯಕ್ಕೊಂದು ಸರ್ಕಾರದ ಹುದ್ದೆ ಪಡೆದು ಸುಖಿಗಳಾಗಿ ಇರಿ ಎಂದು ಆಶಿಸುವ ನಿಮ್ಮ ಚಾಣಕ್ಯ ಕಣಜ.
ಈ ವಿಷಯ PSI ಸ್ಪರ್ಧಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ತುಂಬಾ ಉಪಯುಕ್ತ. ಹಲವಾರು ಜನರಿಗೆ ಪ್ರಬಂಧ ಬರೆಯುವ ಹವ್ಯಾಸ ಇರುತ್ತದೆ.ಆದರೆ ಅದರಲ್ಲಿ ಕೆಲವಷ್ಟು ಯಶಸ್ಸನ್ನು ಕಾಣುತ್ತವೆ, ಕೆಲವು ಕೇವಲ ಬರಹಗಳಾಗಿ ಉಳಿದುಬಿಡುತ್ತವೆ. ಯಾಕೆ? ಏಕೆಂದರೆ ಈ ಪ್ರಬಂಧ ಬರಹ ಅದರದೇ ಆದ ರೂಪುರೇಷೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ ಅದನ್ನ ಸರಿಯಾಗಿ ಅರಿತುಕೊಂಡರೆ ಯಾವುದೇ ವಿಷಯವನ್ನು ಕೊಟ್ಟರು ಅದ್ಭುತವಾದ ಪ್ರಬಂಧ ರಚಿಸಬಹುದು. ಆ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ ಈ ಒಂದು ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು , ನಮ್ಮ ಚಾಣಕ್ಯ ಕಣಜ ನಿಮಗೆ ಈ ಒಂದು ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತಿದೆ.
PDF FILE DETAILS
You may like these posts
Post a comment.
[GK] General Knowledge Quiz For All Competitive Exams-02
[GK] General Knowledge Quiz For All Competitive Exams-01
Karnataka History PDF For All Karnataka Competitive Examinations
ಪರಿಸರ ಮತ್ತು ಪರಿಸರ ವಿಜ್ಞಾನ ಪಿಡಿಎಫ್/Environment and Environmental Science PDF
ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯದ ಆಯವ್ಯಯ 2024-25ರ ಪಿಡಿಎಫ್
Geography Quizzes For All Competitive Exams Part-54
ಕನ್ನಡ ಸಮಾನಾರ್ಥಕ ಪದಗಳು ಪಿಡಿಎಫ್/Synonyms Of Kannada For All Competitive Exams PDF
[PDF] Kannada Grammar Collection PDF Notes For All Competitive Exams
ಕನ್ನಡ ವಿರುದ್ಧಾರ್ಥಕ ಪದಗಳು ಪಿಡಿಎಫ್/Antonyms Of Kannada For All Competitive Exams PDF
[PDF]GENERAL KANNADA PDF NOTES FOR ALL COMPETITIVE EXAMS
2017 GPSTR CET QUESTION PAPER PDF
2021 Current Affairs PDF
Basic Computer Notes PDF
Chemistry Notes
CHILD DEVELOPMENT &PEDAGOGY
Compilation of NCERTs PDF
Computer Notes
Current Affairs 2021
CURRENT AFFAIRS MAGAZINE PDF
ECONOMICS MCQS PDF
Economics Notes
English Grammar PDF
GENERAL KANNADA PDF
General Kannada Quiz
GENERAL KNOWLEDGE
General knowledge PDF Notes
Geography MCQs PDF
Geography Notes
GEOGRAPHY OF KARNATAKA PDF
GK MCQ's PDF
History PDF Notes
Indian History
K-SET GK Question paper PDF
KANNADA PDF
Morale story
Motivational Story
PC Model Questions PDF
PC-PSI ಮಾದರಿ ಪ್ರಶ್ನೋತ್ತರ ಪತ್ರಿಕೆ PDF
Political Science Notes
PSI ESSAY PDF NOTES
Psychology PDF Notes
PUC 1st year Notes
PUC 2nd Year Notes
Science PDF Notes
SDA ಪ್ರಶ್ನೋತ್ತರ ಮಾಲಿಕೆ PDF
Social science Notes
Speech for school children's
SSLC MATHS NOTES PDF
TET PDF Notes
TET SS ಬೋಧನಾ ಪದ್ಧತಿ
TET Syllabus PDF
ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನ
ಮನೋವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಪಂಥಗಳು PDF
ರಸಪ್ರಶ್ನೆಗಳು
ಸಂವಿಧಾನ ಪ್ರಶ್ನೋತ್ತರಗಳು
ಸಾಮಾನ್ಯ ಕನ್ನಡ ನೋಟ್ಸ್ PDF
ಸಾಮಾನ್ಯ ಜ್ಞಾನ MCQ's PDF
ಸುಲಲಿತ ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರ ಕೈಪಿಡಿ
ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕ ಇತಿಹಾಸ ನೋಟ್ಸ್ PDF
Important PDF Notes
Most popular.
01 & 02 November 2022 CA
01 & 03 April 2023 CA
01 August 2022 CA
01 December 2022 CA
01 March 2023 CA
01 October 2022 CA
02 & 03 October 2022 CA
02 And 03 December 2022 CA
02 August 2022 CA
02 March 2023 CA
02 September 2022 CA
03 & 04 March 2023 CA
03 August 2022 CA
03 November 2022 CA
03 September 2022 CA
04 & 05 November 2022 CA
04 And 05 December 2022 CA
04 And 05 September 2022 CA
04 August 2022 CA
04 October 2022 CA
05 & 06 March 2023 CA
05 April 2023 CA
05 August 2022 CA
05 October 2022 CA
06 & 07 April 2023 CA
06 & 07 November 2022 CA
06 & 07 October 2022 CA
06 September 2022 CA
07 August 2022 KPTCL Q/P
07 And 08 December 2022 CA
07 March 2023 CA
07 September 2022 CA
08 August 2022 CA
08 November 2022 CA
08 September 2022 CA
09 & 10 April 2023 CA
09 & 10 November 2022 CA
09 & 10 October 2022 CA
09 And 10 December 2022 CA
09 August 2022 CA
1 And 2 January 2023 CA
1 February 2023 CA
1&2 July 2022 CA
10 & 11 March 2023 CA
10th Geography
10th Kannada Grammar
10th Kannada Notes
10th Physics Question Answers PDF
10th Science PDF
10th Science Scoring Package
10th Scoring Package 2023
10th Social Science
10th Social Science Scoring Package
10th SS Notes in English PDF
10th ಕನ್ನಡ ಕವಿ ಮತ್ತು ಲೇಖಕರ ಪರಿಚಯ
10ನೇ ತರಗತಿ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರ
11 & 12 September 2022 CA
11 And 12 December 2022 CA
11 January 2023 CA
11 November 2022 CA
11 October 2022 CA
12 & 13 March 2023 CA
12 &13 February 2023 CA
12 April 2023 CA
12 August 2022 CA
12 January 2023 CA
12 July 2022 CA
12 November 2022 CA
12 October 2022 CA
12th Biology PDF
12th Geography
12th History
12th Physics book
13 & 14 November 2022 CA
13 April 2023 CA
13 August 2022 CA
13 December 2022 CA
13 January 2023 CA
13 July 2022 CA
13 October 2022 CA
13 September 2022 CA
14 and15 August 2022 CA
14 December 2022 CA
14 February 2023 CA
14 January 2023 CA
14 July 2022 CA
14 October 2022 CA
14 September 2022 CA
15 & 16 January 2023 CA
15 April 2023 CA
15 July 2022 CA
15 October 2022 CA
15 September 2022 CA
16 & 17 April 2023 CA
16 & 17 October 2022 CA
16 August 2022 CA
16 July 2022 CA
16 March 2023 CA
16 September 2022 CA
17 and 18 July 2022 CA
17 August 2022 CA
17 December 2022 CA
17 February 2023 CA
17 January 2023 CA
17 March 2023 CA
17 November 2022 CA
17-19 September 2022 CA
18 And 19 December 2022 CA
18 April 2023 CA
18 August 2022 CA
18 February 2023 CA
18 January 2023 CA
18 March 2023 CA
18 November 2022 CA
18 October 2022 CA
19 & 20 February 2023 CA
19 & 20 March 2023 CA
19 and 20 July 2022 CA
19 April 2023 CA
19 August 2022 CA
19 January 2023 CA
19 November 2022 CA
19 October 2022 CA
1st PUC BIOLOGY BOOK
1st PUC BUSINESS STUDIES
1st PUC ECONOMICS
1st PUC Geography Book PDF
1st PUC HISTORY BOOK PDF
1st PUC NOTES
1st year Accountancy PDF
2 February 2023 CA
20 & 21 November 2022 CA
20 April 2023 CA
20 August 2022 CA
20 December 2022 CA
20 October 2022 CA
20 September 2022 CA
2021 APRIL Current Affairs PDF
2021 July Current Affairs PDF
2021 MARCH Current Affairs PDF
2021 TET Paper II key answers
2021 TET Question paper 1
2021 TET Question paper 2
2021 TET ಸಂಭಾವ್ಯ ಸರಿ ಉತ್ತರಗಳು
2021 ಕನ್ನಡ ರಾಜ್ಯೋತ್ಸವ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪುರಸ್ಕೃತರು
2021-22 10th KANNADA BLUE PRINT
2021ಪ್ರಬಂಧ
2021ರ ವಾಲ್ಮೀಕಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪುರಸ್ಕೃತರು
2022 Commonwealth Games Winners
2022 Current Affairs PDF
2022 Daily Current Affairs
2022 December E Magazine PDF
2022 GPSTR Qustion paper 1
2022 October E Magazine PDF
2022 UNION BUDGET
2022 ಕೇಂದ್ರ ಬಜೆಟ್
2023 Current Affairs PDF
2023 Daily Current Affairs
2023 Daily Current Affairs MCQ
2023 FDA Question paper
2023 KEA FDA GK Paper
2023 SDA Question paper
2023 State and Central Budget
2024 Current Affairs
2024 Current Affairs PDF
21 and 22 August 2022 CA
21 April 2023 CA
21 February 2023 CA
21 July 2022 CA
21 March 2023 CA
21 October 2022 CA
21 September 2022 CA
21 to 23 January 2023 CA
22 April 2023 CA
22 February 2023 CA
22 June 2022 CA
22 March 2023 CA
22 September 2022 CA
23 & 24 April 2023 CA
23 & 24 October 2022 CA
23 August 2022 CA
23 December 2022 CA
23 February 2023 CA
23 June 2022 CA
23 November 2022 CA
23 September 2022 CA
24 and 25 July 2022 CA
24 August 2022 CA
24 December 2022 CA
24 February 2023 CA
24 January 2023 CA
24 June 2022 CA
24 March 2023 CA
24 November 2022 CA
24 September 2022 CA
25 And 26 December 2022 CA
25 August 2022 CA
25 February 2023 CA
25 January 2023 CA
25 June 2022 CA
25 March 2023 CA
25 November 2022 CA
26 ಜನವರಿ 2023 ಗಣರಾಜ್ಯೋತ್ಸವ
26 April 2023 CA
26 August 2022 CA
26 January 2023 CA
26 November 2022 CA
26 October 2022 CA
26&27 June 2022 CA
26July 2022 CA
27 & 28 November 2022 CA
27 April 2023 CA
27 August 2022 CA
27 December 2022 CA
27 February 2023 CA
27 January 2023 CA
27 July 2022 CA
27 Nov 2021 Current Affairs
27 October 2022 CA
27 September 2022 CA
28 & 29 April 2023 CA
28 December 2022 CA
28 January 2023 CA
28 July 2022 CA
28 June 2022 CA
28 October 2022 CA
28 September 2022 CA
29 & 30 January 2023 CA
29 August 2022 CA
29 December 2022 CA
29 July 2022 CA
29 June 2022 CA
29 March 2023 CA
29 November 2022 CA
29 October 2022 CA
29 September 2022 CA
2nd PUC Economics Manual
2nd PUC Economics PDF
2nd PUC Geography Book PDF
2nd PUC History Book PDF
2nd PUC Kannada Book
3 February 2023 CA
3 January 2023 CA
3 Oct 2021 PSI Paper 2 key answers
30 & 31 October 2022 CA
30 August 2022 CA
30 December 2022 CA
30 July 2022 CA
30 June 2022 CA
30 November 2022 CA
30 September 2022 CA
31 August 2022 CA
31 December 2022 CA
31 January 2023 CA
31 March 2023 CA
4 February 2023 CA
4 January 2023 CA
4 July 2022 CA
4G Science Book PDF
4G Science Model Question papers
5 & 6 February 2023 CA
5 January 2023 CA
5 July 2022 CA
5000+One Liner PDF
5th Kannada Notes PDF
6 and 7 January 2023 CA
6 December 2022 CA
6 July 2022 CA
6ht ಸಮಾಜ ವಿಜ್ಞಾನ
6th Geography PDF
6th Kannada Grammar
6th Science Book
6th Science English Medium
6th Science Kannada Medium
6th Science part 2 PDF
6th Science part1 PDF
6th Social Science PDF
6th to 10th Civics Notes PDF
6th to 10th Science PDF
6th To 10th Social Science Work Books
6th to 12 Physics PDF
6th to 12th Chemistry PDF
7 February 2023 CA
7 July 2022 CA
7th Geography
7th Science
7th Science Book Part-1
7th Science Book Part-2
7th Science Notes PDF
7th Social Science PDF
7th ಸಮಾಜ ವಿಜ್ಞಾನ
8 and 9 January 2023 CA
8 February 2023 CA
8 July 2022 CA
೮೬ನೇ ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಮ್ಮೇಳನ
8th Class Notes
8th Geography
8th Kannada Notes PDF
8th Mathematics Notes PDF
8th Science Book PDF
8th Science Notes PDF
8th Social Science
8th Social Science 2022
8th social science PDF
8th Standard Kannada
8th to 10th Economics PDF
8th ಕನ್ನಡ ಕವಿಕೃತಿ ಪರಿಚಯ PDF
8th ಸಮಾಜ ವಿಜ್ಞಾನ ಪರಿಷ್ಕೃತ 2022
9 &10 February 2023 CA
9 To 11 July 2022 CA
9th Class Notes
9th Geography
9th Kannada Notes PDF
9th Physics
9th Science Book PDF
9th Social Science
9th Social Science 2022
9th Social Science.PDF
9th ಸಮಾಜ ವಿಜ್ಞಾನ
9ನೇ ತರಗತಿ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರ
About e-Rupi digital payment solution
Adhikari Academy Notes
Advanced Grammar
Akshar Dasoha Magazine
Akshar Dasoha Magazine 2022
Amendments of India
AMOGH VARSH ACADEMY TEST SERIES
Ancient and Modern India History
Ancient History PDF
Ancient History.PDF
April 2022 Current Affairs
April 2023 Current Affairs
April month CA E Magazine PDF
Art And Culture PDF
Article's
articles of constitution
Ashoka and his Inscriptions PDF
Assistant Conservator of Forest QP PDF
August 2021 Current Affairs PDF
August 2022 Current Affairs PDF
August 2024 Current Affairs
August Month Kannada E Magazine PDF
Awards And Fields
BASIC ENGINEERING MATHEMATICS
Basic English Grammar PDF
BASIC INDIAN ECONOMY PDF
Biology Notes
Bloom's Taxonomy Of Learning Domains PDF
CA December 2022 PDF
CET PDF Notes
Chanakya Current Affairs
Chemistry PDF
Chemistry Pedagogy PDF
CHIGURU CA 2021 PDF
CHIGURU KANNADA NOTES
Child Psychology and Development PDF
Children's Day Speech in English
Children's Day Speech in Kannada
CIVIL PC GK EXAM Key Ans
CIVIL PC QUESTION PAPER PDF
Civil Services Preliminary Notes
Communication Paper Notes
COMPETITIVE EXAMS QUIZ
Competitive Testing Manual In Kannada
Compilation of NCERTs for Prelims
COMPLETE INDIAN HISTORY PDF
Computer Awareness PDF
Computer Capsule PDF
COMPUTER KNOWLEDGE
Computer Knowledge PDF
Computer Knowledge Quiz
Computer Notes in Kannada
Computer Notes PDF
Computer Question Answers
Computer Question Bank PDF
Computer Science MCQs
CONSTITUTION OF INDIA QUIZ
Constitutional Notes
Counties Of Asian Continent
Countries And Capitals
Countries And Currency
CSAT Formulas PDF
CTET 1ST PAPER NOTES
CTET AND STET Notes PDF
CTET AND TET Notes PDF
CTET Previous Question Paper
CTET TEST MCQ'S PDF
CTET TGT ENGLISH BOOK
Current Affairs 2020
Current Affairs 2021PDF
CURRENT AFFAIRS 2022
Current Affairs 2022 Magazine
CURRENT AFFAIRS 2023
Current Affairs Mcqs
Current Affairs paper cuttings 2021
Current Affairs pdf
CURRENT AFFAIRS QUIZ
Current Affairs Sep 2021
Daily Current Affairs
Daily Current Affairs 2021
Daily Current Affairs and GK PDF
DAILY CURRENT AFFAIRS Q&A PDF
DAR and CAR Exams Notes PDF
Dec 2021 Current Affairs
December E Magazine
Delhi Sultan History
Description of National Anthem
Description of National Emblem
Description of National Flag
Descriptive Kannada Madel Question Paper
Dr. Sarvapalli Radhakrishnan
E Magazine 2022
E-Magazine February 2024
Economic Survey 2023-24
Economics & Geography PDF
Economics One Liner
Economics PDF Notes
Economics QA Notes
Economics Quiz
Economy Survey 2023
Educational Psychology
Educational Psychology And Pedagogy PDF
Elephant Reserves in India
Enforcement Officers Guide
ENG WORD CONNECTORS
English Antonyms
English Article
English Grammar
English Grammar Work Book
English Methodology PDF
English Pedagogy PDF
English Pedagogy Quiz
English phrases PDF
English Synonyms
English Verbs Forms
English Vocabulary PDF
English Work Book
Environment And Ecology PDF
Environment Science MCQ's
Environmental Science QUIZ
Environmental studies PDF
Essay For PSI
ESSAY FOR PSI PDF
Essays For KAS
Essentials of Child Psychology
European countries
European countries capitals and currency
FDA ಪ್ರಶ್ನೋತ್ತರ ಮಾಲಿಕೆ PDF
February 2021 Current Affairs PDF
February month CA E Magazine PDF
Genera Current Affairs 2020
General Kannada Notes
General knowledge MCQ's
General knowledge Notes
General knowledge objective type question and answers Notes
General knowledge PDF
General knowledge Quiz
General Psychology PDF
General Science
General Studies Hand writing Notes
Genius Career Academy Notes
Geography Atlas PDF
Geography KM Suresh
Geography MCQs
Geography Notes PDF
Geography PDF Notes
Geography Question Answers PDF
Geography Quiz
GK Hand writing Notes PDF
GK MCQ's
GK MCQ'S with EXPLANATION
GK Model Question paper PDF
GK One Liner
GK Question Answers
GMAT And SAT Test PDF
Government Schemes PDF
GPSTR 2019 Qustion paper PDF
GPSTR 2022 Social Science PDF
GPSTR English Question Paper PDF
GPSTR General Paper 1
GPSTR GK Model Question Papers
GPSTR Health Education
GPSTR Kannada Grammar
GPSTR MATHS
GPSTR Model Question Paper
GPSTR Notes PDF
GPSTR PAPER 1NOTES
GPSTR Paper-1 PDF
GPSTR Psychology
GPSTR Qustion Papers PDF
GPSTR Social Science Paper2
GPSTR SYLLABUS
GPSTR ಸಮಾಜ ಪಾಠಗಳು 3 ಅಂಕಗಳ ಪ್ರಶ್ನೆ ಉತ್ತರಗಳು
GPTR English PDF
Grama Panchayat PDF
Grammar &Composition
Group-C Notes
Group-C package computer Notes
Group-C Question Paper
Guidance and Counselling
H/ W Current Affairs 2021 PDF
Health &Value Education
Health Education PDF
High School English Grammar
History Events & Chronology
History Handwritten Notes
History Notes for competitive Exams
History Notes PDF
History objective type question and answers Notes
HISTORY OF BANAVASI
HISTORY OF MYSORE
History of the Taj Mahal
History of Vijayapur
History One Liner
HISTORY QUESTION ANSWERS
HISTORY QUIZ
HSTR 2007 Paper 1 Question Paper PDF
HSTR 2007 Paper 2 Question Paper PDF
HSTR 2009 Paper 1 Question Paper PDF
HSTR 2012 Paper 2 Question Paper PDF
HSTR 2015 Paper 2 Question Paper PDF
HSTR GK Question Paper
HSTR Notes PDF
HSTR Psychology
HSTR Syllabus PDF
HUSENAPPA NAYAK BOOK
IAS NOTES BY RAU's
IC Qustion Ans's Notes
II PUC ಸಮಾಜಶಾಸ್ತ್ರ PDF
IMPORTANT ACTS PDF
Independence day speech
Independence day speech for students
India History Question Answers
INDIA YEAR BOOK 2021 PDF
INDIA YEAR BOOK 2022
INDIAN &KARNATAKA HISTORY
Indian Constitution and Politics PDF
Indian constitution Notes
INDIAN CONSTITUTION PDF
Indian constitution PDF Notes
Indian Constitution question and answers Notes
INDIAN ECONOMY IN ENGLISH
INDIAN ECONOMY SURVEY
Indian Geography MCQ's
Indian Geography PDF
Indian History In English
Indian History in English MCQs
INDIAN POLITICS NOTES PDF
Indian Polity for Prelims PDF
Indian Polity General Studies Paper 1
indian Polity PDF
Indian Space Technology
INFORMATION ABOUT VITAMINS
INSIGHTSIAS CA PDF
Integrity And Aptitude
Introduction to Counselling Fifth Edition Book
IPL2021ಚಾಂಪಿಯನ್ ಕಿರೀಟ ಮುಡಿಗೇರಿಸಿದ CSK
JANAPAD MAGAZINE
January month CA E Magazine PDF
Jawahar Navodaya Vidyalaya Selection Test 2024
Job NEWS 2021
JUNE 2021 CURRENT AFFAIRS
June 2023 month CA E Magazine PDF
Justice of High Court's pdf
K-SET Kannada Q paper PDF
K-set provisional key Ans's2021
K.M.Suresh Notes
KAE Exams Notes
Kannada Grammar
Kannada Grammar MCQ's
Kannada Grammar Q-Ans PDF
Kannada Language and Literature PDF
Kannada Literature
Kannada Literature History PDF
KANNADA METHODOLOGY QUIZ
Kannada Notes
Kannada Pedagogy PDF
Kannada Pedagogy Quiz
Kannada Poets
Kannada Synonyms
KAR-TET Science Quiz
Karnataka Economy Survey 2022-23
Karnataka GK
KARNATAKA HISTORY
Karnataka Manual PDF
Karnataka State Budget 2023-24
KARTET Environmental Science
KARTET QUIZ
KARTET SPECIAL NOTES PDF
KAS Qusetion Paper
KAS Syllabus
KEA FDA GK Paper
KEA Question paper
KEA SDA Question paper
KM Suresh PDF
KPSC Exams Notes
KPSC GROUP C ಪ್ರಶ್ನೆ ಪತ್ರಿಕೆ PDF
KPSC QUESTION PAPER PDF
KPSC QUESTION PAPERS PDF
KPTCL Kannada Question Papers
KPTCL Model Question Paper
KPTCL Old Question Papers
KPTCL Syllabus
KSET ಪರೀಕ್ಷಾ ಸಿದ್ಧತಾ ಮಾಹಿತಿ PDF
KSP PDF Notes
KSRP QUESTION PAPER
KURUKSHETRA MAGAZINE
Kurukshetra Magazine January 2023
M Laxmikanth Polity Book
Magazine 2024
Major Amendments to the Constitution of India
March 2022 CA
March month CA E Magazine PDF
Mathematics Notes
Mathematics Pedagogy
Mathematics Pedagogy Quiz
Maths for SSC
Maths Formulas
Maths Formulas PDF
Maths Method
MAY 2021 CURRENT AFFAIRS PDF
MAY 2021 INSIGHTS CA PDF
May 2022 Current Affairs
May month CA E Magazine PDF
MENTAL ABILITIE MCQ's PDF
MENTAL ABILITIE NOTES PDF
MENTAL ABILITY PDF NOTES
Methods In Language Teaching PDF
Methods of Enhancing Learning Capacity
Mind Mapping
Mini vijayavani paper
Mithun S C 2023 CA
Model test Question Papers PDF
Monthly CA 2022 PDF
Monthly Current Affairs 2022
NABARD EXAM DATE ಪ್ರಕಟ
National Parks in India
National Songs PDF
NCERT Geography Class 12
Nervous System PDF
NET Exam Notes
New India Samachar Magazine
NEW KANNADA GRAMMAR PDF
Nobel Prize 2021 PDF
NOOTANA CHANAKYA 2021CA PDF
November 2021 Current Affairs
November 2022 Current Affairs
November E Magazine
NTES And NMMS PDF
Numerical Series PDF
Oct 2021 Insights Current Affairs
OCTOBER 2021 CURRENT AFFAIRS
October E Magazine
One Word Substitution for SSC
One Year Current Affairs
Opposite Words in Kannada
Pachajanya CA
PADMA AWARDS LIST PDF
Panchayat Development Officer and Secretary Grade 1 Paper 2 MCQs
Panchayat Raj Notes
Parts Of Speech
PC and PSI Model Question paper
PC PDF Notes
PDO Exam Notes
PDO Grade-1 Book
PDO Kannada Notes
PDO Kannada Quiz
PDO KM Suresh Book
PDO MCQ's PDF Notes
PDO Paper-2 Syllabus
PEDAGOGY IN ENGLISH
Pedagogy of Social Science PDF
Periodic Table PDF
Personal development article
PHYSICS NOTES
PLANETS/ಗ್ರಹಗಳು
Police Selection List
Political MCQ's
Political science objective question and answers notes
Political Science PDF
Political Science Quiz
Politics and Constitution PDF
Polity and Governance PDF
Prelims 2021 current Affairs
Prelims 2021 Sci & Tech
Prelims Xpress 2021 Geography
Prepositions
Primary School Teachers Recruitment PDF
Project Elephant
PROVERBS PDF
Proverbs with Explanation in Kannada
PSI Demo Test Q-paper PDF
PSI Essays Notes
PSI Essays PDF
PSI Exam Notes
PSI GENERAL KNOWLEDGE PDF
PSI Model Question paper
PSI Model Question paper PDF
PSI old Question papers PDF
PSI PAPER 1 QUESTION PAPER
PSI Paper II PDF Notes
PSI PHYSICAL RE SCHEDULED
PSI ಪ್ರಬಂಧಗಳ PDF
PSYCHOLOGY CET
Psychology MCQ's
Psychology Question Bank
PSYCHOLOGY QUIZ
PUC II YEAR ECONOMICS PDF
PUC Kannada
PUC MATHS BOOK
PUC PSYCHOLOGY BOOK
Rajyotsava Award 2023
Republic day Speech in English
Republic day Speech in Kannada
Resoning MCQs
RRB Notes PDF
Science and Technology PDF
Science MCQ's
Science MCQ's PDF
Science Notes
Science Notes PDF
Science One Liners
Science Pedagogy
Science Pedagogy PDF
Science Question and Answers
SCIENCE QUIZ
Science Qustion Ans for PSI PDF
Science Textbook For 7th
SDA FDA General Kannada Notes
SDA FDA Kannada Notes PDF
SDA FDA Mock Test
SDA GK old Question papers PDF
SDA GK ಪ್ರಶ್ನೋತ್ತರ ಪತ್ರಿಕೆ PDF
SDA Kannada old Q papers PDF
SDA/FDA GK QUIZ
SDA/FDA Kannada MCQ's
SDA/FDA Kannada Quiz
SDA/FDA/PDO Question Answers
Second PUC Economics
SEP 2021 DAILY CURRENT AFFAIRS PDF
Sep full month current Affairs
SEPTEMBER 2021 CURRENT AFFAIRS PDF
September 2022 CA
September E Magazine
Short Story
Six Months Current Affairs PDF
Social Science MCQs
Social Science One liner PDF
Social Science Pedagogy Quiz
Sparda Vivek Current Affairs
Spardha Arivu Magazine
SSC ENGLISH LANGUAGE PDF
SSC EXAM GUIDE PDF
SSC Question paper PDF
SSLC 2ನೇ ಭಾಷೆ ಕನ್ನಡ MCQ'S PDF
SSLC ENGLISH MCQ'S PDF
SSLC English Notes PDF
SSLC Geography PDF
SSLC HINDI MCQS PDF
SSLC Kannada anotes PDF
SSLC KANNADA MCQ'S PDF
SSLC Kannada Notes
SSLC Maths KeyAns PDF
SSLC Maths MCQs PDF
SSLC Model Question Paper
SSLC Physics Scoring Package
SSLC Science Key Ans PDF
SSLC SCIENCE MCQS PDF
SSLC Science Notes PDF
SSLC SCIENCE SCORING PACKAGE
SSLC Scoring Package
SSLC Social Science objective type question and answers PDF Notes
SSLC Social Sc Key Ans PDF
SSLC Social Science 2022
SSLC Social Science PDF
SSLC SS MCQ's
SSLC SS Study Guide PDF
Statements of Celebrities
Status of Tiger
Status of Tiger 2022
SULALIT PHYSICS
Sulalitha English PDF
Sulalitha PDF
Synonymous and Antonyms
Taluk Panchayat Manual
Tamil nadu Government Textbook
Teachers Day Speech
Technology Supported Project Based Learning Handbook PDF
TET 2015 Question paper PDF
TET 2017ರ Question paper PDF
TET 22 JUNE 2014 Qustion paper
TET EVS QUIZ
TET Notification information 2021
TET OLD QUESTION PAPER
TET Paper I & II Notes PDF
TET Psychology Notes
TET PSYCHOLOGY NOTES PDF
TET Social Science Quiz
The First Of India
The hindu review April 2021
The hindu review August 2021
The hindu review February 2021
The hindu review January 2021
The hindu review July 2021
The hindu review June 2021
The hindu review march 2021
The hindu review May 2021
The hindu review sep 2021
Today's news paper cuttings
TOP 20 SCIENCE QUESTION ANSWERS
UGC NET And SET Notes
UGC NET Psychology
UGC SET Psychology
Union Budget 2024-25 PDF
UPSC Economy
VA Kannada Notes
Value Education in English
Value Education PDF
Verbs And Tenses
Village Accountant Model Question Paper
Village Accountants PDF
World Geography
World Geography MCQs in English
Year Book of India
YOJANA MAGAZINE 2022
Yojana Magazine 2023
Yojana Magazine 2023-24
YOJANA MAGAZINE AUGUST 2021
Yojana Magazine Dec 2021
Yojana Magazine January 2023
YOJANA MAGAZINE JULY 2021
Yojana Magazine October 2021
YOJANA MAGAZINE SEP 2021
ZP Member Training Manual
ಅಕ್ಷರ ದಾಸೋಹ ಮಾಸ ಪತ್ರಿಕೆ PDF
ಅಕ್ಷರ ದಾಸೋಹ ಮಾಸ ಪತ್ರಿಕೆPDF
ಅಕ್ಷರ ದಾಸೋಹ ಮ್ಯಾಗಝೀನ್
ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಂಘಟನೆಗಳು PDF
ಅನುಪಾತ ಮತ್ತು ಸಮಾನುಪಾತ PDF
ಅನುವಂಶೀಯತೆ & ತಳಿವಿಜ್ಞಾನ
ಅನ್ವೇಷಣ ಕಾದಂಬರಿ PDF
ಅಬಚೂರಿನ ಪೋಸ್ಟ್ ಆಫೀಸ್
ಅಭಿನಂದನೆ ಸಾಯಿಸುತೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಾದಂಬರಿ
ಅರ್ಥ ಸಹಿತ ಗಾದೆಗಳು
ಅಲೆಮಾರಿಯ ಅಂಡಮಾನ್ ಪ್ರವಾಸ ಕಥನ ಭಾಗ 1
ಅಲೆಮಾರಿಯ ಅಂಡಮಾನ್ ಪ್ರವಾಸ ಕಥನ ಭಾಗ 2
ಆಕಸ್ಮಿಕ ಕಾದಂಬರಿ PDF
ಆಜಾದಿ ಕಾ ಅಮೃತ ಮಹೋತ್ಸವ
ಆತ್ಮ ನಿರ್ಬರ್ ಭಾರತ ESSAY PDF
ಆಧುನಿಕ ಭಾರತದ ಇತಿಹಾಸ PDF
ಆನೆ ಯೋಜನೆ
ಆನೆ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ತಾಣಗಳು
ಆರೋಗ್ಯ ಶಿಕ್ಷಣ
ಆವರ್ತ ಕೋಷ್ಟಕ ಪಿಡಿಎಫ್
ಇತಿಹಾಸ ಒಂದು ವಾಕ್ಯದ ರಸಪ್ರಶ್ನೋತ್ತರಗಳು
ಉಜ್ವಲ ಅಕಾಡೆಮಿ PSI ESSAYS PDF
ಎಸ್.ಎಲ್.ಭೈರಪ್ಪನವರ ಗೃಹಭಂಗ ಕಾದಂಬರಿ
ಕಡಲ ಮುತ್ತು ಕಾದಂಬರಿ
ಕನ್ನಡ ಅಕ್ಷರಗಳ ಉಚ್ಚಾರ ಸ್ಥಾನ
ಕನ್ನಡ ಕೃತಿಕಾರರ ಪರಿಚಯ PDF
ಕನ್ನಡ ನುಡಿ ಮುತ್ತುಗಳು
ಕನ್ನಡ ಬೋಧನಾ ಪದ್ಧತಿ PDF
ಕನ್ನಡ ಬೋಧನಾ ವಿಧಾನ ಪಿಡಿಎಫ್
ಕನ್ನಡ ಬೋಧನಾಶಾಸ್ತ್ರ ಪ್ರಶ್ನೋತ್ತರ
ಕನ್ನಡ ವಿರುದ್ಧಾರ್ಥಕ ಪದಗಳು ಪಿಡಿಎಫ್
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಕರಣ
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಕರಣ ದರ್ಪಣ PDF
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಕರಣ ಭಾಗ-1
ಕನ್ನಡ ಸಮಾನಾರ್ಥಕ ಪದಗಳು
ಕನ್ನಡ ಸರಳ ವಚನಗಳು
ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೈಪಿಡಿ PDF
ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಚರಿತ್ರೆ ಪಿಡಿಎಫ್
ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಚರಿತ್ರೆ ಪ್ರಶ್ನೋತ್ತರಗಳು
ಕರುಣಾಳು ಬಾ ಬೆಳಕೆ ಆಡಿಯೋ Clips
ಕರ್ನಾಟಕ ಕೈಪಿಡಿ
ಕರ್ನಾಟಕ ಮೈಸೂರು ಸಂಸ್ಥಾನದ ಇತಿಹಾಸ ಪಿಡಿಎಫ್
ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯದ ಆಯವ್ಯಯ
ಕರ್ನಾಟಕದ ಆಣೆಕಟ್ಟುಗಳು
ಕರ್ವಾಲೋ ಪೂರ್ಣಚಂದ್ರ ತೇಜಸ್ವಿ ರವರ ಕಾದಂಬರಿ ಪಿಡಿಎಫ್
ಕಲಿಕಾ ವಲಯಗಳ ವಿಂಗಡಣೆ
ಕಲ್ಯಾಣಮಸ್ತು ಕಾದಂಬರಿ
ಕಾನೂರು ಹೆಗ್ಗಡತಿ ಕಾದಂಬರಿ PDF
ಕಾಮನ್ವೆಲ್ತ್ ಆಟದ ಇತಿಹಾಸ
ಕೇಂದ್ರ ಬಜೆಟ್ 2024-25
ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ ಯೋಜನೆಗಳು
ಕೋಡಿಂಗ್ & ಡಿಕೋಡ್ ನೋಟ್ಸ್ PDF
ಕ್ರಿಯಾಪದ ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಕರಣ PDF
ಗಣರಾಜ್ಯೋತ್ಸವದ ಭಾಷಣಗಳು
ಗಾದೆಗಳ ಗುಡಾಣ
ಗಾದೆಮಾತುಗಳು
ಗುಣಿತಾಕ್ಷರಗಳು
ಗುರುದೇವ ಅಕಾಡೆಮಿ PSI ESSAY PDF
ಗ್ರಹಣ ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಾದಂಬರಿ PDF
ಗ್ರಾಮ ಪಂಚಾಯತ ನೋಟ್ಸ್
ಗ್ರಾಮ ಲೆಕ್ಕಾಧಿಕಾರಿಗಳ ಕೈಪಿಡಿ
ಚಿಗುರಿದ ಕನಸು ಕಾದಂಬರಿ
ಚಿಗುರು Current Affairs PDF
ಛಂದಸ್ಸು ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಕರಣ PDF
ಜನಪದ ಒಗಟುಗಳು
ಜನಪದ ಮಾಸ ಪತ್ರಿಕೆಯ PDF
ಜನವರಿ 2021 ಪ್ರಚಲಿತ ಘಟನೆಗಳ PDF
ಡಾ.ಸರ್ವಪಲ್ಲಿ ರಾಧಾಕೃಷ್ಣನ್ ವಿಕಿಪೀಡಿಯ PDF
ತತ್ಸಮ - ತದ್ಭವ PDF
ತತ್ಸಮ-ತದ್ಭವ
ತಲಕಾಡಿನ ವೈಭವ ಪ್ರಶ್ನೆ ಉತ್ತರಗಳು
ತಾಜಮಹಲ್ ಇತಿಹಾಸ
ತಾಲ್ಲೂಕು ಪಂಚಾಯಿತ ಕೈಪಿಡಿ
ದಕ್ಷಿಣ ಅಮೇರಿಕ ಖಂಡ PDF Notes
ದೇವಿ ಮಹಾತ್ಮೆ ಆದ್ಯಾತ್ಮ ಗ್ರಂಥಾವಳಿ ಪಿಡಿಎಫ್
ದೇಶಗಳು & ರಾಜಧಾನಿಗಳು
ದೈನಂದಿನ ಪ್ರಚಲಿತ ಘಟನೆಗಳು
ನದಿ ಕಣಿವೆ ಯೋಜನೆಗಳು
ನದಿಗಳ ಪ್ರಶ್ನೋತ್ತರಗಳ PDF
ನವೋದಯ ಪ್ರಶ್ನೆ ಪತ್ರಿಕೆ 2021 PDF
ನೀರ ಕೊಡದ ನಾಡಲ್ಲಿ ಪಾಠದ ಪ್ರಶ್ನೆ ಉತ್ತರಗಳು
ನುಡಿಗಟ್ಟುಗಳ ಅರ್ಥ PDF
ನುಡಿಗಟ್ಟುಗಳು
ನುಡಿಮುತ್ತುಗಳು
ನೂತನ ಚಾಣಕ್ಯ PSI ESSAYS PDF
ನೇಮಿಚಂದ್ರ ಅವರು ಪರಿಚಯ
ಪಿಡಿಒ & ಗ್ರೇಡ್ 1 ಪರೀಕ್ಷಾ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿ
ಪಿಡಿಒ ರಸಪ್ರಶ್ನೆಗಳು
ಪೂರ್ಣಚಂದ್ರ ತೇಜಸ್ವಿ ರವರ ಸಣ್ಣ ಕಥೆಗಳು
ಪೌರತ್ವ ಪಡೆಯುವ ವಿಧಾನಗಳು
ಪ್ಯಾರಾ ಒಲಂಪಿಕ್ ಕ್ರೀಡಾ ಸುದ್ದಿ PDF
ಪ್ರಚಲಿತ ಘಟನೆಗಳು
ಪ್ರಪಂಚದ ದೇಶಗಳು &ರಾಜಧಾನಿಗಳು
ಪ್ರಬಂಧ
ಪ್ರಮುಖ ಇಸವಿಗಳು
ಪ್ರಮುಖ ರಾಜಮನೆತನಗಳ ವಂಶ ವೃಕ್ಷ ಪಿಡಿಎಫ್
ಪ್ರೊ. ದೊಡ್ಡರಂಡೇಗೌಡ ಅವರ ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತ ಮಾಹಿತಿ
ಬಂದರುಗಳು PDF
ಬಸವಣ್ಣನವರ ವಚನ ಸಂಪುಟ
ಬಸವಣ್ಣನವರ ವಚನಗಳು
ಬಾಗಲೋಡಿ ದೇವರಾಯರ ಪರಿಚಯ
ಬಾಲ್ಯವಿವಾಹ ನಿಷೇಧ (ತಿದ್ದುಪಡಿ) ಮಸೂದೆ
ಬೆಳಕು ಅದ್ಯಾಯ PDF
ಬೇಟೆಯ ನೆನೆಪುಗಳು ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿ
ಬೌದ್ಧ ಧರ್ಮದ 5 ಸಮ್ಮೇಳನಗಳು
ಭಾರತ ರತ್ನ ಪ್ರಶಸ್ತಿ
ಭಾರತ ರತ್ನ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ವಿಜೇತರು
ಭಾರತ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಕ್ಕೆ ೭೫ ವರ್ಷ ಪ್ರಬಂಧ
ಭಾರತದ ಆರ್ಥಿಕತೆ ಉಜ್ವಲ ಅಕಾಡೆಮಿ
ಭಾರತದ ಇತಿಹಾಸ
ಭಾರತದ ಪ್ರಮುಖ ಸರೋವರಗಳು
ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನಗಳು
ಭಾರತದ ಶಾಸನಗಳು ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತ ನೋಟ್ಸ್
ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನ MCQ'S PDF
ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನ ಪ್ರಶ್ನೋತ್ತರಗಳ
ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನ ರಸಪ್ರಶ್ನೆಗಳು
ಭಾರತದಲ್ಲಿನ ಗವರ್ನರ್ ಆಡಳಿತ ಕಾಲದ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳು
ಭಾರತೀಯ ಕಾವ್ಯಮೀಮಾಂಸೆ ಪಿಡಿಎಫ್
ಭಾರತೀಯ ನೋಟುಗಳ ಚಿತ್ರ PDF
ಭಾರತೀಯ ರಕ್ಷಣಾ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ
ಮಗ್ಗದ ಸಾಹೇಬ ಪಾಠದ ಪ್ರಶ್ನೆ ಉತ್ತರಗಳು
ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಭಾರತದ ಇತಿಹಾಸ PDF
ಮಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಮದುಮಗಳು ಕಾದಂಬರಿ PDF
ಮಹಾಯುದ್ಧಗಳ ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತ ಇತಿಹಾಸ
ಮಾನಸಿಕ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ PDF
ಮಿನಿ ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಪೇಪರ್
ಮೂಕಜ್ಜಿಯ ಕನಸುಗಳು ಕಾದಂಬರಿ
ಮೂಲಭೂತ ಹಕ್ಕುಗಳ ನೋಟ್ಸ್
ಮೌರ್ಯ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಪ್ರಶ್ನೋತ್ತರಗಳ
ಮೌಲ್ಯ ಶಿಕ್ಷಣ PDF
ಮೌಲ್ಯಮಾಪನದ ಪ್ರಕಾರಗಳು PDF
ರಾಜರುಗಳ ಬಿರುದಾಂಕಿತಗಳು
ರಾಜೀನಾಮೆ & ಪ್ರಮಾಣವಚನ ಯಾರು ಯಾರಿಗೆ?
ರಾಜ್ಯ ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರ ಬಜೆಟ್
ರಾಜ್ಯಶಾಸ್ತ್ರ ಪ್ರಶ್ನೋತ್ತರಗಳು
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಶಿಕ್ಷಣ ನೀತಿ ಕರಡು PDF
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಾಡುಗಳು
ಲಾಭ & ನಷ್ಟ ಗಣಿತ Notes PDF
ಲೇಖನ ಚಿಹ್ನೆಗಳು ವ್ಯಾಕರಣಂಶ PDF
ವರ್ಣಮಾಲೆಗಳು
ವಾರ್ತಾ ಜನಪದ 2022 ಮ್ಯಾಗಝೀನ್
ವಿಜಯವಾಣಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ಮಿತ್ರ PDF
ವಿರುದ್ಧಾರ್ಥಕ ಪದಗಳು PDF
ವಿವರಣೆ ಸಹಿತ ಗಾದೆಗಳು
ವಿಶ್ವ ಪರಂಪರೆಯ ತಾಣಗಳು PDF
ಶಬ್ಧ ತರಂಗಗಳು
ಶಿವರಾಮ ಕಾರಂತ ರವರ ಕಾದಂಬರಿ
ಶಿಸ್ತಿನ ಮಹತ್ವ
ಶೃಂಗಾರಪುರ 1ಕಿ.ಮೀ. ಕಾದಂಬರಿ
ಶೇಕಡಾವಾರು ಗಣಿತ PDF Notes
ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಮನೋವಿಜ್ಞಾನ PDF
ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಮನೋವಿಜ್ಞಾನ ರಸಪ್ರಶ್ನೆಗಳು
ಸಂಖ್ಯಾ ಸರಣಿಗಳು
ಸಂಧಿಗಳು ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಕರಣ PDF
ಸಮಗ್ರ ಭಾರತ ಇತಿಹಾಸ
ಸಮಯ &ಕೆಲಸ ಗಣಿತ ನೋಟ್ಸ್ PDF
ಸಮಾಜ ಪಾಠಗಳು
ಸಮಾಜ ವಿಜ್ಞಾನ ರಸಪ್ರಶ್ನೆಗಳು
ಸಮಾಸಗಳು ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಕರಣಂಶ PDF
ಸಮ್ಮೋಹನಾಸ್ತ್ರ ಕಾದಂಬರಿ PDF
ಸಂಯುಕ್ತಾಕ್ಷರಗಳು
ಸರ್ ಬಡ್ಡಿ & ಚಕ್ರ ಬಡ್ಡಿ ಗಣಿತ PDF
ಸರ್ಕಾರದ ಪ್ರಮುಖ ಯೋಜನೆಗಳು
ಸರ್ಕಾರದ ಯೋಜನೆಗಳ PDF ನೋಟ್ಸ್
ಸಂವಿಧಾನದ ಪ್ರಮುಖ ವಿಧಿಗಳು
ಸಂವಿಧಾನದ ಪ್ರಶ್ನೋತ್ತರಗಳು
ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಾದಂಬರಿ ಪಿಡಿಎಫ್
ಸಾಮಾನ್ಯ
ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಧ್ಯಯನ ಪ್ರಶ್ನೆ ಪತ್ರಿಕೆ
ಸಾಮಾನ್ಯ ಕನ್ನಡ ಪ್ರಶ್ನೆ ಪತ್ರಿಕೆ PDF
ಸಾಮಾನ್ಯ ಕನ್ನಡ ರಸಪ್ರಶ್ನೆಗಳು
ಸಾಮಾನ್ಯ ಕನ್ನಡ ವಿಜೇತ PDF
ಸಾಮಾನ್ಯ ಜ್ಞಾನ
ಸಾಮಾನ್ಯ ಜ್ಞಾನ ಪ್ರಶ್ನೋತ್ತರಗಳು
ಸಾಮಾನ್ಯ ಮನೋವಿಜ್ಞಾನ
ಸಾಮಾನ್ಯ ವಿಜ್ಞಾನ ನೋಟ್ಸ್
ಸಾಯಿಸುತೆ ಕಾದಂಬರಿ
ಸಾಯಿಸುತೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಾದಂಬರಿ
ಸಾರಿಗೆ & ಸಂಪರ್ಕ ಅಧ್ಯಾಯದ PDF
ಸೌರಮಂಡಲದ ಗ್ರಹಗಳು
ಸ್ಪರ್ಧಾ ಭೂಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರ
ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕ ಪರೀಕ್ಷಾ ಕೈಪಿಡಿ
ಹಳಗನ್ನಡ ಪದಸಂಪದ
ಹೀರೇಮಲ್ಲೂರು ಈಶ್ವರನ್ ಪರಿಚಯ
ಹುಲಿ ಯೋಜನೆ 2022
ಹೊಸಗನ್ನಡ ವ್ಯಾಕರಣ
Blog Archive
Popular-desc:trending now:.
Most Important PDFs
Trending weekly, most recent, top stories.
Privacy Policy
Contact form
Join our telgram for latest updates, ads section, featured section.
[PDF] Kannada Grammar. ಸಮಗ್ರ ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಕರಣ. Pdf
[PDF] ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಕೈಪಿಡಿ ನೋಟ್ಸ್ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಪಿಡಿಎಫ್/Computer Notes PDF In Kannada
[PDF] ಕರ್ನಾಟಕ ಇತಿಹಾಸ,KARNATAKA HISTORY PDF FOR ALL COMPETITIVE EXAMS
General Knowledge Questions Answers PDF/ಸಾಮಾನ್ಯ ಜ್ಞಾನ ಪ್ರಶ್ನೋತ್ತರಗಳ ಪಿಡಿಎಫ್
[PDF] ಮಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಮದುಮಗಳು ರಾಷ್ಟ್ರ ಕವಿ ಕುವೆಂಪುರವರ ಕಾದಂಬರಿ PDF
Karnataka TET Social Science and Social Science Pedagogy Quiz Series-01/ಕರ್ನಾಟಕ ಟಿಇಟಿ ಸಮಾಜ ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಸಮಾಜ ವಿಜ್ಞಾನ ಬೋಧನಾಶಾಸ್ತ್ರ ರಸಪ್ರಶ್ನೆಗಳು ಸರಣಿ-01
5000+One Liner PDF (1)
Akshar Dasoha Magazine (6)
Ancient History.PDF (6)
Basic Computer Notes PDF (3)
CHIGURU KANNADA NOTES (4)
CHILD DEVELOPMENT &PEDAGOGY (2)
Computer Notes PDF (6)
Computer Question Bank PDF (3)
CONSTITUTION OF INDIA QUIZ (227)
Current Affairs (44)
Daily Current Affairs 2021 (31)
FDA ಪ್ರಶ್ನೋತ್ತರ ಮಾಲಿಕೆ PDF (4)
General Kannada Quiz (130)
General knowledge PDF Notes (3)
GK MCQ's PDF (13)
History PDF Notes (19)
HUSENAPPA NAYAK BOOK (2)
Indian History in English MCQs (2)
Kannada Grammar (19)
Kannada Grammar Q-Ans PDF (9)
KANNADA PDF (5)
Motivational Story (1)
PDF Notes (649)
PSI Essays PDF (3)
PSI ಪ್ರಬಂಧಗಳ PDF (6)
Psychology PDF Notes (17)
PUC Notes (11)
SCIENCE QUIZ (225)
SSLC Notes (31)
TET Notes (28)
TET Paper I & II Notes PDF (1)
TET Psychology Notes (20)
ಸಂವಿಧಾನದ ಪ್ರಶ್ನೋತ್ತರಗಳು (1)
ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಧ್ಯಯನ ಪ್ರಶ್ನೆ ಪತ್ರಿಕೆ (1)
ಸಾಮಾನ್ಯ ಕನ್ನಡ ನೋಟ್ಸ್ PDF (1)
ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕ ಇತಿಹಾಸ ನೋಟ್ಸ್ PDF (1)
ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕ ಪರೀಕ್ಷಾ ಕೈಪಿಡಿ (1)
Featured post
Daily Current Affairs 28 August 2024 PDF For All Competitive Exams/ದೈನಂದಿನ ಪ್ರಚಲಿತ ಘಟನೆಗಳು 28 ಆಗಸ್ಟ್ 2024
Popular posts.
Chanakya Kanaja is India's No 01 Educational Website, Which Gives Complete study materials for all Competitive exams like UPSC, SSC, RRB IBPS State PSC, PSI, PDO, PSI FDA SDA Karnataka School free PDF Notes, Reference Materials for Teachers, Even Jobs News, Motivational Stories, Quotes and so all.
Footer Menu Widget
News / ಸುದ್ದಿಗಳು
ಸರ್ಕಾರದ ಯೋಜನೆಗಳು
ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಕನ್ನಡ ಪ್ರಬಂಧ ವಿಷಯಗಳು: 180+ಎಲ್ಲಾ ವಿಷಯಗಳ ಕನ್ನಡ ಪ್ರಬಂಧಗಳು : kannada essay topics for students and How to write an essay
ಕನ್ನಡ ಪ್ರಬಂಧ ಅಥವಾ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಪ್ರಬಂಧ ಬರೆಯುವುದು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಪ್ರಯಾಣದ ಅವಿಭಾಜ್ಯ ಅಂಗವಾಗಿದೆ. ಇದು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ತಮ್ಮ ಭಾಷಾ ಕೌಶಲ್ಯವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಆದರೆ ಅವರ ಆಲೋಚನೆಗಳು, ಅಭಿಪ್ರಾಯಗಳು ಮತ್ತು ಸೃಜನಶೀಲತೆಯನ್ನು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಲು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸುತ್ತದೆ. ಸರಿಯಾದ ಪ್ರಬಂಧ ವಿಷಯವನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡುವುದು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳನ್ನು ಪ್ರೇರೇಪಿಸಲು ಮತ್ತು ಅವರ ಬರವಣಿಗೆಯ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲು ಅವರಿಗೆ ಮುಖ್ಯವಾಗಿದೆ.
ನಾವು ಈ ಲೇಖನದಲ್ಲಿ 200 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಬಂಧಗಳ ಕುರಿತು ಮಾಹಿತಿ ನೀಡಿದ್ದೇವೆ. ಈ ಲೇಖನವು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಹಾಗೂ ಅವರ ಜೀವನ ಚರಿತ್ರೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಹಲವಾರು ವಿಷಯಗಳ ಕುರಿತು ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ಪ್ರಾಕೃತಿಕ ವಿಕೋಪಗಳು ಹಾಗೂ ಅರಣ್ಯ ಸಂಪತ್ತುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಕೂಡ ಇಲ್ಲಿ ಮಾಹಿತಿ ಇದೆ. ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಬ್ಬಗಳು ಹಾಗೂ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಬಗ್ಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ನೀಡಲಾಗಿದೆ.
ಹಬ್ಬಗಳ ಕುರಿತಾಗಿ ನಮ್ಮ ವೆಬ್ಸೈಟ್ ನಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ಶಿಕ್ಷಣದ ಮೇಲೆ ಪ್ರಬಂಧ ವಿಷಯಗಳು ಮತ್ತು ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಪ್ರಬಂಧಗಳನ್ನು ಕೂಡ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ವಿಷಯಗಳ ಪ್ರಬಂಧಗಳ ಕುರಿತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಈ ಲೇಖನದಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾಗಿದೆ.
ಕ್ರ.ಸಂ
ವಿಷಯಗಳು
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
ನನ್ನ ಜೀವನದ ಗುರಿ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
11
ದೇಶದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ವಿಜ್ಞಾನದ ಕೊಡುಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
12
ಕ್ವಿಟ್ ಇಂಡಿಯಾ ಚಳುವಳಿ ಪ್ರಬಂಧ
13
ಶಬ್ದ ಮಾಲಿನ್ಯ ಪ್ರಬಂಧ
14
ಕಲ್ಪನಾ ಚಾವ್ಲಾ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
15
ಡಿ ದೇವರಾಜ ಅರಸು ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿ
16
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವೈದ್ಯರ ದಿನ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
17
ಯು ಆರ್ ಅನಂತಮೂರ್ತಿ ಅವರ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿ
18
ನನ್ನ ಫಿಟ್ನೆಸ್ ಮಂತ್ರ ಪ್ರಬಂಧ
19
ಬದುಕುವ ಕಲೆ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
20
ನನ್ನ ದೇಶದ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
21
ಹೆಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಸರ್ಕಾರದ ಸೌಲಭ್ಯಗಳು ಪ್ರಬಂಧ
22
ಛತ್ರಪತಿ ಶಿವಾಜಿ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
23
ಎಪಿಜೆ ಅಬ್ದುಲ್ ಕಲಾಂ ಅವರ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
24
ಯೋಗದ ಮಹತ್ವ ಪ್ರಬಂಧ
25
ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಬಡತನದ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
26
ವಿದ್ಯುತ್ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
27
ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
28
ಮಾನಸಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಪ್ರಬಂಧ
29
ಜಾಗತೀಕ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಮತ್ತು ಅರ್ಥಿಕತೆ ಪ್ರಬಂಧ
30
ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆ ಪ್ರಬಂಧ
31
ಭಾರತೀಯ ಶಿಕ್ಷಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಕುರಿತು ಪ್ರಬಂಧ
32
ಮಣ್ಣಿನ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
33
ರಾಷ್ಟ್ರಧ್ವಜದ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
34
ಕೌಶಲ್ಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ಪ್ರಬಂಧ
35
ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ಹಬ್ಬದ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
36
ಮಾದಕ ವಸ್ತುಗಳ ವಿರೋಧಿ ದಿನದ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
37
ರಾಷ್ಟ್ರ ನಿರ್ಮಾಣದಲ್ಲಿ ಯುವಕರ ಪಾತ್ರ ಪ್ರಬಂಧ
38
ಸೌರಶಕ್ತಿ ಮಹತ್ವದ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
39
ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ಜೀವನ ಪ್ರಬಂಧ
40
ಪರಿಸರ ಸಂರಕ್ಷಣೆ ಪ್ರಬಂಧ
51
ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಚಳುವಳಿ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
52
ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಶಾಂತಿ ದಿನ ಕುರಿತು ಪ್ರಬಂಧ
53
ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟದಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರ ಪಾತ್ರ ಪ್ರಬಂಧ
54
ನೀರು ಉಳಿಸಿ ಜೀವ ಉಳಿಸಿ ಪ್ರಬಂಧ
55
ಲಿಂಗ ಸಮಾನತೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
56
ವನಮಹೋತ್ಸವ ಪ್ರಬಂಧ
57
ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಕ್ರಾಂತಿ ಪ್ರಬಂಧ
58
ಲಿಂಗ ತಾರತಮ್ಯ ಪ್ರಬಂಧ
59
ವಿಪತ್ತು ನಿರ್ವಹಣೆ ಪ್ರಬಂಧ
60
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಅಂತ್ಯೋದಯ ದಿನ ಕುರಿತು ಪ್ರಬಂಧ
61
ತಾಯಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
62
5G ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
63
ಕ್ರಿಸ್ಮಸ್ ಹಬ್ಬದ ಕುರಿತು ಪ್ರಬಂಧ
64
ಮದರ್ ತೆರೇಸಾ ಪ್ರಬಂಧ
65
ಚಳಿಗಾಲದ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
66
ಜೈವಿಕ ಇಂಧನದ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
67
ವಿಶ್ವ ಜನಸಂಖ್ಯಾ ದಿನ ಪ್ರಬಂಧ
68
ಸಮಯದ ಮೌಲ್ಯ ಪ್ರಬಂಧ
69
ಹೊಸ ಶಿಕ್ಷಣ ನೀತಿ 2020 ಪ್ರಬಂಧ
70
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಏಕೀಕರಣ ಕುರಿತು ಪ್ರಬಂಧ
71
ಮಳೆ ಕೊಯ್ಲು ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
72
ಜಾಗತಿಕ ತಾಪಮಾನದ ಪ್ರಬಂಧ
73
ಸೈಬರ್ ಅಪರಾಧ ಪ್ರಬಂಧ
74
ಗ್ರಾಮೀಣ ಕ್ರೀಡೆಗಳು ಪ್ರಬಂಧ
75
ವೃತ್ತ ಪತ್ರಿಕೆಗಳು ಪ್ರಬಂಧ
76
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮತದಾರರ ದಿನಾಚರಣೆ ಪ್ರಬಂಧ
77
ಸಾವಿತ್ರಿಬಾಯಿ ಫುಲೆ ಪ್ರಬಂಧ
78
ಶಿಕ್ಷಣದ ಮಹತ್ವದ ಕುರಿತು ಪ್ರಬಂಧ
79
ಪ್ರಾಚೀನ ಸ್ಮಾರಕಗಳ ಸಂರಕ್ಷಣೆ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
80
ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಸ್ಫೋಟಕ್ಕೆ ಕಾರಣಗಳು ಪ್ರಬಂಧ
81
ವೈವಿಧ್ಯತೆಯಲ್ಲಿ ಏಕತೆ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
82
ಸಮಾನ ಶಿಕ್ಷಣದ ಅವಶ್ಯಕತೆ ಪ್ರಬಂಧ
83
ಆನ್ ಲೈನ್ ಶಾಪಿಂಗ್ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
84
ಮೊಬೈಲ್ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
85
ಚಂದ್ರಶೇಖರ ಆಜಾದ್ ಅವರ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
86
ಬೇಟಿ ಬಚಾವೋ ಬೇಟಿ ಪಡಾವೋ ಪ್ರಬಂಧ
87
ನಗರೀಕರಣದಿಂದಾಗುವ ಮಾಲಿನ್ಯದ ಕುರಿತು ಪ್ರಬಂಧ
88
ಸಾವಯವ ಕೃಷಿ ಪ್ರಬಂಧ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ
89
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕ್ರೀಡಾ ದಿನಾಚರಣೆ ಪ್ರಬಂಧ
90
ವಿಶ್ವ ಅಹಿಂಸಾ ದಿನಾಚರಣೆ
91
ವಿಶ್ವ ಅಂಗವಿಕಲರ ದಿನಾಚರಣೆ ಪ್ರಬಂಧ
92
ವಿಶ್ವ ಹೆಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳ ದಿನಾಚರಣೆ ಪ್ರಬಂಧ
93
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್ ದಿನ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
94
ವಿಶ್ವ ಆಹಾರ ದಿನಾಚರಣೆ ಪ್ರಬಂಧ
95
ರೈತರ ಆತ್ಮಹತ್ಯೆ ಕುರಿತು ಪ್ರಬಂಧ
96
ರಕ್ತದಾನದ ಮಹತ್ವ ಪ್ರಬಂಧ
97
ಶಿಸ್ತಿನ ಮಹತ್ವ ಪ್ರಬಂಧ
98
ಸಣ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದ ಕೈಗಾರಿಕೆ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
99
ನೇತ್ರದಾನದ ಮಹತ್ವ ಪ್ರಬಂಧ
100
ಭಾರತೀಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
101
ನೀರು ಮತ್ತು ನೈರ್ಮಲ್ಯ ಪ್ರಬಂಧ
102
ಗಣರಾಜ್ಯೋತ್ಸವ ಪ್ರಬಂಧ
103
ರಾಷ್ಟ್ರ ಲಾಂಛನ ಪ್ರಬಂಧ
104
ಭಯೋತ್ಪಾದನೆ ಕುರಿತು ಪ್ರಬಂಧ
105
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಾಲು ದಿನಾಚರಣೆ ಪ್ರಬಂಧ
106
ವಿಶ್ವ ಅಂಚೆ ದಿನಾಚರಣೆ ಪ್ರಬಂಧ
107
ವಿಶ್ವ ಓಜೋನ್ ದಿನದ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
108
ಪ್ರವಾಹದ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
109
ಶಿಕ್ಷಣದಲ್ಲಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಬಳಕೆ ಪ್ರಬಂಧ
110
ವಿಶ್ವ ಮಣ್ಣಿನ ದಿನಾಚರಣೆ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
111
ಭೂಮಿ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
112
ಏಡ್ಸ್ ದಿನಾಚರಣೆ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
113
ಸಾಮಾಜಿಕ ಜಾಲತಾಣ ಪ್ರಬಂಧ
114
ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಮಹತ್ವ ಪ್ರಬಂಧ
115
ನೈಸರ್ಗಿಕ ವಿಕೋಪದ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
116
ಅರಣ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
117
ಪ್ರವಾಸದ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
118
ಸೂರ್ಯನ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
119
ವಿಶ್ವ ಪರಿಸರ ದಿನಾಚರಣೆ ಪ್ರಬಂಧ
120
ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಸಂಗ್ರಾಮ ಪ್ರಬಂಧ
121
ಮಳೆ ಪ್ರಬಂಧ ಕನ್ನಡ
122
ಕನ್ನಡ ನಾಡಿನ ಹಿರಿಮೆ ಪ್ರಬಂಧ
123
ರೈತ ದೇಶದ ಬೆನ್ನೆಲುಬು ಪ್ರಬಂಧ
124
ಗಾಂಧಿಜೀಯವರ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
125
ಸುಭಾಷ್ ಚಂದ್ರ ಬೋಸ್ ಅವರ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
126
ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ತ್ಯಾಜ್ಯ ನಿರ್ವಹಣೆ ಪ್ರಬಂಧ
127
ಸರ್ದಾರ್ ವಲ್ಲಭಭಾಯಿ ಪಟೇಲ್ ಪ್ರಬಂಧ
128
ಯೋಗ ಅಭ್ಯಾಸ ಪ್ರಬಂಧ
129
ಗ್ರಾಮ ಸ್ವರಾಜ್ಯ ಕುರಿತು ಪ್ರಬಂಧ
130
ಶಿಕ್ಷಕರ ದಿನಾಚರಣೆ ಪ್ರಬಂಧ
131
ಗೆಳೆತನದ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
132
ರಸ್ತೆ ಸುರಕ್ಷತೆ ಪ್ರಬಂಧ
133
ಜವಾಹರಲಾಲ್ ನೆಹರು ಪ್ರಬಂಧ
134
ಮಕ್ಕಳ ಹಕ್ಕುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
135
ಸ್ವಾಮಿ ವಿವೇಕಾನಂದರ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
136
ಅಂತರ್ಜಾಲ ಪ್ರಬಂಧ
137
ಲಾಲ್ ಬಹದ್ದೂರ್ ಶಾಸ್ತ್ರಿ ಅವರ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
138
ಮಾತೃಭಾಷೆ ಮಹತ್ವ ಪ್ರಬಂಧ
139
ಆನ್ಲೈನ್ ಶಿಕ್ಷಣ ಪ್ರಬಂಧ
140
ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ರೋಗಗಳು ಪ್ರಬಂಧ
141
ಜಲ ಸಂರಕ್ಷಣೆ ಪ್ರಬಂಧ
142
ಗುರುವಿನ ಮಹತ್ವ ಪ್ರಬಂಧ
143
ಜಾಗತೀಕರಣ ಪ್ರಬಂಧ ಕನ್ನಡ
144
ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
145
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಭಾವೈಕ್ಯತೆ ಪ್ರಬಂಧ
146
ನಮ್ಮ ಶಾಲೆ ಪ್ರಬಂಧ
147
ಆಹಾರ ಮತ್ತು ಆರೋಗ್ಯ ಪ್ರಬಂಧ
148
ತಂಬಾಕು ನಿಯಂತ್ರಣ ಪ್ರಬಂಧ
149
ಯೋಗದ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
150
ಕನಕದಾಸರ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
151
ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಪ್ರಬಂಧ
152
ಪರಿಸರ ಮಾಲಿನ್ಯ ಪ್ರಬಂಧ
153
ಇಂಧನ ಸಂರಕ್ಷಣೆ ಪ್ರಬಂಧ
154
ಮಹಿಳಾ ಸಬಲೀಕರಣ ಪ್ರಬಂಧ
155
ನಿರುದ್ಯೋಗ ಪ್ರಬಂಧ
156
ಶಿಕ್ಷಕರ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
157
ತ್ಯಾಜ್ಯ ವಸ್ತುಗಳ ನಿರ್ವಹಣೆ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
158
ಪುಸ್ತಕಗಳ ಮಹತ್ವ ಪ್ರಬಂಧ
159
ಬಾಲ ಕಾರ್ಮಿಕ ಪದ್ಧತಿ ಪ್ರಬಂಧ
160
ಮೂಢನಂಬಿಕೆ ಪ್ರಬಂಧ ಕನ್ನಡ
161
ವನ್ಯಜೀವಿ ಸಂರಕ್ಷಣೆ ಪ್ರಬಂಧ
162
ದೂರದರ್ಶನ ಪ್ರಬಂಧ
163
ವರದಕ್ಷಿಣೆ ಒಂದು ಸಾಮಾಜಿಕ ಪಿಡುಗು ಪ್ರಬಂಧ
164
ಮಾತೃಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಣ ಪ್ರಬಂಧ
165
ಪರಿಸರ ಸಂರಕ್ಷಣೆಯಲ್ಲಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ಪಾತ್ರ ಪ್ರಬಂಧ
166
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಬ್ಬಗಳ ಮಹತ್ವ ಪ್ರಬಂಧ
167
ಚುನಾವಣೆ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
168
ಸಾಮಾಜಿಕ ಪಿಡುಗುಗಳು ಪ್ರಬಂಧ
169
ಶಕ್ತಿ ಸಂರಕ್ಷಣೆ ಪ್ರಬಂಧ
170
ಕುವೆಂಪು ಅವರ ಜೀವನ ಚರಿತ್ರೆ ಪ್ರಬಂಧ
171
ಮಕ್ಕಳ ದಿನಾಚರಣೆ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
172
ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಮಹತ್ವದ ಕುರಿತು ಕನ್ನಡ ಪ್ರಬಂಧ
173
ಪುಸ್ತಕದ ಮಹತ್ವ ಕನ್ನಡ ಪ್ರಬಂಧ
174
ತಂಬಾಕು ನಿಷೇಧ ಪ್ರಬಂಧ
175
ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯ ಪ್ರಬಂಧ
176
ಕರ್ನಾಟಕ ಏಕೀಕರಣ ಪ್ರಬಂಧ
177
ಸ್ವಚ್ಛ ಭಾರತ ಅಭಿಯಾನ ಪ್ರಬಂಧ
178
ಕನ್ನಡ ರಾಜ್ಯೋತ್ಸವ ಪ್ರಬಂಧ
179
ಕೊರೋನಾ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ
180
ಭಾರತದ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಪ್ರಬಂಧ
181
ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವದಲ್ಲಿ ಮತದಾರರ ಪಾತ್ರ ಪ್ರಬಂಧ
182
ಸರ್ ಎಂ ವಿಶ್ವೇಶ್ವರಯ್ಯನವರ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
183
ಕನ್ನಡ ನಾಡು ನುಡಿ ಪ್ರಬಂಧ
184
ಕೃಷಿ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
185
ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
186
ಕುವೆಂಪು ಅವರ ಬದುಕು ಬರಹ ಕುರಿತು ಪ್ರಬಂಧ
187
ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ನಂತರದ ಭಾರತ ಕುರಿತು ಪ್ರಬಂಧ
188
ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಭಾರತ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಕುರಿತು ಪ್ರಬಂಧ
ಪ್ರಬಂಧವನ್ನು ಬರೆಯುವುದು ಹೇಗೆ? | How to write an essay?
ಹಂತ 1: ನಿಮ್ಮ ವಿಷಯವನ್ನು ಆಯ್ಕೆಮಾಡಿ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ವಿಷಯವನ್ನು ಆಯ್ಕೆಮಾಡಿ: ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಮತ್ತು ಆಕರ್ಷಕವಾದ ವಿಷಯವನ್ನು ಆರಿಸುವ ಮೂಲಕ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿ. ಇದು ನಿಯೋಜನೆಯ ಅಗತ್ಯತೆಗಳು ಅಥವಾ ನಿಮ್ಮ ಆಸಕ್ತಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಹೊಂದಿಕೆಯಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ.
ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಮಿದುಳುದಾಳಿ: ನಿಮ್ಮ ಪ್ರಬಂಧಕ್ಕಾಗಿ ಆಲೋಚನೆಗಳು ಮತ್ತು ಪೋಷಕ ಅಂಶಗಳನ್ನು ರಚಿಸಲು ಮಾಹಿತಿ, ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಬುದ್ದಿಮತ್ತೆಯನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿ.
ಹಂತ 2: ಔಟ್ಲೈನ್ ಅನ್ನು ರಚಿಸಿ ಪರಿಚಯ: ಓದುಗರ ಗಮನವನ್ನು ಸೆಳೆಯುವ, ಸಂದರ್ಭವನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಮತ್ತು ನಿಮ್ಮ ಪ್ರಬಂಧವನ್ನು (ಮುಖ್ಯ ವಾದ) ಹೇಳುವ ಬಲವಾದ ಪರಿಚಯವನ್ನು ರಚಿಸಿ.
ದೇಹದ ಪ್ಯಾರಾಗಳು: ನಿಮ್ಮ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಪ್ಯಾರಾಗ್ರಾಫ್ಗಳಾಗಿ ಆಯೋಜಿಸಿ, ಪ್ರತಿಯೊಂದೂ ಸ್ಪಷ್ಟವಾದ ವಿಷಯ ವಾಕ್ಯ, ಸಾಕ್ಷ್ಯ ಮತ್ತು ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯೊಂದಿಗೆ.
ಪರಿವರ್ತನೆಗಳು: ನಿಮ್ಮ ಆಲೋಚನೆಗಳನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸಲು ಮತ್ತು ಒಂದು ಪ್ಯಾರಾಗ್ರಾಫ್ನಿಂದ ಮುಂದಿನದಕ್ಕೆ ಮೃದುವಾದ ಹರಿವನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಪರಿವರ್ತನೆಯ ನುಡಿಗಟ್ಟುಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ.
ಹಂತ 3: ಪ್ರಬಂಧವನ್ನು ಬರೆಯಿರಿ ಪ್ರಬಂಧ ಹೇಳಿಕೆ: ನಿಮ್ಮ ಪ್ರಬಂಧವನ್ನು ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ಮಾಡಲು ನಿಮ್ಮ ಪರಿಚಯದಲ್ಲಿ ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತ ಮತ್ತು ಸ್ಪಷ್ಟವಾದ ಪ್ರಬಂಧ ಹೇಳಿಕೆಯನ್ನು ಬರೆಯಿರಿ.
ಪೋಷಕ ವಾದಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿ: ದೇಹದ ಪ್ಯಾರಾಗಳಲ್ಲಿ ಪುರಾವೆಗಳು, ಉದಾಹರಣೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿವರಣೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸುವ ಮೂಲಕ ನಿಮ್ಮ ಪ್ರಬಂಧವನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಿ.
ಪ್ರತಿವಾದಗಳು (ಅನ್ವಯಿಸಿದರೆ): ನಿಮ್ಮ ವಾದವನ್ನು ಬಲಪಡಿಸಲು ವಿರುದ್ಧ ದೃಷ್ಟಿಕೋನಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಿ ಮತ್ತು ಅವುಗಳನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿ.
ತೀರ್ಮಾನ: ನಿಮ್ಮ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಸಾರಾಂಶಗೊಳಿಸಿ ಮತ್ತು ತೀರ್ಮಾನದಲ್ಲಿ ನಿಮ್ಮ ಪ್ರಬಂಧವನ್ನು ಪುನರಾವರ್ತಿಸಿ. ಹೊಸ ಆಲೋಚನೆಗಳನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸುವುದನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿ.
ಹಂತ 4: ಪರಿಷ್ಕರಿಸಿ ಮತ್ತು ಪ್ರೂಫ್ರೆಡ್ ಮಾಡಿ ಸ್ಪಷ್ಟತೆಗಾಗಿ ಪರಿಷ್ಕರಿಸಿ: ಸ್ಪಷ್ಟತೆ, ಸುಸಂಬದ್ಧತೆ ಮತ್ತು ಆಲೋಚನೆಗಳ ತಾರ್ಕಿಕ ಪ್ರಗತಿಗಾಗಿ ನಿಮ್ಮ ಪ್ರಬಂಧವನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಿ. ಪ್ರತಿ ಪ್ಯಾರಾಗ್ರಾಫ್ ನಿಮ್ಮ ಪ್ರಬಂಧವನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ.
ವ್ಯಾಕರಣ ಮತ್ತು ಶೈಲಿಗಾಗಿ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ವ್ಯಾಕರಣ ದೋಷಗಳು, ವಿರಾಮಚಿಹ್ನೆಗಳು ಮತ್ತು ಸರಿಯಾದ ಪದ ಬಳಕೆಗಾಗಿ ಪರಿಶೀಲಿಸಿ. ಸ್ಥಿರವಾದ ಬರವಣಿಗೆಯ ಶೈಲಿಯನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳಿ.
ಪೀರ್ ವಿಮರ್ಶೆ: ನಿಮ್ಮ ಪ್ರಬಂಧವನ್ನು ಹೇಗೆ ಸುಧಾರಿಸಬಹುದು ಎಂಬುದರ ಕುರಿತು ಒಳನೋಟಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಪೀರ್, ಪ್ರೊಫೆಸರ್ ಅಥವಾ ಬರವಣಿಗೆ ಕೇಂದ್ರದಿಂದ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಪಡೆಯಿರಿ.
ಹಂತ 5: ಅಂತಿಮ ಸ್ಪರ್ಶಗಳು ಶೀರ್ಷಿಕೆ: ನಿಮ್ಮ ಪ್ರಬಂಧದ ವಿಷಯವನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುವ ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತ, ತಿಳಿವಳಿಕೆ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯನ್ನು ರಚಿಸಿ.
ಉಲ್ಲೇಖಗಳು ಮತ್ತು ಉಲ್ಲೇಖಗಳು: ಮೂಲಗಳ ಸರಿಯಾದ ಉಲ್ಲೇಖವನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ, ಆಯ್ಕೆಮಾಡಿದ ಉಲ್ಲೇಖದ ಶೈಲಿಯನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿ (ಉದಾ., APA, MLA, ಚಿಕಾಗೊ).
ಫಾರ್ಮ್ಯಾಟಿಂಗ್: ಫಾಂಟ್, ಅಂಚುಗಳು ಮತ್ತು ಅಂತರ ಸೇರಿದಂತೆ ಅವಶ್ಯಕತೆಗಳಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ನಿಮ್ಮ ಪ್ರಬಂಧವನ್ನು ಫಾರ್ಮ್ಯಾಟ್ ಮಾಡಿ.
ಹಂತ 6: ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಪ್ರೂಫ್ ರೀಡ್ ಮಾಡಿ ಅಂತಿಮ ಪ್ರೂಫ್ ರೀಡಿಂಗ್: ಯಾವುದೇ ಕಡೆಗಣಿಸದ ದೋಷಗಳು ಅಥವಾ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಹಿಡಿಯಲು ಅಂತಿಮ ಪ್ರೂಫ್ ರೀಡ್ ಅನ್ನು ನಡೆಸುವುದು.
ಹಂತ 7: ಸಲ್ಲಿಕೆ ನಿಮ್ಮ ಪ್ರಬಂಧವನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸಿ: ನಿಮ್ಮ ಸಂಸ್ಥೆ ಅಥವಾ ಪ್ರಕಾಶಕರು ಒದಗಿಸಿದ ಸಲ್ಲಿಕೆ ಸೂಚನೆಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿ ಗಡುವಿನೊಳಗೆ ನಿಮ್ಮ ಪ್ರಬಂಧವನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸಿ.
ತೀರ್ಮಾನ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಪ್ರಬಂಧವನ್ನು ಬರೆಯುವುದು ಎಚ್ಚರಿಕೆಯಿಂದ ಯೋಜನೆ, ಸಂಘಟನೆ ಮತ್ತು ಪರಿಷ್ಕರಣೆಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಒಂದು ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದೆ. ಈ ಹಂತ-ಹಂತದ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸುವ ಮೂಲಕ, ನಿಮ್ಮ ಓದುಗರಿಗೆ ಉತ್ತಮವಾಗಿ-ರಚನಾತ್ಮಕ, ಉತ್ತಮವಾಗಿ-ಬೆಂಬಲಿಸುವ ಮತ್ತು ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಪ್ರಬಂಧಗಳನ್ನು ನೀವು ರಚಿಸಬಹುದು. ನೆನಪಿಡಿ, ಅಭ್ಯಾಸವು ಪರಿಪೂರ್ಣವಾಗಿಸುತ್ತದೆ, ಆದ್ದರಿಂದ ಕಾಲಾನಂತರದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರವೀಣ ಬರಹಗಾರರಾಗಲು ನಿಮ್ಮ ಪ್ರಬಂಧ-ಬರೆಯುವ ಕೌಶಲ್ಯಗಳನ್ನು ಬರೆಯುವುದು, ಪರಿಷ್ಕರಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಗೌರವಿಸುವುದನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಿ.
sharathkumar30ym
1 thoughts on “ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಕನ್ನಡ ಪ್ರಬಂಧ ವಿಷಯಗಳು: 180+ಎಲ್ಲಾ ವಿಷಯಗಳ ಕನ್ನಡ ಪ್ರಬಂಧಗಳು : kannada essay topics for students and how to write an essay ”.
Nanna hettavarigagi nanenu madaballe prabandha bidi sir 🙏
Leave a Reply Cancel reply
Your email address will not be published. Required fields are marked *
Save my name, email, and website in this browser for the next time I comment.
KPSC KAS Syllabus 2023 in Kannada/English (Prelims/Mains) Download PDF
Kpsc kas syllabus 2023.
Download PDF of KPSC KAS Syllabus in Kannada Language/English from this page!! Candidates who are preparing for Karnataka Administrative Service (KAS) can go through the detailed KPSC Syllabus 2023 for KAS Prelims and Mains Examination available down in this page.
recruitmentresult.com
Conducting Body
Karnataka Public Service Commission
Job Title
Karnataka Administrative Service (KAS)
Category
KPSC KAS Syllabus pdf
Selection Procedure
Prelims, Mains & Personality Test
Admit Card Available Date
Intimate soon
Exam Mode
Offline
Official Portal
www.kpsc.kar.nic.in
KPSC KAS Exam Pattern
KPSC KAS Prelims Exam Pattern 2023
KPSC KAS Preliminary Examination consists of two papers of objective type (multiple choice).
Each paper shall be of a maximum of 200 marks and a duration of two hours
100 questions will be asked in each paper.
Each question carries 2 marks.
25 marks will be deducted for every wrong answered question.
Questions in Karnataka Civil Service Preliminary Exam will be based on Degree standard.
In General Mental Ability section, questions will be standard of 10th level.
General Studies related to National and International importance
40
80
Humanities
60
120
General Studies related to State Importance
40
80
General Science and Technology, Environment and Ecology
30
60
General Mental Ability
30
60
Read This: How to Prepare for Written Exam
KPSC KAS Main Exam Pattern 2023 :
Only descriptive type questions will be asked in KAS main exam.
Each paper carries separate marks and duration.
There will be no negative marking.
Minimum qualifying marks in Kannada and English paper is 35%.
Compulsory papers of main exam will be in a standard of Degree level.
Type of Papers
Subjects
Ma rks
Duration
Qualif ying Papers
Kannada
150
2 hours
English
150
2 hours
Comp ulsory Papers
Paper 1: Essay
250
3 hours
Paper 2: General Studies-I
250
3 hours
Paper 3: General Studies-II
250
3 hours
Paper 4: General Studies-III
250
3 hours
Paper 5: General Studies-IV
250
3 hours
Paper 6: Optional Subject-I
250
3 hours
Paper 7: Optional Subject-II
250
3 hours
KPSC KAS Syllabus 2023 PDF Download
Agriculture, Agricultural Marketing & SERIL
Animal Husbandry Veterinary Science & Fisheries
Botany in KAS Syllabus by KPSC
Chemistry
Physics
Civil Engineering
Electrical Engineering
Commerce
Management
Economics
Geography
Law
Mathematics
History
Mechanical Engineering
Philosophy
Geology
Zoology
Psychology
Public Administration
Sociology
Statistics
Political Science & I. R.
Rural Development & Cooperation
KPSC KAS Anthropology Syllabus
Literature of any one of the following languages: English, Hindi, Kannada & Urdu
Press Here: Karnataka PSC Syllabus Official Link
KPSC KAS Syllabus
KPSC KAS Syllabus 2023 Prelims Exam
The Preliminary Examination of Karnataka Administrative Service (KAS) consists of two papers of objective type questions. Paper-I covers the topics from General Studies while Paper-II includes questions from Humanities. You can checkout the detailed KPSC KAS Pre Syllabus 2023 / KPSC KAS Prelims Syllabus which is provided below:
importance
Awards and Honours
Matters of everyday observation
, etc.
—
Social, economic, cultural and political aspects with a focus on Indian national movement (especially Karnataka)
Geography of India (especially Karnataka)
and
Rural development
Planning and economic reforms in India‐
sustainable development
poverty alleviation
Demographics
Social sector initiatives, etc.
—
Current events of State importance Important State Government programmes, etc.
Contemporary developments in science and technology and their implications
Biodiversity and climate change
General health issues
Environmental Ecology, etc.
Comprehension
Analytical Ability
Decision making and problem solving
Basic innumeracy
, etc.
KPSC KAS Main Syllabus 2023
KPSC KAS Mains Examination consists of 02 qualifying papers of Kannada & English and 07 compulsory papers of Essay, General Studies and two optional papers. You can get the details of KPSC KAS Syllabus for mains/ topics included under each section here in the table facilitated below:
Precis writing
Usage
Short Essay
Communication Skills
Comprehension Passages
Topics of International/ National importance Topics of State/ Local Importance
Culture Heritage of India
Towards transforming Indian Society: Major Schools of thought
From Kadambas to Hoysalas
Vijayanagara Empire and thereafter
Modern Mysore
Freedom Movement in Karnataka and Unification
Post Independent Karnataka
Social Change & Movements, Modernisation
India and International Economic relations
Decentralization
Data Collection Analysis, etc.
—
Lithosphere
Physiography of continents and Demographic distribution
Industrial Planning and development
Urban land use policy and urbanization
Fundamental rights
Distribution of legislative powers
Important amendments of the constitution
Welfare mechanism in India
Services under Union and state
Private and public administration
Management tools and techniques
Administrative reforms
United nations and specialized agencies, etc.
—-
Basics of Science & Technology
Energy resources
Disasters, pests and pollution
Rural upliftment and Science & Technology
Natural and Agricultural Science
Horticulture and Sericulture
Initiatives in Biotechnology
Animal Husbandry
Agriculture development policies, programmes and trade
Health and hygiene
Natural Resources
Eco system and biodiversity
Environmental pollution and solid waste management
Role of IT in environment and human health, etc.
Determinants and consequences of ethics in human action
Ethics in private and public relationships
Ethics in public administration
Ethical dilemmas in private and public institutions
Accountability and ethical governance
Ethical issues in international relations and funding
Information sharing and transparency in government
Integrity
Tolerance and compassion towards weaker sections
Aptitude and foundation values for civil service
Emotional intelligence, etc.
Important Links related to KPSC KAS Syllabus
KPSC KAS Application Form
KPSC KAS Exam Pattern
KPSC New Syllabus
KPSC Notification
KPSC Hall Ticket
KPSC Result
Latest Jobs In Karnataka
ಕರ್ನಾಟಕ ಅಡ್ಮಿನಿಸ್ಟ್ರೇಟಿವ್ ಸರ್ವಿಸ್ ಸಿಲ್ಲಬಸ್ – ಡೌನ್ಲವ್ಡ್ ಹಿಯರ್
ಕರ್ನಾಟಕ ಸರ್ಕಾರದಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ನಾಗರಿಕ ಸೇವಾ ಹುದ್ದೆಗಳ (ಗುಂಪು 1 ಸೇವೆಗಳು) ಖಾಲಿ ಹುದ್ದೆಗಳನ್ನು ತುಂಬಲು ಕರ್ನಾಟಕ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸೇವಾ ಆಯೋಗವು ಕೆಪಿಎಸ್ಸಿ ಕೆಎಎಸ್ ಪರೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತದೆ. ಕರ್ನಾಟಕ ಆಡಳಿತಾತ್ಮಕ ಸೇವೆಗಳ ಪರೀಕ್ಷೆ ಮೂರು ಹಂತಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ, ಅವುಗಳೆಂದರೆ ಪ್ರಿಲಿಮ್ಸ್, ಮೆನ್ಸ್ ನಂತರ ಪರ್ಸನಾಲಿಟಿ ಟೆಸ್ಟ್.
ಕೆಎಎಸ್ ಪ್ರೆ ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಎರಡು ಪ್ರತಿಶತ ಮಾದರಿ ಪತ್ರಿಕೆಗಳಿವೆ, ಪ್ರತಿ 200 ಅಂಕಗಳು. ಜನರಲ್ ಸ್ಟಡೀಸ್ ಮತ್ತು ಜನರಲ್ ಮೆಡಿಕಲ್ ಎಬಿಲಿಟಿ ಯಿಂದ ವಿಷಯಗಳು ಎರಡನೆಯ ಪತ್ರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಸೇರಿವೆ. ಕೆಎಎಸ್ ಮುಖ್ಯ ಪರೀಕ್ಷೆ ಎರಡು ಅರ್ಹತಾ ಕಾಗದ ಮತ್ತು ಏಳು ಕಡ್ಡಾಯ ಪೇಪರ್ಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.
Must Read: How To Reduce Negative Marking In Entrance Exam
KPSC KAS Exam Syllabus 2023
Concerned aspirants who are preparing for Karnataka Administrative Services (KAS) Exam can get full Syllabus details provided in this page. You can also download the KPSC KAS Syllabus 2023 of Prelims and Mains Exam in PDF format from the direct links given above.
The Karnataka Administrative Services (KAS) Exam Syllabus will help you to prepare effectively for both Prelims and Mains Examination. Along with the KAS Exam Syllabus, you can also check KAS Preliminary and main Exam pattern in order to understand the weightage of different subjects and marking scheme.
Start Now: Online Quiz for Competitive Exams
Follow us on Facebook and Google+ for more updated details regarding KPSC KAS Syllabus PDF Download, KPSC KAS Syllabus in English.
Something That You Should Put An Eye On
6 thoughts on “KPSC KAS Syllabus 2023 in Kannada/English (Prelims/Mains) Download PDF”
Sir I heard that kpsc removed optional subject s is it true..
Sir am studying in BA final Which subject is best to me conduct a kas exam sir plz inform me
Sir I am studied Bsc nursing so which subject better option to me and how to prepare for KAS and also give information about study materials
Sir I am studied Bsc MLT so which subject better option to me and how to prepare for KAS
Whether all which are those papers will be decriptive and objective in main exam? sir plz inform about that
Leave a Comment Cancel Reply
You must be logged in to post a comment.
ESSAY ASSIST
ESSAY ASSIST BLOG
ESSAY WRITING KANNADA PDF
ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯಿಗೆ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಬರೆಯುವುದು ಅಗತ್ಯವಾಗಿದೆ. ಕನ್ನಡ ಪಠನ ಹಾಗೂ ಬರೆಯುವುದು ಅವರ ಮಾತೃ ಭಾಷೆಯ ಅಭ್ಯಾಸವಾಗಿದೆ. ಬರೆಯುವುದು ಅಭ್ಯಾಸದಿಂದ ಬರುವ ಕಲಾವಾಣ. ಎಸೆಯ ಬರೆಯುವುದು ಸಹ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿದೆ. ಎಸೆ ಬರೆಯುವ ಮೂಲಕ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯು ಅನೇಕ ವಿಷಯಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಊಹಿಸಿ ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ. ಎಸೆಯನ್ನು ಬರೆಯುವ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ನಮ್ಮೆಲ್ಲರೂ ಕೆಲವು ಅಂಶಗಳನ್ನು ಗಮನಿಸಬೇಕು.
ವಿಷಯಾಂಶದ ಆಯ್ಕೆ:
ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯು ಬರೆಯುವ ವಿಷಯವನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಬೇಕು. ವಿಷಯ ಅರ್ಥಪೂರ್ಣ ಹಾಗೂ ಅವರ ಆಸಕ್ತಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿರಬೇಕು. ಉದ್ದೇಶ, ವಿಷಯಾಂಶ, ವಿನ್ಯಾಸ ಸೇರಿದಂತೆ ಎಲ್ಲಾ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಬೇಕು.
ವಿಷಯವನ್ನು ಗಮನದಿಂದ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿದ ನಂತರ ಅದರ ಕುರಿತು ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಸಂಶೋಧನೆ ನಡೆಸಬೇಕು. ವಿಷಯದ ಬಗ್ಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಬೇಕು. ಇದರ ಮೂಲಕ ವಿಷಯವನ್ನು ಗೃಹೀತು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು.
ಆಕರ್ಷಕ ಉದ್ಧೇಶದ ಘೋಷಣೆ:
ಎಸೆಯ ಉದ್ದೇಶ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿರಬೇಕು. ಎಸೆಯು ಯಾವ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ ಬರೆಯಲಾಗಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಘೋಷಿಸಬೇಕು. ಉದ್ದೇಶದ ಸಾರವೇಳೆ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಹೇಳಿಕೆಯನ್ನು ನೀಡಬೇಕು. ಈ ಮೂಲಕ ಓದುಗರ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ವಿಷಯದ ಮೇಲೆ ಆಸಕ್ತಿ ಕೆರಳಬಹುದು.
ಪ್ರಮುಖ ವಿಷಯಾಂಶಗಳ ಆಯ್ಕೆ:
ಉದ್ದೇಶದ ಬಗ್ಗೆ ಘೋಷಣೆ ನೀಡಿದ ನಂತರ ಎಸೆಯ ಪ್ರಮುಖ ವಿಷಯಾಂಶಗಳನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಬೇಕು. ವಿಷಯಕ್ಕೆ
By Andrew Stroud
Related post, types of fragrances essay, 5th grade animal research paper outline, research paper on indian writing in english, leave a reply cancel reply.
Your email address will not be published. Required fields are marked *
OUTLINE OF INTRODUCTION TO RESEARCH PAPER
NOTIFICATION
CENTRAL GOV’T JOBS
STATE GOV’T JOBS
ADMIT CARDS
PRIVATE JOBS
CURRENT AFFAIRS
GENERAL KNOWLEDGE
Current Affairs Mock Test
GK Mock Test
Kannada Mock Test
History Mock Test
Indian Constitution Mock Test
Science Mock Test
Geography Mock Test
Computer Knowledge Mock Test
INDIAN CONSTITUTION
MENTAL ABILITY
ENGLISH GRAMMER
COMPUTER KNOWLDEGE
QUESTION PAPERS
prabandha in kannada
ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ | essay on library in kannada.
ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಮಹತ್ವ ಪ್ರಬಂಧ, Grantalaya Mahatva Kurithu Prabhanda Granthalaya Bhagya Prabandha Upayogalu Essay on Library in Kannada writing PDF, ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಮಹತ್ವ ಪ್ರಬಂಧ, granthalaya mahatva bhagya prabandha kannada essay writing in kannada, ಗ್ರಂಥಾಲಯದ ಉಪಯೋಗಗಳು ಪ್ರಬಂಧ
ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಮಹತ್ವ ಪ್ರಬಂಧ Importance Essay on Library in Kannada
ಗ್ರಂಥಾಲಯದ ಮಹತ್ವ ಪ್ರಬಂಧ ಪೀಠಿಕೆ
ಗ್ರಂಥಾಲಯವು ಶಿಕ್ಷಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಹೃದಯ ಮತ್ತು ಆತ್ಮವಾಗಿದೆ. ಗ್ರಂಥಾಲಯವು ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಹರಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅನೇಕ ಉಪಯೋಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಮಹತ್ವ ಪ್ರಬಂಧ ವಿಷಯ ವಿವರಣೆ:
Essay On Library In Kannada
ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ಪುಸ್ತಕಗಳಿರುವ ಸ್ಥಳ ಮತ್ತು ಗ್ರಂಥಾಲಯದಲ್ಲಿ ಸ್ವತಂತ್ರವಾಗಿ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಬಹುದಾಗಿದೆ.
ಅದರ ಬಳಕೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಗ್ರಂಥಾಲಯದಲ್ಲಿ ಹಲವು ವರ್ಗಗಳಿವೆ.
ಕೆಲವು ಗ್ರಂಥಾಲಯಗಳು ಖಾಸಗಿಯಾಗಿದ್ದರೆ, ಕೆಲವು ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿದ್ದರೆ ಕೆಲವು ಸರ್ಕಾರಿ ಗ್ರಂಥಾಲಯಗಳಾಗಿವೆ.
Granthalaya Mahatva Prabandha in Kannada
ಬಡವರು, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಪುಸ್ತಕ ಖರೀದಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದ ಬಡ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಗ್ರಂಥಾಲಯವನ್ನು ಉತ್ತಮವಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು.
ಇದನ್ನು ಓದಿ : ಡಾಕ್ಟರ್ ಎಪಿಜೆ ಅಬ್ದುಲ್ ಕಲಾಂ ಅವರ ಜೀವನ ಚರಿತ್ರೆ
ಅವರು ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಗ್ರಂಥಾಲಯದಿಂದ ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ಎರವಲು ಪಡೆಯಬಹುದು. ಶಾಲೆ ಮತ್ತು ಗ್ರಂಥಾಲಯಗಳು ಸರಸ್ವತಿ ದೇವಿಯ ಆರಾಧನೆಯ ಎರಡು ದೇವಾಲಯಗಳಾಗಿವೆ.
ನಿಗೂಢ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಒದಗಿಸುವಲ್ಲಿ ಗ್ರಂಥಾಲಯಗಳು ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವಹಿಸುತ್ತವೆ. ಅದು ನಮ್ಮನ್ನು ಅಜ್ಞಾನದ ಕತ್ತಲೆಯಿಂದ ಜ್ಞಾನದ ಬೆಳಕಿನೆಡೆಗೆ ಕೊಂಡೊಯ್ಯುತ್ತದೆ.
ಮಾನವರು ತಮ್ಮ ದೈಹಿಕ ಶಕ್ತಿಗಾಗಿ ಮಧ್ಯಮ ಮತ್ತು ಸಮತೋಲಿತ ಆಹಾರದ ಅಗತ್ಯವಿರುವಂತೆ, ಮಾನಸಿಕ ಶಕ್ತಿಗೆ ಕಲಿಕೆಯು ಅತ್ಯಗತ್ಯವಾಗಿದೆ.
ಗ್ರಂಥಾಲಯಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕದಲ್ಲಿರುವುದರಿಂದ ಕಾಮ ಮತ್ತು ಪ್ರಲೋಭನೆಯಿಂದ ಮಾನವನಿಗೆ ಸಹಾಯವಾಗುತ್ತದೆ.
ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಮಹತ್ವ ಪ್ರಬಂಧ
ಇದಲ್ಲದೆ, ಗ್ರಂಥಾಲಯಗಳು ಇತರ ಯಾವುದೇ ಮಾಧ್ಯಮಗಳಿಗಿಂತ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುವ ಪ್ರಮುಖ ಸಾಧನಗಳಾಗಿವೆ. ಡಾ ಬಾಬಾಸಾಹೇಬ್ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರಂತಹ ಮಹಾನ್ ಚಿಂತಕರು ತಮ್ಮದೇ ಆದ ಗ್ರಂಥಾಲಯಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ್ದರು.
ಗ್ರಂಥಾಲಯಗಳು ತುಂಬಾ ಅದ್ಭುತವಾಗಿವೆ! ಗ್ರಂಥಾಲಯಗಳ ಬಳಕೆಯು ತರಗತಿಯ ಅನುಭವವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುವುದರಿಂದ ಗ್ರಂಥಾಲಯಗಳ ಮೂಲಕ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮ ಓದುವ ಮತ್ತು ಅಧ್ಯಯನದ ಹವ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಬಹುದು.
ಗ್ರಂಥಾಲಯವನ್ನು ಕೆಲವು ಸಂಶೋಧನೆಗಳಿಗೆ ಅಥವಾ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಗೆ ಆಗಾಗ್ಗೆ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಪ್ರಗತಿಪರ ಜ್ಞಾನದ ಉದ್ದೇಶಗಳನ್ನು ಕಲಿಯಲು ಮತ್ತು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಗ್ರಂಥಾಲಯಗಳು ಅತ್ಯಗತ್ಯ.
ಗ್ರಂಥಾಲಯಗಳು ಜವಾಬ್ದಾರಿಗಳ ಅರ್ಥವನ್ನು ಕಲಿಯಲು ಸಹ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಇತಿಹಾಸದ ಪುಸ್ತಕಗಳಿಂದ ಒಮ್ಮೆ ಕಲಿತರೆ ಹಿಂದೆ ಮಾಡಿದ ತಪ್ಪುಗಳನ್ನು ಭವಿಷ್ಯದಲ್ಲಿ ತಪ್ಪಿಸಬಹುದು.
ಗ್ರಂಥಾಲಯದ ನೆರವಿನಿಂದ ಏಕಾಗ್ರತೆಯ ಶಕ್ತಿಯು ಮಹತ್ತರವಾಗಿ ಬೆಳೆದಿದೆ. ಇದು ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ತೊಂದರೆಗಳಿಗೆ ಎಲ್ಲಾ ರೀತಿಯ ಸಂಭವನೀಯ ಪರಿಹಾರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯು ಉಲ್ಲೇಖ ಪುಸ್ತಕಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕದಲ್ಲಿರಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದಾಗ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಅಂಕಗಳನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಗ್ರಂಥಾಲಯಗಳು ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಘಟನೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಲು ಪತ್ರಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಲೇಖನಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತವೆ.
ಇದಲ್ಲದೆ, ಸಾಮಾಜಿಕ ನೆಟ್ವರ್ಕ್ ಅನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲು ನಮಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುವ ಗ್ರಂಥಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಅದೇ ರೀತಿಯ ಆಸಕ್ತಿ ಹೊಂದಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ನಾವು ಕಾಣಬಹುದು.
ಮೇಲಿನವುಗಳ ಜೊತೆಗೆ, ಹೊಸ ಪೀಳಿಗೆಗೆ ಕೇಳಲು ಬೇಸರವಾಗಬಹುದು ಆದರೆ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ನಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲವೂ ಲಭ್ಯವಿಲ್ಲ.
ಇದನ್ನು ಓದಿರಿ : ತುಂಬಿದ ಕೊಡ ತುಳುಕುವುದಿಲ್ಲ ಗಾದೆ ಮಾತು ಅರ್ಥ ವಿವರಣೆ
ಗ್ರಂಥಾಲಯಗಳ ಉಪಯೋಗಗಳು
ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಅರಿತುಕೊಳ್ಳಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದ ಅನೇಕ ತಪ್ಪುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರಬಹುದು. ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಗ್ರಂಥಾಲಯಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸುತ್ತದೆ ಆದರೆ ಅದನ್ನು ಬದಲಿಸಲು ವಿಫಲವಾಗಿದೆ.
ಮಗುವು ತನ್ನ ಹೆತ್ತವರಿಂದ ಪಡೆಯುವ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಉಡುಗೊರೆ ಪುಸ್ತಕವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಈ 21ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಟೆಲಿವಿಷನ್, ಕಂಪ್ಯೂಟರ್, ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಜನರು ಗ್ರಂಥಾಲಯದ ಸತ್ವವನ್ನು ಮರೆಯಲಾರಂಭಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಗ್ರಂಥಾಲಯಗಳ ಆಧುನೀಕರಣದಲ್ಲಿ ಸರಕಾರದ ಕೊಡುಗೆ ಕಾಣುತ್ತಿದೆ. ಅವರು ಡಿಜಿಟಲ್ ಲೈಬ್ರರಿಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಅಗತ್ಯ ಸೌಲಭ್ಯಗಳನ್ನು ಅನೇಕ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಒದಗಿಸುತ್ತಾರೆ.
ಆಧುನಿಕ ಗ್ರಂಥಾಲಯಗಳು ತಮ್ಮ ಸಂದರ್ಶಕರಿಗೆ ಸಿಡಿಗಳು, ಡಿವಿಡಿಗಳು ಮತ್ತು ಇ-ಪುಸ್ತಕಗಳು ಸಹ ಲಭ್ಯವಾಗುವಂತೆ ಕಲ್ಪನೆಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನದನ್ನು ನೀಡುತ್ತವೆ.
ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಉಚಿತ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಸರ್ಫಿಂಗ್ ಉದ್ದೇಶವನ್ನು ಆನಂದಿಸಲು ಅನುಮತಿಸಲು ಹೆಚ್ಚಿನ ಗ್ರಂಥಾಲಯಗಳು ಈಗ ತಮ್ಮ ಉಚಿತ ವೈಫೈ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿಸುತ್ತಿವೆ.
ಅನೇಕ ಆಧುನಿಕ ಗ್ರಂಥಾಲಯಗಳು ಈಗ ಆನ್ಲೈನ್ ಅತಿಥಿ ಉಪನ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಮಹಾನ್ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿಗಳಿಂದ ಆಸಕ್ತಿದಾಯಕ ವಿಷಯಗಳ ಕುರಿತು ಸೆಮಿನಾರ್ಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತಿವೆ.
100 ಪದಗಳಲ್ಲಿ ಗ್ರಂಥಾಲಯದ ಮಹತ್ವದ ಕುರಿತು ಕಿರು ಪ್ರಬಂಧ
ಗ್ರಂಥಾಲಯವು ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಕಾರದ ಸಾಹಿತ್ಯ ಮತ್ತು ಪ್ರಮುಖ ನಿಯತಕಾಲಿಕೆಗಳ ಸಂಗ್ರಹವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವ ಸ್ಥಳವಾಗಿದೆ.
ಓದುಗರು ಮತ್ತು ಕಲಿಯುವವರ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಗ್ರಂಥಾಲಯದ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಅತಿಯಾಗಿ ಹೇಳಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಅನೇಕ ಜನರು ವಾರಕ್ಕೊಮ್ಮೆ ಅಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗುತ್ತಾರೆ, ಪುಸ್ತಕ ಉತ್ಸಾಹಿಗಳು ಪ್ರತಿದಿನ ಅಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗುತ್ತಾರೆ. ಪುಸ್ತಕದ ಹುಳುಗಳಿಗೆ, ಗ್ರಂಥಾಲಯವು ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಸ್ಥಳವಾಗಿದೆ.
ಬಹಿರ್ಮುಖಿಗಳು ಅನ್ವೇಷಿಸದ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಅದು ನೀಡುವ ಹಲವಾರು ಕಾದಂಬರಿಗಳಲ್ಲಿ ಅನ್ವೇಷಿಸುತ್ತಾರೆ, ಆದರೆ ಅಂತರ್ಮುಖಿಗಳು ಅದರ ಹಿತವಾದ ಮೂಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಂತ್ವನವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.
ಆರ್ಥಿಕತೆಯುಳ್ಳ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ತಮ್ಮ ಪ್ರತಿಭೆಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲು ಗ್ರಂಥಾಲಯಕ್ಕೆ ಹೋಗುತ್ತಾರೆ, ಆದರೆ ಹೊಸ ಕೌಶಲ್ಯಗಳನ್ನು ಕಲಿಯಲು ಪುಸ್ತಕಗಳು ಅತ್ಯಂತ ವೆಚ್ಚ-ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಮಾರ್ಗವಾಗಿದೆ ಏಕೆಂದರೆ ಸೀಮಿತ ವಿಧಾನದ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಗ್ರಂಥಾಲಯಕ್ಕೆ ಹೋಗುತ್ತಾನೆ.
ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ
ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯು ಮುಂಬರುವ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳಿಗೆ ತನ್ನ ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಉಲ್ಲೇಖ ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ಹುಡುಕುತ್ತಾ ಲೈಬ್ರರಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡುತ್ತಾನೆ. ಮತ್ತೊಂದೆಡೆ, ಶಿಕ್ಷಕರೊಬ್ಬರು ಪಠ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಸುಲಭವಾಗಿ ಗೋಚರಿಸದ ಸುಪ್ತ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಹುಡುಕಲು ಗ್ರಂಥಾಲಯಕ್ಕೆ ಹೋಗುತ್ತಾರೆ.
ಇದನ್ನು ಓದಿರಿ : ಒಂದು ರಾಷ್ಟ್ರ-ಒಂದು ಭಾಷೆ ಪ್ರಬಂಧ
400 ಪದಗಳಲ್ಲಿ ಗ್ರಂಥಾಲಯದ ಮಹತ್ವದ ಕುರಿತು ಕಿರು ಪ್ರಬಂಧ
ಗ್ರಂಥಾಲಯವು ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಕಾರದ ಸಾಹಿತ್ಯ, ಉಲ್ಲೇಖ ಪುಸ್ತಕಗಳು, ನಿಯತಕಾಲಿಕಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರಮುಖ ನಿಯತಕಾಲಿಕೆಗಳ ಸಂಗ್ರಹವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವ ಸ್ಥಳವಾಗಿದೆ.
ಇದು ಓದುಗರು ಮತ್ತು ಕಲಿಯುವವರ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಪುಸ್ತಕದ ಹುಳುಗಳಿಗೆ ಇದು ಅತ್ಯಂತ ನೆಚ್ಚಿನ ಸ್ಥಳವಾಗಿದೆ.
ಅಂತರ್ಮುಖಿಗಳು ಅದರ ಸ್ನೇಹಶೀಲ ಮೂಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಆಶ್ರಯ ಪಡೆಯುತ್ತಿರುವಾಗ, ಬಹಿರ್ಮುಖಿಗಳು ಅದು ನೀಡುವ ಅನೇಕ ಪುಸ್ತಕಗಳಲ್ಲಿ ಗುರುತು ಹಾಕದ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಅನ್ವೇಷಿಸುತ್ತಾರೆ.
ಮುಂಬರುವ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸವನ್ನು ಗಳಿಸಲು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯು ಲೈಬ್ರರಿಯಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖ ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ಹುಡುಕುತ್ತಾನೆ.
ಇದಕ್ಕೆ ವ್ಯತಿರಿಕ್ತವಾಗಿ, ನಿಗದಿತ ಪಠ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಸುಲಭವಾಗಿ ಕಂಡುಬರದ ಸುಪ್ತ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲು ಶಿಕ್ಷಕರು ಗ್ರಂಥಾಲಯದಿಂದ ಉಲ್ಲೇಖ ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.
ಒಬ್ಬ ಉತ್ಸಾಹಿ ಕಲಿಯುವವನು ಯಾವುದೇ ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ಅಸ್ಪೃಶ್ಯವಾಗಿ ಬಿಡಲು ಬಯಸುವುದಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ಬರಹಗಾರನು ಎಲ್ಲಾ ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ಒಂದೇ ಬಾರಿಗೆ ಓದಲು ಮತ್ತು ಬರೆಯಲು ಬಯಸುತ್ತಾನೆ.
ಒಬ್ಸೆಸಿವ್-ಕಂಪಲ್ಸಿವ್ ಡಿಸಾರ್ಡರ್ ಹೊಂದಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಅದರ ವಿಭಿನ್ನ ವಿಭಾಗಗಳನ್ನು ಆರಾಧಿಸಲು ಲೈಬ್ರರಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ, ತಮ್ಮ ಪುಸ್ತಕದ ಕಪಾಟನ್ನು ಮರುಸಂಘಟಿಸಲು ಅಥವಾ ಸಂಘಟಿಸಲು ಹೊಸ ಮಾರ್ಗಗಳನ್ನು ಆರಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.
ಲೈಬ್ರರಿ ಸದಸ್ಯತ್ವಗಳು ಓದುವಿಕೆಯನ್ನು ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಓದುವಿಕೆಯನ್ನು ಹವ್ಯಾಸವಾಗಿ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
ಇದು ಒಬ್ಬನನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ತಿಳಿವಳಿಕೆ, ಬುದ್ಧಿವಂತ ಮತ್ತು ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಇದು ನಮ್ಮನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಶಿಸ್ತುಬದ್ಧವಾಗಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ನಮ್ಮ ಮನಸ್ಸನ್ನು ಯೋಚಿಸಲು ಸ್ಥಳವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.
ಲೈಬ್ರರಿಯಲ್ಲಿ ನಿರ್ವಹಿಸುವ ಮೌನವು ಸರಿಯಾದ ವಿಷಯಗಳ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಲು ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
ಇದು ನಮಗೆ ಹೊಸ ಆಲೋಚನೆಗಳನ್ನು ತರುವ ಮೂಲಕ ನಮ್ಮ ಆಲೋಚನೆಗಳನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಒಂದೇ ಗ್ರಂಥಾಲಯದ ಒಳಗೆ ಹಿರಿಯರು ಮತ್ತು ಯುವಕರು ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾದ ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ಓದಲು ಸೇರುತ್ತಾರೆ.
ಇದು ದಾಖಲೆಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಜರ್ನಲ್ ಅನ್ನು ಇಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವುದರ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ನಮಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಲೈಬ್ರರಿ, ಮುಖ್ಯವಾಗಿ, ಪುಸ್ತಕಗಳ ಪುಟಗಳನ್ನು ಪದೇ ಪದೇ ಪ್ರೀತಿಸುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
ಗ್ರಂಥಾಲಯಗಳು ಸದಸ್ಯತ್ವ ಶುಲ್ಕವನ್ನು ವಿಧಿಸುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಸಮಯಕ್ಕೆ ಸರಿಯಾಗಿ ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ಹಿಂತಿರುಗಿಸದಿದ್ದರೆ ವಿಳಂಬ ಶುಲ್ಕವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಇದು ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ಪಡೆದವರಿಗೆ ಸರಿಯಾದ ಸಮಯಕ್ಕೆ ಹಿಂತಿರುಗಿಸುವ ಗಡುವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅವರು ನೀಡಿದ ಸಮಯದ ಮಧ್ಯಂತರದಲ್ಲಿ ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ಹಿಂತಿರುಗಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
ಇದು ಒಂದು ಸಮಯವನ್ನು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸಮಯ ನಿರ್ವಹಣೆ ಕೌಶಲ್ಯಗಳನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಸ್ವಯಂ-ಶಿಸ್ತನ್ನು ಪೋಷಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸಮಯ, ಹಣ ಮತ್ತು ಜ್ಞಾನದಂತಹ ಎಲ್ಲಾ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳನ್ನು ಸಮಾನವಾಗಿ ಮೌಲ್ಯೀಕರಿಸಲು ನಮಗೆ ಕಲಿಸುತ್ತದೆ.
ಇದು ಬಳಕೆದಾರ ಸ್ನೇಹಿ ಮತ್ತು ಸುಲಭವಾಗಿ ಪ್ರವೇಶಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ. ಭೌತಿಕ ಗ್ರಂಥಾಲಯದ ವಾರ್ಷಿಕ ಸದಸ್ಯತ್ವಕ್ಕಿಂತಲೂ ಇದು ಅಗ್ಗವಾಗಿದೆ.
ಗ್ರಂಥಾಲಯಗಳ ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಪದಗಳಲ್ಲಿ ಅಂದಾಜು ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಇದು ಸೌಂದರ್ಯದ ಆನಂದಕ್ಕೂ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ.
ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಮಹತ್ವ ಪ್ರಬಂಧ ಉಪಸಂಹಾರ
ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ ಗ್ರಂಥಾಲಯದಲ್ಲಿ ಓದುಗರು ಓದಲು ಇಷ್ಟಪಡುತ್ತಾರೆ, ಕಲಿಯುವವರು ಕಲಿಯಲು ಇಷ್ಟಪಡುತ್ತಾರೆ, ಶಿಕ್ಷಣತಜ್ಞರು ಅನ್ವೇಷಿಸಲು ಇಷ್ಟಪಡುತ್ತಾರೆ,ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಗೂ ಗ್ರಂಥಾಲಯವು ತುಂಬಾನೇ ಉಪಯುಕ್ತವಾಗಿದೆ ಆದರೆ ಅದನ್ನು ಸರಿಯಾದ ಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಉಪಯೋಗಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಅಷ್ಟೇ.
ವಿಶ್ವದ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಯಾವುದು?
ಲಂಡನ್ ನಲ್ಲಿರುವ ‘ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಲೈಬ್ರರಿ’ ದೊಡ್ಡ ಲೈಬ್ರರಿ ಆಗಿದೆ
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಎಲ್ಲಿದೆ?
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಗ್ರಂಥಾಲಯವು ಕೋಲ್ಕತ್ತಾದ ಅಲಿಪೋರ್ನಲ್ಲಿರುವ ಬೆಲ್ವೆಡೆರೆ ಎಸ್ಟೇಟ್ನಲ್ಲಿದೆ.
ಇತರೆ ಪ್ರಬಂಧಗಳನ್ನು ಓದಿ
ಹವ್ಯಾಸಗಳು ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
ಡಾಕ್ಟರ್ ಎಪಿಜೆ ಅಬ್ದುಲ್ ಕಲಾಂ ಅವರ ಜೀವನ ಚರಿತ್ರೆ
ತುಂಬಿದ ಕೊಡ ತುಳುಕುವುದಿಲ್ಲ ಗಾದೆ ಮಾತು ಅರ್ಥ ವಿವರಣೆ
ಒಂದು ರಾಷ್ಟ್ರ-ಒಂದು ಭಾಷೆ ಪ್ರಬಂಧ
ಧಾರ್ಮಿಕ ಹಬ್ಬಗಳು ಪ್ರಬಂಧ
Leave a Reply Cancel reply
Your email address will not be published. Required fields are marked *
Save my name, email, and website in this browser for the next time I comment.
Privacy Policy
Terms and Conditions
Essay writing in kannada pdf
Besides being best essay writing service uk reviews official and administrative wfiting of the state of Karnataka, Kannada language esay present in other eesay. Dialects: Kundagannada. Main essay writing in kannada pdf Halmidi inscriptionKappe ArabhattaShravanabelagola inscription of NandisenaTyagada Brahmadeva PillarAtakur inscriptionDoddahundi nishidhi inscriptionand List essay writing in kannada pdf people associated with the study of Kannada inscriptions. Kamath, Suryanath U. Buta Kola. Culture on forster and Essay culture does matter society Dissertation abstracts express xtra synonyme de dissertation En gnral, plus la quantit de peroxyde est grande, plus le pouvoir blanchissant est lev. Proto-Sinaitic script [a] Phoenician alphabet [a] Aramaic alphabet [a] Brahmi script [a] Bhattiprolu script [2] [3] Kadamba alphabet Telugu-Kannada alphabet [4] Kannada script. Language And Society in South Asia. The flag is hoisted on the day of Karnataka Rajyotsava on November 1st as a state formation day. Southern Brahmic. Census Data Internationial School of Dravidian Linguistics.
General Knowledge in Kannada
Search This Blog
Monday, May 1, 2023
[pdf] psi essay in kannada pdf download : ಪಿಎಸ್ಐ ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ಪ್ರಬಂಧಗಳು.
PSI Essay kannada pdf download : ಪಿಎಸ್ಐ ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ಪ್ರಬಂಧಗಳು.
PSI ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ಪ್ರಬಂಧಗಳನ್ನು ಬರೆಯಲು ಕೆಲವು ಸಲಹೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳು. 1 ರ ಪ್ರಕಾರ, PSI ಪರೀಕ್ಷೆಯ ಪತ್ರಿಕೆ 1 ನೀವು ನೀಡಿದ ವಿಷಯಗಳ ಮೇಲೆ ಸುಮಾರು 600 ಪದಗಳ ಪ್ರಬಂಧವನ್ನು ಬರೆಯುವ ಅಗತ್ಯವಿದೆ. ನೀವು ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಅಥವಾ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಬರೆಯಲು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಬಹುದು. ಪ್ರಬಂಧವು ಸುಸಂಬದ್ಧವಾಗಿರಬೇಕು, ಸುಸಂಬದ್ಧವಾಗಿರಬೇಕು ಮತ್ತು ಮನವೊಲಿಸುವಂತಿರಬೇಕು. PSI ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಪ್ರಬಂಧವನ್ನು ಬರೆಯಲು ಕೆಲವು ಸಲಹೆಗಳು ಇಲ್ಲಿವೆ:
ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಎಚ್ಚರಿಕೆಯಿಂದ ಓದಿ ಮತ್ತು ನಿಮಗೆ ಪರಿಚಿತವಾಗಿರುವ ಒಂದನ್ನು ಆಯ್ಕೆಮಾಡಿ ಮತ್ತು ನಿಮ್ಮ ವಾದವನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಲು ಸಾಕಷ್ಟು ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರಿ.
ನೀವು ಬರೆಯುವ ಮೊದಲು ಯೋಚಿಸಿ ಮತ್ತು ನಿಮ್ಮ ಪ್ರಬಂಧ ರೂಪರೇಖೆಯನ್ನು ಯೋಜಿಸಿ. ನಿಮ್ಮ ಪರಿಚಯ, ದೇಹ ಮತ್ತು ತೀರ್ಮಾನದ ಪ್ಯಾರಾಗ್ರಾಫ್ಗಳಲ್ಲಿ ನೀವು ಬಳಸುವ ಮುಖ್ಯ ಅಂಶಗಳು, ಉದಾಹರಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಪುರಾವೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸಿ.
ಸ್ಪಷ್ಟ ಮತ್ತು ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಬರೆಯಿರಿ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಕರಣ ದೋಷಗಳು, ಕಾಗುಣಿತ ತಪ್ಪುಗಳು ಮತ್ತು ಅನೌಪಚಾರಿಕ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಗಳನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿ. ನಿಮ್ಮ ಆಲೋಚನೆಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ಯಾರಾಗಳನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸಲು ಪರಿವರ್ತನೆ ಪದಗಳು ಮತ್ತು ಪದಗುಚ್ಛಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ.
ಸಮತೋಲಿತ ಮತ್ತು ವಸ್ತುನಿಷ್ಠರಾಗಿರಿ ಮತ್ತು ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಅಥವಾ ವಿವಾದಾತ್ಮಕ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿ. ನಿಮ್ಮ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಅಭಿಪ್ರಾಯಗಳು ಅಥವಾ ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಬೇಡಿ, ಬದಲಿಗೆ ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹ ಮೂಲಗಳಿಂದ ಸತ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ತಾರ್ಕಿಕ ವಾದಗಳನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಿ.
ನಿಮ್ಮ ಪ್ರಬಂಧವನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸುವ ಮೊದಲು ಅದನ್ನು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಿ ಮತ್ತು ಸಂಪಾದಿಸಿ. ನಿಮ್ಮ ಪ್ರಬಂಧದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ದೋಷಗಳು, ಅಸಂಗತತೆಗಳು ಅಥವಾ ಅಂತರವನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಿ. ನಿಮ್ಮ ಪ್ರಬಂಧವು ಪದದ ಮಿತಿ ಮತ್ತು ಸ್ವರೂಪದ ಅವಶ್ಯಕತೆಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ.
ನಿಮಗೆ ಪಿಎಸ್ಐ ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ಪ್ರಬಂಧಗಳ ಕೆಲವು ಉದಾಹರಣೆಗಳ ಅಗತ್ಯವಿದ್ದರೆ, ನೀವು 2 ಅನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಬಹುದು, ಇದು ವಿವಿಧ ವಿಷಯಗಳ ಕುರಿತು ಕನ್ನಡ ಮತ್ತು ಇಂಗ್ಲಿಷ್ನಲ್ಲಿ 100 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಬಂಧಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಪ್ರಬಂಧ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳೊಂದಿಗೆ PSI ಪರೀಕ್ಷೆಯ ಕೆಲವು ಹಿಂದಿನ ಪೇಪರ್ಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವ 3 ಅನ್ನು ಸಹ ನೀವು ಪರಿಶೀಲಿಸಬಹುದು.
ನಿಮ್ಮ ಪಿಎಸ್ಐ ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ತಯಾರಾಗಲು ಇದು ನಿಮಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಾನು ಭಾವಿಸುತ್ತೇನೆ. ಒಳ್ಳೆಯದಾಗಲಿ! 😊
ಫೈಲ್ ಭಾಷೆ: ಕನ್ನಡ/ಇಂಗ್ಲಿಷ್
ಟೆಲಿಗ್ರಾಮ್ ಗ್ರೂಪ್ ಸೇರಿ https://t.me/kpsc2019
ರಾಜ್ಯ: ಕರ್ನಾಟಕ
ಪ್ರಕಟಣೆ ದಿನಾಂಕ: 2022
ದೈನಂದಿನ ರಸಪ್ರಶ್ನೆ ಟೆಲಿಗ್ರಾಮ್ ಗುಂಪು - kpsc2019
ಡೌನ್ಲೋಡ್ ಲಿಂಕ್ ಲಭ್ಯವಿದೆ: ಹೌದು
ವೆಚ್ಚ: ಉಚಿತವಾಗಿ
ವೈಯಕ್ತಿಕ ಬಳಕೆಗೆ ಮಾತ್ರ
ಡೌನ್ಲೋಡ್ ಮಾಡಲು ಇಲ್ಲಿ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ
PYADAVGK ಒಂದು ಅನನ್ಯ ಆನ್ಲೈನ್ ಶಿಕ್ಷಣ ವೆಬ್ಸೈಟ್ ಆಗಿದೆ, ಇದು ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳಿಗೆ ತಯಾರಿ ನಡೆಸುತ್ತಿರುವ ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕ ಪರೀಕ್ಷೆಯ ಆಕಾಂಕ್ಷಿಗಳಿಗೆ ಎಲ್ಲಾ ಉಪಯುಕ್ತ PDF ಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಎಲ್ಲಾ PDF ಗಳು ಕನ್ನಡ ಅಥವಾ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರವೆ ಮತ್ತು ಒಂದು ವಿಷಯ ಎಲ್ಲಾ PDF ಗಳನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಒದಗಿಸಲಾಗಿದೆ ( https://bit.ly/3z9DrRm ಕನ್ನಡ ವೆಬ್ಸೈಟ್) ಶಿಕ್ಷಣದ ಉದ್ದೇಶಗಳಿಗಾಗಿ ಮಾತ್ರ. ದಯವಿಟ್ಟು ಈ PDF ಗಳನ್ನು ಆ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಬಳಸಿ. ಮತ್ತು ಈ PDF ಗಳನ್ನು ಇತರರಿಗೆ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಬೇಡಿ ಮತ್ತು ಈ ಫೈಲ್ಗಳನ್ನು ವಾಣಿಜ್ಯಿಕವಾಗಿ ಮಾಡಬೇಡಿ. ಇಂಟರ್ನೆಟ್ನಲ್ಲಿ ಈ ಫೈಲ್ಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸುವಾಗ ನಮ್ಮ ಶ್ರಮವನ್ನು ಗೌರವಿಸಲು ನಾವು ನಮ್ಮ ಓದುಗರೆಲ್ಲರನ್ನು ವಿನಂತಿಸುತ್ತೇವೆ. ಎಲ್ಲಾ ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳ ಆಕಾಂಕ್ಷಿಗಳಿಗೆ ಉಚಿತ ಸ್ಟಡಿ ಮೆಟೀರಿಯಲ್ಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದು ನಮ್ಮ ಉದ್ದೇಶವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣವು ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಉಚಿತವಾಗಿರಬೇಕು ಎಂದು ನಾವು ನಂಬುತ್ತೇವೆ ಮತ್ತು ಅದೇ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ.
Thanks for reading [PDF] PSI Essay in Kannada PDF download : ಪಿಎಸ್ಐ ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ಪ್ರಬಂಧಗಳು
No comments:
Post a Comment
ಎಲ್ಲಾ ಪರೀಕ್ಷಾ ಪಿಡಿಎಫ್ ಪುಸ್ತಕಗಳು.
KAS,PSI,PDO,FDA,SDA,VAO,PC Model Question Papers April 2024
ಭಾರತದ ಇತಿಹಾಸ | History of India
ಪ್ರಾಚೀನ ಭಾರತ
ಭಾರತೀಯ ಸಂವಿಧಾನ ಭಾಗ - I ಮತ್ತು II ನಾಗರಿಕತ್ವ
PDO Notes : ಪಂಚಾಯಿತಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಅಧಿಕಾರಿ (ಪಿಡಿಒ) ನೇಮಕಾತಿ 2023
ಪೊಲೀಸ್ ಸಬ್ ಇನ್ಸ್ಪೆಕ್ಟರ್ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳಿಗೆ ಹಳೆಯ ಮಾದರಿ ಪ್ರಶ್ನೆ ಪತ್ರಿಕೆಗಳು | Karnataka psi question paper pdf download in kannada
6Th TET SCIENCE NOTES
Indian Geography Notes
SSLC All Subject Passing Notes Download In PDF
KPSC old question papers with answers pdf download
KPSC exam old question papers | KPSC ಪರೀಕ್ಷೆಯ ಹಳೆಯ ಪ್ರಶ್ನೆ ಪತ್ರಿಕೆಗಳು
Karnataka Teacher Eligibility Test | KARTET 2023 | ಕರ್ನಾಟಕ ಶಿಕ್ಷಕರ ಅರ್ಹತಾ ಪರೀಕ್ಷೆ | KARTET 2023
1 ರಿಂದ 10 ನೇ ತರಗತಿಯ ಪಠ್ಯಪುಸ್ತಕಗಳು | 1 TO 10TH STANDARD TEXTBOOKS
Karnataka Government Exam Preparation WhatsApp group link
competitive exam telegram group in kannada
[PDF] Karnataka TET Notes Download PDF | KAR - TET
KAR TET EXAM 2022 : ಶಿಕ್ಷಕರ ಅರ್ಹತಾ ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ಸಿದ್ಧತೆ ಆರಂಭ
Blog Archive
August (30)
September (141)
October (147)
November (75)
December (146)
January (144)
February (138)
August (88)
September (103)
October (100)
November (152)
December (116)
January (101)
February (75)
April (143)
August (66)
September (81)
October (42)
November (32)
December (45)
January (26)
February (21)
April (117)
My Blog List
JOBSNEWSKPSC
Popular Posts
ಪರಿಸರ ಹಾಗೂ ಸಾಮಾನ್ಯ ವಿಜ್ಞಾನ ನೋಟ್ಸ್.pdf : Environmental and General Science Notes in Kannada.pdf Title : ಪರಿಸರ ಹಾಗೂ ಸಾಮಾನ್ಯ ವಿಜ್ಞಾನ ನೋಟ್ಸ್.pdf : Environmental and General Science Notes in Kannada.pdf (Educational & Informational Purp...
kannadadeevige.in
Privacy Policy
Terms and Conditions
DMCA POLICY
Sign up for Newsletter
Signup for our newsletter to get notified about sales and new products. Add any text here or remove it.
8th Standard
ವಿರುದ್ಧಾರ್ಥಕ ಶಬ್ದಗಳು
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಕರಣ
ದೇಶ್ಯ-ಅನ್ಯದೇಶ್ಯಗಳು
ಕನ್ನಡ ನಿಘಂಟು
ಭೂಗೋಳ-ಸಾಮಾನ್ಯಜ್ಞಾನ
ಭಾರತದ ಇತಿಹಾಸ-ಸಾಮಾನ್ಯ ಜ್ಞಾನ
ಕನ್ನಡ ಕವಿ, ಕಾವ್ಯನಾಮಗಳು
Information
Life Quotes
Education Loan
ಪರಿಸರ ಸಂರಕ್ಷಣೆ ಪ್ರಬಂಧ । Parisara Samrakshane Essay in Kannada
ಪರಿಸರ ಸಂರಕ್ಷಣೆ ಪ್ರಬಂಧ, Parisara Samrakshane Prabandha In Kannada, ಪರಿಸರ ಸಂರಕ್ಷಣೆ ಕುರಿತು ಪ್ರಬಂಧ ಬರೆಯಿರಿ Parisara Samrakshane Essay in Kannada ನಮ್ಮ ಪರಿಸರ ಪ್ರಬಂಧ Environmental Protection Essay in Kannada Parisara Samrakshane in Kannada
Parisara Samrakshane Essay in Kannada
ಈ ಪ್ರಬಂಧದಲ್ಲಿ, ನಾವು ಪರಿಸರವನ್ನು ಏಕೆ ರಕ್ಷಿಸಬೇಕು ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಹೇಗೆ ಮಾಡಬಹುದು ಎಂಬುದರ ಕುರಿತು ನಾವು ಚರ್ಚಿಸುತ್ತೇವೆ.
ಸರಳವಾಗಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ, ಪರಿಸರವು ನಮ್ಮನ್ನು ಸುತ್ತುವರೆದಿರುವ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಮರಗಳು, ಗಿಡಗಳು, ಕಾಡುಗಳು, ನದಿಗಳು ಮತ್ತು ಎಲ್ಲವೂ ನಮ್ಮ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಪರಿಸರ. ಭೂಮಿಯ ಮೇಲಿನ ಜೀವನವು ಆರೋಗ್ಯಕರ ಪರಿಸರವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿರುತ್ತದೆ. ಅದು ಹದಗೆಡುವ ಲಕ್ಷಣಗಳು ಗೋಚರಿಸುತ್ತಿವೆ. ಆದರೂ ನಮ್ಮ ಜೀವನಶೈಲಿಯಲ್ಲಿ ಈಗಿನ ಸ್ಥಿತಿಗಿಂತ ಹದಗೆಡುವುದನ್ನು ತಡೆಯಲು ಯಾವುದೇ ಗಮನಾರ್ಹ ಬದಲಾವಣೆ ಕಂಡುಬಂದಿಲ್ಲ.
ಕಾರ್ಖಾನೆಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವುದು, ಇಂಧನ ಚಾಲಿತ ಕಾರುಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಯಾಣಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಹವಾನಿಯಂತ್ರಣಗಳನ್ನು ಬಳಸುವುದು ಮುಂತಾದ ವಿಷಯಗಳ ಮೂಲಕ ಪರಿಸರದ ಮೇಲೆ ಒತ್ತಡವನ್ನು ಹಾಕುವುದು ನಮ್ಮ ದೈನಂದಿನ ಜೀವನದ ಅವಿಭಾಜ್ಯ ಅಂಗವಾಗಿದೆ. ನಾವು ಬಳಸುವ ಶಕ್ತಿಯ ಪ್ರಮಾಣವು ಅತ್ಯಗತ್ಯ ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ದುರದೃಷ್ಟವಶಾತ್, ನಮ್ಮ ಈ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಪರಿಸರವು ಮಾನವ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಂದ ಅಪಾಯದಲ್ಲಿದೆ. ಮಾನವರು ದಿನನಿತ್ಯ ಪರಿಸರವನ್ನು ಹಾಳು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ, ಅದರ ರಕ್ಷಣೆಯ ಅಗತ್ಯವನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
ವಿಷಯ ಬೆಳವಣಿಗೆ ;
ನಾವು ಪರಿಸರವನ್ನು ಏಕೆ ರಕ್ಷಿಸಬೇಕು.
ಪರಿಸರವೇ ನಮ್ಮ ಮನೆ. ನಾವು ವಾಸಿಸುವ ಸ್ಥಳ ಇದು. ವಾಸ್ತವವಾಗಿ, ಇದು ಜೀವನಕ್ಕೆ ಅತ್ಯಂತ ಅಗತ್ಯವಾದ ಅವಶ್ಯಕತೆಯಾಗಿದೆ. ನಾವು ಪರಿಸರವನ್ನು ಏಕೆ ರಕ್ಷಿಸಬೇಕು ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಕೆಲವು ಮುಖ್ಯ ಕಾರಣಗಳನ್ನು ಕೆಳಗೆ ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.
೧. ನಮಗೆ ಆಹಾರವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ
ನಮ್ಮ ಪರಿಸರವು ನಾವು ತಿನ್ನುವ ಆಹಾರದ ಪ್ರಮುಖ ಮೂಲವಾಗಿದೆ. ಧಾನ್ಯಗಳು, ಧಾನ್ಯಗಳು, ಹಣ್ಣುಗಳು, ತರಕಾರಿಗಳು ಇತ್ಯಾದಿಗಳವರೆಗೆ ಎಲ್ಲವೂ ಪರಿಸರದಲ್ಲಿ ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುತ್ತದೆ.
ಇಷ್ಟು ಹೇರಳವಾದ ಆಹಾರ ಪೂರೈಕೆಯಿಲ್ಲದೆ ಇಷ್ಟು ದೊಡ್ಡ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯು ಬದುಕಲು ಸಾಧ್ಯವೇ? ಪರಿಸರವನ್ನು ಹಾಳು ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ನಾವು ನಮ್ಮದೇ ಆಹಾರ ಪೂರೈಕೆಗೆ ಅಡ್ಡಿಪಡಿಸುತ್ತಿದ್ದೇವೆ.
೨. ಅಗತ್ಯ ಜೀವನ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸುತ್ತದೆ (ನೈಸರ್ಗಿಕ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳು)
ಪರಿಸರವು ನಮಗೆ ಜೀವನಕ್ಕೆ ಅಗತ್ಯವಾದ ಎರಡು ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ – ಗಾಳಿ ಮತ್ತು ನೀರು. ನಮಗೆಲ್ಲರಿಗೂ ಬದುಕಲು ಗಾಳಿ ಬೇಕು, ಅದು ಪ್ರಾಣಿಗಳು, ಸಸ್ಯಗಳು ಅಥವಾ ಜಲಚರಗಳಿಗೆ ಆಮ್ಲಜನಕ ಮತ್ತು ತಾಜಾ ಗಾಳಿಯ ಅಗತ್ಯವಿರುತ್ತದೆ.
ನೀರು ಮತ್ತೊಂದು ಮೂಲಭೂತ ಜೀವಾಧಾರಕ ಅಂಶವಾಗಿದೆ. ನಾವು ನಮ್ಮ ಪರಿಸರವನ್ನು ಹಾಳುಮಾಡಿದರೆ, ನಾವು ನಮ್ಮದೇ ಆದ ಶುದ್ಧ ಗಾಳಿ ಮತ್ತು ನೀರಿನ ಪೂರೈಕೆಯನ್ನು ಕಡಿತಗೊಳಿಸುತ್ತೇವೆ.
೩. ಜೀವನೋಪಾಯವನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ
ಜಗತ್ತಿನಾದ್ಯಂತ ಶತಕೋಟಿ ಜನರು ತಮ್ಮ ಜೀವನೋಪಾಯಕ್ಕಾಗಿ ಪರಿಸರವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಪರಿಸರವು ಒದಗಿಸುವ ಹಲವಾರು ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳಿಂದ ಅವರು ವ್ಯಾಪಾರವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.
ರೈತರು, ಹಣ್ಣು ಮಾರಾಟಗಾರರು, ಮೀನುಗಾರರು ಹೀಗೆ ಎಲ್ಲರೂ ಪರಿಸರವನ್ನೇ ಅವಲಂಬಿಸಿ ಜೀವನ ಸಾಗಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
೪. ಸಂಪೂರ್ಣ ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತದೆ
ಸಮತೋಲಿತ ಮತ್ತು ಹಾನಿಗೊಳಗಾಗದ ಪರಿಸರವು ಸಂಪೂರ್ಣ ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಗ್ರಹವು ಜೀವನಕ್ಕೆ ಬೆಂಬಲವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.
ಸಮತೋಲಿತ ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯೊಂದಿಗೆ, ಜೀವನವು ಪ್ರವರ್ಧಮಾನಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಜಾತಿಗಳು ವಿಸ್ತರಿಸುತ್ತವೆ.
ನಾವು ಪರಿಸರವನ್ನು ಹೇಗೆ ರಕ್ಷಿಸಬಹುದು – 5 ಸರಳ ಮಾರ್ಗಗಳು?
Parisara samrakshane prabandha in kannada.
ಪರಿಸರವನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು ನಾವು ಐದು ಸರಳ ಮಾರ್ಗಗಳ ಮೂಲಕ ಹೋಗುತ್ತೇವೆ –
೧. ತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಿ
ತ್ಯಾಜ್ಯದ ಅಸಮರ್ಪಕ ವಿಲೇವಾರಿ ಇಂದು ಪರಿಸರಕ್ಕೆ ಅಪಾಯವನ್ನುಂಟುಮಾಡುವ ಮುಖ್ಯ ಸಮಸ್ಯೆಯಾಗಿದೆ. ತ್ಯಾಜ್ಯವು ಪರಿಸರಕ್ಕೆ ಹರಡುತ್ತದೆ, ಮಣ್ಣು, ನೀರು ಮತ್ತು ಗಾಳಿಗೆ ಪ್ರವೇಶಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅವುಗಳನ್ನು ಮಾಲಿನ್ಯಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.
ಪರಿಸರ ಹಾನಿಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಸರಿಯಾದ ತ್ಯಾಜ್ಯ ವಿಲೇವಾರಿ ತಂತ್ರಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು.
೨. ಮಳೆ ನೀರು ಕೊಯ್ಲು
ನೀರು, ಮೇಲ್ಮೈ ಅಥವಾ ಭೂಗತ ನೀರು, ಪರಿಸರದ ಒಟ್ಟಾರೆ ಆರೋಗ್ಯದ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುವ ಅತ್ಯಗತ್ಯ ಸಂಪನ್ಮೂಲವಾಗಿದೆ. ನೀರು ಬತ್ತಿದರೆ ಪರಿಸರವೂ ಬತ್ತಿ ಹೋಗುತ್ತದೆ.
ನೀರು ಮತ್ತು ಪರಿಸರವನ್ನು ಉಳಿಸಲು ಮಳೆನೀರು ಕೊಯ್ಲು ಉತ್ತಮ ಆಯ್ಕೆಯಾಗಿದೆ.
೩. ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿಯಾಗಿ
ಪರಿಸರದ ಹಿತದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ನಾವು ಪರಿಸರ ರಕ್ಷಕರಾಗುತ್ತೇವೆ. ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಬದಲಿಗೆ ಜೈವಿಕ ವಿಘಟನೀಯ ಕ್ಯಾರಿ ಬ್ಯಾಗ್ಗಳನ್ನು ಬಳಸುವುದು,
ಪೇಪರ್ ಬ್ಯಾಗ್ಗಳನ್ನು ಬಳಸುವುದು, ಮರಗಳನ್ನು ನೆಡುವುದು, ಸ್ವಚ್ಛತಾ ಅಭಿಯಾನಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚಿನದನ್ನು ನಾವು ಮಾಡಬಹುದು.
೪. ರಾಸಾಯನಿಕಗಳಿಂದ ದೂರವಿರಿ
ಪ್ರಾಥಮಿಕವಾಗಿ ಕೃಷಿ ವಲಯದಲ್ಲಿ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಸಾಧ್ಯವಾದಷ್ಟು ತಪ್ಪಿಸಿ. ಇದನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದಿದ್ದರೆ,
ಯಾವುದೇ ರಾಸಾಯನಿಕವು ಪರಿಸರವನ್ನು ತಲುಪುವುದಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಬಳಕೆಯ ನಂತರ ತಟಸ್ಥವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ.
ಮಾನವ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು ಪರಿಸರವನ್ನು ನಾಶಮಾಡುವ ಮತ್ತು ಮಾನವೀಯತೆಯನ್ನು ನಿರ್ಮೂಲನೆ ಮಾಡುವ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ, ಆದ್ದರಿಂದ ಅದನ್ನು ಹೇಗೆ ಮಾಡಬೇಕೆಂದು ನಮಗೆ ತಿಳಿದಿದೆ.
ನಮ್ಮ ಪರಿಸರವನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವ ಮಹತ್ವವನ್ನು ನಾವು ಅಂಗೀಕರಿಸಬೇಕು ಮತ್ತು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಮತ್ತು ಕ್ರಮ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬೇಕು.
ಪರಿಸರವೇ ನಮ್ಮ ಮನೆ. ನಾವು ವಾಸಿಸುವ ಸ್ಥಳ ಇದು. ವಾಸ್ತವವಾಗಿ, ಇದು ಜೀವನಕ್ಕೆ ಅತ್ಯಂತ ಅಗತ್ಯವಾದ ಅವಶ್ಯಕತೆಯಾಗಿದೆ.
ಗಾಳಿ ಮತ್ತು ನೀರು ಆಮ್ಲಜನಕ
ಇತರ ವಿಷಯಗಳು :
ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ರೋಗ ಪ್ರಬಂಧ
ಬದುಕುವ ಕಲೆ ಪ್ರಬಂಧ ಕನ್ನಡ
ಇನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿನ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ನೀವು ತಿಳಿಯಲು ಕೆಳಗಡೆ ನಮ್ಮ ಆಪ್ ಲಿಂಕನ್ನು ಕೊಟ್ಟಿದ್ದೇವೆ ನೀವು ಡೌನ್ಲೋಡ್ ಮಾಡಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಪಡೆಯಬಹುದಾಗಿದೆ
Kannada Deevige app
5 thoughts on “ ಪರಿಸರ ಸಂರಕ್ಷಣೆ ಪ್ರಬಂಧ । Parisara Samrakshane Essay in Kannada ”
nice infomation
TQ for information
Good essay former of writing✍️ is so nice
Essay writing is good skill for any students it is so much use ful for students s future education programs. It’s very important to us because environment is the nature .So nature is God .
Leave a Reply Cancel reply
Your email address will not be published. Required fields are marked *
Save my name, email, and website in this browser for the next time I comment.
Privacy Policy
Copyright Disclaimer
Most Important Notes
Current Affairs
_Current Affairs 2021
_Current Affairs 2020
_Current Affairs 2019
_Mental Ability
_Constitution
_Political Science
Question Papers
_Model Question Papers
_Old Question Papers
_Thought of the Day
_Famous Persons
_Health Tips
_Motivational Stories
Click Here to Join our Telegram Channel
Weekly updates, search this blog.
Edutube Kannada ಜಾಲತಾಣಕ್ಕೆ ಸ್ವಾಗತ…!! ಉದ್ಯೋಗಗಳ ಮಾಹಿತಿ , ಎಲ್ಲ ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳ ಅಧ್ಯಯನ ಸಾಮಗ್ರಿ, ಪಿಡಿಎಫ್ ನೋಟ್ಸ್ ಸೇರಿದಂತೆ ಹಲವಾರು ಮಾಹಿತಿಗಳ ಅಪ್ಡೇಟ್ಸ್ ಪಡೆಯಲು ನಮ್ಮ Edutube Kannada ಜಾಲತಾಣಕ್ಕೆ ನಿರಂತರವಾಗಿ ಭೇಟಿ ನೀಡಿ...
Friday 27 November 2020
ನೂತನ ಚಾಣಕ್ಯ psi ಪ್ರಬಂಧಗಳು pdf | noothana chanakya psi essay pdf.
ಹಾಯ್ ಎಲ್ಲರಿಗೂ ನಮಸ್ಕಾರ...!!!
ನಮ್ಮ ಈ ಪೋಸ್ಟ್ ಗಳನ್ನೂ ನೋಡಿ
ಡಾ|| ಕೆ. ಎಮ್. ಸುರೇಶ ಅವರ ಎಫ್ಡಿಎ ಹಾಗೂ ಎಸ್ಡಿಎ ಪ್ರಶ್ನೋತ್ತರ ಮಾಲಿಕೆಯನ್ನು ಡೌನ್ಲೋಡ್ ಮಾಡಲು ಇಲ್ಲಿ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ
ಇಲ್ಲಿ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ
ಚಿಗುರು ಖ್ಯಾತಿಯ ಬಾಬು ರೆಡ್ಡಿಯವರು ಬರೆದ “ಪಿಎಸ್ಐ ಹಾಗೂ ಪೊಲೀಸ್ ಕಾನ್ಸ್ಟೇಬಲ್” ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ಉಪಯುಕ್ತವಾದ ಪಿಡಿಎಫ್ ಡೌನ್ಲೋಡ್ ಮಾಡಲು
ಅಧಿಕಾರಿ ಅಕಾಡೆಮಿಯವರ ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನ ಪಿಡಿಎಫ್ ಡೌನ್ಲೋಡ್ ಮಾಡಲು
ಭಾರತದ ಪ್ರಾಕೃತಿಕ ಭೂಗೋಳ ಪಿಡಿಎಫ್ ಡೌನ್ಲೋಡ್ ಮಾಡಲು
2020 ರ ಎಸ್ಡಿಎ ಪ್ರಶ್ನೆಪತ್ರಿಕೆಯ ಪಿಡಿಎಫ್ ಡೌನ್ಲೋಡ್ ಮಾಡಲು
ಸ್ಪರ್ಧಾಜಗತ್ತು ರವರ ಎಫ್ಡಿಎ ಹಾಗೂ ಎಸ್ಡಿಎ ಸಂಭವನೀಯ ಪ್ರಶ್ನೋತ್ತರಗಳ ಪಿಡಿಎಫ್ ಡೌನ್ಲೋಡ್ ಮಾಡಲು
ಎಫ್ಡಿಎ ಹಾಗೂ ಎಸ್ಡಿಎ ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ಉಪಯುಕ್ತವಾದ “ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಕರಣ ಮಾರ್ಗ” ಪಿಡಿಎಫ್ ಡೌನ್ಲೋಡ್ ಮಾಡಲು
8 ನೇ ತರಗತಿಯ ಸುಲಲಿತ ಸಮಾಜ ವಿಜ್ಞಾನ ಪಿಡಿಎಫ್ ಡೌನ್ಲೋಡ್ ಮಾಡಲು
9 ನೇ ತರಗತಿಯ ಸುಲಲಿತ ಸಮಾಜ ವಿಜ್ಞಾನ ಪಿಡಿಎಫ್ ಡೌನ್ಲೋಡ್ ಮಾಡಲು
ಟೀಮ್ ಎಜ್ಯೂಟ್ಯೂಬ್ ಕನ್ನಡ
No comments:
Post a comment.
If you have any doubts please let me know
ಪಿಡಿಎಫ್ ನೋಟ್ಸ್ ಗಳು ಡೌನ್ಲೋಡ್ ಆಗುತ್ತಿಲ್ಲವೇ? ಹಾಗಾದರೆ ಈ ವೀಡಿಯೋ ನೋಡಿ
Popular Posts
Buy Products
ಪ್ರಚಲಿತ ಪೋಸ್ಟ್ಗಳು, most useful notes.
10th Standard Notes
2nd PUC Passing Packages
5th Std English Notes
6th Standard Notes
6th to 8th GPSTR Old Question Papers
8th Standard Notes
9th Standard Notes
Akshara Academy Magazines 2021
Akshara Dasoha Magazines 2021
Best Kannada Book List
Chiguru Model QP
Chiguru PSI Book
Computer PDF
Constitution
Current affairs 2020
Current affairs 2021
Current affairs Quiz
Current Events
Current Events 2020
Daily Current Affairs 2021
Daily Important Paper Cuttings 2021
Daily News papers
Daily News Updates
Dr. K M Suresh Competitive Exam Books
English Grammar
General Knowledge
General KnowledgeTricks
Geography QA
Government Holiday
Hall Ticket
IAS Bhavan Magazines
Indian Constitution
Indian History
Indian Polity
Jnana Gangothri E-Magazine 2020
Jnana Sadhana Magazines 2021
Kannada Grammar
Karnataka Tet 2020
KARTET Notes 2021
KAS PDF Notes
kpsc fda sda exam 2020
Latest Jobs
Magazines 2021
Mathematics
Mental Ability
Mini Papers 2021
Mini Vijayavani Vidyarthimitra 2021
Model Question Papers
PDO Study Materials
Police Constable
Police Constable KSRP IRB Key Answers 22-11-2020 pdf
Police Notes
Political Science
PSI PDF Notes
PUC 1st Year Books
PUC 2nd Year Books
RRB Question Papers
Social Science Notes
Spardha Vijetha Magazines 2021
SSLC English Notes
SSLC Science Notes
SSLC Social Science Notes
Sulalita Notes
Teachers Recruitment 2021
TET 2020 Special
TET Model Question Papers
UPSC PDF Notes
Yojana Magazine
Yojana magazine 2021
Random Posts
ಪುಟಗಳು.
TET Question Paper
Motivational Stories
Recent Posts
2nd PUC History PDF Book
ಎಫ್ಡಿಎ ಹುದ್ದೆಗಳಿಗೆ ಪರೀಕ್ಷೆ-2020
ಕೆಪಿಎಸ್ಸಿ ಎಸ್ಡಿಎ
ಭೂಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರ
Useful PDF Notes
Important pdf notes, buy products online, download our android app now.
Search This Blog
New Anouncement
ಹಾಯ್ ಎಲ್ಲರಿಗೂ ನಮಸ್ಕಾರ, below post ad, ಬ್ಲಾಗ್ ಆರ್ಕೈವ್.
► August (41)
► July (27)
► June (9)
► May (3)
► April (9)
► March (19)
► February (29)
► January (57)
► December (33)
► November (23)
► October (38)
► September (23)
► August (3)
► July (29)
► June (52)
► May (83)
► April (84)
► March (71)
► February (51)
► January (62)
► December (34)
► November (20)
► October (15)
► September (33)
► August (49)
► July (67)
► June (69)
► May (62)
► April (104)
► March (160)
► February (107)
► January (131)
► December (169)
► November (139)
► October (75)
► September (77)
► August (71)
► July (147)
► June (91)
► May (109)
► April (126)
► March (57)
► February (82)
► January (160)
► December (315)
10000+ Science Question Answers 411 pages PDF
2010-2017 Old Police Constable Question Papers PDF
𝐏𝐑𝐎𝐕𝐈𝐒𝐈𝐎𝐍𝐀𝐋 𝐊𝐄𝐘 𝐀𝐍𝐒𝐖𝐄𝐑 𝐊𝐒𝐑...
ಸಾಮಾನ್ಯ ಜ್ಞಾನದ (GK) ಸೂಪರ್ ಟ್ರಿಕ್ಸ್ PDF ನಿಮಗಾಗಿ
IAS Bhavan ರವರು ನಡೆಸಿದ KAS FDA SDA GK Model Quest...
ಜೀನಿಯಸ್ ಕರಿಯರ್ Academy KAS FDA SDA GK Model Quest...
Vidyakashi Academy KAS FDA SDA GK Question Paper PDF
ಮಿನಿ ವಿಜಯವಾಣಿ 30-11-2020 PDF
30-11-2020 ರ ಸೋಮವಾರದ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ, ಉದ್ಯೋಗ, ಕ್ರೀಡೆ ಮತ್ತ...
30-11-2020 ರ ಕನ್ನಡ ಮತ್ತು ಇಂಗ್ಲೀಷ್ ದಿನಪತ್ರಿಕೆಗಳು
KAS, FDA, SDA, PSI, PDO, TET Special ಭೂಗೋಳ ಶಾಸ್ತ್ರ...
ಸಾಮಾನ್ಯ ವಿಜ್ಞಾನ 23 ಪುಟದ ಸುಂದರ ಕೈಬರಹದ PDF ನೋಟ್ಸ್
MadGuy Lab ರವರ ಸಂಪೂರ್ಣ ಇತಿಹಾಸ ನೋಟ್ಸ್ PDF
FDA, SDA Special ಪ್ರಚಲಿತ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳ ಸೂಪರ್ ಪ್ರಶ್ನೋತ...
Today SRPC QP 29-11-2020 Download Pdf
ಗುರುಕುಲ ಅಕ್ಯಾಡೆಮಿ ರವರ FDA SDA ಮಾದರಿ GK Question Pa...
ಡಾ. ಕೆ. ಎಮ್. ಸುರೇಶ ಅವರ ಪಿಡಿಓ, ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ ಗ್ರೇಡ್-1 ...
ಅಮೆರಿಕ: ಹವಾಮಾನ ರಾಯಭಾರಿ ಒಳಗೊಂಡ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಭದ್ರತಾ ತಂಡ...
Download Your KAR TET Marks Card 2020 : ಟಿಇಟಿ ಅಂಕ...
ಡ್ರ್ಯಾಗನ್ ಗೆ ಶಾಕ್ : ಚೀನಾ ಮೇಲೆ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸ್ಟ್ರೈಕ್; 43...
2020 SDA Question Paper with Answers PDF
ಕರ್ನಾಟಕದ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಕೋಚಿಂಗ್ ಸೆಂಟರ್ ನವರು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಿದ ...
ಮಿನಿ ವಿಜಯವಾಣಿ 24-11-2020 PDF
ಸ್ಪರ್ಧಾ ಜಗತ್ತು ರವರ FDA SDA ಸಂಭವನೀಯ MCQs PDF
ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಪುನರಾವರ್ತನೆಯಾದ "ಆಧುನಿಕ ಭಾರತದ ಇತಿಹಾಸದ ಪ್...
24-11-2020 ರ ಪ್ರಮುಖ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಸುದ್ದಿಗಳು
𝐊𝐀𝐒 (𝐌𝐀𝐈𝐍𝐒) 𝐍𝐎𝐓𝐈𝐅𝐈𝐂𝐀𝐓𝐈𝐎𝐍-𝟐𝟎𝟐𝟎
ಅಸ್ಸಾಂ ಮಾಜಿ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ತರುಣ್ ಗೊಗೊಯಿ ನಿಧನ
ಸುಧಾಮೂರ್ತಿ ಅವರಿಗೆ 21 ನೇ ಲಾಲ್ ಬಹದ್ದೂರ್ ಶಾಸ್ತ್ರಿ ರಾಷ...
KSRP (Bandsmen) Exam Hallticket Published
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಕರಣ ಮಾರ್ಗ PDF For FDA SDA Exam
FDA SDA GK Question Paper PDF
25 + FDA SDA Question Papers PDF (423 Pages)
ಎಫ್ಡಿಎ ಪರೀಕ್ಷೆ ಬರೆಯುವ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರೂ ಇದನ್ನು ಓದಲೇಬೇಕ...
IAS Bhavan ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್-ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2020 ಪ್ರಚಲಿತ ವಿದ್ಯಮ...
IAS Bhavan ಅಕ್ಟೋಬರ್ ನವೆಂಬರ್ 2020 ಪ್ರಚಲಿತ ವಿದ್ಯಮಾನಗ...
KSRP PC -IRB Answers key 22-11-2020 Download Answe...
ದಿನಾಂಕ 22-11-2020 ರಂದು ನಡೆದ KSRP QP PDF
ಕರ್ನಾಟಕದ ಇತಿಹಾಸ PDF ನೋಟ್ಸ್
ಸ್ಪರ್ಧಾ ವಿಜೇತ- ನವೆಂಬರ್ 2020 PDF
KAR TET 2020 Result Announced
All General Knowledge Objective Type QA With Expla...
ಪ್ರಚಲಿತ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳು-2020 PDF ಗಡಿನಾಡು ಕೋಚಿಂಗ್ ಸೆಂಟರ...
2020 FDA Question Paper with Answers PDF
Dr. K. M. Suresh : KPSC FDA Old Question Papers Wi...
KPSC ವಿವಿಧ ಹುದ್ದೆಗಳ ಆಯ್ಕೆ ಪಟ್ಟಿ ಪ್ರಕಟ
ಭಾರತದ ಇತಿಹಾಸ : ಸಂಗಮ ಯುಗ, ಚೋಳರು, ಪಾಂಡ್ಯರು, ಚೇರರ ಇತಿಹಾಸ
500+ ಕ್ಕೂ ಅಧಿಕ ಸಾಮಾನ್ಯ ಜ್ಞಾನ ಪ್ರಶ್ನೋತ್ತರಗಳ ಪಿಡಿಎಫ್ :
ಝಾನ್ಸಿ ರಾಣಿ ಲಕ್ಷ್ಮೀಬಾಯಿ ರೋಚಕ ಕಥೆ
ಕೆಪಿಎಸ್ಸಿ KAS, SDA ಪರಿಷ್ಕೃತ ವೇಳಾಪಟ್ಟಿ ಪ್ರಕಟ
ಸಾಮಾನ್ಯ ವಿಜ್ಞಾನ 380 ಪುಟದ ಪಿಡಿಎಫ್ ನೋಟ್ಸ್
ಪ್ರಚಲಿತ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳ ಪ್ರಶ್ನೋತ್ತರಗಳು 13-11-2020
ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕ ಪರೀಕ್ಷೆ ಎದುರಿಸುತ್ತಿರುವ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಸ...
ಬಿಹಾರ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ ನಾಲ್ಕನೇ ಬಾರಿ ನಿತೀಶ್ ಕುಮಾರ್ ಅ...
ಭಾರತಕ್ಕೆ ಮುಸಲ್ಮಾನರು : KPSC, FDA, SDA Special 2020
KPSC : SDA PREVIUOS YEAR QUESTION PAPERS WITH ANSWER
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಕರಣ ದರ್ಪಣ PDF Book
FDA SDA 2020 Special : ಕೇಂದ್ರ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ವಿಜ...
ಸಾಮಾನ್ಯ ಕನ್ನಡ ಪಿಡಿಎಫ್ Notes
6 ವರ್ಷದ ವಿಶ್ವದ ಕಿರಿಯ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಪ್ರೋಗ್ರಾಮರ್ : ಗಿನ್ನ...
ಭಾರತದ 2011ರ ಜನಗಣತಿಯ ಲಕ್ಷಣಗಳು
ಭಾರತದ ಅಂತರ್ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಗಡಿರೇಖೆಗಳು (International B...
► October (19)
► September (16)
► August (6)
► May (2)
► April (21)
► March (2)
► February (1)
► December (5)
► September (3)
► August (15)
► October (12)
► July (4)
Total Pageviews
Useful contents, subscribe us in youtube, contact form, ಲೇಬಲ್ಗಳು.
[PDF] Karnataka 2nd PUC Business Study Passing Package 2021-22 PDF Download For Free
10th Science PDF Notes
10th Social Science PDF Notes
10th Standard Lesson Plan
10ನೇ ತರಗತಿ ಸಿರಿ ಕನ್ನಡ ನೋಟ್ಸ್
18-10-2020 CAR/DAR Question Answers
2nd PUC Computer Science Notes
2nd PUC History Notes
2nd PUC Model Question Papers
2nd PUC Notes
2nd PUC Question Papers
6 ನೇ ತರಗತಿಯ ಸಮಾಜ ವಿಜ್ಞಾನ ನೋಟ್ಸ್
6th Social Science Notes
7th Social Science Notes
7th Standard Notes
8th Social Science Notes
8th Standard Kannada Notes
9th Kannada Notes
9th Social Science Notes
Abdul Kalam Quotes
Achievers Academy Model Question Papers
Akshara Dasoha Magazines 2022
Akshara Dasoha Magazines 2023
All Exams Syllabus
All General Knowledge Model Question Papers
Army Rally 2021
Azadi Ka Amrit Mahotsav Quiz
Basavanna Vachanagalu
Best Quotes
Biographies
Black Fungus
Blogger Quiz Generator
CAR DAR Police QP With Key Answers
CAR/DAR Question Paper with Key Answers 18-10-2020
CBSE SSLC PDF Notes
Chiguru Model Question Papers
Child Development and Pedagogy Question Answers
Civil PC Key Answers 20-09-2020
Computer Literacy Test Study Materials
Computer PDF Notes
CTET PDF Notes
Current Affair
Current Affairs 2019
Current Affairs 2022
Current Affairs 2023
Current Affairs Magazines
Current Affairs MCQs
Cutoff Score
Daily Current Affairs 2022
Daily Current Affairs 2023
Daily Current Affairs 2024
Daily Current Affairs in Kannada
Daily Top-10 General Knowledge Question Answers
Daily Top-10 Science Question Answers
Definitions
Dharwad Coaching Centers GK Model Question Papers
Earn Money Online
Economic Survey
Economics PDF Notes
Economy PDF Notes
Educational N
Educational Psychology English PDF
Educational psychology Quiz
English Grammar Quiz
English Pedagogy PDF Notes
English Workbooks
Environment PDF Notes
Essays For Childrens
Essays for School Students
Essays in EN
Essays in English
Exam Notifications
Exam Postponed
Exam Timetable
FDA Study Materials
February 2021 Mini Vijayavni
Floating Post Office Of India
Free Coaching
Free Coaching Question Papers
Gadematugalu
Gazette Notification
General English Quiz
General Kannada Quiz
General Knowledge Question Answers
General Knowledge Questiona Answers
General Science PDF Notes
Genius Career Magazines 2021
Geography PDF Notes
Geography Quiz
GK Notes in Kannada
GK PDF Notes
GK Question Answers in English
GPSTR English Notes
GPSTR Model Question Papers
GPSTR PDF Notes
GPSTR Previous Question Papers
GPSTR Recruitment
GPSTR Science PDF Notes
GPSTR Selection List 2022
Graduate Primary School Teachers Recruitment Old Question Papers PDF
Great Personalities
Gruha Jyoti Scheme
History MCQs in Kannada
History Multiple Choice Question Answers
History Notes
HSTR Model Question Papers
HSTR Previous Question Papers
HSTR Study Materials
HSTR Syllabus
HTML Quiz Generator
Husenappa Nayak Free PDF Notes
IAS Parliament Magazine 2021
Important Days
Important Paper Cuttings
Independence Day Speech
Indian Army Jobs
Indian Geography PDF Notes
Indian Population Census 2011
Insight IAS Kannada Magazines
Inspirational Stories
Interesting Facts
International Borderlines of India
Jnana sadhana
K-SET Key Answers
K-SET Materials
K-SET Previous Question Papers
kannada Literature
Kannada Moral Stories
Kannada Pedagogy Pedagogy PDF Notes
Kannada Pedagogy Quiz
Kannada Vachanagalu
KAR TET 2020
Karnataka Economic Survey 2019-20
Karnataka GPSTR Study Materials
Karnataka History
Karnataka PUC Books
Karnataka School Lesson Plans
Karnataka School Notes
Karnataka SSLC Social Science Notes
Karnataka TET 2023
KARTET Syllabus
KCSR Rules-2021-22
Key Answers
kpsc kas official key answers
KPSC PDF Notes
KPSC Previous Question Papers
KPSC Syllabus
KPTCL PDF Notes
KSET Study Materials
KSOU MA External Previous Question Papers
KSOU Previous Question Papers
KTBS Text Books PDF
KTBS Textbooks
latest kpsc news
Latest News
Lesson Plans PDF
Lev Vygotsky's Socio-Cultural Theory Quiz
Lunar Eclipse 2021
Magazines 2022
Magazines 2024
Magzines 2020
Magzines 2021
Major Awards
Mathematics Pedagogy PDF Notes
MCQs For All Exams
Mental Ability PDF Notes
Methodology PDF Notes
Mini Papers
Mini Vijayavani Vidyarthimitra August 2021
Mini Vijayavani Vidyarthimitra July 2021
Model Lesson Plans
Model Question Paper
Monthly Current Affairs
Monthly Current Affairs Quiz
Monthly Magazines 2024
Mysore Dasara 2020
New Education Policy 2020
New Updates
News of the day
NIOS certificate
Nobel Prize 2021
Officers Adda Current Affairs Magazines
Old Question Papers
PDO Solved Question Papers
Police Constable MCQs
Police Constable Study Materials
Police Exam Useful Question Answers
Previous Question Papers
PSI Previous Question Papers
Psychology Kannada Books
PUC 1st Year Kannada Chapterwise Notes
PUC 1st Year Notes
PUC 1st Year Question Papers
PUC Equalant Certificate
PUC Mathematics Notes
PUC Passing Packages
PUC Preparatory Question Papers
PUC Question Banks
Question Answers
Scholorship 2020
Scholorship For Meritorious Students 2020
Science and Technology PDF Notes
Science Chapterwise Question Answers
Science PDF Notes
Science Pedagogy
Science Question Answers
Science Quiz
SDA MCQs PDO MCQs
SDA Study Materials
Selection List
Smart Watches
Social Science Methodology PDF Notes
Social Science PDF Notes
Social Science Pedagogy
Social Science Quiz
Spardha Anavaran Magazine 2021
Spardha Teja Model Question Papers
Spardha Vijetha PDF Notes
Speeches for Children's
Spoorthi PG Model Question Papers
Sports News
SSLC Annual Exam Question Papers 2023
SSLC Kannada Notes
SSLC Kannada Workbook
SSLC Key Answers 2022
SSLC Mathematics Notes
SSLC Notes 2023
SSLC Passing Packages
SSLC Preparatory Question Papers
SSLC Question Papers
SSLC Results
SSLC Science Chapterwise PDF Notes
SSLC Science PDF Notes
SSLC Social Science Chapterwise Notes
SSLC Social Science English Medium Notes
SSLC Social Science Passing Packages 2023
SSLC Social Science PDF Notes
SSLC Social Science Quiz
Sulalita English Medium Notes
Swami Vivekananda Quotes
Teachers PDF Materials
Teaching Jobs
Test Series PDF
TET CTET Quiz
TET PDF Notes
TET Previous Question Papers
TET Reference Books List
TET Science PDF Notes
Thought of the Day
Top-10 Educational Psychology Question Answers
Top-10 Geography Question Answers
Top-10 History Question Answers
Top-10 Science Question Answers
Top-100 General Knowledge Question Answers
Top-30 Kannada Question Answers
Top-50 GK Quiz in Kannada
UGC NET PDF NOTES
Unknown Facts
Upcoming Recruitment
UPSC Previous Question Papers
Vacant Post
Vidyakashi Magazine
Vijaya Karnataka Mini Papers
Vijayavani Vidyarthimitra
Vijayavani Vidyarthimitra Question Answers
William Shakespeare
Yojana Magazine 2023
ಅಧ್ಯಾಯ-01 ನಮ್ಮ ಹೆಮ್ಮೆಯ ಭಾರತ
ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರ ಪಿಡಿಎಫ್ ನೋಟ್ಸ್ ಗಳು
ಉದ್ಯೋಗ ಸುದ್ದಿ
ಉದ್ಯೋಗ ಸುದ್ದಿಗಳು
ಕನ್ನಡ ಕಥೆಗಳು
ಕನ್ನಡ ನೀತಿ ಕಥೆಗಳು
ಕನ್ನಡ ವಚನಗಳು
ಕನ್ನಡ ಸಣ್ಣ ಕಥೆಗಳು
ಚಂದ್ರಗ್ರಹಣ
ಜೀವನ ಚರಿತ್ರೆಗಳು
ಟಿಇಟಿ ಮಾದರಿ ಪ್ರಶ್ನೆಪತ್ರಿಕೆಗಳು
ಟೈಮ್ ಟಿಪ್ಸ್
ತೇಲುವ ಅಂಚೆ ಕಚೇರಿ
ಪ್ರತಿದಿನದ ಟಾಪ್-10 ಸಾಮಾನ್ಯ ಜ್ಞಾನದ ಪ್ರಶ್ನೋತ್ತರಗಳು
ಪ್ರತಿಭಾವಂತ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಹಳಿಗೆ ಸರಕಾರದಿಂದ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹ ಧನ
ಭಾರತದ ಅಂತರ್ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಗಡಿರೇಖೆಗಳು
ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನ
ಭೂಗೋಳ ಶಾಸ್ತ್ರ
ಮಾನಸಿಕ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ
ಮೆಂಟಲ್ ಎಬಿಲಿಟಿ ಪಿಡಿಎಫ್
ಮೈಸೂರು ದಸರಾ ಬಗ್ಗೆ ನಿಮಗೆಷ್ಟು ಗೊತ್ತು..?
ಲೇಖನಗಳು
ವಿಜ್ಞಾನಿ ಪರಿಚಯ
ವ್ಯಕ್ತಿ ಪರಿಚಯ
ಸಾಮಾನ್ಯ ಜ್ಞಾನದ ಪ್ರಶ್ನೋತ್ತರಗಳು
ಸಾಮಾನ್ಯ ಕನ್ನಡ ಪ್ರಶ್ನೋತ್ತರಗಳು
ಸ್ಪರ್ಧಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಸಲಹೆಗಳು
ಹತ್ತನೆಯ ತರಗತಿ ಸಮಾಜ ವಿಜ್ಞಾನ ನೋಟ್ಸ್
ಹೇಗೆ ಓದಬೇಕು.? How to read for competitive exams
Featured Section
ಕರ್ನಾಟಕ ಪ್ರಥಮ ಪಿಯುಸಿ ದೇವನೊಲಿದನ ಕುಲವೇ ಸತ್ಕುಲಂ ಸಂಪೂರ್ಣ ನೋಟ್ಸ್ Karnataka 1st PUC Devanolidana Kulave Satkulam Complete Notes in Kannada
01st August 2022 Daily General Knowledge Question Answers Quiz in Kannada For All Competitive Exams
30th July 2022 Daily General Knowledge Question Answers Quiz in Kannada For All Competitive Exams
ದುರ್ಯೋಧನ ವಿಲಾಪ ಪ್ರಥಮ ಪಿಯುಸಿ ಕನ್ನಡ ಪಾಠದ ನೋಟ್ಸ್ Duryodhana Vilapa Karnataka PUC 1st Year Kannada Notes
ಕರ್ನಾಟಕ ಪ್ರಥಮ ಪಿಯುಸಿ ವಚನಗಳು: ಆ) ಘಟ್ಟಿವಾಳಯ್ಯನ ವಚನಗಳು ಸಂಪೂರ್ಣ ನೋಟ್ಸ್ Karnataka 1st PUC B) Ghattivalayyana Vachanagalu Complete Notes in Kannada
ಕರ್ನಾಟಕ ಪ್ರಥಮ ಪಿಯುಸಿ ವಚನಗಳು: ಅ) ಅಲ್ಲಮಪ್ರಭು ರವರ ವಚನಗಳು ಸಂಪೂರ್ಣ ನೋಟ್ಸ್ Karnataka 1st PUC A) Allamaprabhu Vachanagalu Complete Notes in Kannada
Blog archive, highlighted posts, recent post, footer copyright, useful notes, recent in internet.
Buy Products From Amazon
Copyright (c) 2015-2021 EduTube Kannada All Rights Reserved
essay on globalisation in hindi
वैश्विकरण या ग्लोबलाइजेशन पर निबंध (Globalization Essay in Hindi)
वैश्विकरण या ग्लोबलाइजेशन वह प्रक्रिया है, जिसमें व्यापार, सेवाओं या तकनीकों का पूरे संसार में वृद्धि, विकास और विस्तार किया जाता है। यह विभिन्न व्यापारों या व्यवसायों का पूरे संसार के विश्व बाजार में विस्तार करना है। विश्व भर में आर्थिक अन्तर्निहिता के लिए बहुत बड़े स्तर पर अन्तर राष्ट्रीय निवेश की आवश्यकता है, जिससे बहुत बड़े बहुराष्ट्रीय कारोबार का विकास किया जा सके। इसके लिए वैश्विक बाजार में व्यवसायों के परस्पर समर्पक और आन्तरिक आत्मनिर्भरता को भी बढ़ाना होगा।
वैश्विकरण या ग्लोबलाइजेशन पर छोटे तथा बड़े निबंध (Long and Short Essay on Globalization in Hindi, Vaishvikaran par Nibandh Hindi mein)
निबंध 1 (300 शब्द).
ग्लोबलाइजेशन पूरे विश्वभर में किसी वस्तु को फैलाने से संबंधित है। हालांकि, आमतौर पर यह उत्पादों, व्यापार, तकनीकी, दर्शन, व्यवसाय, कारोबार, कम्पनी आदि का वैश्विकरण (ग्लोबलाइजेशन) करना है। यह देश-सीमा या समय-सीमा के बिना बाजार में एक सफल आन्तरिक सम्पर्क का निर्माण करता है।
वैश्विकरण या ग्लोबलाइजेशन का सबसे सामान्य और स्पष्ट उदाहरण पूरे विश्वभर में मैक-डोनल्स होटलों का विस्तार है। यह पूरे विश्व भर के बाजारों में अपनी प्रभावी रणनीति के कारण बहुत सफल हैं, क्योंकि ये प्रत्येक देश में अपने विवरण (मैन्यू) में उस देश के लोगों की पसंद के अनुसार वस्तुओं को शामिल करता है। इसे अन्तर्राष्ट्रीयकरण भी कहा जा सकता है, जो वैश्विकरण या ग्लोबलाइजेशन और स्थानीयकरण का मिश्रण है।
ग्लोबलाइजेशन मानवता के लिए लाभप्रद है या हानिकारक
यह सुनिश्चित करना बहुत ही कठिन है कि, वैश्विकरण या ग्लोबलाइजेशन मानवता के लिए लाभप्रद है या हानिकारक। यह आज भी बड़े असमंजस का विषय है। फिर भी, इस बात को नजरअंदाज करना बहुत ही कठिन है कि, वैश्विकरण (ग्लोबलाइजेशन) ने पूरे विश्वभर में लोगों के लिए महान अवसरों का निर्माण किया है। इसने समाज में लोगों की जीवन-शैली और स्तर में बड़े स्तर पर बदलाव किया है। यह विकासशील देशों या राष्ट्रों के लिए विकसित होने के बहुत से अवसरों को प्रदान करता है, जो ऐसे देशों के लिए बहुत आवश्यक है।
एक कम्पनी या कारोबार के लिए अपनी सफलता को आसान बनाने के लिए यह बहुत ही आवश्यक है कि, अन्तर्राष्ट्रीय बाजार में उत्पादों या सेवाओं के विक्रय के वैश्विकरण को बहुत अधिक प्रभावी बनाया जाए। उत्पादन वैश्विकरण के अन्तर्गत, एक कारखाने या कम्पनी द्वारा बहुत से देशों में स्थानीय रुप से कारखाने स्थापित किए जाते हैं और उनमें कम कीमत पर उसी देश के स्थानीय लोगों से कार्य कराया जाता है, ताकि अपने घरेलू देश की तुलना में ज्यादा लाभ प्राप्त किया जा सके।
यदि हम इसे सकारात्मक के नजरिये से देखें तो, इसने क्षेत्रीय विविधता का उन्मूलन किया है और पूरे विश्वभर में एक जानी पहचानी संस्कृति को स्थापित किया है। इसे संचार तकनीकी द्वारा सहयोग दिया जाता है और विभिन्न देशों के व्यवसायों, कम्पनियों, सरकार और लोगों के बीच में पारस्परिक वार्तालाप और सम्पर्क को दिखाता है। वैश्विकरण (ग्लोबलाइजेशन) सकारात्मक और नकारात्मक रुप से परम्परा, संस्कृति, राजनीतिक व्यवस्था, आर्थिक विकास, जीवन शैली, समृद्धि आदि को प्रभावित करता है।
निबंध 2 (400 शब्द)
पिछले कुछ दशकों में, वैश्विकरण या ग्लोबलाइजेशन बहुत तेजी से हुआ है, जिसके परिणामस्वरुप, पूरे विश्वभर में आर्थिक, सामाजिक, राजनीतिक और सांस्कृतिक पारस्परिकता में तकनीकी, दूर संचार, यातायात आदि के क्षेत्र में काफी तेजी से वृद्धि हुई है। यह मानव जीवन को सकारात्मक और नकारात्मक दोनों ढ़ंगों से प्रभावित किया है। इसके नकारात्मक प्रभावों को समय-समय पर सुधारने की आवश्यकता है। वैश्विकरण (ग्लोबलाइजेशन) ने पूरे विश्व की अर्थव्यवस्था को बहुत से सकारात्मक तरीकों से प्रभावित किया है। विज्ञान और तकनीकियों की अविश्वसनीय उन्नति ने व्यवसाय या व्यापार को सभी सुरक्षित सीमाओं तक आसानी से विस्तार करने की आश्चर्यजनक अवसरों को प्रदान किया है।
ग्लोबलाइजेशन के कारण हुयी वृद्धि
वैश्विकरण (ग्लोबलाइजेशन) के कारण, कम्पनियों या कारखानों में बड़े स्तर पर आर्थिक वृद्धि हुई है। वे पहले से भी अधिक उत्पादक हो गई हैं और इस प्रकार, अधिक प्रतियोगी संसार का निर्माण कर रही है। उत्पादों, सेवाओं आदि की गुणवत्ता में प्रतियोगिता बढ़ती जा रही है।
विकसित देशों की सफल कम्पनियाँ विदेशों में अपनी कम्पनियों की शाखाओं को स्थापित कर रही हैं, जिससे उन्हें सस्ते श्रम और कम मजदूरी के माध्यम से स्थानीयकरण का लाभ मिले। इस तरह की व्यावसायिक गतिविधियाँ विकसित देशों या गरीब देशों के लोगों को रोजगार मिलता है। इस प्रकार, उन्हें आगे बढ़ने का मौका मिलता है।
वैश्विकरण या ग्लोबलाइजेशन के प्रभाव
वैश्विकरण एक व्यवसाय और कारोबार को बहुत तरीके से प्रभावित करता है। वैश्विकरण या ग्लोबलाइजेशन के पूरे विश्व के बाजार पर पड़ने वाले प्रभावों को दो श्रेणियों में विभाजित किया जाता है; बाजार वैश्विकरण या उत्पादन वैश्विकरण। बाजार वैश्विकरण के अन्तर्गत, दूसरे देशों के बाजारों में अपने उत्पादों या सेवाओं को कम कीमत पर बेचा जाता है वहीं दूसरी ओर, उन उत्पादों को घरेलू बाजार में अधिक कीमत पर बेचा जाता है।
पिछले कुछ दशकों में, वैश्विकरण या ग्लोबलाइजेशन ने तकनीकी उन्नति का रुप ले लिया है, जिसके परिणामस्वरूप लोगों के लिए अन्तर्राष्ट्रीय स्तर पर यात्रा, संचार और व्यापार आसान हो गया है। एक तरफ, जहाँ ग्लोबलाइजेशन (वैश्विकरण) ने लोगों की तकनीकी तक पहुँच को आसान बना दिया है वहीं दूसरी तरफ, इसने प्रतियोगिता में वृद्धि करके सफलता के अवसरों में कमी का कार्य भी किया है।
ग्लोबलाइजेशन (वैश्विकरण) के सकारात्मक आयामों के साथ ही इसके नकारात्मक प्रभावों को भी भूलने योग्य नहीं है। एक देश से दूसरे देश के बीच में यातायात के साधनों द्वारा घातक बीमारियों और छूत की बीमारियों को होने का जोखिम बढ़ गया है। मानव जीवन पर वैश्विकरण (ग्लोबलाइजेशन) के बुरे प्रभावों को रोकने के लिए, सभी देशों की सरकारों का वैश्विकरण या ग्लोबलाइजेशन पर पूरा नियंत्रण होना चाहिए।
निबंध 3 (500 शब्द)
वैश्विकरण या ग्लोबलाइजेशन पूरे संसार में विज्ञान, तकनीकियों, व्यवसाय आदि का यातायात, संचार और व्यापार के साधनों के माध्यम से फैलाने की प्रक्रिया है। वैश्विकरण (ग्लोबलाइजेशन) लगभग सभी देशों को बहुत से तरीकों से जैसे; सामाजिक, आर्थिक, राजनीतिक और मनौवैज्ञानिक रुप से भी प्रभावित करता है। वैश्विकरण या ग्लोबलाइजेशन वो प्रकार है, जो व्यापार, व्यवससाय और तकनीकियों के क्षेत्र में देशों की तेज और निरंतर पारस्परिकता और अन्तर्निहिता का संकेत करता है। ग्लोबलाइजेशन (वैश्विकरण) का प्रभाव परम्परा, वातावरण, संस्कृति, सुरक्षा, जीवन-शैली और विचारों में देखा जा सकता है। ऐसे बहुत से तत्व हैं, जो वैश्विकरण (ग्लोबलाइजेशन) को पूरे विश्वभर में प्रभावित और त्वरित (बहुत तेज) करते हैं।
ग्लोबलाइजेशन ने इस पूरे विश्व में बहुत से परिवर्तन किए हैं, जहाँ लोग अपने देश से दूसरे देशों में अच्छे अवसरों की तलाश में जा रहे हैं। व्यापार या व्यवसाय के वैश्विकरण के लिए, कम्पनी या कारोबार को अपनी व्यापारिक रणनीति में बदलाव लाने की आवश्यकता होती है। उन्हें अपनी व्यापारिक रणनीति को एक देश को ध्यान में न रखते हुए इस तरह का बनाना होता है, जिससे कि वे बहुत से देशों में कार्य करने में सक्षम हों।
ग्लोबलाइजेशन में तेजी का कारण
वैश्विकरण या ग्लोबलाइजेशन में तेजी का कारण लोगों की माँग, मुक्त व्यापार गतिविधियाँ, विश्वभर में बाजारों को स्वीकृति, नई तकनीकियों का समावेश, विज्ञान के क्षेत्र में नई तकनीकियों का समावेश, विज्ञान में शोध आदि है। वैश्विकरण या ग्लोबलाइजेशन वातावरण पर बहुत से नकारात्मक प्रभाव डालता है और बहुत से पर्यावरणीय मुद्दों की उत्पत्ति करता है; जैसे- जल प्रदूषण, वनोल्मूलन, वायु प्रदूषण, मृदा प्रदूषण, जल संसाधनों का प्रदूषित होना, मौसमों का बदलना, जैव विविधता को हानि आदि। सभी बढ़ते हुए पर्यावरणीय मुद्दों को अन्तर्राष्ट्रीय प्रयासों के द्वारा तत्कालिक आधार पर सुलझाने की आवश्यकता है, अन्यथा वे भविष्य में पृथ्वी पर जीवन के अस्तित्व खत्म कर सकते हैं।
पर्यावरण पर प्रभाव
पर्यावरणीय हानि को रोकने के लिए, पर्यावरणीय तकनीकियों का वैश्विकरण या ग्लोबलाइजेशन और बड़े स्तर पर लोगों के बीच पर्यावरणीय जागरुकता फैलाने की आवश्यकता है। वैश्विकरण (ग्लोबलाइजेशन) के नकारात्मक प्रभावों का सामना करने के लिए, कम्पनियों या कारखानों को हरियाली को विकसित करने वाली तकनीकी को अपनाने की आवश्यकता है, जो वर्तमान पर्यावरणीय स्थिति को बदल सके। फिर भी, ग्लोबलाइजेशन (वैश्विकरण) ने पर्यावरण को सुरक्षित रखने के लिए बहुत से साधनों में सुधार करने (पर्यारण पर पड़ने वाले प्रतिकूल प्रभाव कम करके, जैसे- मिश्रित (हाईब्रिड) कारों का प्रयोग जो कम तेल का उपयोग करती हैं) और शिक्षा को बढ़ावा देकर सकारात्मक रुप से बहुत अधिक मदद की है।
एप्पल के ब्रांड ने वैश्विकरण या ग्लोबलाइजेशन के नकारात्मक प्रभावों को कम करने और सकारात्मक प्रभावों को बढ़ावा देने के लिए पर्यावरण के अनुरुप उत्पादों का निर्माण करने का लक्ष्य रखा है। हमेशा बढ़ती जनसंख्या की माँग बड़े स्तर पर वनोल्मूलन की ओर ले जा रही हैं जो सबसे बड़ा पर्यावरणीय मुद्दा है। अभी तक, लगभग आधा से भी अधिक लाभदायक जंगल या वन बीते वर्षों में काटे जा चुके हैं। इसलिए, वैश्विकरण (ग्लोबलाइजेशन) के नकारात्मक प्रभावों को नियंत्रण में लाने के लिए ग्लोबलाइजेशन (वैश्विकरण) का निर्माण करने की आवश्यकता है।
निबंध 4 (600 शब्द)
वैश्विकरण (ग्लोबलाइजेशन) अन्तर्राष्ट्रीय स्तर पर अन्तर्राष्ट्रीय खिलाड़ियों के लिए व्यवसाय को बढ़ाने, तकनीकी वृद्धि, अर्थव्यवस्था में सुधार करने आदि का तरीका है। इस तरह से, निर्माणकर्ता या उत्पादक अपने उत्पादों या वस्तुओं को पूरे विश्व में बिना किसी बाधा के बेच सकते हैं। यह व्यवसायी या व्यापारी को बड़े स्तर पर लाभ प्रदान करता है, क्योंकि उन्हें ग्लोबलाइजेशन (वैश्विकरण) के माध्यम से गरीब देशों में आसानी से कम कीमत पर मजदूर मिल जाते है। यह कम्पनियों को बड़े स्तर वैश्विक बाजार में अवसर प्रदान करता है। यह किसी भी देश को भागीदारी, मिश्रित कारखानों की स्थापना, समता अंशों में निवेश, उत्पादों या किसी भी देश की सेवाओं का विक्रय आदि करने की सुविधा प्रदान करता है।
ग्लोबलाइजेशन या वैश्विकरण कैसे काम करता है
वैश्विकरण (ग्लोबलाइजेशन) पूरे विश्व के बाजार को एक बाजार मानने में मदद करता है। व्यापारी व्यवसाय के क्षेत्र को संसार को एक वैश्विक गाँव मानकर बढ़ाते हैं। 1990 के दशक से पहले, भारत में कुछ निश्चित उत्पादों का आयात करने पर रोक थी, जिनका निर्माण पहले से ही भारत में किया जाता था; जैसे- कृषि उत्पाद, इंजीनियरिंग वस्तुएं, खाद्य वस्तुएं आदि। यद्यपि, 1990 के दशक में धनी देशों का विश्व व्यापार संगठन, विश्व बैंक और अन्तर्राष्ट्रीय मुद्रा कोष पर गरीब और विकासशील देशों में अपने व्यवसाय को फैलाने के लिए दबाव था। भारत में उदारीकरण और वैश्विकरण की शुरुआत 1991 में संघीय वित्त मंत्री (मनमोहन सिंह) द्वारा की गयी थी।
बहुत सालों के बाद, वैश्विकरण (ग्लोबलाइजेशन) के कारण भारतीय बाजार में मुख्य क्रान्ति आई, जब बहुत से बहुराष्ट्रीय ब्रांड़ों ने, जैसे – पेप्सीको, के.एफ.सी, मैक-डोनल्ड, आई.बी.एम, नोकिया आदि ने भारत में सस्ती कीमत पर विभिन्न विस्तृत गुणवत्ता के उत्पादों की बिक्री की। सभी नेतृत्वकर्ता ब्रांडों ने वैश्विकरण या ग्लोबलाइजेशन की वास्तविक क्रान्ति को प्रदर्शित किया, जिसके परिणामस्वरुप यहाँ आद्यौगिकीकरण और अर्थव्यवस्था में चौकाने वाली वृद्धि हुई। बाजार में गला काट प्रतियोगिता के कारण गुणवत्ता वाले उत्पादों की कीमत कम हो गई।
भारतीय बाजार में व्यवसायों के वैश्विकरण, ग्लोबलाइजेशन और उदारीकरण ने गुणवत्तापूर्ण विदेशी उत्पादों की बाढ़ सी आ गई हालांकि, इसने स्थानीय भारतीय बाजार को बहुत अधिक प्रभावित किया। इसके परिणामस्वरुप गरीब और अनपढ़ भारतीय कामगारों की नौकरी चली गई। ग्लोबलाइजेशन (वैश्विकरण) सभी उपभोक्ताओं के लिए बहुत अधिक लाभदायक है हालांकि, छोटे स्तर के भारतीय उत्पादकों के लिए बहुत ही हानिकारक है।
वैश्विकरण (ग्लोबलाइजेशन) के सकारात्मक प्रभाव
वैश्विकरण या ग्लोबलाइजेशन ने भारतीय विद्यार्थियों और शिक्षा के क्षेत्र को इंटरनेट के माध्यम से विदेशी विश्वविद्यालयों को भारतीय विश्वविद्यालयों से जोड़ा है, जिसके कारण शिक्षा के क्षेत्र में बहुत बड़ी क्रान्ति आई है।
वैश्विकरण या ग्लोबलाइजेशन के द्वारा स्वास्थ्य क्षेत्र भी प्रभावित हुआ है, इसके कारण सामान्य दवाईयाँ, स्वास्थ्य को नियमित करने वाली विद्युत मशीन आदि से उपलब्ध हो जाती है।
ग्लोबलाइजेशन या वैश्विकरण ने कृषि क्षेत्र में विभिन्न प्रकार के बीजों की किस्मों को लाकर उत्पादन को बड़े स्तर पर प्रभावित किया। यद्यपि, यह महँगे बीजों और कृषि तकनीकियों के कारण गरीब भारतीय किसानों के लिए अच्छा नहीं है।
यह रोजगार क्षेत्र में भी व्यापार, जैसे; लघु उद्योग, हाथ के कारखाने, कॉरपेट, ज्वैलरी और काँच के व्यवसाय आदि को बढ़ाने के माध्यम से, बड़े स्तर पर क्रान्ति लाया है।
वैश्विकरण (ग्लोबलाइजेशन) वहन करने योग्य कीमत पर गुणवत्ता पूर्ण विभिन्न उत्पादों लाने और विकसित देशों के साथ ही बड़ी जनसंख्या को रोजगार प्रदान किया है। यद्यपि, इसने प्रतियोगिता, अपराध, राष्ट्र विरोधी गतिविधियों, आतंकवाद आदि को बढ़ाया है। इसलिए, यह खुशियों के साथ कुछ दुखों को भी लाता है।
More Information:
विज्ञान और तकनीकी पर निबंध
विज्ञान के चमत्कार पर निबंध
भारत के विकास में विज्ञान की भूमिका पर निबंध
संबंधित पोस्ट
मेरी रुचि पर निबंध (My Hobby Essay in Hindi)
धन पर निबंध (Money Essay in Hindi)
समाचार पत्र पर निबंध (Newspaper Essay in Hindi)
मेरा स्कूल पर निबंध (My School Essay in Hindi)
शिक्षा का महत्व पर निबंध (Importance of Education Essay in Hindi)
बाघ पर निबंध (Tiger Essay in Hindi)
45,000+ students realised their study abroad dream with us. Take the first step today
Here’s your new year gift, one app for all your, study abroad needs, start your journey, track your progress, grow with the community and so much more.
Verification Code
An OTP has been sent to your registered mobile no. Please verify
Thanks for your comment !
Our team will review it before it's shown to our readers.
Essays in Hindi /
Essay on Globalization in Hindi: जानिए वैश्वीकरण पर हिंदी में निबंध
Updated on
फरवरी 19, 2024
वैश्वीकरण उस दुनिया को आकार दे रहा है जिसमें वे रहते हैं इसलिए छात्रों को वैश्वीकरण के बारे में जानना चाहिए क्योंकि यह और यह उनके भविष्य को प्रभावित करेगा। वैश्वीकरण हमारे जीवन के लगभग हर पहलू को प्रभावित करता है। हमारे द्वारा उपयोग किए जाने वाले उत्पादों से लेकर हमारे पास उपलब्ध नौकरियों तक। वैश्वीकरण के बारे में सीखकर, छात्र अपने आस-पास की दुनिया को बेहतर ढंग से समझ सकते हैं। वे यह भी जान सकते हैं की विभिन्न देश और संस्कृतियाँ आपस में कैसे जुड़ी हुई हैं। वैश्वीकरण ने अंतर्राष्ट्रीय व्यापार और कूटनीति जैसे क्षेत्रों में रोजगार के नए अवसर पैदा किए हैं। जो छात्र वैश्वीकरण को समझते हैं वे इन क्षेत्रों में करियर बनाने और वैश्वीकृत कार्यबल को नेविगेट करने के लिए बेहतर ढंग से तैयार होते हैं। इसलिए छात्रों को वैश्वीकरण पर निबंध तैयार करने को दिया जाता है। Essay on Globalization in Hindi के बारे में जानने के लिए इस ब्लॉग को अंत तक पढ़ें।
This Blog Includes:
वैश्वीकरण के बारे में, वैश्वीकरण पर 100 शब्दों में निबंध – essay on globalization in hindi, वैश्वीकरण पर 200 शब्दों में निबंध , वैश्वीकरण किस प्रकार से अस्तित्व में आया , वैश्वीकरण का भारतीय अर्थव्यवस्था पर पड़ने वाला प्रभाव, वैश्वीकरण से होने वाले लाभ, वैश्वीकरण पर 10 लाइन्स.
वैश्वीकरण का मतलब है दुनिया समय के साथ आपस में अधिक जुड़ रही है। यह ऐसा है जैसे पूरा ग्रह एक बड़ा पड़ोस बनता जा रहा है। लोग, व्यवसाय और देश पुरातन काल से ही एक-दूसरे के साथ वस्तुओं, विचारों और संस्कृति का व्यापार कर रहे हैं। वैश्वीकरण दुनिया में लंबे समय से मौजूद है लेकिन तेज़ परिवहन, बेहतर संचार और इंटरनेट के कारण यह ओर भी मजबूत और आसान हो गया है। वैश्वीकरण का अर्थ है कि किस प्रकार से पृथ्वी पर हर चीज़ और हर व्यक्ति एक साथ अधिक जुड़ा हुआ है।
Essay on Globalization in Hindi वैश्वीकरण पर 100 शब्दों में निबंध नीचे दिया गया है:
वैश्वीकरण, देशों और संस्कृतियों के बीच बढ़ते संबंध ने हमारी दुनिया को बदल दिया है। यह दुनिया को एक छोटी जगह बनाने जैसा है, जहां लोग, सामान और विचार स्वतंत्र रूप से आ-जा सकते हैं। टेक्नोलॉजी और व्यापार के माध्यम से, देश पहले से कहीं अधिक उत्पादों और ज्ञान का आदान-प्रदान करते हैं। वैश्वीकरण लोगों के लिए लाभ और चुनौतियाँ दोनों लेकर आया है। इसने रोजगार के अवसर पैदा किए हैं और जीवन स्तर में सुधार किया है, लेकिन यह असमानता और पर्यावरणीय क्षति जैसी चिंताओं को भी जन्म देता है। वैश्वीकरण को समझना महत्वपूर्ण है क्योंकि यह हमारे जीवन, अर्थव्यवस्था और समाज को आकार देता है। वैश्वीकरण के बारे में सीखकर, हम इस परस्पर जुड़ी दुनिया को बेहतर ढंग से नेविगेट कर सकते हैं और इसकी जटिलताओं को दूर करने के लिए मिलकर काम कर सकते हैं और सभी के लिए अधिक समृद्ध और टिकाऊ भविष्य सुनिश्चित कर सकते हैं।
Essay on Globalization in Hindi वैश्वीकरण पर 200 शब्दों में निबंध नीचे दिया गया है:
वैश्वीकरण के कारण लोग किसी भी देश की वस्तु किसी अन्य देश में प्राप्त कर सकते हैं यह दुनिया भर में चीजों को फैलाने की प्रक्रिया है। चाहे वह व्यक्ति, उत्पाद, व्यवसाय तकनीक या फिर विचार हों। वैश्वीकरण एक अंतर्संबंधित बाज़ार है जो समय क्षेत्र या राष्ट्रीय सीमाओं की कोई सीमा नहीं जानता है। वैश्वीकरण का एक प्रमुख उदाहरण दुनिया भर में मैकडॉनल्ड्स रेस्तरां उपस्थिति है या फिर प्रत्येक व्यक्ति के पास आईफोन का पाया जाना। पूरी दुनिया का भारतीय अभिवादन नमस्ते को समझना भी वैश्वीकरण का एक उदाहरण है। वैश्वीकरण एक अवधारणा है जिसे अंतर्राष्ट्रीयकरण के रूप में जाना जाता है।
वैश्वीकरण का प्रभाव लोगों में एक बहस का विषय है। हालाँकि यह लोगों और राष्ट्रों को बढ़ने और विकास करने के लिए कई अवसर प्रदान करता है। लेकिन वैश्वीकरण चुनौतियाँ भी पैदा करता है। वैश्वीकरण की चुनौतियों में एक चिंता का विषय क्षेत्रीय विविधता का संभावित नुकसान है। क्योंकि वैश्वीकरण एक समरूप विश्व संस्कृति को जन्म दे सकता है।
वैश्वीकरण ने परंपरा, संस्कृति, राजनीति, आर्थिक विकास, जीवन शैली और समृद्धि में महत्वपूर्ण परिवर्तन लाए हैं। वैश्वीकरण के कारण वैश्विक स्तर पर समाज को गहराई से प्रभावित हुआ है। वैश्वीकरण ने विकसित और विकासशील दोनों देशों को प्रभावित किया है।
वैश्वीकरण के सकारात्मक और नकारात्मक दोनों प्रभाव हैं। सूचना प्रौद्योगिकी में प्रगति के कारण इसने व्यवसायों के संचालन और लोगों के बातचीत करने के तरीके में क्रांति ला दी है। यह वृद्धि और विकास के अवसर प्रस्तुत करता है, यह सांस्कृतिक पहचान, आर्थिक असमानता और पर्यावरणीय स्थिरता के बारे में भी सवाल उठाता है जिसका समाधान किया जाना चाहिए।
वैश्वीकरण पर 500 शब्दों में निबंध
Essay on Globalization in Hindi वैश्वीकरण पर 500 शब्दों में निबंध नीचे दिया गया है:
वैश्वीकरण आधुनिक दुनिया की एक परिभाषित विशेषता बन गया है। अपने सरलतम रूप में, वैश्वीकरण का तात्पर्य दुनिया भर के देशों और समाजों की एक दूसरे पर बढ़ती परस्पर निर्भरता से है। वैश्वीकरण में राष्ट्रों के बीच आर्थिक, सामाजिक, सांस्कृतिक और तकनीकी आदान-प्रदान सहित विभिन्न पहलू शामिल हैं।
वैश्वीकरण परिवहन, संचार और सूचना प्रौद्योगिकी में प्रगति के कारण ओर भी अधिक सुविधाजनक हो गया है। जिसने सीमाओं के पार व्यापार, निवेश और संचार में बाधाओं को कम कर दिया है।
वैश्वीकरण के परिणामस्वरूप, सामान, सेवाएँ, विचार और लोग अब पहले से कहीं अधिक स्वतंत्र रूप से और तेजी से दुनिया भर में घूम सकते हैं। अंतर्राष्ट्रीय बाज़ारों के खुलने और पारंपरिक बाधाओं के टूटने से राष्ट्रों के परस्पर कार्य करने, अर्थव्यवस्थाओं के कार्य करने और संस्कृतियों के विकसित होने के तरीके में बदलाव आया है। हालाँकि, वैश्वीकरण के प्रभाव जटिल और बहुआयामी हैं, जो व्यक्तियों, समुदायों और राष्ट्रों के लिए अवसरों और चुनौतियों दोनों को समान रूप से आकार देते हैं।
वैश्वीकरण तब होता है जब लोग और व्यवसाय दूर-दराज के स्थानों पर चीजें खरीदते और बेचते हैं। यह लंबे समय से हो रहा है, यहां तक कि हजारों साल पहले भी मध्य एशिया, चीन और यूरोप को जोड़ने वाला सिल्क रोड था। अभी हाल ही में, द्वितीय विश्व युद्ध के बाद, कई देशों ने मुक्त-बाज़ार प्रणाली को अपनाना शुरू कर दिया, जिसका अर्थ है कि उन्होंने व्यापार में बाधाओं को कम कर दिया और व्यवसायों के लिए अंतरराष्ट्रीय स्तर पर संचालन करना आसान बना दिया। इससे दुनिया भर में व्यापार और निवेश के लिए बहुत सारे नए अवसर पैदा हुए। सरकारों ने वस्तुओं, सेवाओं और निवेश में व्यापार को बढ़ाने करने के लिए भी समझौते किए।
वैश्वीकरण के परिणामस्वरूप, कंपनियों ने नए देशों में कारखाने स्थापित किए और अपने उत्पादों को विश्व स्तर पर बेचने के लिए विदेशी व्यवसायों के साथ साझेदारी की है। वैश्वीकरण के व्यवसाय चीजें बनाने और बेचने के लिए अंतरराष्ट्रीय स्तर पर एक साथ करते हैं।
शहरों के बड़े होने और दुनिया के अधिक आपस में जुड़ने के बाद, भारत की अर्थव्यवस्था में बहुत बदलाव आया है। वैश्वीकरण सरकार के नियम और योजनाएँ वास्तव में लाभकारी सिद्ध हो रही है। देश में निवेश का बढ़ना, लोगों की बचत कर बढ़ना और नौकरियों के लिए अधिक अवसर उपलब्ध होने जैसे कई लाभ सामने आ रहे हैं। इन कारणों की वजह से भारतीय अर्थव्यवस्था अधिक मजबूत हो रही है।
वैश्वीकरण ने भारतीय समाज को अन्य संस्कृतियों के साथ घुलने-मिलने के लिए प्रेरित किया और इसने देश में कई चीजें बदल दीं – राजनीति, संस्कृति, पैसा और लोगों के रहने और काम करने के तरीके। लेकिन सबसे बड़ा बदलाव यह है कि भारत की अर्थव्यवस्था विश्व अर्थव्यवस्था का हिस्सा कैसे बनी। यह वास्तव में महत्वपूर्ण है क्योंकि यह प्रभावित करता है कि देश की अर्थव्यवस्था अंतरराष्ट्रीय स्तर पर कितना अच्छा प्रदर्शन करती है।
वैश्वीकरण के कारण, देश अब दुनिया भर से श्रमिकों को ढूंढ सकते हैं। यदि किसी विकासशील देश के पास पर्याप्त कुशल श्रमिक नहीं हैं, तो वे अन्य स्थानों से श्रमिकों को ला सकते हैं। इसके अलावा, अमीर देश साधारण नौकरियां गरीब देशों में भेज सकते हैं जहां रहने की लागत कम है, जिससे चीजों की कीमतें कम रखने में मदद मिलती है।
वैश्वीकरण को अपनाने से भारत में लोगों का जीवन स्तर बेहतर हुआ है। लोग पहले से कई अधिक चीजें खरीद रहे हैं, खासकर विदेशी कंपनियों से।
वैश्वीकरण से लोगों नए शहरों में रहने के लिए रहने के लिए तैयार हो हैं। व्यवसायों को बढ़ने में मदद मिल रही है। व्यापार मुख्य रूप से आपकी ज़रूरत की चीज़ें दूसरे देशों से प्राप्त करने के लिए होता है। वैश्वीकरण बिना, हमारे पास स्मार्टफ़ोन जैसे कई अत्यधिक आधुनिक उपकरण नही होते।
वैश्वीकरण ने देशों के बातचीत, व्यापार और विकास के तरीके में क्रांति ला दी है। इसने लोगों के काम करने के लिए नए अवसर खोले हैं, जिसके परिणामस्वरूप वैश्विक कार्यबल अधिक परस्पर जुड़ा हुआ है। इसके अलावा, वैश्वीकरण ने जीवन स्तर को बेहतर बनाने में महत्वपूर्ण योगदान दिया है, खासकर भारत जैसे देशों में, जहां आर्थिक विकास और उपभोक्ता व्यवहार विदेशी निवेश और व्यापार से सकारात्मक रूप से प्रभावित हुए हैं। इसके अतिरिक्त, दुनिया भर के संसाधनों तक पहुंच ने नवाचार और आर्थिक विकास को बढ़ावा दिया है।
वैश्वीकरण असमानता और संस्कृति के समरूप होने जैसी चुनौतियाँ भी प्रस्तुत करता है। इन पर प्रभावी नीतियों और अंतर्राष्ट्रीय सहयोग के माध्यम से निपटना चाहिए। कुल मिलाकर, वैश्वीकरण की अपनी जटिलताएँ हैं, विश्व अर्थव्यवस्था और समाज पर इसके प्रभाव से इनकार नहीं किया जा सकता है, जो राष्ट्रों और व्यक्तियों के भविष्य को समान रूप से आकार देता है।
वैश्वीकरण पर 10 लाइन्स नीचे दी गई है:
वैश्वीकरण दुनिया भर के देशों और समाजों के बीच परस्पर जुड़ाव बढ़ाने की प्रक्रिया है।
वैश्वीकरण में राष्ट्रीय सीमाओं के पार वस्तुओं, सेवाओं, विचारों और संस्कृतियों का आदान-प्रदान शामिल है।
प्रौद्योगिकी, संचार और परिवहन में प्रगति ने वैश्वीकरण को गति दी है।
बहुराष्ट्रीय निगम वैश्विक आर्थिक एकीकरण को आगे बढ़ाने में महत्वपूर्ण भूमिका निभाते हैं।
वैश्वीकरण के दोनों लाभ हैं, जैसे जीवन स्तर में सुधार, और आर्थिक असमानता सहित चुनौतियाँ।
वैश्वीकरण के माध्यम से सांस्कृतिक आदान-प्रदान और विविधता को बढ़ाया जाता है, लेकिन सांस्कृतिक समरूपीकरण के बारे में चिंताएँ बनी रहती हैं।
प्रदूषण और जलवायु परिवर्तन जैसे पर्यावरणीय मुद्दे वैश्वीकरण के कारण और भी गंभीर हो गए हैं।
वैश्वीकरण दुनिया भर में पूंजी, श्रम और सूचना के आवागमन को सुविधाजनक बनाता है।
मीडिया और उपभोक्ता उत्पादों सहित पश्चिमी संस्कृति का प्रसार वैश्वीकरण का एक प्रमुख पहलू है।
अपनी जटिलताओं के बावजूद, वैश्वीकरण आधुनिक दुनिया को आकार दे रहा है और बहस और अध्ययन का विषय बना हुआ है।
वैश्वीकरण का तात्पर्य व्यापार, संचार और सांस्कृतिक आदान-प्रदान के माध्यम से दुनिया भर के देशों और समाजों की बढ़ती परस्पर निर्भरता से है।
वैश्वीकरण के कारण नौकरियों की आउटसोर्सिंग अमीर देशों से कम श्रम लागत वाले विकासशील देशों में हो सकती है। इसके अतिरिक्त, यह कुशल श्रमिकों के लिए दुनिया के विभिन्न हिस्सों में रोजगार पाने के अवसर पैदा कर सकता है।
वैश्वीकरण से आर्थिक विकास में वृद्धि, वस्तुओं और सेवाओं की व्यापक श्रृंखला तक पहुंच, सांस्कृतिक आदान-प्रदान और तकनीकी प्रगति हो सकती है।
वैश्वीकरण की चुनौतियों में आर्थिक असमानता, सांस्कृतिक एकरूपता, पर्यावरणीय गिरावट और राष्ट्रीय संप्रभुता की संभावित हानि जैसे विषय शामिल है।
आशा है कि आपको इस ब्लाॅग में Essay on Globalization in Hindi के बारे में पूरी जानकारी मिल गई होगी। इसी प्रकार के अन्य कोर्स और सिलेबस से जुड़े ब्लॉग्स पढ़ने के लिए Leverage Edu के साथ बने रहें।
Team Leverage Edu
प्रातिक्रिया दे जवाब रद्द करें
अगली बार जब मैं टिप्पणी करूँ, तो इस ब्राउज़र में मेरा नाम, ईमेल और वेबसाइट सहेजें।
Contact no. *
Leaving already?
8 Universities with higher ROI than IITs and IIMs
Grab this one-time opportunity to download this ebook
Connect With Us
45,000+ students realised their study abroad dream with us. take the first step today..
Resend OTP in
Need help with?
Study abroad.
UK, Canada, US & More
IELTS, GRE, GMAT & More
Scholarship, Loans & Forex
Country Preference
New Zealand
Which English test are you planning to take?
Which academic test are you planning to take.
Not Sure yet
When are you planning to take the exam?
Already booked my exam slot
Within 2 Months
Want to learn about the test
Which Degree do you wish to pursue?
When do you want to start studying abroad.
September 2024
January 2025
What is your budget to study abroad?
How would you describe this article ?
Please rate this article
We would like to hear more.
वैश्वीकरण पर निबंध, तथ्य, प्रभाव Essay on Globalization in Hindi
वैश्वीकरण पर निबंध, तथ्य, प्रभाव essay on globalization in hindi, its facts and effects.
बढ़ती वैश्विक बातचीत के साथ अंतरराष्ट्रीय व्यापार , विचारों और संस्कृति की वृद्धि हुई है । हालांकि, विवाद और कूटनीति वैश्वीकरण के इतिहास के बड़े हिस्से रहे है।
Table of Content
वैश्वीकरण से जुड़े मुख्य तथ्य Facts about Globalization
प्रौद्योगिकी: संचार की गति को कई गुना कम कर दिया है। हाल ही की दुनिया में सोशल मीडिया ने दूरी को महत्वहीन बना दिया है। भारत में प्रौद्योगिकी के एकीकरण ने उन नौकरियों को बदल दिया है, इसके परिणामस्वरूप, लोगों के लिए अधिक नौकरी के अवसर पैदा किए गए हैं।
तेज़ परिवहन: बेहतर परिवहन ने वैश्विक यात्रा को आसान बनाया है। उदाहरण के लिए, हवाई यात्रा में तेजी से वृद्धि हुई है, जिससे दुनिया भर में लोगों और सामानों की अधिक गतिशीलता बढ़ रही है।
बहुराष्ट्रीय कंपनियों का उदय: विभिन्न भौगोलिक क्षेत्रों में चल रहे बहुराष्ट्रीय निगमों ने सर्वोत्तम प्रथाओं का प्रसार किया है। दुनिया भर से एमएनसी स्रोत संसाधन अपने उत्पादों को वैश्विक बाजारों में बेचते हैं जिससे अधिक स्थानीय बातचीत होती है।
वैश्वीकरण और भारत Globalization and India
लिबरलाइजेशन ने निश्चित समय सीमा में इलेक्ट्रॉनिक सामानों पर उत्पाद शुल्क में कटौती के माध्यम से भारत जैसे विकासशील देशों की बंजर भूमि पर अपना पैर पकड़ना शुरू कर दिया है। भारत में सामाजिक और सांस्कृतिक मूल्यों पर वैश्वीकरण के सकारात्मक और नकारात्मक प्रभाव दोनों रहे हैं।
भारत में वैश्वीकरण के विभिन्न प्रभाव Effect of Globalization in India
प्रोटीन खाद्य मुद्रास्फीति भारत में खाद्य मुद्रास्फीति के लिए एक बड़ा हिस्सा योगदान देता है। यह अंडे, दूध और मांस के रूप में दालों और पशु प्रोटीन की बढ़ती कीमतों से स्पष्ट है। जीवन स्तर और बढ़ती आमदनी के स्तर में सुधार के साथ, लोगों की खाद्य आदतों में परिवर्तन होता है।
भारतीय समाज पर सामाजिक-सांस्कृतिक प्रभाव Effect of Globalization on Indian Society and Cultural
परमाणु परिवार उभर रहे हैं। तलाक की दर दिन-प्रतिदिन बढ़ रही है। नमस्कार और नमस्ते के बावजूद लोगों को बधाई देने के लिए ‘हाय’, ‘हैलो’ का इस्तेमाल किया जाता है। वैलेंटाइन्स दिवस जैसे अमेरिकी त्यौहार पूरे भारत में फैल रहे हैं।
निष्कर्ष Conclusion
Similar Posts
भारतीय नौसेना दिवस निबंध essay on indian navy day in hindi, मेरा परिवार पर निबंध essay on my family in hindi, इंद्रधनुष पर निबंध essay on rainbow in hindi, विश्व मलेरिया दिवस पर निबंध essay on world malaria day in hindi, पीढ़ी अंतराल पर निबंध (जनरेशन गैप) essay on generation gap in hindi, पुस्तकें हमारी सच्ची मित्र है पर निबंध essay on books are our best friends in hindi, leave a reply cancel reply.
वैश्वीकरण पर निबंध | Essay on Globalization in Hindi
by Meenu Saini | Jun 22, 2022 | General | 0 comments
Hindi Essay Writing – वैश्वीकरण (Globalization)
इस लेख में हम वैश्वीकरण पर निबंध लिखेंगे | इस लेख हम वैश्वीकरण क्या है, वैश्वीकरण की विशेषतायें वैश्वीकरण से लाभ, हानि तथा भारत में वैश्वीकरण का प्रभाव के बारे में जानेगे |
प्रत्येक देश या भू-भाग का एक अपनी संस्कृति या विशिष्टता होती है जो उसको दूसरो से अलग बनाती है।
भारत हो या मिस्र, पाकिस्तान हो या थाईलैंड हर एक देश की अपनी एक संस्कृति रही है जिसके कारण वो देश जाना जाता है। दुनियाभर में प्राचीन समय से लेकर आज तक मानवीकरण में संस्कृति का एक अमूल्य योगदान रहा है।
संस्कृति ही मानव और पशु समाज में एक प्रमुख अंतर पैदा करती है, बिना संस्कृति के एक मनुष्य मात्र एक पशु के समान ही तो है, लेकिन धीरे धीरे प्रवासीकरण से व्यापार से या अन्य कारणो से दुनिया की विभिन्न संस्कृतियो का एक दूसरे में संक्रमण हो गया जिसके कारण विभिन्न देशों की संस्कृतियों में अब वो विशिष्टता न रही।
इस लेख में हम इसी संक्रमण की परिभाषा, पृष्ठिभूमि, लाभ, हानि और भारत में इसके प्रभावों के बारे में जानकारी प्राप्त करेंगे।
संकेत बिंदु (Contents)
वैश्वीकरण क्या है,
वैश्वीकरण की विशेषतायें
वैश्वीकरण से लाभ,
वैश्वीकरण से हानि
भारत में वैश्वीकरण का प्रभाव
वैसे तो वैश्वीकरण का प्रभाव पूरी दुनिया में दिख रहा है लेकिन इसने विशेष रूप से भारत को प्रभावित किया है। हमारा देश दुनिया भर में अपनी प्राचीन संस्कृति के लिए जाना जाता है, लेकिन अंग्रेजों ने यहां की संस्कृति का विनाश करने में कोई कसर नहीं छोड़ी यहां तक कि पश्चिमी शिक्षा का आरंभ भी किया और आज भारत का हाल ये हो गया कि भारत पश्चिमी सभ्यता का एक केंद्र बन गया है। जहां पहले भारत में परिवार की प्रकृति संयुक्त परिवार की थी तो वहीं आज भारत में परिवार की प्रकृति नाभिकीय हो गई है अर्थात् वह परिवार जिसमें केवल माता पिता और बच्चे रहते हैं।
भारत के सांस्कृतिक कार्यक्रमों में भी वैश्वीकरण की झलक साफ देखने को मिलती है, जहां पहले भारत में लोकगीतों की महत्ता और अधिकता थी वहीं आज भारत में पॉप संगीत, डीजे, रॉक संगीत और गानों में भी इंग्लिश शब्दो का बोलबाला हो गया है। भारत की मानसिकता में भी वैश्वीकरण की झलक साफ देखने को मिलती है जहां पहले लोग परिवार के लोगों के प्रति सम्मान की भावना और व्यवहार रखते थे तो वहीं आज परिवार के छोटे अपने बड़ों से भी वाद विवाद करने में पीछे नहीं हटते हैं।
भारत की सांस्कृतिक भेष-भूषा पता नही कहां विलुप्त हो गई है, जहां पुरुष पगड़ी और धोती कुर्ता पहनते थे और स्त्रियां साड़ी पहनती थी तो वहीं आज वैश्वीकरण की वजह से धोती कुर्ता विलुप्त सा हो गया है लेकिन स्त्रियां आज भी साड़ी को महत्व देती हैं।
संचार वैश्वीकरण का सार है। संचार के बिना वैश्वीकरण संभव नहीं है। 1991 में भारत में वैश्वीकरण की शुरुआत हुई, जब मनमोहन सिंह ने नई आर्थिक नीति पर हस्ताक्षर किए, जब भारत सरकार ने भारतीय अर्थव्यवस्था को आगे संकट में जाने से रोकने के लिए नई आर्थिक नीतियां बनाई थी।
ये सुधार उदारीकरण, निजीकरण और वैश्वीकरण सुधार थे। 1991 के बाद से हमने भारत में बड़े बदलाव देखे हैं।
वैश्वीकरण ने भारत को दुनिया के लिए खोल दिया है और बहुत जरूरी एक्सपोजर लाया है। वैश्वीकरण का भारत के आर्थिक, सामाजिक, सांस्कृतिक और राजनीतिक तरीकों पर प्रभाव पड़ा है। सबसे महत्वपूर्ण आर्थिक क्षेत्र पर वैश्वीकरण का प्रभाव बना हुआ है। भारत ने 1991 से जबरदस्त विकास देखा है। भारत दुनिया के सबसे तेजी से बढ़ते देशों में से एक है और यह सब 1991 में किए गए सुधारों के कारण है। भारतीय परिदृश्य में बहु-राष्ट्रीय निगमों (एमएनसी) की भूमिका बहुत महत्वपूर्ण है। बहुराष्ट्रीय कंपनियों को वैश्वीकरण द्वारा लाया गया था। Top
वैश्वीकरण क्या है
वैश्वीकरण विभिन्न अर्थव्यवस्थाओं और समाजों की निर्भरता, परस्पर जुड़ाव और एकीकरण को इस हद तक बढ़ाने की एक प्रक्रिया है कि दुनिया के एक हिस्से में होने वाली घटना दुनिया के अन्य हिस्सों में लोगों को प्रभावित करती है।
वैश्वीकरण एक ऐसी प्रक्रिया का वर्णन करता है जिसके द्वारा क्षेत्रीय अर्थव्यवस्थाओं, समाजों और संस्कृतियों को संचार, परिवहन और व्यापार के वैश्विक नेटवर्क के माध्यम से एकीकृत किया गया है।
इस शब्द का प्रयोग कभी-कभी विशेष रूप से आर्थिक वैश्वीकरण को संदर्भित करने के लिए किया जाता है: व्यापार, विदेशी प्रत्यक्ष निवेश, पूंजी प्रवाह, प्रवासन और प्रौद्योगिकी के प्रसार के माध्यम से अंतर्राष्ट्रीय अर्थव्यवस्था में राष्ट्रीय अर्थव्यवस्थाओं का एकीकरण।
प्रसिद्ध भारतीय लेखक दीपक नय्यर के अनुसार , “ वैश्वीकरण किसी देश की राजनीतिक सीमाओं से परे आर्थिक गतिविधियों का विस्तार है। “
जॉन नेसविट और पोर्टेशिया एबरडीन के अनुसार, “ इसे एक ऐसे विश्व के रूप में देखा जाना चाहिए जिसमें सभी देशों का व्यापार एक देश की ओर बढ़ रहा हो।” इसमें पूरा विश्व एक अर्थव्यवस्था और एक बाजार है। “
उपरोक्त परिभाषाएँ इस निष्कर्ष पर पहुँचती हैं कि “वैश्वीकरण वह प्रक्रिया है जिसमें किसी देश की अर्थव्यवस्था पूरी दुनिया की अर्थव्यवस्था के साथ एकीकृत होती है।”
वैश्वीकरण की महत्ता
निम्नलिखित कारणों से वैश्वीकरण की आवश्यकता है:
वैश्वीकरण एकरूपता और समरूपता की एक प्रक्रिया है, जिसमें पूरी दुनिया एक साथ जुड़ती है।
अर्थव्यवस्था के तीव्र विकास के लिए वैश्वीकरण की नीति अपनाई गई।
वैश्वीकरण एक राष्ट्र के उद्योगों का अंतरराष्ट्रीय नियमों या बहुराष्ट्रीय निगमों के साथ जुड़ाव है जो अन्य देशों के बाहर वस्तुओं और सेवाओं को प्रदान करते हैं।
दुनिया के विभिन्न राष्ट्र सहयोग और सद्भावना के साथ बाजार तंत्र की मांग और आपूर्ति की सापेक्ष शक्तियों के माध्यम से वस्तुओं और सेवाओं को खरीद और बेचकर अपनी जरूरतों को पूरा करते हैं।
इस नीति के तहत 34 उद्योगों को शामिल किया गया था। औद्योगिक नीति के तहत उच्च प्राथमिकता वाले उद्योगों में 51% तक विदेशी पूंजी निवेश की अनुमति थी।
वैश्वीकरण की नीति देश के विदेशी उन्नत प्रौद्योगिकी और औद्योगिक ढांचे के निर्माण के लिए आवश्यक बिजली, कोयला, पेट्रोलियम जैसे बुनियादी क्षेत्रों तक ही सीमित थी।
जिन मामलों में मशीनों के लिए विदेशी पूंजी उपलब्ध होगी, उन्हें स्वचालित रूप से उद्योग स्थापित करने की अनुमति दी जाएगी।
विदेशी मुद्रा विनियमन अधिनियम को भी संशोधित किया गया था। इसके अलावा, वैश्वीकरण निबंध निष्कर्ष पढ़ें।
वर्तमान में अन्य निजी कंपनियां भी विदेशों में इकाइयां स्थापित कर दुनिया भर में औद्योगिक की ओर बढ़ रही हैं।
वीडियोकॉन, ओनिडा, गोदरेज और बी.सी. पी.एल. जापान, जर्मनी, जर्मनी और इटली जैसी कंपनियां बहुराष्ट्रीय कंपनियों की मदद से उन्नत वस्तुओं का उत्पादन करके भारी मुनाफा कमा रही हैं।
इस नीति के तहत 12 करोड़ से कम या कुल पूंजी का 25% उत्पादन करने वाली मशीनों को बिना पूर्व अनुमति के आयात किया जा सकता है।
प्रवासी भारतीयों को पूंजी निवेश के लिए कई प्रोत्साहन और सुविधाएं दी गईं। भारतीय कंपनियों को यूरो इश्यू जारी करने की अनुमति दी गई है।
वैश्वीकरण की दिशा में, राज्य के स्वामित्व वाली उर्वरक कंपनी कृषक भारतीय सहकारी लिमिटेड सरकार ने फ्लोरिडा, यूएसए में एक फॉस्फेट उर्वरक कारखाने के अधिग्रहण और संचालन की अनुमति दी है।
Top
वैश्वीकरण की निम्नलिखित विशेषताएं हैं।
इसमें विश्व स्तर पर व्यापार बाधाओं को कम करने का प्रयास किया जाता है ताकि दोनों देशों के बीच वस्तुओं और सेवाओं का स्वतंत्र और सुचारू रूप से आवागमन हो सके।
वैश्वीकरण औद्योगिक संगठनों की विकसित प्रकृति को जन्म देता है।
विकसित राष्ट्र ब्याज दर लाभों के लिए विकासशील देशों में अपने विशाल धन का निवेश करना पसंद करते हैं ताकि उन्हें उन्नत दरों का लाभ मिल सके।
राष्ट्रीय और अंतर्राष्ट्रीय बाजारों में, ऐसा वातावरण बनाने का प्रयास किया जाता है कि सभी देश विभिन्न राष्ट्रों के बीच सूचना और प्रौद्योगिकी के मुक्त प्रवाह द्वारा उन्नत प्रौद्योगिकी का लाभ उठा सकें।
पूंजी, व्यापारिक संगठनों की आत्मा है। वैश्वीकरण के तहत, विभिन्न अनुबंधित राष्ट्रों के बीच पूंजी का मुक्त प्रवाह होता है, जिससे पूंजी का निर्माण संभव होता है।
वैश्वीकरण बौद्धिक श्रम और धन को भी बढ़ावा देता है, अर्थात श्रमिक वर्ग और कर्मियों को एक राष्ट्र से दूसरे राष्ट्र में स्वतंत्र रूप से स्थानांतरित करना संभव है।
वैश्वीकरण के परिणामस्वरूप, अंतर्राष्ट्रीय आर्थिक प्रथाओं पर प्रतिबंधों में छूट धीरे-धीरे बढ़ती है, जिससे अंतर्राष्ट्रीय व्यापार में क्रमिक वृद्धि होती है।
वैश्वीकरण के परिणामस्वरूप बाजार की आवश्यकता और प्राथमिकता के आधार पर दुनिया भर में संसाधनों का आवंटन और उपयोग होता है, जो अविकसित और विकासशील देशों को सामग्री और मानव संसाधनों को प्राप्त करने के लिए त्वरित बनाता है जो अतीत में इतना आसान नहीं था।
वैश्वीकरण से लाभ
विश्व मानचित्र पर अपनी बढ़ती अर्थव्यवस्था के कारण भारत ने विकासशील राष्ट्रों के बीच केंद्र स्तर पर कब्जा कर लिया है। भारत में वैश्वीकरण ने भारत द्वारा अपनी राष्ट्रीय और अंतर्राष्ट्रीय नीतियों के निर्माण के तरीके में जबरदस्त बदलाव लाया है। इसने बढ़े हुए मुआवजे के साथ रोजगार के जबरदस्त अवसर पैदा किए हैं।
विशेष आर्थिक क्षेत्रों (एसईजेड), निर्यात प्रसंस्करण क्षेत्रों (ईपीजेड) आदि के लिए बड़ी संख्या में लोगों को काम पर रखा जाता है, जो देश भर में स्थापित किए जाते हैं जिनमें सैकड़ों लोगों को काम पर रखा जाता है। विकसित पश्चिमी देश जैसे यूएसए और यूके अपना काम भारतीय कंपनियों को आउटसोर्स करते हैं क्योंकि भारत में श्रम की लागत सस्ती है। यह, बदले में, अधिक रोजगार पैदा करता है।
इसके परिणामस्वरूप युवा शिक्षित भारतीयों का जीवन स्तर बेहतर हुआ है। भारतीय युवा निश्चित रूप से बड़े पैमाने पर सशक्त हुआ है। 20 साल से कम उम्र के युवा अब वैश्विक संगठनों का हिस्सा बनने के इच्छुक हैं।
भारतीय संस्कृति और नैतिकता हमेशा की तरह आधुनिक विश्व इतिहास में अपनी जड़ें मजबूत कर रही है क्योंकि भारत में जन्मा योग को अब पूरी दुनिया अपना रही है और दुनिया अब हर साल 21 जून को ‘अंतर्राष्ट्रीय योग दिवस’ मना रही है।
भारत में वैश्वीकरण ने भारतीय बाजार में विकसित राष्ट्रों से जबरदस्त नकदी प्रवाह को जन्म दिया है। सकारात्मक प्रभाव के रूप में, भारत देश भर में मेट्रो परियोजनाओं को तेजी से पूरा होते देखा जा रहा है।
देश में नवनिर्मित हाई-एंड इंफ्रास्ट्रक्चर का एक और शानदार उदाहरण उल्लेखनीय और रोमांचकारी ‘चेनानी-नाशरी टनल’ है, जो जम्मू और कश्मीर राज्य में निर्मित भारत की सबसे लंबी सुरंग है। वैश्वीकरण ने आधुनिक भारत के विकास में कई तरह से बहुत योगदान दिया है। Top
वैश्वीकरण से हानि
जैसा कि बहुत सारे फायदे हैं, हम वैश्वीकरण के नकारात्मक पहलू से आंखें नहीं मूंद सकते हैं जो भारतीय दृष्टिकोण से काफी स्पष्ट हैं। भारी औद्योगीकरण के कारण भारतीय शहरों के पर्यावरण पर सबसे बुरा प्रभाव देखा जा रहा है। भारत की राजधानी दिल्ली ने अब तक के सबसे खराब वायु प्रदूषण के लिए सुर्खियां बटोरी हैं, जो खतरनाक दर से बढ़ रहा है।
भारत खुद को कृषि प्रधान राष्ट्र कहने में गर्व महसूस करता है, लेकिन अब कृषि का योगदान सकल घरेलू उत्पाद में 17% रह गया है जो एक कमजोर आंकड़ा है।
भारत में वैश्वीकरण भारतीय किसानों की कमजोर स्थिति और सिकुड़ते कृषि क्षेत्र का एक प्रमुख कारण रहा है।
भारत सरकार द्वारा खाद्यान्न के आयात के कारण भारतीय किसानों के लिए अपनी उपज के व्यापार के लिए न्यूनतम मौके उपलब्ध है। इसके अलावा भी वैश्वीकरण के कारण भारत को निम्न प्रकार की हानि हुई है।
भारतीय बाजारों में वैश्विक उत्पादों की वृद्धि
वैश्वीकरण के युग में, प्रतिस्पर्धा अपने चरम पर पहुंच गई है, और ऐसे प्रतिस्पर्धी माहौल में, छोटे उद्योगों का जीवित रहना मुश्किल हो जाता है। प्रमुख वैश्विक ब्रांड छोटे उद्योगों को बढ़ने नहीं देते।
सुपीरियर प्रौद्योगिकियों का बाजार में सबसे अधिक हिस्सा होता है और नए और छोटे उद्योगों के लिए बाजार पर अच्छी पकड़ बनाए रखना एक चुनौती बन जाता है।
बेरोजगारी में वृद्धि
वैश्वीकरण ने नौकरी और व्यवसाय के मामले में कई नए अवसर पैदा किए हैं, लेकिन दूसरी ओर यह बेरोजगारी का एक बड़ा कारण बन गया है। जब कोई देश अपनी सेवाओं को आउटसोर्स करता है, तो वह अपने नागरिकों से अवसर लेता है और दूसरे देश के लोगों को अधिक लाभ अर्जित करने के लिए देता है। वैश्वीकरण के कारण अब ऐसा ही हो रहा है।
व्यक्तिवाद में वृद्धि
पश्चिमीकरण के प्रभाव ने व्यक्तिवाद और ‘मी फैक्टर’ को गहराई से जगाया है और इसके परिणामस्वरूप, एक औसत भारतीय परिवार का रूप काफी बदल गया है जहां एक पारंपरिक संयुक्त परिवार पर एक एकल परिवार को प्राथमिकता दी जाती है।
व्यापक मीडिया और सोशल नेटवर्किंग प्लेटफॉर्म ने हमारे देश के सांस्कृतिक मूल्यों को गहराई से प्रभावित किया है जिसके वजह से कट्टरता और समलैंगिकता एक स्पष्ट खतरा बन रहे हैं। Top
भारत में वैश्वीकरण के प्रभावों को अलग अलग श्रेणियों और दृष्टिकोणों से समझते हैं।
भारतीय संस्कृति में वैश्वीकरण का प्रभाव
परिवार: वैश्वीकरण के कारण संयुक्त परिवार पर प्रतिकूल प्रभाव पड़ा है। एकल परिवारों में वृद्धि हुई है। यह प्रभाव अब मौजूद वृद्धाश्रमों की बढ़ती संख्या में स्पष्ट रूप से प्रकट हो सकता है।
भोजन: भारत के अपने अनूठे व्यंजन हैं, लेकिन विदेशों के व्यंजन अधिक आसानी से उपलब्ध हो गए हैं, उन्हें भारतीयों के स्वाद के अनुरूप संशोधित किया जाता है (जैसे मैकडॉनल्ड्स में पनीर टिक्का बर्गर)। इससे भोजन की एक विस्तृत विविधता उपलब्ध हो गई है, जिससे विषमता पैदा हो गई है। जूस कॉर्नर और पराठों की जगह फास्ट फूड और चीनी व्यंजनों ने ले ली है।
स्कूली स्तर से ही छात्रों को फ्रेंच, जर्मन और स्पेनिश भाषा सिखाई जाती है, यह संस्कृति के संकरण का एक उदाहरण है।
फिल्म: विदेशी फिल्मों की लोकप्रियता बढ़ी है, हॉलीवुड, चीनी, फ्रेंच और कोरियाई फिल्में शहरी युवाओं में काफी लोकप्रिय हैं। इसके साथ ही इन विदेशी फिल्मों की स्थानीय भाषाओं में डबिंग बढ़े हुए वैश्वीकरण का प्रमाण है।
त्योहार: वैलेंटाइन्स दिवस के उत्सव, मित्रता दिवस त्योहार से संबंधित सांस्कृतिक मूल्यों में परिवर्तन के उदाहरण हैं। हालाँकि, इन नए दिनों के साथ, पारंपरिक त्योहारों को समान उत्साह के साथ मनाया जाता है।
शादी: विवाह का महत्व कम हो रहा है, तलाक में वृद्धि हुई है, लिव-इन संबंधों में वृद्धि हुई है और सिंगल पिता या सिंगल माता द्वारा पालन-पोषण बढ़ रहा है। विवाह को आत्माओं का बंधन माना जाता था, लेकिन आज शादी पेशेवर और संविदात्मक होती जा रही है। हालाँकि, विवाह के रूपों में परिवर्तन के बावजूद, एक संस्था के रूप में इसमें गिरावट नहीं आई है।
भारतीय समाज में वैश्वीकरण का प्रभाव
भारतीय समाज में वैश्वीकरण का निम्न प्रभाव हुआ है।
गला काटने की प्रतियोगिता के कारण तनाव और असुरक्षा।
कट्टरवाद का उदय और प्रसार।
यहां, लोग समान विचारधारा वाले व्यक्तियों के साथ समूह बनाना पसंद करते हैं जो एक ऐसी पहचान चाहते हैं जो वैश्विक संस्कृति और उसके मूल्यों से बेदाग हो। वैश्विक संस्कृति के मूल्य, जो व्यक्तिवाद, मुक्त बाजार अर्थशास्त्र और लोकतंत्र पर आधारित हैं और जिसमें स्वतंत्रता, पसंद, व्यक्तिगत अधिकार, परिवर्तन के लिए खुलापन और मतभेदों की सहिष्णुता शामिल हैं, यह सभी “पश्चिमी मूल्यों का हिस्सा हैं।
भारत में शिक्षित युवा एक पहचान विकसित कर रहे हैं जहां वे खुद को तेज-तर्रार, प्रौद्योगिकी-संचालित दुनिया के साथ एकीकृत कर रहे हैं और साथ ही वे भारतीय संस्कृति की गहरी जड़ों का पोषण कर रहे हैं।
भारतीय सोशल मीडिया प्लेटफॉर्म के माध्यम से अपनी वैश्विक पहचान को बढ़ावा दे रहे हैं और विश्व समुदाय के साथ सक्रिय रूप से बातचीत कर रहे हैं। वे जलवायु परिवर्तन, नेट तटस्थता और एलजीबीटी अधिकारों जैसे ज्वलंत मुद्दों के बारे में अधिक जागरूक हैं
भारतीय अर्थव्यवस्था में वैश्वीकरण का प्रभाव
भारत में वैश्वीकरण का लक्ष्य बहुराष्ट्रीय कंपनियों और संस्थानों को भारतीय बाजारों तक पहुंचने के लिए आकर्षित करना है। भारत में युवा नागरिकों के एक बड़े कार्यबल के साथ जनसांख्यिकी है, जिन्हें नौकरियों की आवश्यकता है। वैश्वीकरण ने वास्तव में रोजगार क्षेत्र में एक बड़ा प्रभाव छोड़ा है। भारतीय कंपनियां भी पूरी दुनिया में अपने कारोबार का विस्तार कर रही हैं। वे वैश्विक अर्थव्यवस्था के बड़े लोगों से धन प्राप्त कर रहे हैं।
वित्तीय क्षेत्र के सुधार आर्थिक उदारीकरण की दिशा में भारत के कार्यक्रम का सबसे महत्वपूर्ण घटक है। हाल के आर्थिक उदारीकरण उपायों ने विदेशी प्रतिस्पर्धियों के लिए हमारे घरेलू बाजार में प्रवेश करने का द्वार खोल दिया है। अस्तित्व के लिए नवाचार जरूरी हो गया है। वित्तीय मध्यस्थ अपने पारंपरिक दृष्टिकोण से बाहर आ गए हैं और वे अधिक ऋण जोखिम लेने के लिए तैयार हैं। परिणामस्वरूप, वैश्विक वित्तीय क्षेत्रों में कई नवाचार हुए हैं जिनका घरेलू क्षेत्र पर भी अपना प्रभाव है।
विभिन्न वित्तीय संस्थानों और नियामक निकायों के उद्भव ने वित्तीय सेवा क्षेत्र को एक रूढ़िवादी उद्योग से एक बहुत ही गतिशील उद्योग में बदल दिया है। इस प्रक्रिया में यह क्षेत्र कई चुनौतियों का सामना कर रहा है। इस बदले हुए संदर्भ में, भारत में वित्तीय सेवा उद्योग को आने वाले वर्षों में
देश भर में फैले लाखों संभावित निवेशकों की विभिन्न आवश्यकताओं के अनुरूप कई नवीन उत्पादों की पेशकश करके एक बहुत ही सकारात्मक और गतिशील भूमिका निभानी होगी। वित्तीय क्षेत्र के सुधार आर्थिक उदारीकरण की दिशा में भारत के कार्यक्रम का सबसे महत्वपूर्ण घटक है।
भारतीय शिक्षा में वैश्वीकरण का प्रभाव
साक्षरता दर के उच्च होने जैसे वैश्वीकरण के कारण शैक्षिक क्षेत्र में गहरा प्रभाव देखा गया है।
विदेशी विश्वविद्यालय अब विभिन्न भारतीय विश्वविद्यालयों के साथ सहयोग कर रहे हैं, भारतीय छात्रों के लिए पहुंच का विस्तार कर रहे हैं।
भारतीय शिक्षा प्रणाली ने सूचना प्रौद्योगिकी के माध्यम से वैश्वीकरण को अपनाया और यह विकासात्मक शिक्षा में नए प्रतिमानों को विकसित करने के अवसर प्रदान करता है।
बड़े पैमाने पर अशिक्षित से एक औद्योगिक समाज में एक सूचना समाज में बदलाव ने धीरे-धीरे आकार ले लिया है।
कोई स्पष्ट रूप से यह नहीं बता सकता है कि भारत में वैश्वीकरण का प्रभाव अच्छा या बुरा रहा है क्योंकि दोनों काफी स्पष्ट हैं। आर्थिक दृष्टिकोण से, वैश्वीकरण ने वास्तव में भारतीय बाजार की आकांक्षाओं के लिए ताजी हवा की सांस ली है। हालांकि, यह वास्तव में गहरी चिंता का विषय है जब भारतीय परंपराएं, संस्कृति और मूल्य दांव पर हैं।
भारत सबसे पुरानी सभ्यताओं में से एक है। भारतीय परंपराओ, संस्कृति और मूल्यों से समझौता किए बिना विकास की दिशा में वैश्वीकरण का प्रयास किया जाना चाहिए। Top
Recommended Read –
दुर्गा पूजा पर निबंध
बसंत ऋतु पर निबंध
भारत में साइबर सुरक्षा पर निबंध
भारत में चुनावी प्रक्रिया पर निबंध
योग पर निबंध
स्टार्टअप इंडिया पर निबंध
फिट इंडिया पर निबंध
द्रौपदी मुर्मू पर निबंध
क्रिकेट पर निबंध
क्रिप्टो करेंसी पर निबंध
सौर ऊर्जा पर निबंध
जनसंख्या वृद्धि पर निबंध
भारत में भ्रष्टाचार पर निबंध for UPSC Students
शहरों में बढ़ते अपराध पर निबंध
पर्यावरण पर निबंध
भारतीय संविधान पर निबंध
भारत के प्रमुख त्योहार पर निबंध
भारत में बेरोजगारी की समस्या पर निबंध
टेलीविजन पर निबंध
परिश्रम का महत्व पर निबंध
गणतंत्र दिवस पर निबंध
विज्ञान वरदान है या अभिशाप पर निबंध
टीचर्स डे पर निबंध
वैश्वीकरण पर निबंध
जलवायु परिवर्तन पर निबंध
मंकी पॉक्स वायरस पर निबंध
मेक इन इंडिया पर निबंध
भारत में सांप्रदायिकता पर निबंध
वेस्ट नील वायरस पर निबंध
पीएसयू का निजीकरण पर निबंध
भारतीय अर्थव्यवस्था पर क्रूड ऑयल की बढ़ती कीमतों का प्रभाव पर निबंध
नई शिक्षा नीति 2020 पर निबंध
आधुनिक संचार क्रांति पर निबंध
सोशल मीडिया की लत पर निबंध
प्रधानमंत्री नरेंद्र मोदी पर निबंध
महिला सशक्तिकरण पर निबंध
प्रदूषण पर निबंध
मृदा प्रदूषण पर निबंध
वायु प्रदूषण पर निबंध
गाय पर हिंदी में निबंध
वन/वन संरक्षण पर निबंध
हिंदी में ग्लोबल वार्मिंग पर निबंध
चंद्रयान पर निबंध
हिंदी में इंटरनेट पर निबंध
बाल श्रम या बाल मज़दूरी पर निबंध
ताजमहल पर निबंध
हिंदी में अनुशासन पर निबंध
भ्रष्टाचार पर निबंध
मेरा विद्यालय पर निबंध हिंदी में
बेटी बचाओ बेटी पढ़ाओ पर निबंध
स्वच्छ भारत अभियान पर निबंध
गणतंत्र दिवस निबंध हिंदी में
स्वतंत्रता दिवस पर निबंध
हिंदी में दिवाली पर निबंध
होली पर निबंध
नोट-बंदी या विमुद्रीकरण पर निबंध
निबंध लेखन, हिंदी में निबंध
Submit a Comment Cancel reply
You must be logged in to post a comment.
Hindi Essays
असंतुलित लिंगानुपात पर निबंध
परहित सरिस धर्म नहीं भाई पर निबंध
चंद्रयान 3 पर निबंध
मुद्रास्फीति पर निबंध
युवाओं पर निबंध
अक्षय ऊर्जा: संभावनाएं और नीतियां पर निबंध
राष्ट्र निर्माण में युवाओं का महत्व पर निबंध
सच्चे धर्म पर निबंध
बैंकिंग संस्थाएं और उनका महत्व पर निबंध
नई शिक्षा नीति के प्रमुख लाभ पर निबंध
भारतीय संस्कृति के प्रमुख आधार पर निबंध
समय के महत्व पर निबंध
सड़क सुरक्षा पर निबंध
सामाजिक न्याय के महत्व पर निबंध
छात्र जीवन पर निबंध
स्वयंसेवी कार्यों पर निबंध
जल संरक्षण पर निबंध
आधुनिक विज्ञान और मानव जीवन पर निबंध
भारत में “नए युग की नारी” की परिपूर्णता एक मिथक है
दूरस्थ शिक्षा पर निबंध
प्रधानमंत्री पर निबंध
यदि मैं प्रधानमंत्री होता
हमारे राष्ट्रीय चिन्ह पर निबंध
नक्सलवाद पर निबंध
आतंकवाद पर निबंध
भारत के पड़ोसी देश पर निबंध
पेट्रोल की कीमतों में बढ़ोतरी पर निबंध
किसान आंदोलन पर निबंध
ऑनलाइन शिक्षा पर निबंध
डॉ ए पी जे अब्दुल कलाम पर निबंध
मदर टेरेसा पर निबंध
भारत में भ्रष्टाचार पर निबंध
परिश्रम का महत्व पर निबंध
गणतंत्र दिवस पर निबंध
Hindi Writing Skills
Formal Letter Hindi
Informal Letter Hindi
ई-मेल लेखन | Email Lekhan in Hindi Format
Vigyapan Lekhan in Hindi
Suchna lekhan
Anuched Lekhan
Anuchchhed lekhan
Samvad Lekhan
Chitra Varnan
Laghu Katha Lekhan
Sandesh Lekhan
HINDI GRAMMAR
312 हिंदी मुहावरे अर्थ और उदाहरण वाक्य
Verbs Hindi
One Word Substitution Hindi
Paryayvaachi Shabd Class 10 Hindi
Anekarthi Shabd Hindi
Homophones Class 10 Hindi
Anusvaar (अनुस्वार) Definition, Use, Rules,
Anunasik, अनुनासिक Examples
Arth vichaar in Hindi (अर्थ विचार),
Adverb in Hindi – क्रिया विशेषण हिंदी में,
Adjectives in Hindi विशेषण, Visheshan Examples, Types, Definition
Bhasha, Lipiaur Vyakaran – भाषा, लिपिऔरव्याकरण
Compound words in Hindi, Samaas Examples, Types and Definition
Clauses in Hindi, Upvakya Examples, Types
Case in Hindi, Kaarak Examples, Types and Definition
Deshaj, Videshaj and Sankar Shabd Examples, Types and Definition
Gender in Hindi, Ling Examples, Types and Definition
Homophones in Hindi युग्म–शब्द Definition, Meaning, Examples
Indeclinable words in Hindi, Avyay Examples, Types and Definition
Idioms in Hindi, Muhavare Examples, Types and Definition
Joining / combining sentences in Hindi, Vaakya Sansleshan Examples, Types and Definition
संधि परिभाषा, संधि के भेद और उदाहरण, Sandhi Kise Kehte Hain?
Noun in Hindi (संज्ञा की परिभाषा), Definition, Meaning, Types, Examples
Vilom shabd in Hindi, Opposite Words Examples, Types and Definition
Punctuation marks in Hindi, Viraam Chinh Examples, Types and Definition
Proverbs in Hindi, Definition, Format, मुहावरे और लोकोक्तियाँ
Pronoun in Hindi सर्वनाम, Sarvnaam Examples, Types, Definition
Prefixes in Hindi, Upsarg Examples, types and Definition
Pad Parichay Examples, Definition
Rachna ke aadhar par Vakya Roopantar (रचना के आधार पर वाक्य रूपांतरण) – Types , Example
Suffixes in Hindi, Pratyay Examples, Types and Definition
Singular and Plural in Hindi (वचन) – List, Definition, Types, Example
Shabdo ki Ashudhiya (शब्दों की अशुद्धियाँ) Definition, Types and Examples
Shabdaur Pad, शब्द और पद Examples, Definition, difference in Shabd and Pad
Shabd Vichar, शब्द विचार की परिभाषा, भेद और उदाहरण | Hindi Vyakaran Shabad Vichar for Class 9 and 10
Tenses in Hindi (काल), Hindi Grammar Tense, Definition, Types, Examples
Types of sentences in Hindi, VakyaVishleshan Examples, Types and Definition
Voice in Hindi, Vachya Examples, Types and Definition
Verbs in Hindi, Kirya Examples, types and Definition
List of Idioms in Hindi, Meaning, Definition, Types, Example
Latest Posts
WBBSE Class 9 English (Second Language) Syllabus 2024-25
WBBSE Class 10 English (Second Language) Syllabus 2024-25
Stephen Hawking Question Answers Class 10 Maharashtra State Board
Stephen Hawking Summary, Explanation, Theme | Maharashtra State Board Class 10 English
The Will to Win Question Answers Class 10 Maharashtra State Board
The Will to Win Summary, Explanation, Theme | Maharashtra State Board Class 10 English Poem
Rahim Ke Dohe with Meaning | रहीम के दोहे अर्थ सहित
CBSE Class 6 English Important Questions (Chapter wise)
Birthday Wishes in Hindi
Anniversary Wishes in Hindi
Father’s Day Quotes and Messages
Father’s Day quotes in Hindi
International Yoga Day Slogans, Quotes and Sayings
अंतर्राष्ट्रीय योग दिवस Slogans, Quotes and Sayings
Good Morning Messages in Hindi
Good Night Messages in Hindi | शुभ रात्रि संदेश
Wedding Wishes in Hindi
Now Trending:
Nepal Earthquake in Hind...
Essay on Cancer in Hindi...
War and Peace Essay in H...
Essay on Yoga Day in Hin...
HindiinHindi
Globalization essay in hindi or (globalisation) वैश्विकरण या पर निबंध.
Read an essay on Globalization in Hindi language for students of class 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11 and 12. Know more about Globalization in Hindi. वैश्विकरण पर निबंध
Globalization Essay In Hindi
वैश्विकरण या ग्लोबलाइजेशन पर निबंध
वैश्वीकरण एक अंग्रेजी का शब्द हैं जिसे हिंदी में भूमंडलीकरण भी कहा जाता है। वैश्विकरण, भूमंडलीकरण या ग्लोबलाइजेशन के प्रक्रिया में किसी भी व्यापर, तकनीक और अन्य सेवाओं को पूरे संसार के विश्व बाजार में विस्तार करना है। किसी एक देश का दूसरे देशो के साथ किसी वस्तु, सेवा, पूंजी, विचार, बौद्धिक सम्पदा का अप्रतिबंधित लेन-देन को वैश्विकरण, भूमंडलीकरण या ग्लोबलाइजेशन कहा जाता है। जिस के तहत किसी भी देश की वास्तु, सेवा, पूंजी अदि बिना किसी रोक टोक के आवाजाही हो।
ग्लोबलाइजेशन की शुरुआत – जब यूरोपीय देशों में करीब 16 वी शताब्दी में सम्राज्यवाद की शुरुआत हुई, ढीक उसी वक़्त से ग्लोबलाइजेशन की शुरुआत भी हो गयी थी। इतिहास में अगर इसे अपनाने की बात करे तो लगभग सभी देशो ने इसकी 1950-60 के दशक से शुरुआत की। मुख्य कारन था दूसरा विश्व युद्ध, जिसके बाद सभी देशो के राजनितिज्ञो और अर्थशास्त्रियो ने वैश्विकरण या ग्लोबलाइजेशन के महत्व को समझा।
ग्लोबलाइजेशन का प्रभाव – वैश्विकरण या ग्लोबलाइजेशन व्यवसाय और कारोबार के ऊपर बहुत प्रभाव डालता है। ग्लोबलाइजेशन से पड़ने वाले इन प्रभावों को दो श्रेणियों में विभाजित किया जाता है – बाजार वैश्विकरण या उत्पादन वैश्विकरण। बाजार वैश्विकरण के अंदर अपने देश के बने हुए उद्पादो को कम् कीमत पर दूरसे देशो में बेचा जाता है और उत्पादन वैश्विकरण के अंदर उन्ही उद्पादो को अपने ही देश में अधिक कीमत पर बेचा जाता है।
ग्लोबलाइजेशन के लाभ – व्यापार प्रणाली में ग्लोबलाइजेशन ने एक नई जान दाल दी है, जिसके बहुत सरे लाभ है। वैश्विकरण या ग्लोबलाइजेशन के बाद ही विश्व की विभिन्न कंपनियों ने दूसरे देशो में अपनी जगह बनाई। नए उद्धयोगो की स्थापना के वजह से रोज़गार में वृद्धि हुई। ग्लोबलाइजेशन की वजह से कई देशों की जीडीपी, राजकोषीय घाटा, मुद्रास्फीति,निर्यात, साक्षरता और जन्म मृत्यु दर में सुधर देखा गया।
वर्तमान युग वैज्ञानिक युग है जिसमे विश्व की राजनीति नए सिरे से संचालित होने लगी है। पहले इसे सामान्य लोग सिर्फ आर्थिक रूप से ही देखते थे किन्तु आज इसका राजनीतिकी, सामाजिक और सांस्कृतिक क्षेत्रों पर भी बहुत प्रभाव पड़ता है।
Other Hindi Essay
Essay on World Environment in Hindi
Essay on Air Pollution Essay in Hindi
Essay on water Pollution in Hindi
Essay on Pollution in Hindi
Thank you for reading. Don’t forget to give us your feedback.
अधिक जानकारी प्राप्त करने के लिए हमारे फेसबुक पेज को लाइक करे।
Share this:
Click to share on Facebook (Opens in new window)
Click to share on Twitter (Opens in new window)
Click to share on LinkedIn (Opens in new window)
Click to share on Pinterest (Opens in new window)
Click to share on WhatsApp (Opens in new window)
About The Author
Hindi In Hindi
Your email address will not be published. Required fields are marked *
Email Address: *
Save my name, email, and website in this browser for the next time I comment.
Notify me of follow-up comments by email.
Notify me of new posts by email.
Cookie Policy
Google Adsense
वैश्वीकरण का अर्थ,कारण,इतिहास, आयाम | Meaning, Causes, History, Dimensions of Globalization in Hindi
वैश्वीकरण क्या है ( what is globalization).
वैश्वीकरण एक प्रक्रिया (Process) है, जबकि वैश्विकृत विश्व (Globalized World) लक्ष्य है, जिसे हासिल किया जाना है। साधारणत: यह एक आर्थिक संकल्पना है परंतु इसके राजनीतिक, सांस्कृतिक, प्रोद्योगिकी आयाम भी हैं। वैश्वीकरण आखिरकार क्या है? इसके प्रमुख घटक क्या है? इसके लिए वैश्वीकरण की कोई सार्वभौमिक एवं निश्चित परिभाषा नहीं है। सामान्य अर्थों में वैश्वीकरण से तात्पर्य भौगोलिक सीमाओं का न होना तथा भौगोलिक दूरियों की समाप्ति को माना जा सकता है। अर्थात् अलग-अलग राष्ट्रों (देशों) एवं व्यक्तियों से संबंधित विचारों, तकनीकों, संस्कृतियों तथा अर्थव्यवस्थाओं के बीच घटती दूरियां तथा अदान-प्रदान है।
वैश्वीकरण के कारण (Reasons Behind Globalization)
दुनिया के राष्ट्रों और लोगों के बीच कम होते इस फासले के कई कारण है, जैसे कि :-
विज्ञान एवं तकनीक का विकास
देशो के बीच आपसी निर्भरता
घटनाओं का विश्वव्यापी प्रभाव
बड़े पैमाने पर उत्पादन एवं नये बाजारों की तलाश
उत्पादन, औद्योगिक संरचना एवं प्रबंधन का लचीलापन
अंतर्राष्ट्रीय वित्तीय एवं वाणिज्यिक संस्थाए (विश्व बैंक, अंतर्राष्ट्रीय मुद्रा कोष एवं विश्व व्यापार संगठन)
वैश्वीकरण का इतिहास (History of Globalization)
वैश्वीकरण की उत्पत्ति को लेकर कुछ विद्वानों का मत है कि वैश्वीकरण बीसवीं शताब्दी की देन है, किंतु हमें यह भी बात ध्यान रखनी चाहिए कि वैश्वीकरण अलादीन के चिराग के जिन की तरह अचानक से बीसवीं शताब्दी में उत्पन्न नहीं हुआ। बल्कि इसका स्वरूप तो प्राचीन काल से ही विकसित होता चला आ रहा है। इतिहासकार, साधु-महात्मा तथा राजा तब धन, शक्ति और ज्ञान की तलाश में नए-नए मार्गों की तलाश करते हुए दूर-दराज की यात्राएं करते थे। उदाहरण स्वरूप रेशम मार्ग जो चीन से लेकर यूरोप तक फैला हुआ था, जो दुनिया के एक बड़े भू-भाग को आपस में जोड़ता था और आर्थिक रूप से लोगों के जीवन को प्रभावित कर रहा था।
मध्यकाल में भी चंगेज खान तथा तैमूर लंग के साम्राज्य ने विश्व के एक बड़े भू-भाग को जोड़ा जिसे आधुनिक वैश्वीकरण का अल्पविकसित रूप माना जा सकता है। परंतु वास्तविक वैश्वीकरण की शुरुआत आधुनिक काल में विशेषकर औद्योगिकरण के बाद शुरू हुई। जिसने विश्व को समेटकर एक वैश्विक गांव (Global Village) का रूप देने की कोशिश की।
कुछ विद्वानों का मानना है कि प्रथम विश्व युद्ध से पूर्व वैश्वीकरण का नेतृत्व ब्रिटेन ने किया और दूसरे विश्व युद्ध के बाद उसका नेतृत्व अमेरिका ने किया। वैश्वीकरण शब्द का प्रचलन बीसवीं शताब्दी के अंतिम दो दशकों यानी 1980 एवं 1990 के दशक में जब शीत युद्ध का अंत और सोवियत संघ के बिखराव के बाद आम हो गया। इस प्रक्रिया में पूरे विश्व को एक वैश्विक गांव की संज्ञा दी जाती है। वैश्वीकरण के संदर्भ में अर्थशास्त्रियों का मानना है कि वैश्वीकरण के चार अंग होते हैं…
अर्थशास्त्रियो के मतानुसार वैश्वीकरण के 4 अंग होते है…
व्यापार-अवरोधों को कम करना जिससे उत्पादों एवं वस्तुओ का विभिन्न राष्ट्रों के बीच बिना बाधा के आदान-प्रदान हो सके।
ऐसी स्थिति का निर्माण करना, जिसमे विभिन्न राष्ट्रों के बीच पूंजी/धन का स्वतंत्र प्रवाह हो सके।
ऐसा वातारण कायम करना, जिसमे विभिन्न राष्ट्रों के बीच तकनीक का मुक्त प्रवाह हो सके, और;
ऐसा वातारण कायम करना, जिसमे विभिन्न राष्ट्रों के बीच श्रम का निर्बाध प्रवाह हो सके।
इस प्रकार वैश्वीकरण के चार अंग होते हैं, किंतु विकसित राष्ट्र अमेरिका एवं फ्रांस जैसे यूरोपीय राष्ट्र वैश्वीकरण की परिभाषा पहले तीन अंगों तक ही सीमित कर देते हैं और अपने-अपने राष्ट्रों में विकासशील और अविकसित राष्ट्रों से आने वाले श्रमिकों पर कठोर वीजा नीति के माध्यम से कड़ा प्रतिबंध लगाते हैं। इस कारण से वैश्वीकरण की खूब आलोचनाएं भी होती है।
इस प्रकार, हम कह सकते हैं कि विश्व स्तर पर आया खुलापन, आपसी मेल-जोल और परस्पर निर्भरता के विस्तार को ही वैश्वीकरण कहा जा सकता है।
वैश्वीकरण के आयाम ( Dimensions of Globalization)
वैश्वीकरण एक बहुआयामी प्रक्रिया है, जिसके आर्थिक, राजनीतिक, सांस्कृतिक एवं प्रौद्योगिकी आयाम है। इसके विभिन्न आयामों पर विश्लेषण निम्नलिखित है:-
1. आर्थिक आयाम ( Economic Dimensions)
वैश्वीकरण का सबसे महत्वपूर्ण आयाम आर्थिक आयाम है। इसमें बाजार, निवेश, उत्पादन एवं पूंजी का प्रवाह आते हैं। विश्व के लगभग तमाम विकासशील और अविकसित राष्ट्रों के पास निवेश के लिए पूंजी का अभाव था। इस निवेश की कमी को पूरा करने के लिए इन राष्ट्रों में विदेशी पूंजी यानी प्रत्यक्ष विदेशी निवेश की चाहत लगातार बढ़ती जा रही थी, ताकि वे अपने राष्ट्र का विकास कर सकें। ऐसी परिस्थितियों का लाभ उठाते हुए वैश्वीकरण की प्रक्रिया ने पूरे विश्व को विश्व व्यापार के दायरे में घसीट लिया। वैश्वीकरण के आर्थिक आयाम को हम निम्न प्रकार से समझ सकते हैं।
सकारात्मक प्रभाव
वैश्वीकरण के कारण दुनिया के राष्ट्रों के बीच व्यापार काफी बढ़ा है, जिस कारण वैश्वीकरण में शामिल इन राष्ट्रों के बीच आपसी निर्भरता भी काफी बढ़ी है। अलग-अलग राष्ट्रों की जनता, व्यापार और सरकार के बीच जुड़ाव बढ़ता जा रहा है। इस खुलेपन के कारण दुनिया के ज्यादातर आबादी की खुशहाली बढी है। इस कारण से वैश्वीकरण के समर्थक इसको दुनिया के लिए वरदान मानते हैं।
आज वैश्वीकरण के कारण पूरी दुनिया में वस्तुओं के व्यापार में बढ़ोतरी हुई है। पहले अलग-अलग राष्ट्र अपने यहां दूसरे राष्ट्रों से होने वाले आयात पर प्रतिबंध और भारी भरकम टैक्स लगाते थे, लेकिन अब यह प्रतिबंध कम हो गए हैं। जिसका लाभ यह हुआ है कि अमीर राष्ट्रों के निवेशक अपना पैसा गरीब राष्ट्रों में लगा सकते हैं, खासकर विकासशील और अविकसित राष्ट्रों में जहां मुनाफा अधिक होगा। इस निवेश से इन पिछड़े राष्ट्रों में ढांचागत संरचनात्मक विकास, तकनीक और रोजगार के अवसरों में वृद्धि होती है। जिससे राष्ट्र विशेष की जनता का जीवन स्तर भी ऊपर उठता है।
वैश्वीकरण की इस प्रक्रिया में विश्व व्यापार संगठन जैसे संगठन ने अंतरराष्ट्रीय व्यापार नीति निर्धारण में महत्वपूर्ण भूमिका निभाई है। पहले अंतरराष्ट्रीय व्यापार में ‘जिसकी लाठी उसकी भैंस’ की परिस्थितियां थी, लेकिन आज सभी राष्ट्र व्यापारिक एवं श्रम कानूनों से बंधे हुए हैं। जिसका उल्लंघन करने पर विश्व समुदाय द्वारा उस राष्ट्र विशेष पर आर्थिक प्रतिबंध लगाए जा सकते हैं।
नकारात्मक प्रभाव
वैश्वीकरण पूंजीवादी व्यवस्था मुक्त व्यापार एवं खुला बाजार पर आधारित है। मुक्त व्यापार एवं खुला बाजार की नीति ने जहां व्यापार के लिए रास्ते खोले वहीं उसी रास्ते से अमेरिका, इंग्लैंड, फ्रांस जैसे विकसित राष्ट्रों की बहुराष्ट्रीय कंपनियों ने विकासशील राष्ट्रों में अपने पांव जमा लिए, जहां नुकसान की भरपाई के लिए मुख्य रूप से राष्ट्र जिम्मेदार होता है, जबकि फायदा बड़ी-बड़ी बहुराष्ट्रीय कंपनियां ले उड़ती है। उदाहरण स्वरूप आप भारत में घटी भोपाल गैस त्रासदी की घटना को देख सकते हैं।
वैश्वीकरण के कारण जहां बड़ी-बड़ी कंपनियां राष्ट्र में आती हैं, वहीं छोटी-छोटी देसी कंपनियां एवं स्थानीय स्तर पर होने वाले लघु एवं कुटीर उद्योग धीरे-धीरे तकनीक और गुणवत्ता की रेस में पिछड़ते हुए समाप्त होते जा रहे हैं। वैश्वीकरण की प्रक्रिया में उत्पादन बड़ी-बड़ी मशीनों द्वारा बड़े स्तर पर किया जा रहा है। जिस काम को जहां पहले कई-कई लोग मिलकर करते थे, आज यह मशीनें उन कामों को आसानी से कम समय एवं लागत पर करने में सक्षम है। जिसके कारण विकासशील राष्ट्रों में एक बड़ी जनसंख्या के सामने बेरोजगारी की समस्या लगातार बढ़ती जा रही है। वैश्वीकरण की प्रक्रिया के अंतर्गत संगठित क्षेत्र में रोजगार के अवसर कम हुए हैं। इसीलिए गरीब राष्ट्रों की अधिकांश जनता असंगठित क्षेत्रों में काम करने के लिए विवश है। जहां पर उत्पादकता एवं जीवन स्तर भी काफी निम्न है। यहां रोजगार से जुड़ा एक तथ्य यह भी है कि वैश्वीकरण मुख्यतः वस्तु , पूंजी, तकनीक और श्रम के स्वतंत्र प्रभाव पर आधारित है । लेकिन विकसित राष्ट्र वैश्वीकरण के चौथे अंग श्रम का स्वतंत्र प्रवाह की नीति को अनदेखा कर दूसरे राष्ट्रों से रोजगार की तलाश में आने वाले प्रवासियों के प्रति नकारात्मक रवैया अपनाते हैं और अपनी कठोर वीजा नीति के माध्यम से इन पर नियंत्रण रखते हैं।
2. राजनीतिक आयाम ( Political Dimensions)
वैश्वीकरण के कारण राष्ट्र द्वारा किए जाने वाले कार्यों में व्यापक बदलाव आया है। वैश्वीकरण की इस अंधी दौड़ में शामिल सरकारों को यह तय करने का अधिकार कम कर दिया है कि अपने राष्ट्रवासियों के लिए क्या अच्छा है और क्या बुरा। इस परिस्थिति ने राष्ट्रों के अंदर एक अजीब से हालात पैदा कर दिए हैं। सरकारें वैश्वीकरण के आगे घुटने टेकते नजर आ रही है। प्रत्येक राष्ट्र में कुर्सी पर बैठे लोगों की जनता द्वारा कड़ी आलोचना की जाती है परंतु फिर भी सरकार बदलने के बाद भी मौजूदा हालातों में कोई खास परिवर्तन होता नहीं दिख रहा है। वैश्वीकरण के राजनितिक आयाम को हम निम्न प्रकार से समझ सकते हैं।
वैश्वीकरण के समर्थकों का मानना है कि वैश्वीकरण के कारण राष्ट्र पहले की अपेक्षा अधिक शक्तिशाली हुए हैं। तकनीक के विकास एवं सूचना तथा विचारों की तीव्र गतिशीलता ने राष्ट्रों की क्षमता में बढ़ोतरी की है और वह अपने जरूरी कामों उदाहरण स्वरूप कानून व्यवस्था बनाए रखना, बाहरी आक्रमणों से राष्ट्र की सुरक्षा करने जैसे कार्यो को पहले से अधिक अब ज्यादा अच्छे और बेहतर तरीके से कर पा रहे हैं। आज उत्पादन वैश्विक स्तर पर किया जा रहा है। विश्व के तमाम राष्ट्र परस्पर निर्भर है। ऐसे में कोई भी राष्ट्र अपना आर्थिक नुकसान करके युद्ध का खतरा नहीं उठाना चाहता। तमाम राष्ट्र अपने कूटनीतिक संबंधों द्वारा अपने आपसी विवादों को हल करना चाहते हैं। साथ ही साथ इस आर्थिक जुड़ाव के कारण वैश्विक समस्याओं जैसे आतंकवाद और अभी देखे तो कारोना जैसी वैश्विक महामारी से निपटने के लिए साझा कार्रवाई को प्रोत्साहित किया है।
वैश्वीकरण के आलोचकों का मानना है कि इसके कारण राष्ट्रों के कार्य करने की क्षमता में कमी आई है। अब विभिन्न राष्ट्रों की संप्रभुता यानी निर्णय करने की शक्ति कमजोर हुई है। पूरे विश्व में कल्याणकारी राष्ट्र की जन-कल्याण नीतियां प्रभावित हुई है। अब न्यूनतम हस्तक्षेपकारी राष्ट्र की धारणा को विस्तार मिल रहा है। आज के समय में राष्ट्र कुछ महत्त्वपूर्ण कार्यों तक ही अपने आपको सीमित रख रहे हैं। उदारीकरण, निजीकरण और वैश्वीकरण के इस दौर में राष्ट्रों ने पूंजीवादी अर्थव्यवस्था को अपनाया है। जिसमें उनको अहस्तक्षेप की नीति अपनानी पड़ती है। जिसके कारण गरीब और कमजोर वर्गों के लिए किए जाने वाले सुधार कार्य प्रभावित हुए हैं।
आज के दौर में लगभग सभी राष्ट्र अपनी विदेश नीति को अपनी इच्छा अनुसार तय नहीं कर पा रहे हैं। जिसका प्रमुख कारण इन राष्ट्रों की घटती शक्ति को माना जा रहा है। पूरे विश्व में विकसित राष्ट्रों की बहुराष्ट्रीय कंपनियां अपने पैर पसार चुकी हैं। यह तमाम बहुराष्ट्रीय कंपनियां विकासशील राष्ट्रों में सरकारों को प्रभावित कर राष्ट्र की नीतियों को अपने फायदे के लिए परिवर्तित करवा रहीं हैं। जिस कारणवश सरकारों की स्वयं निर्णय लेने की क्षमता प्रभावित हुई है।
3. सांस्कृतिक आयाम ( Cultural Dimensions)
वैश्वीकरण के इस तूफान ने दुनिया के हर हिस्से, समाज एवं समुदाय को प्रभावित किया है। संस्कृतियों का फैलाव अब केवल कला या संगीत के जरिए नहीं, बल्कि विश्व व्यापार संगठन जैसे संगठनों के नेटवर्किंग के जरिए हो रहा है। वैश्वीकरण के सांस्कृतिक आयाम को हम निम्न प्रकार से समझ सकते हैं।
वैश्वीकरण की प्रक्रिया में लोगों का एक राष्ट्र से दूसरे राष्ट्र में आवागमन महत्वपूर्ण भूमिका निभा रहा है। उदाहरण स्वरूप भारतीय लोग थाईलैंड, मलेशिया, मॉरिशस, सिंगापुर, वेस्टइंडीज गए और अपने साथ-साथ वहां भारतीय संस्कृति को भी ले गए। जिसे उन्होंने सुरक्षित रखते हुए उसे व्यवहारिक एवं जीवित रखा। सांस्कृतिक वैश्वीकरण में वेशभूषा जैसे जींस, साड़ी, कुर्ता-पजामा इत्यादि एवं खान-पान का भी महत्वपूर्ण योगदान रहा है। उदाहरण स्वरूप मैकडॉनल्ड का बर्गर आपको दुनिया के किसी भी राष्ट्र की राजधानी में मिल जाएगा। वैश्वीकरण की इस प्रक्रिया को बर्गराजेशन कहा जाता है।
आज वैश्वीकरण के इस दौर में टीवी और इंटरनेट जैसे माध्यमों से विकासशील राष्ट्रों की जनता को विज्ञापनों से इतना प्रभावित कर दिया जाता है कि उनके पास कोई विकल्प ही नहीं बचता। टीवी और इंटरनेट के माध्यम से बहुराष्ट्रीय कंपनियां उपभोक्तावाद और पश्चिमी मूल्यों का प्रचार-प्रसार कर रही है।
विकासशील और अविकसित राष्ट्र खासकर अमेरिकी सांस्कृतिक पर प्रभुत्व के शिकार है। सीएनएन जैसे समाचार चैनलों के माध्यम से अमेरिका अपने सांस्कृतिक मूल्यों को विस्तार देने में लगा हुआ है। इसके अलावा पेप्सी, कोका-कोला, रीबोक, एडिडास जैसे उत्पाद; एमटीवी, एचबीओ जैसे मनोरंजन चैनल्स; मिकी माउस, बैटमैन, सुपरमैन जैसे काल्पनिक चरित्र; मैकडॉनल्ड जैसी फास्ट फूड श्रखंलाए; एमवे जैसे उत्पाद अमेरिकी जीवन मूल्यों को विश्व के राष्ट्रों पर थोपने के साधन साबित हुए हैं। इससे विकासशील और अविकसित राष्ट्रों की मौलिक संस्कृति पर पहचान का संकट खड़ा हो गया है।
इसके नकारात्मक पक्षों में एक महत्वपूर्ण तथ्य यह भी है कि पश्चिमी जीवन मूल्यों ने विकासशील राष्ट्रों की जनता खासकर बच्चे और युवा जल्द से जल्द अमीर बन पाश्चात्य दैनिक जीवन की सभी सुख सुविधाएं हासिल करना चाहते हैं। इस तरह उनको आसानी से गलत रास्ते पर ले जाया जा सकता है और उनका शोषण किया जा सकता है।
4. प्रौद्योगिकी आयाम ( Technology Dimension)
हमने उपरोक्त चर्चा की कि वैश्वीकरण एक ऐसी व्यवस्था है जिसका उदय विज्ञान तथा प्रौद्योगिकी के क्षेत्रों में हुए विकास के कारण हुआ एवं जिसका उपयोग व्यापार तथा वाणिज्य के क्षेत्र में हुआ। इस दृष्टिकोण से वैश्वीकरण में प्रौद्योगिकी की महत्वपूर्ण भूमिका रही है। वैश्वीकरण के प्रौद्योगिकी आयाम को हम निम्न प्रकार से समझ सकते हैं।
प्रौद्योगिकी के क्षेत्र में हुए क्रांतिकारी परिवर्तनों ने दुनिया को वास्तव में एक वैश्विक ग्राम बना दिया है। संचार व्यवस्था में आई क्रांति ने विश्वव्यापी संपर्क को काफी तेज कर दिया है। टेलीफोन, मोबाइल, इंटरनेट सिस्टम और वेबसाइटों के माध्यम से लोगों, व्यापारियों एवं राजनेताओं में मानो कोई दूरी ही नहीं रह गई। आज हम वीडियो कॉन्फ्रेंसिंग के माध्यम से विश्व के किसी भी कौने में होने वाले कार्यक्रमों में सक्रिय भागीदारी कर सकते हैं। इससे हमारे समय और धन दोनों की बचत होती है।
प्रौद्योगिकी के विकास ने राष्ट्रों की क्षमता को भी बढ़ाया है। राष्ट्र अपने अनिवार्य कार्य जैसेकि कानून व्यवस्था बनाए रखना, बाहरी आक्रमण से राष्ट्र की सुरक्षा करने जैसे मामलों को बेहतर और अधिक प्रभावशाली तरीके से कर सकते हैं। विज्ञान एवं प्रौद्योगिकी के विकास का प्रभाव स्वास्थ्य एवं चिकित्सा के क्षेत्र में भी दिखाई देता है। आज घातक से घातक बीमारियों का ईलाज ढूंढ कर मानव को स्वस्थ रखने के उपाय ढूंढ लिए गए हैं। इसका प्रभाव हमें कृषि, परिवहन, शिक्षा के क्षेत्रों में भी हुए क्रांतिकारी परिवर्तनों के रूप में देखने को मिलता है।
सूचना क्रांति के इस दौर में साइबर क्राइम या सूचना प्रौद्योगिकी द्वारा होने वाले आर्थिक अपराध चिंता के नए विषय है। अगला विश्वयुद्ध साईबर युद्धों का हो सकता है। दुश्मन राष्ट्र की समूची रक्षा प्रणाली को घर बैठे ध्वस्त किया जा सकता है। इसका एक और महत्वपूर्ण नकारात्मक प्रभाव यह है कि आतंकवाद के विस्तार में इसकी बहुत बड़ी भूमिका रही है। सेटेलाइट फोन, इंटरनेट, मोबाइल फोन आदि का इस्तेमाल आतंकवादियों ने आतंक फैलाने के लिए किया है।
शिक्षा का क्षेत्र भी इससे अछूता नहीं रहा है। आज शिक्षा एक आयामी होता जा रहा है। आज शिक्षण संस्थाएं व्यवसायिक शिक्षा को प्रमुखता दे रही है, जो बाजार के लिए उपयोगी कौशल प्रदान कर सकें। आपने देखा होगा कि आजकल के छात्र बी.ए., एम.ए. करने की जगह 10वीं 12वीं की पढ़ाई करते समय आईआईटी, पॉलिटेक्निक की तैयारी में जुट जाते हैं और वहीं पर एडमिशन लेना चाहते हैं। जबकि सामाजिक विज्ञान से संबंधित विषय जैसे इतिहास, राजनीति विज्ञान जैसे विषयों पर सरकार और जनता उदासीन प्रतीत होती दिख रही है। इसकी एक और आलोचना यह है कि वैश्विकृत विश्व में विज्ञान एवं तकनीकी के विकास की सबसे भारी कीमत हमारे पर्यावरण को चुकानी पड़ी है। ओजोन परत का रिक्तिकरण, ग्लोबल-वॉर्मिंग जैसे परिणाम वैश्वीकरण की ही देन है। विकास की इस अंधी दौड़ में शहरीकरण एवं औद्योगिकरण के नाम पर विशेष आर्थिक क्षेत्र के लिए लाख-लाखों पेड़ काट दिए जाते हैं। जो कि हमेशा चिंता का विषय रहे हैं। इसका सबसे नकारात्मक प्रभाव गरीब राष्ट्रों की जनता खासकर किसानों एवं आदिवासियों के जीवन पर पड़ा है।
निष्कर्ष (Conclusion)
संक्षेप में , उपरोक्त विवरण में हमने जाना कि वैश्वीकरण एक बहुआयामी प्रक्रिया है, जिसके चार आयाम है; आर्थिक, राजनीतिक, सांस्कृतिक और प्रौद्योगिकी। इन चारों आयामों के जहां कुछ सकारात्मक प्रभाव एवं परिणाम है, वहीं इनके कुछ नकारात्मक प्रभाव एवं परिणाम भी है। इस प्रकार हम कह सकते हैं कि वैश्वीकरण पर उपरोक्त चर्चा से हमें ज्ञात होता है कि वैश्वीकरण का मानव जीवन के समस्त क्षेत्रों में व्यापक बदलाव आया है। एक तरफ शासन व्यवस्था, दूरसंचार, शिक्षा, स्वास्थ्य क्षेत्र में हुए क्रांतिकारी परिवर्तनों ने मानव जीवन को सरल और सुविधा युक्त बना दिया है, वहीं दूसरी तरफ गरीब राष्ट्रों एवं खासकर विभिन्न राष्ट्रों के कमज़ोर तबको पर भयानक नकारात्मक प्रभाव पड़े हैं। उनके रोजगार, स्वास्थ्य, शिक्षा, आवास जैसी मूलभूत आवश्यकताओं की पूर्ति एवं गुणवत्ता में आई गिरावट देखने को मिलती है।
“मुफ्त शिक्षा सबका अधिकार आओ सब मिलकर करें इस सपने को साकार”
इन्हें भी पढ़ें –
मनु का सामाजिक कानून
द्वितीय विश्व युद्ध क्यों हुआ, कारण
प्रथम विश्वयुद्ध के कारण
रूसी क्रांति के कारण
Thanks you so much I want read 6 semester BA program DES subject history and Pol Science so please send me other topics note 🙏
Thanks u so much
It’s very helpful for me….thank you so much
Leave a Reply Cancel reply
NVSHQ Hindi
सरकारी योजनाओं की पूरी जानकारी
वैश्वीकरण क्या है? विशेषताएँ, उद्देश्य, फ़ायदे और नुक़सान | What is Globalization in Hindi
Reported by Dhruv Gotra
Published on 2 July 2024
दोस्तों जैसा की आप जानते हैं की आज के समय में भारत दुनिया की एक तेजी से उभरती हुई अर्थव्यवस्था है। आर्थिक जगत के विशेषज्ञों की माने तो भारत जल्द ही 5 ट्रिलियन Economy वाला देश बन जाएगा। दोस्तों ग्लोबलाइजेशन या वैश्वीकरण एक ऐसी व्यवस्था है जिसमें सभी देश एक दूसरे के साथ वस्तु और सेवाओं का विनिमय कर आर्थिक रिश्तों को बढ़ावा देते हैं।
वैश्वीकरण को आप इस तरह से समझ सकते हैं की जब पूरी दुनिया की अर्थव्यवस्थाओं का एकीकरण हो और सभी देश निर्यात (Export) एवं आयात (Import) के माध्यम से एक दूसरे के साथ ट्रेड (व्यापार) करें तो यह व्यवस्था Globalization (वैश्वीकरण) कहलाती है।
आज के आर्टिकल में हम वैश्वीकरण की नीतियां, उद्देश्य, विशेषताएं, लाभ एवं नुकसान आदि के बारे में विस्तृत रूप से चर्चा करने वाले हैं। यदि आप Globalization को और अच्छे ढंग से समझना चाहते हैं तो हम आपसे कहेंगे की वैश्वीकरण के ऊपर हमारे इस आर्टिकल को अंत तक जरूर पढ़ें।
What is Globalization?
आज के समय में आप देखते ही होंगे की भारत की बहुत सी कंपनियां देश के अलावा विदेशों में भी अपना व्यापार कर रही हैं। कई बार कंपनियों बिजनेस के संबंध में क़ानूनी सलाह, चिकित्सा संबंधी परामर्श, कंप्यूटर सेवा, बैंक सेवा, विज्ञापन, सुरक्षा आदि के लिए देश के बाहर से सहायता लेनी पड़ती है।
जिसके बदले में देश की कंपनियां अपनी कुछ वस्तु और सेवाओं का विनिमय विदेशी कंपनियों के साथ करती हैं। यही विनिमय वैश्वीकरण या ग्लोबलाइजेशन कहलाता है। आसान भाषा में कहें तो जब किसी देश की सरकार, कंपनियां, संस्थान एक बाज़ारीकरण (Marketing) मंच पर आकर विदेशी सरकार, कंपनियां या संस्थान के साथ व्यापार करती हैं तो यह व्यापार करना वैश्वीकरण कहा जायेगा। यहाँ हमने कुछ प्रसिद्ध अर्थशास्त्रियों के द्वारा वैश्वीकरण पर दी गई परिभाषाओं को व्यक्त किया है जो आपको वैश्वीकरण को समझने में सहायता प्रदान करेंगे।
वैश्वीकरण” को निम्न रूप में परिभाषित करते हैं” सीमाओं के पार विनिमय पर राज्य प्रतिबन्धों का ह्रास या विलोपन और इसके परिणामस्वरूप उत्पन्न हुआ उत्पादन और विनिमय का तीव्र एकीकृत और जटिल विश्व स्तरीय तन्त्र है :काटो संस्थान (Cato Institute) टॉम जी पामर (Tom G. Palmer)
वैश्वीकरण स्थानीय , और यहां तक की व्यक्तिगत , सामजिक अनुभव के सन्दर्भों के परिवर्तन की चिंता करता है। हमारी दिन-प्रतिदिन की गतिविधियों दुनिया के दूसरी ओर होने वाली घटनाओं से प्रभावित होती हैं। इसके विपरीत , स्थानीय जीवनशैली की आदतें विश्व स्तर पर परिणामी हो गई हैं। :हेल्ड मैक्ग्रे (2007)
वैश्वीकरण का संक्षिप्त इतिहास (History of Globalization):
आपको बताते चलें की बहुत से अर्थशास्त्र के जानकार मानते हैं की Globalization की शुरुआत 20वीं शताब्दी के आस-पास हुई जब दुनिया तेजी औद्योगिक क्रांति के कारण बदल रही थी। आपने इतिहास में जरूर पढ़ा होगा की पुरातन काल में राजा-महाराजा, दार्शनिक, विद्वान, व्यापारी देश एवं विदेश की बहुत ही लम्बी-लम्बी यात्राएं करते थे जिस कारण वह तरक्की के नए-नए मार्ग और द्वीपों की खोज किया करते थे। इस तरह से एक देश से होने वाला व्यापार दूसरे देश की संस्कृति, सामाजिक व्यवस्था को प्रभावित करता था।
ऐसी यात्राएं दो देशों के बीच एक आर्थिक रिश्ता कायम करती थी और इससे व्यापार बढ़ता था। दोस्तों आपको बता दें की पुरातन समय में भारत में उत्पादित होने वाला रेशम चीन से लेकर यूरोपीय देशों में बेचा जाता था। आप इसी से समझ सकते हैं की इस तरह के व्यापारिक संबंधों ने लोगों के जीवन में प्रतिकूल प्रभाव डाला ।
दोस्तों लेकिन अगर हम आधुनिक वैश्वीकरण की बात करें इसकी शुरुआत द्वितीय विश्व युद्ध के बाद अमेरिका में हुई थी। जब द्वितीय विश्व युद्ध समाप्त हुआ और शांति काल का प्रारम्भ हुआ तो उस समय सन 1980 से 1990 के बीच में सोवियत संघ से बहुत से देश अलग हो गए और कई सारी नयी अर्थव्यवस्थाओं का उदय हुआ।
वैश्वीकरण के चरण क्या-क्या हैं ?
प्रसिद्ध अर्थशास्त्री थॉमस फ्राइडमैन ने वैश्वीकरण को तीन प्रमुख चरणों में बांटा है जो इस प्रकार निम्नलिखित है –
पहला चरण (1492 से लेकर 1800 तक) : वैश्वीकरण का पहला चरण बहुत ही क्रूर और गुलाम सोच वाला रहा इसमें राजा किसी दूसरे देश पर आक्रमण कर उस देश को अपना उपनिवेश बना लेते थे। यह चरण व्यापारिवाद और उपनिवेशवाद के लिए प्रसिद्ध है।
दूसरा चरण (1800 से लेकर मध्य 20वीं शताब्दी तक) : यह चरण द्वितीय विश्व युद्ध काल के समय का है। दुनिया औद्योगिक क्रांति बदल रही थी और द्वितीय विश्व युद्ध के समाप्त होने के कारण नयी वैश्विक व्यवस्था का जन्म हो रहा था। दुनियाभर में उपनिवेशीकरण के कारण नए रूप में निर्मित हो रही थी।
तीसरा चरण (1945 से अब तक) : वैश्वीकरण के तीसरे चरण में अमेरिका और यूरोप जैसे अमीर देशों में IMF, वर्ल्ड बैंक जैसी वित्तीय संस्थाओं की स्थापना।
Globalization के कुछ प्रमुख कारण:
वैश्वीकरण ने दुनिया के देशों की बीच दूरी को मिटा दिया है और ग्लोबलाइजेशन ने एक बहुत बड़ा आर्थिक मंच प्रदान किया है।
सभी देशों का अपनी जरूरत के अनुसार एक-दूसरे पर निर्भरता
समय के साथ विज्ञान और तकनीक के विकास ने व्यापार से लेकर हर एक क्षेत्र को बदलकर रख दिया है। जिससे लोगों का सुचना का आदान-प्रदान और व्यापार करना आसान हो गया है।
वैश्वीकरण ने ग्राहकों और Retailers के लिए प्रोडक्ट के उत्पादन और बाजार को व्यापक स्तर पर ला दिया है जिससे ग्राहकों के पास अपने पसंदीदा उत्पाद को खरीदने के लिए अब बहुत से बेहतर विकल्प उपलब्ध हो गए हैं।
वैश्वीकरण के कारण ही अंतर्राष्ट्रीय वित्तीय एवं वाणिज्यिक संस्थाए (विश्व बैंक, अंतर्राष्ट्रीय मुद्रा कोष एवं विश्व व्यापार संगठन) आदि की स्थापना की जरूरत महसूस हुई।
औद्योगिक क्रांति आने से अधिक से अधिक कारखानों की स्थापना, प्रोडक्ट के उत्पादन में बढ़ावा और प्रबंधन के कार्यों को काफी आसान और लचीला बनाया है।
वैश्वीकरण की विशेषताएं एवं उद्देश्य:
दुनिया की वैश्वीकरण अर्थव्यवस्था को समझने के लिए आपको निम्नलिखित बिंदुओं को समझना होगा जो इस प्रकार से हैं –
देशों का अंतर्राष्ट्रीय स्तर पर एक-दूसरे का सहयोग: यदि किसी दो देशों के बीच व्यापारिक संबंध मजबूत हैं तो वह अंतराष्ट्रीय स्तर पर हमेशा ही एक दूसरे को सहयोग करेंगे। उदाहरण के लिए आप यह समझें की कोई देश यदि अपनी कंपनी की गैस पाइप लाइन किसी दूसरे देश की सीमा के अंदर बिछाना चाहता है तो वह आसानी से बिछा सकता है यदि उसके व्यापारिक और आर्थिक संबंध दूसरे देश के साथ मजबूत हो। यह संबंध होना ही देशों का आपस में एक दूसरे का सहयोग कहलाता है।
राष्ट्रों के बीच विश्व बंधुत्व की भावना को जागृत करना: यदि संसार में देशों के बीच विश्व बंधुत्व की भावना रहेगी तो प्राकृतिक और अप्राकृतिक स्थितियों में कोई भी देश किसी दूसरे की यथा सम्भव पैसों और संसाधनों के द्वारा मदद कर सकता है। इसी कारण दुनिया का हर कोई देश वैश्वीकरण की व्यवस्था को अपनाने के लिए तैयार है।
लोगों के बीच आर्थिक समानता को पैदा करना: यदि अगर किसी देश में गरीब और अमीर लोगों की खाई बढ़ती जाएगी तो उस देश का आर्थिक विकास होना मुश्किल है। आज के समय विकासशील देश और अल्पविकसित गरीब देशों के बीच आर्थिक असमानता बहुत बढ़ गई है जिसको कम करने की जरूरत है।
देश के सर्वांगीण विकास हेतु नई साझेदारियों को बढ़ावा देना: अंतर्राष्ट्रीय संगठन और कई बड़ी वित्तीय संस्थाओं का यही मानना है की देशों के बीच अधिक से अधिक संधियाँ हों और व्यापार बढ़े। इन नए तरह की साझेदारियों और संधियों से देश के सर्वांगीण आर्थिक विकास को नई दिशा मिलती है।
वैश्वीकरण सूचकांक (Globalization index):
वैश्वीकरण सूचकांक जिसे व्यापार GDP अनुपात (Ratio) भी कहा जाता है। यह अनुपात किसी देश या राष्ट्र की अर्थव्यवस्था और अंतराष्ट्रीय व्यापार के बीच मापा जाता है। इस अनुपात के आधार पर किसी भी राष्ट्र को अंतराष्ट्रीय बाज़ार के मंच पर सूचकांक के तहत रजिस्टर किया जाता है।
आपको बता दें की सूचकांक के संकेतक की गणना किसी एक निश्चित अवधि में किये देश के कुल सकल घरेलू उत्पाद और उसी समयावधि में किये गए कुल आयत और निर्यात किये गए वस्तुओं के कुल मूल्य को भाग करके की जाती है तकनीकी रूप से इसे अनुपात कहा जाता है लेकिन संकेतक हमेशा ही प्रतिशत के रूप में व्यक्त किया जाता है। जिस कारण इस अनुपात को Trade Openness Ratio कहा जाता है। यह सूचकांक किसी भी देश की अर्थव्यवस्था की हालत को दर्शाता है।
Globalization के फायदे (Advantages):
दुनिया में वैश्वीकरण के आने से अनेक क्षेत्रों का फायदा पहुंचा है। globalization ने हमेशा ही देश के आर्थिक विकास में अपना योगदान दिया है। वैश्वीकरण के फायदों को हमने आपको कुछ निम्नलिखित बिंदुओं में आपको समझाया है –
VLE Society Registration: सीएससी वीएलई सोसायटी के सदस्य कैसे बनें
देश की आर्थिक विकास में उछाल: अर्थशास्त्रियों के अनुसार वैश्वीकरण व्यवस्था के आने से देश की आर्थिक विकास दर में बहुत तेजी से उछाल आया है। वैश्वीकरण ने ना ही हमारे देश की अर्थव्यवस्था की संरचना को परिवर्तित किया है बल्कि अन्य देशों की अर्थव्यवस्था की संरचना को भी प्रभावित किया है।
लोगों के लिए वस्तुओं और सेवाओं की बहुविकल्पीय उपलब्धता: दोस्तों वैश्वीकरण ने बाज़ार को व्यापक स्तर पर बढ़ा दिया है। वैश्वीकरण ने लोगों के लिए अंतर्राष्ट्रीय स्तर पर विभिन्न विकल्पों के साथ उत्पाद की वस्तुओं एवं सेवाओं को उपलब्ध करवाया है।
प्रत्येक क्षेत्र में कुशल कामगारों की वृद्धि: यह तो अपने देखा होगा की वैश्वीकरण के आने से बाजार में प्रतियोगिया बहुत बढ़ गई है। जिस कारण हर क्षेत्र में कुशल कामगार की मांग बहुत बढ़ गई। यदि हर क्षेत्र में कुशल कामगार मजदूर होंगे तो देश के हर एक क्षेत्र में कार्यकुशलता में वृद्धि होगी। कार्यकुशलता के कारण हमें इसके अभूतपूर्व प्रभाव देखने को मिलते हैं।
देश में रोजगार के अवसरों में वृद्धि: विज्ञान और टेक्नोलॉजी के विकास ने हमारे हर एक क्षेत्र को बदलकर रख दिया है। यदि हम देखें पहले के समय में पुरानी फैक्ट्रियों और कारखानों में किसी एक प्रोडक्ट को तैयार होने में बहुत अधिक समय लगता था। पर अब टेक्नोलॉजी ने फैक्ट्रियों और मजदूरों की कार्यकुशलता में बदलाव करके घंटों में होने वाले काम को मिनटों में कर दिया है। टेक्नोलॉजी आने से नई-नई तरीके की मशीने स्थापित हुई हैं और लोगों के लिए कई तरह के रोजगार के अवसर पैदा हुए हैं।
वैश्वीकरण के कारण नागरिकों के जीवन में सुधार: वैश्वीकरण ने लोगों की आय और बचत को बढ़ाया है। आय बढ़ने के कारण अब लोग खुलकर बाज़ार में अपनी मन पसंदीदा वस्तुओं पर खर्च कर सकते हैं। बचत के बढ़ने से लोगों के जीवन स्तर में काफी सुधार आया है। जब किसी देश का नागरिक खुश रहेगा तो देश अपने आप ही तेजी से आर्थिक विकास करेगा।
यह भी पढ़ें: रेपो रेट और रिवर्स रेपो रेट क्या है?
वैश्वीकरण के नुकसान (Disadvantages):
वैश्वीकरण के जहाँ एक ओर फायदे हैं वहीं दूसरी तरफ इसके कुछ नुकसान भी हैं जो इस प्रकार निम्नलिखित हैं –
कृषि क्षेत्र में खाद्य फसलों के उत्पादन में कमीं: हम यह तो देखते हैं की देश के अन्य क्षेत्रों में टेक्नोलॉजी आने से बहुत तरह के रोजगार के अवसर पैदा हुए हैं लेकिन यदि हम कृषि क्षेत्र की बात करें तो यहाँ टेक्नोलॉजी के उपयोग से फायदे काम और नुकसान ज्यादा देखने को मिलता है। वैश्वीकरण की प्रतियोगिता की अंधी दौड़ में हमने खाद्य फसलों के उत्पादन में विभिन्न तरह के रसायन और यूरिया का उपयोग करना शुरू कर दिया है जो की स्वास्थ के लिए बिलकुल भी हितकारी नहीं है। यूरिया से उत्पादित फसलें आज कैंसर का कारण बन रही हैं। इससे हम कह सकते हैं की वैश्वीकरण ने कृषि क्षेत्र पर नकारात्मक प्रभाव डाला है।
वैश्वीकरण के कारण मध्यम एवं लघु व्यापारियों का नुकसान: वैश्वीकरण के कारण आज हम बाज़ारों में देख रहे हैं की विदेशी कंपनियों के उत्पादों और स्टोर्स की बड़ी धूम है। विदेशी कंपनियों ने भारत के बाज़ारों पर कब्ज़ा करने के लिए ग्राहकों को कम दामों पर अपनी वस्तुओं और सेवाओं को बेचना शुरू कर दिया है। इस कारण देश की कम्पनियाँ , लघु एवं मध्यम व्यापारी के सामने अपने रोजगार का संकट खड़ा हो गया है। अपने आर्थिक नुकसान के कारण कई मध्यम वर्गीय कम्पनीज को अपना रोजगार बंद करना पड़ा है ऐसे में लघु व्यापारी के अंतर्गत काम करने वाले मजदूरों के बीच अपने रोजगार को लेकर बहुत बड़ा संकट खड़ा हो गया है। वैश्वीकरण का फायदा हमें बड़े पूंजीपतियों , उद्योगपतियों के पास देखने को मिलता है।
वैश्वीकरण के कारण देश की अर्थव्यवस्था पर दबाव: प्रतियोगिता के इस दौर में अब देशी कंपनियों के ऊपर यह दबाव आ गया है की वह भी अपने व्यापार को अंतर्राष्ट्रीय स्तर पर ले जाएँ। अगर देशी कंपनियां अगर अपने व्यापार को व्यापक स्तर पर अंतरराष्ट्रीय बाजार पर नहीं ले जाती हैं तो देशी कंपनियों को डर है की कोई बड़ी विदेशी कंपनी उनके बाजार और उनका अधिग्रहण कर लेगी।
देश की आत्मनिर्भरता और राष्ट्रिय भावना का आहत होना: प्रधानमंत्री मोदी के आत्मनिर्भर अभियान के कारण जहाँ रोज देश में नए-नए स्टार्टअप कंपनियों की शुरुआत हो रही है लेकिन बाज़ार में पहले से मौजूद बड़ी विदेशी कंपनियों को चुनौती देना आसान नहीं है ऐसे में बहुत सी स्टार्टअप कंपनियां शुरु होकर बंद हो चुकी है। यदि हमें राष्ट्र हित में आत्मनिर्भर अभियान को साकार करना है तो बाज़ार और प्रोडक्ट सिस्टम में मौजूद विदेशी कंपनियों के शिकंजे को उखाड़ फेकना होगा।
अधिक से अधिक घरेलू बाज़ार पर बाहरी कंपनियों का अधिग्रहण: दोस्तों हम पहले ही आपको ऊपर बता चुके हैं यदि अधिक से अधिक विदेशी कंपनियों का हमारे देश में आगमन होगा तो वह अपना व्यापार स्थापित करने के लिए बहुत बड़ी संख्या में हमारे देश की छोटी कंपनियों का अधिग्रहण कर रही हैं। हमारा देश जो व्यापार के साथ वायु प्रदुषण , पर्यावरण संरक्षण, प्राकृतिक संसाधनों का दोहन जैसी समस्याओं से गुजर रहा है ऐसे में विश्व बाजार में अपनी स्थिति को मजबूत करना काफी कठिन है। यदि हम अपने देश में उदारवादी और मजबूत राजनितिक इच्छाशक्ति पर कार्य करें तो हमारा देश भारत वैश्वीकरण के मंच पर प्रथम स्थान प्राप्त कर सकता है।
Globalization से जुड़े प्रश्न एवं उत्तर (FAQs):
वैश्विक इंडेक्स क्या होता है ?
सकल घरेलू उत्पाद और देश के आयात एवं निर्यात के अनुपात के संकेतक को Economy की भाषा में वैश्विक इंडेक्स कहा जाता है।
वर्ल्ड बैंक का हेडक्वार्टर कहाँ है ?
वर्ल्ड बैंक का हेडक्वार्टर संयुक्त राज्य अमेरिका के वाशिंगटन D.C में स्थित है।
IMF के प्रमुख कौन हैं ?
वर्तमान में अंतर्राष्ट्रीय मुद्रा कोष (IMF) के प्रमुख/ प्रबंध निदेशक क्रिस्टालिना जॉर्जीवा हैं।
वैश्वीकरण किसे कहा जाता है ?
जब सभी देश की अर्थव्यवस्थाएं मिलकर एक साझेदारी बाज़ार का मंच बनाती है तो उस मंच को वैश्वीकरण कहा जाता है।
वैश्वीकरण के अंग कौन-कौन से हैं ?
वैश्वीकरण को निम्नलिखित पांच अंगों में विभाजित किया गया है – देशों के बीच व्यापार संबंधी अवरोध मुक्त प्रवाह देशों के बीच प्रौद्योगिकी का मुक्त प्रवाह देशों के बीच श्रम का मुक्त प्रवाह देशों के बीच पूँजी का मुक्त प्रवाह पूँजी की पूर्ण परिवर्तनशीलता।
विश्ववादियों के क्या प्रकार हैं ?
विश्ववादियों को तीन प्रकारों में विभाजित किया गया है जो इस प्रकार से निम्नलिखित हैं – अति विश्ववादी संशय वादी परिवर्तनकारी
डीएम को शिकायत पत्र कैसे लिखें: How to Write Application to District Magistrate?
Dhruv Gotra
Leave a Comment Cancel reply
हिमाचल प्रदेश
मुख्यमंत्री शोध प्रोत्साहन योजना क्या है जाने पात्रता ,किसे मिलेंगे 3000₹ प्रतिमाह.
केंद्र सरकार की योजनाएं , पेंशन योजना , योजनाएं
ओल्ड पेंशन स्कीम लाभ एवं अन्य जानकारी – old pension scheme.
हरियाणा , विवाह पंजीकरण
विवाह प्रमाण पत्र ऑनलाइन आवेदन हरियाणा [रजिस्ट्रेशन] haryana marriage registration: apply online, download marriage certificate.
अपणि सरकार पोर्टल रजिस्ट्रेशन – अपणि सरकार पोर्टल क्या है ? Apuni Sarkar Portal Uttarakhand
राज्य सरकार की योजनाएं , उत्तरप्रदेश
यूपी किसान कल्याण मिशन 2024: कृषि मेला ऑनलाइन रजिस्ट्रेशन, लाभ व पात्रता.
केंद्र सरकार की योजनाएं
राष्ट्रीय कृषि विकास योजना ऑनलाइन रजिस्ट्रेशन, लाभ – rkvy scheme.
हमारे Whatsaap ग्रुप से जुड़ें
वैश्वीकरण का भारत पर प्रभाव
By विकास सिंह
वैश्वीकरण को अधिक विदेशी व्यापार और विदेशी निवेश के माध्यम से देशों और घटनाओं के तेजी से एकीकरण की प्रक्रिया के रूप में परिभाषित किया गया है। यह दुनिया के विचारों, उत्पादों, विचारों और संस्कृति के अन्य पहलुओं के आदान-प्रदान से उत्पन्न अंतर्राष्ट्रीय एकीकरण की प्रक्रिया है।
वैश्वीकरण का समर्थन करने वाले कारक क्या हैं?
1) प्रौद्योगिकी: संचार की गति को कम कर दिया है। हालिया दुनिया में सोशल मीडिया की घटना ने दूरी को नगण्य बना दिया है।
भारत में प्रौद्योगिकी के एकीकरण ने ऐसी नौकरियों को बदल दिया है जिनमें विशिष्ट कौशल की आवश्यकता होती है और उच्च जवाबदेही के साथ बड़े पैमाने पर परिभाषित नौकरियों के लिए निर्णय लेने के कौशल की कमी होती है, जैसे कि संख्यात्मक, विश्लेषणात्मक, संचार और इंटरैक्टिव कौशल जैसे नए कौशल की आवश्यकता होती है। इसके परिणामस्वरूप, लोगों के लिए अधिक रोजगार के अवसर पैदा होते हैं।
2) एलपीजी सुधार: 1991 में भारत में हुए सुधारों से अधिक आर्थिक उदारीकरण हुआ, जिसने दुनिया के बाकी हिस्सों के साथ भारत की बातचीत को बढ़ाया।
3) तेज़ परिवहन: बेहतर परिवहन, जिससे वैश्विक यात्रा आसान हो जाती है। उदाहरण के लिए, हवाई-यात्रा में तेजी से वृद्धि हुई है, जिससे दुनिया भर में लोगों और सामानों की अधिक आवाजाही हो सकती है।
4) विश्व व्यापार संगठन का उदय: 1994 में विश्व व्यापार संगठन के गठन से दुनिया भर में टैरिफ और गैर-टैरिफ बाधाओं में कमी आई। इसने विभिन्न देशों के बीच मुक्त व्यापार समझौतों में भी वृद्धि की।
5) पूंजी की बेहतर गतिशीलता: पिछले कुछ दशकों में पूंजी बाधाओं में एक सामान्य कमी आई है, जिससे विभिन्न अर्थव्यवस्थाओं के बीच पूंजी का प्रवाह आसान हो जाता है। इससे फर्मों को वित्त प्राप्त करने की क्षमता में वृद्धि हुई है। इसने वैश्विक वित्तीय बाजारों की वैश्विक अंतर्संबंधता को भी बढ़ाया है।
6) बहुराष्ट्रीय कंपनियों का उदय: विभिन्न भौगोलिक क्षेत्रों में कार्यरत बहुराष्ट्रीय निगमों ने सर्वोत्तम प्रथाओं का प्रसार किया है। MNCs स्रोत संसाधनों को दुनिया भर से और वैश्विक स्थानीय बाजारों में अपने उत्पादों को बेचते हैं जो अधिक से अधिक स्थानीय संपर्क के लिए अग्रणी हैं।
इन कारकों ने आर्थिक उदारीकरण और वैश्वीकरण में मदद की है और दुनिया को “वैश्विक गाँव” बनने में सुविधा प्रदान की है। विभिन्न देशों के लोगों के बीच बढ़ती बातचीत ने भोजन की आदतों, पोशाक की आदतों, जीवन शैली और विचारों का अंतर्राष्ट्रीयकरण किया है।
वैश्वीकरण और भारत (India and Globalization)
विकसित देश व्यापार को उदार बनाने के लिए विकासशील देशों को आगे बढ़ाने की कोशिश कर रहे हैं और अपने घरेलू बाजार में बहुराष्ट्रीय फर्मों को समान अवसर प्रदान करने के लिए व्यापार नीतियों में अधिक लचीलेपन की अनुमति देते हैं। अंतर्राष्ट्रीय मुद्रा कोष (IMF) और विश्व बैंक ने इस प्रयास में उनकी मदद की। उदारीकरण ने एक निश्चित समय सीमा में इलेक्ट्रॉनिक सामानों पर उत्पाद शुल्क में कटौती के माध्यम से भारत जैसे विकासशील देशों की बंजर भूमि पर अपना पैर रखना शुरू कर दिया।
भारत सरकार ने ऐसा ही किया और विश्व व्यापार संगठन के दबाव के कारण व्यापार और निवेश को उदार बनाया। भारत में बहुराष्ट्रीय कंपनियों को समानता के आधार पर परिचालन की अनुमति देने के लिए आयात शुल्क चरण-वार घटाया गया था। परिणामस्वरूप वैश्वीकरण ने भारत में नई तकनीकों, नए उत्पादों और आर्थिक अवसरों को भी लाया है।
नौकरशाही, बुनियादी ढाँचे की कमी और एक अस्पष्ट नीति ढाँचे के बावजूद जो भारत में बहुराष्ट्रीय कंपनियों पर प्रतिकूल प्रभाव डाल रहा है, बहुराष्ट्रीय कंपनियां भारत को बड़े पैमाने पर देख रही हैं, और देश में आरएंडडी केंद्र स्थापित करने के लिए भारी निवेश कर रही हैं। भारत ने आईटी, व्यापार प्रसंस्करण और आर एंड डी निवेश के लिए अन्य बढ़ती अर्थव्यवस्थाओं पर बढ़त बनाई है। भारत में सामाजिक और सांस्कृतिक मूल्यों पर वैश्वीकरण के सकारात्मक और नकारात्मक दोनों प्रभाव पड़े हैं।
आर्थिक प्रभाव:
नौकरियों की अधिक संख्या: विदेशी कंपनियों के आगमन और अर्थव्यवस्था में वृद्धि के कारण रोजगार सृजन हुआ है। हालांकि, ये नौकरियां सेवा क्षेत्र में अधिक केंद्रित हैं और इसके कारण सेवा क्षेत्र का तेजी से विकास हुआ है, जिससे शिक्षा के निम्न स्तर वाले व्यक्तियों के लिए समस्याएं पैदा हो रही हैं। पिछले दशक को बेरोजगार विकास के लिए जाना जाता था क्योंकि रोजगार सृजन आर्थिक विकास के स्तर के अनुपात में नहीं था।
उपभोक्ताओं के लिए अधिक विकल्प : वैश्वीकरण के कारण उपभोक्ता उत्पादों के बाजार में उछाल आया है। हमारे पास उस समय के विपरीत सामानों का चयन करने की एक सीमा है, जहां सिर्फ कुछ निर्माता थे।
उच्च डिस्पोजेबल आय : उच्च वेतन वाली नौकरियों में काम करने वाले शहरों के लोगों को जीवन शैली के सामानों पर खर्च करने के लिए अधिक आय होती है। परिणामस्वरूप मांस, अंडा, दालें, जैविक खाद्य जैसे उत्पादों की मांग में वृद्धि हुई है। इसने प्रोटीन मुद्रास्फीति को भी जन्म दिया है।
भारत में खाद्य मुद्रास्फीति में प्रोटीन खाद्य मुद्रास्फीति का बड़ा योगदान है। यह अंडे, दूध और मांस के रूप में दालों और पशु प्रोटीन की बढ़ती कीमतों से स्पष्ट है।
जीवन स्तर और बढ़ते आय स्तर में सुधार के साथ, लोगों की भोजन की आदतें बदल जाती हैं। लोग अधिक प्रोटीन युक्त भोजन लेने की ओर रुख करते हैं। आहार पैटर्न में यह बदलाव, बढ़ती जनसंख्या के परिणामस्वरूप प्रोटीन युक्त भोजन की भारी मांग है, जो आपूर्ति पक्ष को पूरा नहीं कर सका। इस प्रकार एक मांग की आपूर्ति बेमेल हो गई, जिससे मुद्रास्फीति बढ़ गई।
भारत में, हरित क्रांति और अन्य तकनीकी प्रगति ने मुख्य रूप से अनाज की उत्पादकता बढ़ाने पर ध्यान केंद्रित किया है और दालों और तिलहन की परंपरागत रूप से उपेक्षा की गई है।
कृषि क्षेत्र को सिकोड़ना : कृषि अब सकल घरेलू उत्पाद में लगभग 15% का योगदान करती है। डब्ल्यूटीओ और अन्य बहुपक्षीय संगठनों द्वारा लगाए गए अंतर्राष्ट्रीय मानदंडों ने कृषि के लिए सरकारी समर्थन को कम कर दिया है। वैश्विक जिंस बाजारों के ग्रेटर एकीकरण से कीमतों में निरंतर उतार-चढ़ाव होता है।
इससे भारतीय किसानों की भेद्यता बढ़ी है। बहुराष्ट्रीय कंपनियों द्वारा बेचे जाने वाले बीज और उर्वरकों पर भी किसान निर्भर हैं।
वैश्वीकरण का कृषि पर कोई सकारात्मक प्रभाव नहीं है। इसके विपरीत, इसके कुछ हानिकारक प्रभाव होते हैं क्योंकि सरकार हमेशा खाद्यान्न, चीनी आदि का आयात करने के लिए तैयार रहती है। जब भी इन वस्तुओं की कीमत में वृद्धि होती है।
सरकार किसानों के लिए अधिक भुगतान करने के लिए कभी नहीं सोचती है ताकि वे अधिक अनाज का उत्पादन करें लेकिन आयात करने के लिए रिसॉर्ट्स। दूसरी ओर, सब्सिडी में गिरावट आ रही है इसलिए उत्पादन की लागत बढ़ रही है। यहां तक कि उर्वरकों का उत्पादन करने वाले खेतों को भी आयात के कारण नुकसान उठाना पड़ता है। जीएम फसलों, शाकनाशी प्रतिरोधी फसलों आदि की शुरूआत के खतरे भी हैं।
स्वास्थ्य देखभाल की बढ़ती लागत : दुनिया के ग्रेटर इंटरकनेक्ट ने भी बीमारियों के लिए संवेदनशीलता बढ़ गई है। चाहे वह बर्ड-फ्लू वायरस हो या इबोला, बीमारियों ने एक वैश्विक मोड़ ले लिया है, जो दूर-दूर तक फैल रहा है। इस तरह के रोगों से लड़ने के लिए स्वास्थ्य सेवा प्रणाली में अधिक निवेश होता है।
बाल श्रम : भारतीय संविधान द्वारा बाल श्रम पर प्रतिबंध के बावजूद, भारत में 60 से 115 मिलियन से अधिक बच्चे काम करते हैं। जबकि अधिकांश ग्रामीण बाल श्रमिक कृषि मजदूर हैं, शहरी बच्चे विनिर्माण, प्रसंस्करण, सर्विसिंग और मरम्मत का काम करते हैं। वैश्वीकरण सबसे अधिक अनुमानित 300,000 भारतीय बच्चों का शोषण करता है, जो भारत के हाथ से बने कालीन उद्योग में काम करते हैं, जो एक वर्ष में $ 300 मिलियन से अधिक का माल निर्यात करता है।
भारतीय समाज पर सामाजिक-सांस्कृतिक प्रभाव
छोटे परिवार उभर रहे हैं। दिन पर दिन तलाक की दर बढ़ती जा रही है। पुरुषों और महिलाओं को शिक्षा, कमाने, और बोलने का समान अधिकार प्राप्त हो रहा है। ‘नमस्ते’, ‘नमस्ते’ का उपयोग नमस्कार और नमस्ते के बावजूद लोगों को अभिवादन करने के लिए किया जाता है। अमेरिकी त्योहार जैसे वैलेंटाइन डे, मैत्री दिवस आदि पूरे भारत में फैल रहे हैं।
शिक्षा तक पहुंच: एक तरफ वैश्वीकरण ने वेब पर सूचना के विस्फोट में सहायता की है जिसने लोगों में अधिक जागरूकता लाने में मदद की है। इसने देश में उच्च शिक्षा के विशेषज्ञता और संवर्धन की अधिक आवश्यकता को भी जन्म दिया है। दूसरी तरफ, निजी शिक्षा, कोचिंग क्लासेस और सशुल्क अध्ययन सामग्री के आगमन ने हैव्स और हैव-नोट्स के बीच एक अंतर पैदा कर दिया है। किसी व्यक्ति के लिए उच्च शिक्षा प्राप्त करना कठिन हो गया है।
शहरों का विकास : यह अनुमान लगाया गया है कि 2050 तक भारत की 50% से अधिक आबादी शहरों में रहेगी। सेवा क्षेत्र और शहर केंद्रित रोजगार सृजन के उछाल के कारण ग्रामीण से शहरी प्रवास में वृद्धि हुई है।
भारतीय व्यंजन : दुनिया भर में सबसे लोकप्रिय व्यंजनों में से एक है। ऐतिहासिक रूप से, भारतीय मसाले और जड़ी-बूटियाँ व्यापार की सबसे अधिक मांग वाली वस्तुओं में से एक थीं। पिज्जा, बर्गर, चीनी खाद्य पदार्थ और अन्य पश्चिमी खाद्य पदार्थ काफी लोकप्रिय हो गए हैं।
वस्त्र : महिलाओं के लिए पारंपरिक भारतीय कपड़े साड़ी, सूट आदि हैं और पुरुषों के लिए, पारंपरिक कपड़े धोती, कुर्ता हैं। हिंदू विवाहित महिलाओं ने भी लाल बिंदी और सिंदूर का श्रंगार किया, लेकिन अब यह कोई मजबूरी नहीं है। बल्कि, इंडो-वेस्टर्न कपड़े, वेस्टर्न और सब कॉन्टिनेंटल फैशन का फ्यूजन चलन में है। भारतीय लड़कियों में जींस, टी-शर्ट, मिनी स्कर्ट पहनना आम हो गया है।
भारतीय प्रदर्शन कला: भारत के संगीत में धार्मिक, लोक, लोकप्रिय, पॉप, और शास्त्रीय संगीत की कई किस्में शामिल हैं। भारत के शास्त्रीय संगीत में दो अलग शैली शामिल हैं: कर्नाटक और हिंदुस्तानी संगीत। यह धार्मिक प्रेरणा, सांस्कृतिक अभिव्यक्ति और शुद्ध मनोरंजन के लिए महत्वपूर्ण है। भारतीय नृत्य के भी विविध लोक और शास्त्रीय रूप हैं।
भरतनाट्यम, कथक, कथकली, मोहिनीअट्टम, कुचिपुड़ी, ओडिसी भारत में लोकप्रिय नृत्य रूप हैं। कलारिपयट्टु या कलारी को दुनिया की सबसे पुरानी मार्शल आर्ट में से एक माना जाता है। बोधिधर्म सहित भारतीय मार्शल आर्ट्स के कई महान अभ्यासक हुए हैं, जो कथित तौर पर भारतीय मार्शल आर्ट को चीन में लाते हैं।
भारतीय शास्त्रीय संगीत को दुनिया भर में पहचान मिली है लेकिन हाल ही में, पश्चिमी संगीत भी हमारे देश में बहुत लोकप्रिय हो रहा है। पश्चिमी संगीत के साथ-साथ भारतीय संगीत को संगीतकारों के बीच प्रोत्साहित किया जाता है। अधिक भारतीय नृत्य शो विश्व स्तर पर आयोजित किए जाते हैं। भरतनाट्यम सीखने के लिए उत्सुक विदेशियों की संख्या बढ़ रही है। जैज, हिप हॉप, सालसा, बैले जैसे पश्चिमी नृत्य भारतीय युवाओं के बीच आम हो गए हैं।
परमाणु परिवार : वित्तीय स्वतंत्रता के साथ बढ़ रहे प्रवासन ने संयुक्त परिवारों को परमाणु में विभाजित कर दिया है। व्यक्तिवाद के पश्चिमी प्रभाव के कारण युवाओं की आकांक्षा पैदा हुई है। राष्ट्रीय पहचान, परिवार, नौकरी और परंपरा की अवधारणाएं तेजी से और महत्वपूर्ण रूप से बदल रही हैं।
वृद्धावस्था कमजोरता: परमाणु परिवारों के बढ़ने से संयुक्त परिवार द्वारा प्रदान की जाने वाली सामाजिक सुरक्षा में कमी आई है। इससे वृद्ध व्यक्तियों के आर्थिक, स्वास्थ्य और भावनात्मक कमजोर होने की संभावना बढ़ गई है।
व्यापक मीडिया: दुनिया भर से समाचार, संगीत, फिल्में, वीडियो तक पहुंच है। विदेशी मीडिया घरानों ने भारत में अपनी उपस्थिति बढ़ाई है। भारत हॉलीवुड फिल्मों के वैश्विक लॉन्च का हिस्सा है जो यहां बहुत अच्छी तरह से प्राप्त है। हमारे समाज पर इसका मनोवैज्ञानिक, सामाजिक और सांस्कृतिक प्रभाव है।
मैकडॉनडलाइज़ेशन : एक शब्द जो रोज़मर्रा के जीवन के नियमित कार्यों के बढ़ते युक्तिकरण को दर्शाता है। यह तब प्रकट होता है जब कोई संस्कृति फास्ट-फूड रेस्तरां की विशेषताओं को अपनाती है। मैकडॉनलाइज़ेशन, तर्कसंगतकरण का एक अवधारणात्मककरण है, या पारंपरिक से विचार के तर्कसंगत तरीकों और वैज्ञानिक प्रबंधन के लिए आगे बढ़ रहा है।
वॉलमार्टाइजेशन : बड़े-बॉक्स डिपार्टमेंट स्टोर वॉलमार्ट के आकार, प्रभाव और शक्ति के माध्यम से क्षेत्रीय और वैश्विक अर्थव्यवस्थाओं में गहरा बदलाव का जिक्र। इसे बड़े व्यवसायों के उदय के साथ देखा जा सकता है जिन्होंने हमारे समाज में छोटे पारंपरिक व्यवसायों को लगभग मार दिया है।
भारतीय समाज पर मनोवैज्ञानिक प्रभाव
वैश्विक पहचान का विकास अब केवल आप्रवासियों और जातीय अल्पसंख्यकों का हिस्सा नहीं है। आज लोग विशेष रूप से युवा एक पहचान विकसित करते हैं जो उन्हें दुनिया भर की संस्कृति से संबंधित होने का एहसास दिलाता है, जिसमें घटनाओं, प्रथाओं, शैलियों और जानकारी के बारे में जागरूकता शामिल होती है जो वैश्विक संस्कृति का एक हिस्सा है। टेलीविजन और विशेष रूप से इंटरनेट जैसे मीडिया, जो दुनिया में किसी भी स्थान के साथ त्वरित संचार की अनुमति देता है, वैश्विक पहचान विकसित करने में महत्वपूर्ण भूमिका निभाता है।
भारत में शिक्षित युवाओं में एक अच्छी पहचान है, जो वैश्विक तेजी से विकसित तकनीकी दुनिया में एकीकृत होने के बावजूद, अपने व्यक्तिगत जीवन और पसंद के अनुसार पारंपरिक भारतीय मूल्यों के लिए गहरी जड़ें जमा सकते हैं, जैसे कि एक व्यवस्थित शादी के लिए वरीयता। अपने बुढ़ापे में माता-पिता की देखभाल करना।
स्व-चयनित संस्कृति का विकास: इसका मतलब है कि लोग समान विचारधारा वाले व्यक्तियों के साथ समूह बनाते हैं जो एक ऐसी पहचान चाहते हैं जो वैश्विक संस्कृति और उसके मूल्यों से जुड़ी हो। वैश्विक संस्कृति के मूल्य, जो व्यक्तिवाद, मुक्त बाजार अर्थशास्त्र और लोकतंत्र पर आधारित हैं और इसमें स्वतंत्रता, पसंद की, व्यक्तिगत अधिकार, परिवर्तन के लिए खुलापन, और मतभेदों की सहनशीलता शामिल हैं। दुनिया भर में ज्यादातर लोगों के लिए, जो वैश्विक संस्कृति पेश करना है, वह आकर्षक है। वैश्वीकरण की सबसे अधिक आलोचना आलोचनाओं में से एक यह है कि यह दुनिया भर में एक सजातीय संस्कृति बनाने की धमकी देता है जिसमें सभी बच्चे बड़े होते हैं जो नवीनतम पॉप संगीत स्टार की तरह बनना चाहते हैं, बिग मैक खाते हैं, डिज्नी वर्ल्ड में छुट्टियां मनाते हैं, और नीली जींस पहनते हैं, और बाइक ।
उभरते वयस्कता : काम, विवाह और पितृत्व जैसे वयस्क भूमिकाओं के लिए संक्रमण का समय दुनिया के अधिकांश हिस्सों में बाद के चरणों में हो रहा है क्योंकि अर्थव्यवस्था में नौकरियों की तैयारी की आवश्यकता अत्यधिक तकनीकी और सूचना आधारित है जो धीरे-धीरे बढ़ रही है। मध्य-बिसवां दशा के लिए देर से किशोर। इसके अतिरिक्त, जैसा कि प्राधिकरण की पारंपरिक पदानुक्रम कमजोर होती है और वैश्वीकरण के दबाव में टूट जाती है, युवाओं को विवाह और पितृत्व सहित अपने स्वयं के जीवन पर नियंत्रण विकसित करने के लिए मजबूर किया जाता है। उभरते वयस्कता का प्रसार पहचान के मुद्दों से संबंधित है।
उपभोक्तावाद : उपभोक्तावाद ने समकालीन भारतीय समाज के ताने-बाने को बदल दिया है। पश्चिमी फैशन भारत में आ रहा है: पारंपरिक भारतीय पोशाक विशेष रूप से शहरी क्षेत्रों में पश्चिमी कपड़े से विस्थापित हो रहे हैं। मीडिया- फिल्में और धारावाहिक- व्यवहार के पैटर्न, ड्रेस कोड और शब्दजाल के लिए एक मंच निर्धारित करते हैं। हर चीज का ज्यादा से ज्यादा सेवन करने की बदलती जरूरत है।
वैश्वीकरण एक सदियों पुरानी घटना है जो सदियों से चली आ रही है। अपनी बढ़ी हुई गति के कारण हम इन दिनों इसे बहुत गहराई से अनुभव कर सकते हैं। प्रौद्योगिकी और नई आर्थिक संरचनाओं की पैठ लोगों के बीच बढ़ती बातचीत के लिए अग्रणी है। जैसा कि अन्य बातों के कारण भारत पर इसके सकारात्मक और नकारात्मक प्रभाव पड़ते हैं।
निष्कर्ष: हम यह नहीं कह सकते कि वैश्वीकरण का प्रभाव पूरी तरह से सकारात्मक या पूरी तरह से नकारात्मक रहा है। यह दोनों रहा है। ऊपर उल्लिखित प्रत्येक प्रभाव को सकारात्मक और नकारात्मक दोनों के रूप में देखा जा सकता है। हालाँकि, यह एक चिंता का विषय बन जाता है, जब भारतीय संस्कृति पर वैश्वीकरण का अत्यधिक प्रभाव देखा जा सकता है।
प्रत्येक शिक्षित भारतीय यह मानता है कि भारत में अतीत या वर्तमान में कुछ भी अनुमोदित नहीं किया जाना चाहिए, जब तक कि पश्चिम में एक उपयुक्त प्राधिकारी द्वारा मान्यता प्राप्त और अनुशंसित न हो। सकारात्मक की एक सर्वव्यापी उपस्थिति है, यदि पूजनीय नहीं है, तो पश्चिमी समाज और संस्कृति में हर चीज के प्रति रवैया, अतीत के साथ-साथ प्रगति, कारण और विज्ञान के नाम पर मौजूद है। पश्चिम से कुछ भी खारिज नहीं किया जाना चाहिए जब तक कि इसे पहले से तौला नहीं गया हो और पश्चिमी मूल्यांकन द्वारा वांछित पाया गया हो। भारत की समृद्ध संस्कृति और विविधता को संरक्षित करने के लिए इसकी जाँच होनी चाहिए।
इस लेख से सम्बंधित अपने सवाल और सुझाव आप नीचे कमेंट में लिख सकते हैं।
[ratemypost]
विकास नें वाणिज्य में स्नातक किया है और उन्हें भाषा और खेल-कूद में काफी शौक है. दा इंडियन वायर के लिए विकास हिंदी व्याकरण एवं अन्य भाषाओं के बारे में लिख रहे हैं.
Related Post
Paper leak: लाचार व्यवस्था, हताश युवा… पर्चा लीक का ‘अमृत काल’, केंद्र ने पीएचडी और पोस्ट-डॉक्टोरल फ़ेलोशिप के लिए वन-स्टॉप पोर्टल किया लॉन्च, एडसिल विद्यांजलि छात्रवृत्ति कार्यक्रम का हुआ शुभारंभ, 70 छात्रों को मिलेगी 5 करोड़ की छात्रवृत्ति, leave a reply cancel reply.
25 जुलाई को मनाया जायेगा संविधान हत्या दिवस – अमित शाह
आईएएस पूजा खेड़कर – जानिए पूरी कहानी, कीर स्टार्मर ब्रिटेन के नये प्रधानमंत्री बनने को तैयार, तस्वीरों में: विपक्ष के नेता और छाया प्रधानमंत्री के तौर पर राहुल गांधी के हालिया दौरे.
hindimeaning.com
ग्लोबलाइजेशन पर निबंध-Globalisation In Hindi
ग्लोबलाइजेशन पर निबंध (globalisation in hindi) :.
भूमिका : ग्लोबलाइजेशन बाजारों की तीव्रता के माध्यम से पूरी दुनिया भर में व्यवसाय और तकनीकी की उपलब्धता का निर्माण करना है। ग्लोबलाइजेशन ने इस पूरे विश्व में बहुत से बदलाव किए हैं जहाँ लोग अपने देश से दूसरे देशों में अच्छे अवसरों की तलाश में जा रहे हैं।
व्यापार अथवा व्यवसाय के ग्लोबलाइजेशन के लिए कंपनी अथवा कारोबार को अपनी व्यापारिक रणनीति में बदलाव लाने की जरूरत होती है। उन्हें अपनी व्यापारिक रणनीति को एक देश को ध्यान में न रखते हुए इस प्रकार का बनाना होता है जिससे कि वे बहुत से देशों में कार्य करने में सक्षम हों।
ग्लोबलाइजेशन अंतर्राष्ट्रीय स्तर पर अंतर्राष्ट्रीय खिलाडियों के लिए व्यवसाय को बढ़ाने, तकनीकी वृद्धि, अर्थव्यवस्था में सुधार करने का एक अच्छा तरीका है। इस तरह से निर्माणकर्ता या उत्पादक अपने उत्पादों या वस्तुओं को पूरे संसार में बिना किसी बाधा के बेच सकते हैं।
यह व्यवसायी या व्यापारी को बड़े स्तर पर लाभ प्रदान करता है क्योंकि ग्लोबलाइजेशन के माध्यम से गरीब देशों में आसानी से कम कीमत पर मजदूर मिल जाते हैं। यह कंपनियों को बड़े स्तर पर वैश्विक बाजार में अवसर प्रदान करता है। यह किसी भी देश की भागीदारी, मिश्रित कारखानों की स्थापना, समता अंशों में निवेश, उत्पादों या किसी भी देश की सेवाओं का विक्रय आदि करने की सुविधा प्रदान करता है।
ग्लोबलाइजेशन : ग्लोबलाइजेशन एक अंग्रेजी का शब्द है जिसे हिंदी में भूमंडलीकरण भी कहा जाता है। ग्लोबलाइजेशन के प्रक्रिया में किसी भी व्यापार, तकनीक और अन्य सेवाओं को पूरी दुनिया के विश्व बाजार में विस्तार करना है। किसी भी एक देश के दूसरे देशों के साथ किसी वस्तु, सेवा, पूंजी, विचार, बौद्धिक संपदा का अप्रतिबंधित लेनदेन ही ग्लोबलाइजेशन कहलाता है।
जिस के तहत किसी भी देश की वस्तु, सेवा, पूंजी आदि बिना किसी रोक टोक के आवाजाही हो। यह एक ऐसी प्रक्रिया है जिन्हें सामान्यता लोग आर्थिक रूप से ही देखते हैं अथार्त पूंजी और वस्तुओं के बेरोक टोक आजावाही को ही वैश्वीकरण का नाम देते हैं।
लेकिन यह आर्थिक क्षेत्र तक सीमित न होकर राजनीतिक, सामाजिक और सांस्कृतिक क्षेत्रों में भी इसका व्यापक प्रभाव पड़ता है। यह एक ऐसी प्रक्रिया का नाम है जिसमें संसार के सभी लोग आर्थिक, तकनीकी, सामाजिक और राजनितिक साधनों के समन्वयित विकास के लिए प्रयास कर रहे हैं।
ग्लोबलाइजेशन का शुभारंभ : जब यूरोपीय देशों में लगभग 16 वीं शताब्दी में साम्राज्यवाद की शुरुआत हुई। ठीक उसी समय से ग्लोबलाइजेशन की शुरुआत भी हुई थी। इतिहास में इसे अपनाने की बात की जाये तो लगभग सभी देशों ने इसकी 1950 से 60 के दशक से शुरुआत की थी। इसका मुख्य कारण दूसरा विश्व युद्ध था।
इसके बाद सभी राजनीतिज्ञों और अर्थशास्त्रियों ने ग्लोबलाइजेशन के महत्व को समझा था। इसका नतीजा था कि एक के बाद एक सभी देशों ने धीरे-धीरे ग्लोबलाइजेशन को अपनाना शुरू कर दिया। वर्तमान की संचार पद्धति के कारण पूरी दुनिया एक गाँव के रूप में बदल चुकी है।
इस प्रक्रिया को अंजाम तक पहुँचाने में विश्व बैंक जैसी अंतर्राष्ट्रीय संस्थाओं ने अपनी महत्वपूर्ण भूमिका निभाई है। विश्व बैंक के सहयोग से ही ग्लोबलाइजेशन के तहत सभी देशों के मध्य मुक्त व्यापार का प्रदुभाव हो पाया।
ग्लोबलाइजेशन के प्रभाव : ग्लोबलाइजेशन एक व्यवसाय और कारोबार को बहुत प्रकार से प्रभावित करता है। ग्लोबलाइजेशन के पूरे संसार के बाजार पर पड़ने वाले प्रभावों को दो श्रेणियों में बांटा जाता है बाजार ग्लोबलाइजेशन या उत्पादन ग्लोबलाइजेशन।
बाजार ग्लोबलाइजेशन के अंतर्गत दूसरे देशों के बाजारों में अपने उत्पादों अथवा सेवाओं को कम कीमत पर बेचा जाता है वहीं पर दूसरी ओर उन उत्पादों को घरेलू बाजार में अधिक कीमत पर बेचा जाता है। एक कंपनी या करोबार के लिए अपनी सफलता को आसान बनाने के लिए यह बहुत ही जरूरी है कि अंतर्राष्ट्रीय बाजार में उत्पादों या सेवाओं के विक्रय के ग्लोबलाइजेशन को बहुत ज्यादा प्रभावी बनाया जाए।
उत्पादन ग्लोबलाइजेशन के अंतर्गत एक कारखाने या कंपनी द्वारा बहुत से देशों में स्थानीय रूप से कारखाने स्थापित किए जाते हैं और उनमें कम कीमत पर उसी देश के स्थानीय लोगों से कार्य कराया जाता है जिससे अपने घरेलू देश की तुलना में ज्यादा लाभ प्राप्त किया जाता है।
ग्लोबलाइजेशन का काम : ग्लोबलाइजेशन पूरे संसार के बाजार को एक बाजार मानने में मदद करता है। व्यापारी व्यवसाय के क्षेत्र को एक वैश्विक गाँव मानकर बढ़ाते हैं। सन् 1990 से पहले भारत में कुछ निश्चित उत्पादों का आयात करने पर रोक थी जिनका निर्माण पहले से ही भारत में किया जाता था जैसे – कृषि उत्पाद, इंजीनियरिंग वस्तुएं, खाद्य वस्तुएं आदि।
सन् 1990 में धनी देशों का विश्व व्यापर संगठन, विश्व बैंक और अंतर्राष्ट्रीय मुद्रा कोष पर गरीब और विकास शील देशों में अपने व्यवसाय को फैलाने के लिए दबाव था। भारत में उदारीकरण और ग्लोबलाइजेशन की शुरुआत सन् 1991 में संघीय वित्त मंत्री द्वारा की गई थी।
बहुत वर्षों के बाद ग्लोबलाइजेशन की वजह से भारतीय बाजार में मुख्य क्रांति आई थी जब बहुत से बहुराष्ट्रीय ब्रैंडों ने जैसे – पेप्सिको, के.एफ.सी. मैक-डोनल्ड, आई.बी.एम, नोकिया आदि ने भारत में सस्ती कीमत पर विभिन्न विस्तृत गुणवत्ता के उत्पादों की बिक्री की।
प्रत्येक नेतृत्वकर्ता ब्रांडों ने ग्लोबलाइजेशन की वास्तविक क्रांति को प्रदर्शित किया जिसके परिणामस्वरूप यहाँ आद्यौगीकरण और अर्थव्यवस्था में बहुत वृद्धि हुई है। बाजारों में गला काट प्रतियोगिता की वजह से गुणवत्ता वाले उत्पादों की कीमत कम हो गई।
भारतीय बाजार में व्यवसायों के ग्लोबलाइजेशन और उदारीकरण से गुणवत्तापूर्ण विदेशी उत्पादों की बाढ़ सी आ गई लेकिन इसने स्थानीय भारतीय बाजार को बहुत अधिक प्रभावित किया। इसके परिणामस्वरूप गरीब और अनपढ़ भारतीय कामगारों की नौकरी चली गई। ग्लोबलाइजेशन सभी उपभोक्ताओं के लिए बहुत अधिक लाभदायक है हालाँकि यह छोटे स्तर के भारतीय उत्पादों के लिए बहुत ही हानिकारक है।
ग्लोबलाइजेशन के लाभ : व्यापर प्रणाली ने ग्लोबलाइजेशन में एक नई जान डाल दी है जिसके बहुत सारे लाभ हैं। ग्लोबलाइजेशन के बाद ही संसार की विभिन्न कंपनियों ने दूसरे देशों में अपनी जगह बनाई थी। नए उद्योगों की स्थापना की वजह से रोजगार में वृद्धि हुई।
ग्लोबलाइजेशन के कारण बहुत से देशों की जीडीपी, राजकोषीय घाटा, मुद्रास्फीति, निर्यात, साक्षरता और जन्म मृत्यु दर में सुधार देखा गया है। ग्लोबलाइजेशन ने भारतीय विद्यार्थियों और शिक्षा के क्षेत्र को इंटरनेट के माध्यम से विदेशी विश्वविद्यालयों को भारतीय विश्वविद्यालयों से जोड़ा है जिसकी वजह से शिक्षा के क्षेत्र में बहुत बड़ी क्रांति आई है।
ग्लोबलाइजेशन से स्वास्थ्य का क्षेत्र भी बहुत अधिक प्रभावित हुआ है इसके कारण सामान्य दवाईयां स्वास्थ्य को नियमित करने वाली विद्युत मशीन आदि से उपलब्ध हो जाती है। ग्लोबलाइजेशन ने कृषि क्षेत्र में विभिन्न प्रकार के बीजों की किस्मों को लाकर उत्पादन को बड़े स्तर पर प्रभावित किया है।
यह महंगे बीजों और कृषि तकनीकियों की वजह से भारतीय गरीब किसानों के लिए अच्छा नहीं है। यह रोजगार क्षेत्र में भी व्यापार जैसे – लघु उद्योग, हाथ के कारखाने, कॉरपेट, ज्वैलरी और कांच के व्यवसाय आदि को बढ़ाने के माध्यम से बहुत बड़े स्तर पर क्रांति लाया है।
ग्लोबलाइजेशन की हानियाँ : ग्लोबलाइजेशन से अधिकतर राष्ट्रों और वर्गों को निश्चित रूप से फायदा तो मिला है लेकिन इस उपभोक्तावादी संस्कृति से भारत जैसे विकासशील देशों पर बहुत अधिक बुरा असर पड़ा। ग्लोबलाइजेशन की वजह से भारत के साथ-साथ अन्य देशों में भी पश्चिमी सभ्यता का बोलबाला कायम हो गया।
शहरी विकास को महत्व देने की वजह से गांवों से लोगों का शहरों की ओर पलायन और भी तेज हो गया। भारतीय अर्थव्यवस्था का मूल आधार गाँव ही होते हैं। ग्लोबलाइजेशन की वजह से गाँव की हालत बद से बदतर होती चली गई। साधारण व्यक्ति के जीवन का निर्वाह करने बहुत मुश्किल हो गया है।
कम और अल्पविकसित देशों को बहुत अधिक नुकसान उठाना पड़ा। मजदूरों को पहले की अपेक्षा कम वेतन पर नौकरी करनी पड़ी। अगर इस स्थिति में वे अधिक रोजगार पाने की मांग करते तो उन्हें उस नौकरी से हाथ धोने का डर सताने लगता। क्योंकि उनसे कम कीमत पर भाड़े के मजदूरों का काम करवा लिया जाता था।
भारत में ग्लोबलाइजेशन : संसार के ज्यादातर देशों के द्वारा ग्लोबलाइजेशन प्रणाली को अपनाने के साथ ही प्राचीन समय में भारत को भी अन्य देशों के लिए रास्ते खोलने पड़े थे। इसी दौरान 1991 के आर्थिक संकट में भारत को पूंजीपति राष्ट्रों के पास सोना-चाँदी गिरवी रखकर लोन लेना पड़ा था।
जब भारत ने ग्लोबलाइजेशन की प्रणाली के लिए अपने द्वार खोल दिए तो बड़ी-बड़ी विदेशी कंपनियों के निवेश भारत में किये जाने लगे थे। भारत में ग्लोबलाइजेशन से आयात और निर्यात दोनों में विशेष तौर पर लाभ मिला था। आज तक भारत सूचना और पौद्योगिकी के साथ ऑटोमोबाइल में भी बाकी देशों के मुकाबले बहुत पीछे था लेकिन इस क्षेत्र में विशेष उन्नति हुई।
आज के समय में भारत के सॉफ्टवेयर इंजीनियरों की मांग दुनियाभर में बढने लगी है। यह ग्लोबलाइजेशन का ही परिणाम है कि आज दुनिया के हर देश में आईटी क्षेत्र में भारतीय विशेषज्ञों की भरमार है। ग्लोबलाइजेशन ने सभी देशों को तेजी से आर्थिक विकास का एक मंच प्रदान किया है हालाँकि इसके कुछ दुष्परिणाम भी हैं।
लेकिन कुछ मिलाकर एक-दूसरे देश के सहयोग के बिना किसी भी राष्ट्र की प्रगति उसका आर्थिक विकास संभव नहीं है। अगर सभी देश राष्ट्रिय भावना के साथ-साथ वैश्विक सोहार्द और परस्पर सहयोग की दिशा में काम करे तो इससे केवल विकासशील देशों को ही फायदा नहीं होगा बल्कि विकसित राष्ट्र भी ग्लोबलाइजेशन से लाभांवित होंगे।
उपसंहार : ग्लोबलाइजेशन वहन करने योग्य कीमत पर गुणवत्ता पूर्ण विभिन्न उत्पादों को लाने और विकसित देशों के साथ ही बड़ी जनसंख्या को रोजगार प्रदान किया है। इसने प्रतियोगिता, अपराध, राष्ट्र विरोधी गतिविधियों, आतंकवाद आदि को बढ़ाया है इसी वजह से यह कुछ खुशियों के साथ दुखों को भी लाता है।
वर्तमान युग वैज्ञानिक युग है जिसमें संसार की राजनीति नए सिरे से संचालित होने लगी है। पहले इसे सामान्य लोग केवल आर्थिक रूप से ही देखते थे लेकिन आज इसका राजनीतिक, सामाजिक और सांस्कृतिक क्षेत्रों पर भी बहुत प्रभाव पड़ता है।
Related posts:
परीक्षाओं में बढती नकल की प्रवृत्ति पर निबंध-Hindi Nibandh
ई-कॉमर्स व्यवसाय पर निबंध
डॉ मनमोहन सिंह पर निबंध-Dr. Manmohan Singh in Hindi
मानव और विज्ञान पर निबंध-Science and Human Entertainment Essay In Hindi
पराधीन सपनेहुँ सुख नाहीं पर निबंध-Hindi Essay on Paradhi Supnehu Sukh Nahi
नर हो न निराश करो मन को पर निबंध
दूरदर्शन के लाभ, हानि और महत्व पर निबंध-Television Essay in Hindi
ईद पर निबंध-Essay On Eid In Hindi
झाँसी की रानी लक्ष्मीबाई पर निबंध-Rani Laxmi Bai In Hindi
लोकमान्य गंगाधर तिलक पर निबंध-Bal Gangadhar Tilak In Hindi
वायु प्रदूषण पर निबंध-Essay On Air Pollution In Hindi (100, 200, 300, 400, 500, 700, 1000 Words)
हिंदी दिवस के महत्व पर निबंध-Hindi Diwas Essay In Hindi
रबिन्द्रनाथ टैगोर पर निबंध-Essay On Rabindranath Tagore In Hindi
महिला सशक्तिकरण पर निबंध-Women Empowerment Essay In Hindi
हॉकी पर निबंध-Hockey In Hindi
कुत्ते पर निबंध-Essay On Dog In Hindi
जवाहर लाल नेहरु पर निबंध-Essay On Jawaharlal Nehru In Hindi
मेरी माँ पर निबंध-My Mother Essay In Hindi
Hindi Nibandh For Class 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 And 8
Beti Bachao Beti Padhao In Hindi-बेटी बचाओ बेटी पढाओ से जुडी कुछ महत्वपूर्ण बातें
Study Material
वैश्विकरण या ग्लोबलाइजेशन पर निबंध – Essay on Globalization in Hindi
Essay on Globalization in Hindi: वैश्वीकरण या ग्लोबलाइजेशन से तात्पर्य लोगों, कंपनियों और सरकारों के बीच एकीकरण से है। अधिकांश उल्लेखनीय, यह एकीकरण वैश्विक स्तर पर होता है। इसके अलावा, यह पूरी दुनिया में कारोबार के विस्तार की प्रक्रिया है। ग्लोबलाइजेशन में, कई व्यवसाय विश्व स्तर पर विस्तारित होते हैं और एक अंतर्राष्ट्रीय छवि ग्रहण करते हैं। नतीजतन, अंतरराष्ट्रीय कंपनियों को विकसित करने के लिए भारी निवेश की आवश्यकता है।
कैसे ग्लोबलाइजेशन अस्तित्व में आया?
सबसे पहले, सभ्यता शुरू होने के बाद से लोग माल का व्यापार करते रहे हैं। पहली शताब्दी ईसा पूर्व में चीन से यूरोप तक माल का परिवहन होता था । सिल्क रोड के साथ माल परिवहन हुआ। सिल्क रोड मार्ग की दूरी बहुत लंबी थी। यह ग्लोबलाइजेशन के इतिहास में एक उल्लेखनीय विकास था। ऐसा इसलिए है, क्योंकि पहली बार माल महाद्वीपों में बेचा गया था।
1 ई.पू. के बाद से ग्लोबलाइजेशन धीरे-धीरे बढ़ता रहा। 7 वीं शताब्दी ईस्वी में एक और महत्वपूर्ण विकास हुआ। यह वह समय था जब इस्लाम धर्म का प्रसार हुआ। सबसे उल्लेखनीय, अरब व्यापारियों ने अंतर्राष्ट्रीय व्यापार का तेजी से विस्तार किया । 9 वीं शताब्दी तक अंतर्राष्ट्रीय व्यापार पर मुस्लिम व्यापारियों का वर्चस्व था। इसके अलावा, इस समय व्यापार का ध्यान मसाला था।
15 वीं शताब्दी में एज ऑफ डिस्कवरी में ट्रू ग्लोबल ट्रेड शुरू हुआ। पूर्वी और पश्चिमी महाद्वीप यूरोपीय व्यापारियों द्वारा जुड़े हुए थे। इस काल में अमेरिका की खोज थी। नतीजतन, वैश्विक व्यापार यूरोप से अमेरिका तक पहुंच गया।
19 वीं शताब्दी से, पूरी दुनिया में ग्रेट ब्रिटेन का वर्चस्व था। अंतर्राष्ट्रीय व्यापार का तेजी से प्रसार हुआ। अंग्रेजों ने शक्तिशाली जहाज और ट्रेनें विकसित कीं। नतीजतन, परिवहन की गति बहुत बढ़ गई। वस्तुओं के उत्पादन की दर में भी काफी वृद्धि हुई। संचार भी तेज हो गया जो वैश्विक व्यापार के लिए बेहतर था ।
अंत में, २० वें और २१ वें हिस्से में ग्लोबलाइजेशन ने अपना अंतिम रूप ले लिया। इन सबसे ऊपर, प्रौद्योगिकी और इंटरनेट का विकास हुआ। यह ग्लोबलाइजेशन के लिए एक बड़ी सहायता थी। इसलिए, ई-कॉमर्स वैश्वीकरण में एक बड़ी भूमिका निभाता है।
ग्लोबलाइजेशन का प्रभाव
सबसे पहले, प्रत्यक्ष विदेशी निवेश (एफडीआई) एक महान दर से बढ़ता है। यह निश्चित रूप से ग्लोबलाइजेशन का बहुत बड़ा योगदान है। एफडीआई के कारण औद्योगिक विकास होता है। इसके अलावा, वैश्विक कंपनियों की वृद्धि है। साथ ही, कई तीसरी दुनिया के देशों को भी एफडीआई से फायदा होगा।
तकनीकी नवाचार ग्लोबलाइजेशन का एक और उल्लेखनीय योगदान है। सबसे उल्लेखनीय, ग्लोबलाइजेशन में प्रौद्योगिकी विकास पर बहुत जोर दिया गया है। इसके अलावा, ग्लोबलाइजेशन के कारण प्रौद्योगिकी हस्तांतरण भी है। तकनीक से निश्चित रूप से आम लोगों को फायदा होगा।
500+ Essays in Hindi – सभी विषय पर 500 से अधिक हिन्दी निबंध
ग्लोबलाइजेशन के कारण उत्पादों की गुणवत्ता में सुधार होता है। ऐसा इसलिए है क्योंकि निर्माता उच्च गुणवत्ता वाले उत्पादों को बनाने की कोशिश करते हैं। यह तीव्र प्रतिस्पर्धा के दबाव के कारण है। यदि उत्पाद अवर है, तो लोग आसानी से दूसरे उच्च-गुणवत्ता वाले उत्पाद पर स्विच कर सकते हैं।
इसे योग करने के लिए, ग्लोबलाइजेशन वर्तमान में एक बहुत ही दृश्यमान घटना है। सबसे उल्लेखनीय, यह लगातार बढ़ रहा है। इन सबसे ऊपर, यह व्यापार के लिए एक महान आशीर्वाद है। ऐसा इसलिए है क्योंकि यह इसके लिए बहुत सारे आर्थिक और सामाजिक लाभ लाता है।
More Essays
मोर पर निबंध – Essay on Peacock in Hindi
रोल मॉडल पर निबंध – Essay on Role Model in Hindi
जीवन पर निबंध – Essay on Life in Hindi
शिष्टाचार पर निबंध – Essay on Good Manner in Hindi
एकता में बल है पर निबंध – Essay on Unity is Strength in Hindi
स्वास्थ्य पर निबंध – Essay on Health in Hindi
होली पर निबंध – Essay on Holi in Hindi
मेक इन इंडिया पर निबंध – Essay on Make in India in Hindi
कैरियर पर निबंध – Essay on Career in Hindi
फुटबॉल पर निबंध – Essay on Football in Hindi
कल्पना चावला पर निबंध – Essay on Kalpana Chawla in Hindi
नरेंद्र मोदी पर निबंध – Essay on Narendra Modi in Hindi
वैश्विकरण या ग्लोबलाइजेशन पर निबंध – Essay on Globalization in Hindi
भारत की विरासत पर निबंध – Essay On Indian Heritage in Hindi
बिजली बचाओ पर निबंध – Save Electricity Essay in Hindi
संगीत पर निबंध – Essay on Music in Hindi
सूखा या अकाल पर निबंध – Essay on Drought in Hindi
इंदिरा गांधी पर हिन्दी निबंध – Indira Gandhi Essay in Hindi
खुशी पर निबंध – Essay on Happiness in Hindi
जवाहरलाल नेहरू पर निबंध – Jawaharlal Nehru Essay in Hindi
किसान पर निबंध – Essay on Farmer in Hindi
विज्ञान पर निबंध – Essay on Science in Hindi
जल का महत्व पर निबंध – Essay on Importance of Water in Hindi
Essay on Laughter is the Best Medicine in Hindi
Essay on Life in Village in Hindi – गांव में जीवन पर निबंध
ट्रैफिक जाम पर निबंध – Essay on Traffic Jam in Hindi
मेरे गाँव पर निबंध – Essay On My Village in Hindi
लाल बहादुर शास्त्री पर निबंध – Essay on Lal Bahadur Shastri in Hindi
पर्यावरण पर निबंध – Environment Essay in Hindi
Essay on Sachin Tendulkar in Hindi – सचिन तेंदुलकर पर निबंध
झाँसी की रानी लक्ष्मीबाई पर निबंध – Rani Lakshmi Bai Essay in Hindi
क्रिकेट पर निबंध – Essay on Cricket in Hindi
मेरा शौक – रूचि पर निबंध | Essay on My Hobby in Hindi
डॉक्टर पर निबंध – Essay on Doctor in Hindi
खेल कूद का महत्व – Essay on Importance of Sports in Hindi
पेड़ों पर निबंध – Essay on Trees in Hindi
मानव अधिकार पर निबंध – Essay on Human Rights in Hindi
समयनिष्ठता पर निबंध – Essay on Punctuality in Hindi
क्रिसमस पर निबंध – Essay on Christmas in Hindi
शिक्षक पर निबंध – Essay on Teacher in Hindi
प्रकृति पर निबंध – Essay on Nature in Hindi
गाय पर निबंध – Essay on Cow in Hindi
भारत में लोकतंत्र पर निबंध – Essay on Democracy in India
शहीद भगत सिंह पर निबंध – Bhagat Singh Essay in Hindi
इंटरनेट पर निबंध – Essay On Internet in Hindi
स्वामी विवेकानंद पर निबंध – Essay on Swami Vivekanand in Hindi
सुभाष चन्द्र बोस पर निबंध – Subhash Chandra Bose Essay in Hindi
मदर टेरेसा पर निबंध – Mother Teresa Essay In Hindi
दोस्ती पर निबंध – Essay on Friendship in Hindi
कंप्यूटर पर निबंध – Essay on Computer in Hindi
देश भक्ति पर निबन्ध – Essay on Patriotism in Hindi
Artificial Intelligence Essay in Hindi – आर्टिफिशियल इंटेलिजेंस निबंध
Sardar Vallabhbhai Patel Essay in Hindi – वल्लभ भाई पटेल निबंध
जनसँख्या पर निबंध – Population Essay in Hindi
जंक (फास्ट) फूड के नुकसान पर निबंध – Harmful Effects of Junk Food
ताजमहल पर निबंध – Essay on Tajmahal in Hindi
सड़क दुर्घटना पर निबंध – Essay on Road Accident in Hindi
मेरे प्रिय शिक्षक पर निबंध – My Favorite Teacher Essay in Hindi
पिता पर हिन्दी में निबंध – My Father Essay in Hindi
वायु प्रदूषण पर निबंध – Air Pollution Essay in Hindi
बरसात के दिनों पर निबंध – Essay on Rainy Days in Hindi
पृथ्वी बचाओ पर निबंध – Save Earth Essay in Hindi
मेरा सपना पर निबंध – My Dream Essay in Hindi
कन्या भ्रूण हत्या पर निबंध – Female Foeticide Essay in Hindi
सुनामी पर निबंध – Tsunami Essay in Hindi
समय प्रबंधन पर निबंध – Essay on Time Management in Hindi
Save Water Save Life Essay in Hindi – जल बचाओ जीवन बचाओ
लोकतंत्र पर निबंध – Essay on Democracy in Hindi
पर्यावरण बचाओ पर निबंध – Save Environment Essay in Hindi
साइबर क्राइम पर निबंध – Essay on Cyber Crime in Hindi
Indian Culture and Tradition Essay in Hindi – भारतीय संस्कृति निबंध
My Aim of Life Essay in Hindi – मेरे जीवन का लक्ष्य पर निबंध
Gender Equality Essay in Hindi – लिंग समानता पर निबंध
Essay on Health and Hygiene in Hindi – स्वास्थ्य और स्वच्छता निबंध
Essay on India in Hindi – भारत पर हिन्दी निबंध
10 Lines on Mangalyaan in Hindi – मंगलयान पर 10 पंक्तियाँ
बैडमिंटन पर निबंध – Essay on Badminton in Hindi
माँ पर निबंध – Essay on Mother in Hindi
रबीन्द्रनाथ टैगोर पर निबंध – Rabindranath Tagore Essay in Hindi
बाढ़ पर निबंध – Essay on Flood in Hindi
दशहरा पर निबंध – Essay on Dussehra in Hindi
स्वास्थ्य ही धन है निबंध – Health is Wealth Essay in Hindi
आर्यभट्ट पर निबंध – Essay On Aryabhatta in Hindi
सोशल मीडिया पर निबंध – Essay on Social Media in Hindi
Essay on My Ambition in Hindi – मेरे जीवन का उद्देश्य पर निबंध
बेहतर पर्यावरण के लिए ईंधन बचाने पर निबंध – Save Fuel Essay
ध्वनि प्रदूषण पर निबंध – Noise Pollution Essay in Hindi
गर्मी की छुट्टी पर निबंध – Summer Vacation Essay in Hindi
शिक्षा पर निबंध – Education Essay in Hindi
टेलीविजन पर निबंध – Television Essay in Hindi
जल प्रदूषण पर निबंध – Essay On Water Pollution In Hindi
विज्ञान के चमत्कार पर निबन्ध – Wonders of Science in Hindi
टेक्नोलॉजी पर निबंध – Essay on Technology in Hindi
ईमानदारी सर्वश्रेष्ठ नीति है पर निबंध – Honesty is the Best Policy Hindi
मोबाइल फ़ोन पर निबंध – Essay on Mobile Phone in Hindi
Essay On Dowry System In Hindi – दहेज प्रथा पर निबंध
Science & Technology Essay Hindi – विज्ञान और तकनीकी निबंध
Essay on Rainy Season in Hindi – वर्षा ऋतु पर निबंध
Environmental Pollution Essay in Hindi – पर्यावरण प्रदूषण पर निबंध
Essay on Children’s Day in Hindi – बाल दिवस पर निबंध
Essay on Raksha Bandhan in Hindi – रक्षाबंधन पर निबंध
Essay on Beti Bachao Beti Padhao – बेटी बचाओ बेटी पढ़ाओ निबंध
Essay on Freedom Fighters in Hindi – स्वतंत्रता सेनानियों पर निबंध
Essay on My Favourite Book in Hindi – मेरी पसंदीदा पुस्तक पर निबंध
Essay on My Family in Hindi – मेरा परिवार पर निबंध
Essay on Discipline in Hindi – अनुशासन पर निबंध
Essay on Surgical Strike in Hindi – सर्जिकल स्ट्राइक पर निबंध
Essay on Dog in Hindi – कुत्ता पर निबंध
Essay on Gandhi Jayanti in Hindi – गांधी जयंती पर निबंध
Corruption Essay in Hindi – भ्रष्टाचार पर हिन्दी में निबंध
Essay on Global Warming in Hindi – ग्लोबल वार्मिंग पर निबंध
पानी बचाओ पर निबंध – Essay on Save water in Hindi
ए.पी.जे. अब्दुल कलाम पर निबंध – APJ Abdul Kalam Essay in Hindi
आतंकवाद पर निबंध – Essay on Terrorism in Hindi
Essay on My Best Friend in Hindi – मेरा प्रिय मित्र निबंध
बेटी बचाओ निबंध – Save Girl Child Essay in Hindi
शिक्षक दिवस पर निबंध – Essay on Teachers Day in Hindi
पेड़ बचाओ पर निबंध – Essay on Save Trees in Hindi
गर्मी का मौसम पर निबंध – Essay On Summer Season in Hindi
विमुद्रीकरण पर निबंध – Essay on Demonetisation in Hindi
बाल मजदूरी पर निबंध – Essay on Child Labour in Hindi
Essay on My school in Hindi – मेरा विद्यालय पर निबंध
Essay on GST in Hindi – गुड्स एंड सर्विसेज टैक्स (जीएसटी) निबंध
Essay On Mahatma Gandhi In Hindi – महात्मा गांधी पर निबंध
10 Lines on My teacher in Hindi – शिक्षक के बारे में 5 पंक्तियाँ
Women empowerment Essay in Hindi – महिला सशक्तिकरण पर निबंध
Essay on Diwali in Hindi – हिन्दी निबंध: दीपावली
प्रदूषण पर निबंध – Essay on Pollution in Hindi
स्वच्छ भारत अभियान निबंध – Swachh Bharat Abhiyan Essay in Hindi
Essay on Durga Puja in Hindi – दुर्गा पूजा पर शब्द निबंध
RELATED ARTICLES MORE FROM AUTHOR
How to Write an AP English Essay
इंडिया गेट पर निबंध – Essay on India Gate in Hindi
जनसंख्या वृद्धि पर निबंध – Essay on Population Growth in Hindi
Leave a reply cancel reply.
Log in to leave a comment
Essays - निबंध
10 lines on diwali in hindi – दिवाली पर 10 लाइनें पंक्तियाँ, essay on my school in english, essay on women empowerment in english, essay on mahatma gandhi in english, essay on pollution in english.
Privacy Policy
Home » वैश्वीकरण क्या है? – कारण, प्रभाव, विशेषताएं और उद्देश्य
वैश्वीकरण क्या है – कारण, प्रभाव, विशेषताएं और उद्देश्य.
वैश्वीकरण क्या हैं (globalization kya hai) – दोस्तो जैसे की आर्टिकल के टाइटल (vaishvikaran kya hai vaishvikaran se aap kya samajhte hain) से स्पष्ट है की हम आपको इस ब्लॉग पोस्ट में वैश्वीकरण के बारे में काफी विस्तार से जानकारी देने जा रहे है वो भी हिंदी भाषा में। वैश्वीकरण का अर्थ (vaishvikaran kise kahate hain) , कारण, प्रभाव विशेषता और उद्देश्य के साथ में वैश्वीकरण के कारण और प्रभाव हम आपको वैश्वीकरण से जुड़ी और भी कई सारी जानकारियां देगे जैसे की आर्थिक वैश्वीकरण क्या है ( vaishvikaran kya hai ) और भारत में वैश्वीकरण और उसके महत्व ऐसे ही कई सवालों के जवाब जो आपको पता होने चाहिए क्योंकि यहां वैसे तो आपके जर्नल नॉलेज के लिए जरूरी है इसके अलावा अगर आप स्टूडेंड हो तो आपको इस आर्टिकल को काफी ध्यान पूर्वक पड़ना चाहिए क्योंकि वैश्वीकरण (vaishvikaran kya hai) एक एसा टॉपिक है जो कई एग्जाम्स में पूछा जाता है और वैश्वीकरण के कारण और प्रभाव देश की इकोनॉमी के लिए काफी महत्त्वपूर्ण होता है इसलिए आपको वैश्वीकरण के बारे में विस्तार से जानकारी रखनी चाहिए।
वैश्वीकरण, एक ऐसी ताकत है जिसने आधुनिक दुनिया को एक नए सवाल के साथ पेश किया है – कैसे हम सभी दुनियाभर के लोग, संसाधन, और विचारों को एक ही साथ जोड़ सकते हैं? इसका मतलब है कि आजकल की दुनिया में, हर कोने कोने से आने वाले प्राधिकृति, विज्ञान, प्रौद्योगिकी, वाणिज्यिकता, और सांस्कृतिक धरोहर के साथ जुड़ी हुई है। यह वैश्वीकरण का महत्वपूर्ण पहलू है – अपने सीमाओं को पार करके हम सभी एक साथ आए हैं, विश्व के साथी देशों के साथ साझा करते हैं, और विभिन्न सांस्कृतिक और आर्थिक माध्यमों के माध्यम से एक-दूसरे के साथ बात करते हैं।
वैश्वीकरण क्या है कक्षा 10? या globalization फॉर 12th class इसके अलावा भी वैश्वीकरण यूपीएससी से लेकर हर कोपेडिशन गवर्मेंट सर्विस exam में पूछा जाता रहा है वैश्वीकरण का टॉपिक आपको अपने स्कूल से ही टैक्स बुक में मिल जायेगा और धीरे धीरे इसका विस्तार पूर्वक अध्ययन आपके लिए करना बहुत ही जरूरी होता जाता है। उसी के सॉल्यूशन के लिए हम इस आर्टिकल को लिख रहे है जिससे आपको वैश्वीकरण (globalization) विस्तार के साथ और आसन भाषा में आसानी से समझ आ सके ताकी आपको इसके अलावा और कभी कही वैश्वीकरण के बारे में और जानकारी न डूंडनी पड़े।
इस लेख में, हम वैश्वीकरण (globalization kya hai) की महत्वपूर्ण पहलुओं को गहराई से समझेंगे – इसके कारण, प्रभाव, विशेषता, और उद्देश्यों को। हम देखेंगे कि वैश्वीकरण के क्या-क्या फायदे और चुनौतियां हैं, और कैसे यह हमारे आधुनिक दुनिया को परिवर्तित कर रहा है। यहाँ, हम वैश्वीकरण (vaishvikaran) की महत्वपूर्ण विशेषताओं को और समझेंगे जो हमारे समाजों, आर्थिक प्रणालियों, और राजनीतिक प्रक्रियाओं को प्रभावित करते हैं, और इसके उद्देश्यों के पीछे की विचारधारा को जानेंगे।
वैश्वीकरण क्या हैं – What Is globalization in Hindi
वैश्वीकरण का अर्थ वैश्वीकरण से आप क्या समझते हैं, वैश्वीकरण किसे कहते हैं, वैश्वीकरण की परिभाषा, वैश्वीकरण से आप क्या समझते हैं, वैश्वीकरण के कारण, वैश्वीकरण के उद्देश्य, वैश्वीकरण के प्रभाव, वैश्वीकरण का सिद्धांत, वैश्वीकरण की विशेषता (ग्लोबलाइजेशन की विशेषता), वैश्वीकरण से क्या हानियां हैं, सांस्कृतिक वैश्वीकरण क्या है, उदारीकरण, निजीकरण और वैश्वीकरण में अंतर, भारत में वैश्वीकरण की शुरुआत कब हुई, भारत में वैश्वीकरण की शुरुआत किसने की, भारत में वैश्वीकरण की शुरुआत कैसे हुई.
भारत और वैश्वीकरण क्या है?
वैश्वीकरण क्या है -निष्कर्ष
(vaishvikaran kya hai)
वैश्वीकरण यानि globalization एक प्रक्रिया है जिसमें दुनिया भर में विभिन्न देशों और संसाधनों के बीच व्यापार, वित्तीय संचालन, सांस्कृतिक विनिमय, तकनीकी सहयोग, और जनसंचरण के माध्यम से विश्व के लोगों और देशों के बीच संबंध बढ़ते हैं। यह प्रक्रिया व्यापार, सांस्कृतिक मिश्रण, और विभिन्न क्षेत्रों में ग्रामीणता को कम कर सकती है लेकिन और अधिक सांसाधनों और विकेन्द्रीकरण का आधान देती है। वैश्वीकरण के कई पहलू होते हैं और यह विश्व के विभिन्न हिस्सों के बीच संबंधों की गहरी समझ को आगे बढ़ा सकता है।
यानि हम ग्लोबलाइजेशन को आसन तरीके से समझने की कोशिश करे तो वैश्वीकरण एक प्रक्रिया है जिसमें दुनिया के विभिन्न हिस्सों में व्यापार, संचालन, तकनीकी सहयोग, सांस्कृतिक विनिमय, और संचरण के माध्यम से दुनिया भर में लोगों और देशों के बीच संबंध बढ़ते हैं।
वैश्वीकरण को हमरौर प्रैक्टिकली और उदाहरण देकर समझे तो हम यहां देख सकते है।
मोबाइल फ़ोन : आपके पास जो मोबाइल फ़ोन है, उसमें कई विभिन्न देशों से आये हुए पार्ट्स होते हैं, जैसे कि उसका डिज़ाइन एक देश में होता है, उसका चिप दूसरे देश से आया हो सकता है, और उसका सॉफ़्टवेयर या एप्लिकेशन विश्व भर से डेवेलप किया जाता है। इससे यह साबित होता है कि मोबाइल फ़ोन एक प्रकार के वैश्वीकरण का प्रतीक हो सकता है।
उदारीकरण क्या है?
Typing Kaise Sikhe
बाइनरी नंबर सिस्टम क्या हैं?
(meaning of globalization in Hindi)
वैश्वीकरण (Globalization) का शाब्दिक अर्थ होता है “दुनिया भर में फैलाव” या “दुनियावाद”। इस शब्द का उपयोग किसी गति या प्रक्रिया को दर्शाने के लिए किया जाता है जिसमें दुनिया के विभिन्न हिस्सों के बीच संबंध और योग्यताएं बढ़ती हैं। वैश्वीकरण (Globalization) का अर्थ होता है कि दुनियां भर में हम जुड़ सकें लोगो से व्यापार संचालन आदि की अनुमति हो साथ ही बहार की कंपनिया आकार हमारे देश में व्यापार कर सके और हमारे देश के लोग या कंपनी दूसरे देश में अपने पैर जमा सके। वैश्वीकरण के कारण दुनिया अधिक आपसी आधार पर काम करती है और व्यापार, संचालन, और विचारों का विस्तार होता है।
वैश्वीकरण को “ग्लोबलीजेशन” भी कहा जाता है, और इसका मतलब होता है कि विभिन्न देशों के बीच व्यापार, औद्योगिकीकरण, और सांख्यिकीय सहयोग की प्रक्रिया को। वैश्वीकरण के तहत दुनिया भर में वस्त्र, सामग्री, सेवाएं, और जानकारी का आदान-प्रदान होता है, जिससे विभिन्न देशों के लोगों को और बेहतर उत्पादों और सेवाओं का उपयोग करने का मौका मिलता है। यह आर्थिक सहयोग और वित्तीय प्रवृत्तियों को भी प्रभावित करता है और दुनिया भर में व्यापार की वृद्धि को प्रोत्साहित करता है।
(Definition Of Globalization in Hindi)
वैश्वीकरण को उन प्रक्रियाओं का नाम दिया जाता है जिसमें विभिन्न देशों और उनके अर्थव्यवस्थाओं के बीच व्यापार, आर्थिक सहयोग, और सांस्कृतिक प्रभाव के माध्यम से विश्व के अधिकांश क्षेत्रों में एक गहरा संवाद और अंतरराष्ट्रीय एकीकरण का निर्माण होता है। इसका मुख्य उद्देश्य वस्त्र, सामग्री, सेवाएं, और जानकारी का अंतरराष्ट्रीय विनिमय बढ़ाना है ताकि विश्व भर के लोग इससे लाभ उठा सकें।
वैश्वीकरण के साथ ही अर्थव्यवस्थाओं में और भी कई परिवर्तन होते हैं, जैसे कि नौकरियों की विनिमय, तकनीकी अद्यतनता, और आर्थिक निवेश का प्रवृत्तिकरण। इसके साथ ही यह आर्थिक और राजनीतिक प्रदर्शन को भी प्रभावित कर सकता है, और कुछ लोग इसे अधिकांश के हित के खिलाफ देखते हैं, क्योंकि यह असमान सामाजिक और आर्थिक सामाजिक संरचनाओं को प्रभावित कर सकता है। ये थी वैश्वीकरण की परिभाषा।
(What do you understand by globalization in Hindi)
मैं वैश्वीकरण को एक प्रक्रिया समझता हूँ जिसमें विभिन्न देशों के बीच आर्थिक, सांख्यिकीय, और सांस्कृतिक अदलाब को कम किया जाता है। इसका परिणामस्वरूप, विश्व एक साथ आए हुए है, जिससे अधिक संवाद, व्यापार, और जानकारी का आदान-प्रदान हो सकता है। यह विकास और सहयोग के अवसरों को बढ़ावा देने का एक माध्यम भी हो सकता है, लेकिन इसके साथ ही आर्थिक परिपरिणाम और सामाजिक चुनौतियाँ भी हो सकती हैं। (vaishvikaran se aap kya samajhte hain)
(Reason Of Globalization in Hindi)
vaishvikaran ke karan: वैश्वीकरण का आगमन कई कारणों से हुआ और इसकी आवश्यकता भी अनेक कारणों से पैदा हुई। नीचे मुख्य कारणों की समझ देता हूँ:
तकनीकी प्रगति: तकनीकी और टेलीकम्यूनिकेशन के क्षेत्र में तेजी से प्रगति और विकेन्द्रीकरण ने वैश्वीकरण को संभव बनाया। इंटरनेट और स्मार्टफोन जैसी तकनीकों के आगमन ने विश्व के लोगों को जोड़ दिया और विश्वासूत्रत: संचार को बढ़ा दिया।
व्यापार का विस्तार: वैश्वीकरण ने व्यापार को ग्लोबल स्तर पर विस्तारित किया है। विभिन्न देशों के बीच वस्त्र, खाद्य, ग्राहक इलेक्ट्रॉनिक्स, और सेवाओं की व्यापारिक मात्रा बढ़ गई है, जिससे अधिक विकल्प और उपभोग्य दरें होती हैं।
सांस्कृतिक विनिमय: वैश्वीकरण के कारण सांस्कृतिक विनिमय भी होता है। विभिन्न देशों की भाषा, खाना, मोड़, और कला का परिचय अधिक लोगों को होता है, जिससे समृद्धि और विविधता को प्रमोट किया जाता है।
अर्थव्यवस्था में सुधार: वैश्वीकरण के कारण विश्व की अर्थव्यवस्था में वृद्धि हुई है। विभिन्न देशों के लोगों को और बड़ी वित्तीय अवसरों तक पहुंचने का मौका मिलता है, जो रोजगार और आर्थिक सुधार में मदद करता है।
अंतरराष्ट्रीय सहयोग: वैश्वीकरण ने दुनिया भर में अंतरराष्ट्रीय सहयोग को बढ़ावा दिया है। विभिन्न देश साझा समस्याओं का समाधान ढ़ूंढने के लिए मिलकर काम करते हैं, जैसे कि जीवसंरक्षण, पर्यावरण की सुरक्षा, और ग्लोबल स्वास्थ्य मुद्दे।
इन सभी vaishvikaran ke karan कारणों के संघटन से वैश्वीकरण आवश्यक हो गया था और हमारे आधुनिक दुनिया में एक महत्वपूर्ण भूमिका निभा रहा है। (vaishvikaran kya hai)
(Objectives of Globalization in Hindi)
वैश्वीकरण के मुख्य उद्देश्य थे:
संक्षेप में कहें तो, वैश्वीकरण के उद्देश्य थे कि दुनिया एक साथ आए, विभिन्न देशों के बीच सहयोग बढ़े, सांस्कृतिक और व्यापारिक विनिमय हो, और सभी को अधिक समृद्धि और समृद्धि के अवसर मिलें।
(Effect of Globalization in Hindi)
वैश्वीकरण ने भारत के अर्थव्यवस्था, समाज, और राजनीति पर कई प्रभाव डाले हैं। यहां कुछ मुख्य प्रभावों का उल्लेख है:
वैश्वीकरण के आर्थिक प्रभाव (Economic Growth): वैश्वीकरण ने भारतीय अर्थव्यवस्था को बढ़ावा दिया है। यह व्यापार के माध्यम से नए बाजार खोलने और विदेशी निवेशकों को भारत आने के लिए प्रोत्साहित किया है, जिससे आर्थिक वृद्धि हुई है और रोजगार के अवसर बढ़े हैं।
वित्तीय बाजार (Financial Markets): वैश्वीकरण ने भारतीय वित्तीय बाजार को भी प्रभावित किया है। यह स्थिरता और वित्तीय सुरक्षा को बढ़ावा दिया है, जिससे निवेशकों को भारत में आत्मविश्वास हुआ है।
सांस्कृतिक विनिमय (Cultural Exchange): वैश्वीकरण ने विभिन्न देशों के लोगों के बीच सांस्कृतिक विनिमय को बढ़ावा दिया है। यहां विदेशी भाषाओं का अध्ययन, विदेशी खाद्य पदार्थों का स्वादन, और अन्य सांस्कृतिक आयामों के प्रति रुझान में वृद्धि हुई है।
विद्या और प्रौद्योगिकी के क्षेत्र में सुधार (Advancements in Education and Technology): वैश्वीकरण ने शिक्षा और प्रौद्योगिकी के क्षेत्र में सुधार को भी प्रोत्साहित किया है। भारत ने विद्यार्थियों के लिए अधिक अधिक अंतरराष्ट्रीय अवसर पैदा किए है, और नई तकनीकियों का अध्ययन और उनका उपयोग बढ़ा है।
राजनीतिक सहयोग (Political Cooperation): वैश्वीकरण ने भारत को अंतरराष्ट्रीय मंच पर एक महत्वपूर्ण भूमिका दिलाई है। यह भारत को दुनिया की राजनीतिक और सुरक्षा मामलों में अधिक बड़ी भूमिका देने में मदद करता है।
इन प्रभावों के माध्यम से, वैश्वीकरण ने भारत के विकास में महत्वपूर्ण भूमिका निभाई है।
(theory of globalization in Hindi)
वैश्वीकरण का सिद्धांत यह है कि दुनिया के विभिन्न हिस्सों में व्यापार, संचालन, सांस्कृतिक विनिमय, तकनीकी सहयोग, और संचरण के माध्यम से व्यक्तियों, समृद्धि, और सामाजिक संबंधों में बदलाव होता है। इस सिद्धांत के अनुसार, वैश्वीकरण दुनिया को एक साथ जोड़ता है और विभिन्न देशों के बीच सहयोग और संबंधों को बढ़ावा देता है।
यानि असल में कहे तो इसका मुख्य सिद्धांत विश्व को जोड़ना ही है जिससे हर रूप में विश्व एक साथ जुड़ सके और मानव जाति की तरक्की हो सके व्यापार बढ़ाया जा सके और सभी लोगो तक सुविधाएं पहुचाई जा सके ग्लोबलाइजेशन का यही मुख्य सिद्धांत है।
(vaishvikaran ke labh)
वैश्वीकरण की कुछ मुख्य विशेषताएं निम्नलिखित हैं:
सार्वभौमिकता (Global Nature): वैश्वीकरण एक सार्वभौमिक प्रक्रिया है जो दुनिया के सभी क्षेत्रों में होती है। इसमें विभिन्न देशों के बीच संबंध शामिल होते हैं।
संचार की सुविधा (Communication Facilitation): वैश्वीकरण के साथ साथ तकनीकी सुधारों ने संचार को बेहद सरल और तेजी से बना दिया है। इंटरनेट, स्मार्टफोन, और इलेक्ट्रॉनिक मीडिया की मदद से लोग विश्व भर में आसानी से जुड़ सकते हैं।
व्यापार का वृद्धि (Expansion of Trade): वैश्वीकरण ने व्यापार को वृद्धि कराया है। यह विभिन्न देशों के बीच वस्तुओं, सेवाओं, और पूंजी के निवेश को बढ़ावा देता है और नए बाजार खोलता है।
सांस्कृतिक विनिमय (Cultural Exchange): वैश्वीकरण के कारण विभिन्न देशों के बीच सांस्कृतिक विनिमय होता है। लोग अन्य देशों की भाषा, खाद्य, कला, और विचारों के साथ अधिक जानकार और समझदार बनते हैं।
राजनीतिक सहयोग (Political Cooperation): वैश्वीकरण ने दुनिया के देशों के बीच राजनीतिक सहयोग को बढ़ावा दिया है। विभिन्न देश साझा समस्याओं का समाधान ढ़ूंढने के लिए मिलकर काम करते हैं, जैसे कि जीवसंरक्षण, पर्यावरण की सुरक्षा, और ग्लोबल स्वास्थ्य मुद्दे।
अर्थव्यवस्था में सुधार (Economic Development): वैश्वीकरण के माध्यम से अर्थव्यवस्था में सुधार होता है। यह नौकरियों के अवसर पैदा करता है और विकास के लिए और अधिक संभावनाओं को खोलता है।
ग्लोबल गवर्नेंस (Global Governance): वैश्वीकरण ने ग्लोबल स्तर पर संगठनों और समझौतों को प्रोत्साहित किया है, जो विश्व की समस्याओं का समाधान करने में मदद करते हैं।
इन विशेषताओं के साथ, वैश्वीकरण दुनिया के साथीकरण और संबंधों की गहराईयों में वृद्धि को प्रमोट करता है, और दुनिया के लोगों के बीच अधिक समरसता और सहयोग की दिशा में कदम बढ़ाता है।
(Disadvantage Of Globalization in Hindi)
वैश्वीकरण के साथ हानियां भी होती हैं, और इसका सही प्रबंधन और सुरक्षा न करने पर यह कुछ चुनौतियां पैदा कर सकता है:
आर्थिक असमानता: वैश्वीकरण के परिणामस्वरूप, धनी और गरीब वर्गों के बीच आर्थिक असमानता बढ़ सकती है। विशेष रूप से अधिक विकसित देशों में यह समस्या हो सकती है
अपर्याप्त प्राकृतिक संसाधनों का उपयोग: वैश्वीकरण के कारण अपर्याप्त प्राकृतिक संसाधनों का अधिक उपयोग हो सकता है, जिसका पर्याप्त संरक्षण नहीं हो पाता है, जो पर्यावरण और जीवन में क्षति पहुंचा सकता है.
सांस्कृतिक होमोजेनाइटी: वैश्वीकरण के कारण कुछ सांस्कृतिक मान्यताओं और पहचानों की होमोजेनाइटी हो सकती है, जिसका नुकसान सांस्कृतिक विविधता को किया जा सकता है.
उत्पादन की अधिकतमीकरण: वैश्वीकरण के कारण, कुछ क्षेत्रों में उत्पादन की अधिकतमीकरण हो सकता है, जिससे छोटे उत्पादकों को कठिनाइयों का सामना करना पड़ सकता है।
मानवाधिकार समस्याएं: कुछ व्यवसायों में मानवाधिकार का उल्लंघन भी हो सकता है, जैसे कि श्रमिकों के प्रति न्यायपूर्ण वेतन और कार्यालय में उचित शर्तें नहीं मिलना।
यह जरूरी है कि वैश्वीकरण के प्रभावों को सावधानीपूर्वक प्रबंधित किया जाए और सामाजिक और आर्थिक समस्याओं का समाधान ढूंढने के लिए नीतियों का निरीक्षण किया जाए, ताकि इसके लाभ समाज के अधिकांश के लिए पहुंच सकें।
(cultural globalization in Hindi)
सांस्कृतिक वैश्वीकरण एक प्रकार का वैश्विकीकरण है जिसमें सांस्कृतिक मान्यताएँ, विचार, और कला विनिमय की प्रक्रिया होती है। इसमें विभिन्न देशों और संगठनों के बीच सांस्कृतिक रूपों, विचारों, और आदिकारों के आदान-प्रदान का मामूला होता है। सांस्कृतिक वैश्वीकरण का उद्देश्य विभिन्न सांस्कृतिक दृष्टिकोणों को प्रमोट करना और विश्व में सांस्कृतिक समृद्धि को बढ़ावा देना होता है।
इसका उदाहरण हो सकता है संगीत, शिल्पकला, गहनों, वस्त्र, खाद्य पदार्थों, और अन्य सांस्कृतिक घटकों की विनिमय की प्रक्रिया, जिससे विश्व भर में विविधता का समर्थन किया जाता है। सांस्कृतिक वैश्वीकरण के माध्यम से विभिन्न समृद्ध सांस्कृतिक धरोहरों का संरक्षण और प्रचार किया जा सकता है, और यह विभिन्न समुदायों और लोगों के बीच समरसता और जीवन की गुणवत्ता को बढ़ावा देता है।
अंतर
उदारीकरण (Globalization)
निजीकरण (Privatization)
वैश्वीकरण (Liberalization)
क्या है
दुनियाभर में व्यापार और विश्व स्तरीय मानकों का उपयोग करके कारोबार करना।
सरकारी क्षेत्रों को निजी उपयोग में देना, जैसे शिक्षा, उद्योग, और सेवाएं।
मुद्रा, वित्त, और व्यापार के कानूनों में सुधार करके अर्थव्यवस्था को बेहतर बनाना।
मुख्य उद्देश्य
वैश्विक व्यापार और सहयोग को बढ़ावा देना और अंतरराष्ट्रीय मार्केट को बढ़ावा देना।
सरकारी क्षेत्रों में निजी व्यापारों को बढ़ावा देना, जैसे शिक्षा, उद्योग, और नौकरियों का अवसर।
बाजार में और स्वतंत्रता और प्रतिस्पर्धा बढ़ावा देना।
प्रमुख प्रभाव
बड़े पैमाने पर अंतरराष्ट्रीय व्यापार, वैश्विक वित्तीय बाजार, और विदेशी सहयोग।
सुधार जिनका प्राइवेट उद्योगों में हो रहा है, शिक्षा, और नौकरियों के अवसरों का सुधार।
बाजार में नई कंपनियों की आगमन, उत्पाद मूल्यों में परिवर्तन, और उपभोक्ताओं के लिए अधिक विकल्प।
उदाहरण
अंतरराष्ट्रीय व्यापार, ग्लोबल वित्तीय बाजार, और विदेशी सहयोग
निजी बैंकिंग सेक्टर, निजी शिक्षा संस्थान, और निजी हस्पताल
स्वतंत्र वित्त बाजार, विदेशी निवेश, और निजी बीमा कंपनियां
भारत में वैश्वीकरण
(globalization in India)
भारत में वैश्वीकरण की शुरुआत और महत्वपूर्ण परिवर्तन 1990 के दशक में हुई थी। इसके पीछे का मुख्य कारण भारत की अर्थव्यवस्था में सुधार और नेतृत्व के परिवर्तन थे।
1991 में भारत सरकार ने विश्व बैंक और अन्य अंतरराष्ट्रीय संगठनों के साथ एक विशेष आर्थिक सुधार की घोषणा की, जिसका परिणामस्वरूप भारतीय अर्थव्यवस्था के कई क्षेत्रों में बदलाव हुआ। इसमें विदेशी निवेश की प्रमोटियों, औद्योगिकीकरण, और व्यापार की बढ़ती लिबरलीकरण शामिल थे।
इस समय के बाद, भारत ने विदेशी निवेशकों को अधिक आकर्षित किया, व्यापार के नियमों में सुधार किया, और अपने औद्योगिक सेक्टर को खोला। यह समय भारत की अर्थव्यवस्था के महत्वपूर्ण बदलाव की शुरुआत थी, और इसका प्रभाव विशेषतः उद्योग, व्यापार, और बैंकिंग सेक्टर में दिखाई दिया।
भारत में वैश्वीकरण की शुरुआत 1991 में हुई थीं उस वक्त मनमोहन सिंह भारत के वित्त मंत्री थे उन्होने कई विदेशी इकोनॉमी नीतियों को उस वक्त में लागू किया भारत की इकोनॉमी को बड़ाने के लिए।
भारत में वैश्वीकरण की शुरुआत 1991 के आस-पास हुई थी, और इसका प्रमुख कारण भारत की आर्थिक नीतियों में महत्वपूर्ण परिवर्तन था। निम्नलिखित है कुछ महत्वपूर्ण घटनाएं और कारक जिनके कारण भारत में वैश्वीकरण की शुरुआत हुई:
आर्थिक संकट (Economic Crisis): 1980s के अंत में और 1990 के प्रारंभ में, भारत की अर्थव्यवस्था में गंभीर संकट थे। बड़े रुझानों और अर्थशास्त्रीय मूल्यों के कारण, भारतीय सरकार के पास विदेशी मुद्रा की कमी थी।
विश्व बैंक से सहायता (Assistance from World Bank): 1991 में, भारत ने विश्व बैंक की सहायता मांगी और विश्व बैंक से आर्थिक सहायता प्राप्त की। इसके बदले में, विश्व बैंक ने व्यापारिक और आर्थिक नीतियों में सुधार करने की सलाह दी।
नीतिक्रमण (Economic Reforms): 1991 के बाद, भारत ने विदेशी निवेश को बढ़ावा देने और औद्योगिकीकरण को बढ़ावा देने के लिए अर्थव्यवस्था में महत्वपूर्ण सुधार किए।
लिबरलीकरण (Liberalization): भारत ने अपनी आर्थिक नीतियों में लिबरलीकरण के तहत व्यापार, विदेशी निवेश, और विदेशी मुद्रा के प्रवाह को सुधारा।
औद्योगिकीकरण (Industrialization): इसके परिणामस्वरूप, औद्योगिक सेक्टर में सुधार हुआ और विभिन्न क्षेत्रों में विदेशी निवेश बढ़ा।
इन कारकों के संयोजन से, भारत में 1990s के प्रारंभ में वैश्वीकरण की शुरुआत हुई और इसने भारतीय अर्थव्यवस्था में महत्वपूर्ण परिवर्तन लाया।
भारत और वैश्वीकरण क्या है ?
भारत और वैश्वीकरण के बीच एक गहरा संबंध है। वैश्वीकरण एक प्रक्रिया है जिसमें दुनिया के विभिन्न हिस्सों के देश और संगठन एक-दूसरे के साथ और वैश्विक स्तर पर आर्थिक, सांस्कृतिक, राजनीतिक, और तकनीकी संबंध बनाते हैं। यह प्रक्रिया व्यापार, निवेश, विदेशी मुद्रा, प्रौद्योगिकी, संगठन, और सांस्कृतिक विनिमय के माध्यम से होती है।
भारत एक महत्वपूर्ण खिलाड़ी है जो वैश्वीकरण के गहरे संरचन में शामिल है
वैश्वीकरण की मुख्य विशेषताएं शामिल होती हैं: व्यापार, औद्योगिकीकरण, सांख्यिकीय सहयोग, अंतरराष्ट्रीय विनिमय, और अंतरराष्ट्रीय संवाद।
वैश्वीकरण के आर्थिक प्रभाव में व्यापार की वृद्धि, औद्योगिकीकरण, और ग्लोबल आर्थिक सहयोग शामिल होते हैं। इससे आर्थिक विकास और उत्पादों की बेहतर उपयोगिता बढ़ती है, लेकिन यह आर्थिक असमानता को भी बढ़ा सकता है।
वैश्वीकरण के मुख्य प्रकार होते हैं: वस्त्र और उपभोक्ता वस्त्र का वैश्विक व्यापार, सेवाओं का वैश्विक आर्थिक संचयन, और जानकारी और तकनीक का अंतरराष्ट्रीय विनिमय।
सबसे सच्ची परिभाषा है: “वैश्वीकरण एक प्रक्रिया है जिसमें विश्व भर के देशों के बीच व्यापार, सांख्यिकीय सहयोग, और सांस्कृतिक प्रभाव के माध्यम से आर्थिक और सामाजिक संबंध बढ़ते हैं।”
वैश्वीकरण के दो दुष्परिणाम हो सकते हैं: अर्थव्यवस्थाओं की असमान विकास और सामाजिक विभाजन।
वैश्वीकरण को एक प्रक्रिया के रूप में परिभाषित किया जा सकता है, जिसमें विश्व भर के देशों के बीच आर्थिक और सांस्कृतिक संबंध विकसित होते हैं।
कक्षा 10 के छात्रों के लिए, वैश्वीकरण एक प्रकार का सामाजिक और आर्थिक प्रवृत्ति को समझाने वाला अधिगमिक विषय हो सकता है, जिसमें वैश्वीकरण की प्रक्रिया और प्रभावों का अध्ययन होता है।
भारत में वैश्वीकरण की शुरुआत आजादी के बाद, खासकर 1990s के बाद हुई, जब भारत ने आर्थिक नियमों में सुधार किया और विदेशी निवेश को बढ़ावा दिया।
वैश्वीकरण को “ग्लोबलीजेशन” भी कहा जाता है।
वैश्वीकरण के जनक कहे जाने वाले व्यक्ति दोनाल्ड ट्रंप, डेविड कैमरन, और जॉसेफ स्टिगलित्ज जैसे अनेक विचारकों और राजनीतिज्ञों के माध्यम से जाने जाते हैं।
भारत का वैश्वीकरण में मुख्य स्थान है, क्योंकि यह एक बड़ी और विकसित अर्थव्यवस्था है, जो अंतरराष्ट्रीय बाजार में एक महत्वपूर्ण भूमिका निभाती है।
इस आर्टिकल में हमने वैश्वीकरण क्या हैं (globalization kya hai) को अच्छे से समझा इसके कई पहलू का विस्तृत रुप से वर्णन किया जैसे की वैश्वीकरण के प्रभाव, भारत में वैश्वीकरण एवं इसके लाभ हानि विशेषताएं, सिद्धांत और अर्थ के साथ साथ और भी कई सारे छोटे मोटे vaishvikaran से जुड़े सवालों का उत्तर जाना और हमने इन्हे आसन भाषा के साथ किताबी भाषा में भी समझा ताकि आप इसको अपनी परीक्षा या प्रैक्टिकल में भी लिख सके। यह लेख एक सुव्यवस्थित लेख था vaishvikaran (globalization) के बारे में जिसमे हमने आपको एक ही लेख में इससे जुड़ी तमाम जानकारी उपलब्ध कराई।
इस लेख को लिखने का असल मकसद यही था की आपको वैश्वीकरण के बारे में पूरी सुव्यवस्थित जानकारी एक ही जगह पर मिल जाए और आपको इसके अलावा अब कही इस टॉपिक को सर्च न करना पड़े। और हमने इस आर्टिकल को कुछ ऐसे ही तैयार किया है की सभी टॉपिक कवर होने के साथ साथ भाषा भी इसी रहे की किसी को भी वैश्वीकरण क्या है आसानी से समझ आ सके और हमने इसमें वैश्वीकरण उदारीकरण और निजीकरण में अन्तर भी समझाया। अगर आपका इस आर्टिकल से जुड़ा कोई सुझाव या सवाल हो तो आप हमे कॉमेंट के जरिए जरूर बताएं।
1 thought on “वैश्वीकरण क्या है? – कारण, प्रभाव, विशेषताएं और उद्देश्य”
I don’t even know how I ended up here, but I thought this post was great.
I don’t know who you are but definitely you’re going to a famous blogger if you aren’t already 😉 Cheers!
Globalization of Indian Economy | Hindi | Essay | Economics
Here is an essay on the ‘Globalization of Indian Economy’ especially written for school and college students in Hindi language.
भारत में भी वैश्वीकरण की प्रक्रिया धीरे-धीरे गति पकड़ रही है ।
भारत में वैश्वीकरण की प्रक्रिया 1991 में शुरू हुई जब नई आर्थिक नीति के अन्तर्गत अर्थव्यवस्था के खुलेपन के लिए निम्नलिखित क्षेत्रों का उदारीकरण किया गया:
(a) नई व्यापार नीति के अन्तर्गत व्यापार का वैश्वीकरण
ADVERTISEMENTS:
(b) नई औद्योगिक नीति के अन्तर्गत उद्योग व निवेश का वैश्वीकरण
(c) नई निवेश नीति के अन्तर्गत वित्त का वैश्वीकरण
सक्षेप में भारतीय अर्थव्यवस्था के वैश्वीकरण हेतु निम्नलिखित उपाय किये गये हैं:
1. दुहरे कराधान को यथासम्भव समाप्त किया गया है ।
2. विदेशी ईक्विटी के अन्तर्प्रवाह को अत्यधिक सुगम तथा उदार बना दिया गया है । अब विदेशी निवेशकों को वे समस्त सुविधाएँ मिल रही हैं जो घरेलू निवेशकों को प्राप्त हैं ।
3. रुपये को चालू खाते पर पूर्ण परिवर्तनीय बना दिया गया है । अब धीरे-धीरे रुपया पूँजी खाते पर पूर्ण परिवर्तनीयता की ओर बढ़ रहा है ।
4. प्रारम्भिक दौर में आयातों को अत्यधिक उदार बनाया गया और अब तो आयातों पर से सभी प्रकार के मात्रात्मक प्रतिबन्ध उठा लिये गये हैं ।
5. विश्व व्यापार संगठन के प्रति वचनबद्धताओं को पूरा करते हुए सीमा शुल्कों को 300 प्रतिशत, 400 प्रतिशत की उच्चतम दर से घटाते हुए 0-25 प्रतिशत के स्तर पर ले आया गया है ।
6. विदेशी प्रौद्योगिकी करार किये जाने, विदेशी कम्पनियों के ब्राण्ड नामों तथा ट्रेडमार्कों को बिना प्रौद्योगिकी हस्तान्तरण के ही प्रयुक्त किये जाने की छूट प्रदान कर दी गयी है ।
7. देशी एवं विदेशी कम्पनियों पर निगम कर अब लगभग बराबरी के स्तर पर है ।
भारत में वैश्वीकरण की प्रक्रिया गति पकड़ रही है ।
इसके कुछ प्रमुख संकेतक निम्नलिखित हैं:
(i) MNC s बड़ी संख्या में भारत में प्रवेश कर रही हैं ।
(ii) अमरीकी ऋण बाजार में भारतीय निगम सक्रिय हो रहे हैं ।
(iii) लगभग 2,000 भारतीय कम्पनियों ने ISO 9,000 प्रमाण-पत्र प्राप्त किये हैं जो कि उच्च गुणवत्ता की गारण्टी हैं ।
(iv) पिछले कुछ वर्षों में व्यापार और निर्यात गहनता दोनों में भारी वृद्धि हुई है ।
(v) केवल तटकरों में ही कमी नहीं की गयी वरन् अर्थव्यवस्था को विदेशी प्रत्यक्ष विनियोग (FDI) तथा विदेशी प्रौद्योगिकी के लिए खोल दिया गया ।
(vi) 1994-95 के बजट में भुगतान सन्तुलन के चालू खाते में रुपये को पूर्व परिवर्तनीय कर दिया गया ।
अन्तर्राष्ट्रीय विदेश नीति से सम्बन्धित एक अमरीकी पत्रिका के अनुसार भूमण्डलीकरण (Globalization) के मामले में भारत अभी बहुत पीछे है ।
ए.टी. कीमी (A. T. Keamy) नाम की पत्रिका द्वारा जिन चुनिन्दा 50 विकसित एवं अल्पविकसित राष्ट्रों को भूमण्डलीकरण के स्तर की जाँच के लिए सर्वेक्षण में शामिल किया है, उनमें भारत का इस मामले में 49वाँ स्थान घोषित किया गया है । भारत से पीछे इस सूची में एकमात्र राष्ट्र ईरान बताया गया है । पत्रिका के सर्वेक्षण में भूमण्डलीकरण में अग्रणी स्थान सिंगापुर का बताया गया है ।
प्रतिकूल प्रभाव ( Adverse Effects):
उपर्यक्त लाभों के होते हुए भी वैश्वीकरण का हमारी अर्थव्यवस्था पर प्रतिकूल प्रभाव पड़ रहा है ।
जैसा कि निम्न तथ्यों से स्पष्ट हो जायेगा:
(1) भारतीय उद्योग बहुराष्ट्रीय कम्पनियों से मुकाबला करने के स्थान पर उनके सामने हथियार डाल रहे हैं और अपने उद्योगों को उन्हें बेच रहे हैं, जैसे – हल्के पेय थम्सअप, गोल्ड स्पॉट, लिम्का । भारतीय उद्योगपतियों ने Rs. 120 करोड़ में कोकाकोला को बेच दिया है और अब बिसलरी मिनरल वाटर को भी बेचा जा रहा है । यह प्रक्रिया देश के लिए हानिकारक है ।
ऐसा अनुमान है कि अब तक लगभग पाँच लाख लघु इकाइयाँ बन्द हो चुकी हैं जिससे 25 लाख व्यक्ति बेरोजगार हो गए हैं ।
बजाज ऑटो के अध्यक्ष प्रबन्ध निदेशक राहुल बजाज और आर.पी.जी. इण्टरप्राइजेज के उपाध्यक्ष संजीव गोयनका के अनुसार प्रत्यक्ष विदेशी निवेश से नवीनतम् प्रौद्योगिकी प्रबन्ध कौशल, निर्यात, वृद्धि आदि का जो आकलन किया गया था, वे खरे नहीं उतरे हैं बल्कि इससे कई क्षेत्रों में स्वदेशी उपकरण नष्ट हो गए हैं और उच्च प्रौद्योगिकी क्षेत्रों में विदेशी कम्पनियों ने बिना ज्यादा निवेश के ही बाजा पर सम्पूर्ण कब्जा कर लिया है ।
ऐसा अनुमान है कि उपभोग क्षेत्र में भारतीय कम्पनियों का हिस्सा घटकर 30 प्रतिशत रह गया है । विदेशी कम्पनियों ने रंगीन टेलीविजन, फ्रिज, वाशिंग मशीन और इसी प्रकार के अन्य उत्पादों में अपना हिस्सा 70 फीसदी तक बढ़ा लिया है ।
(2) भारत में कुछ कम्पनियाँ ऐसी हैं जिनका प्रबन्ध नियन्त्रण उनके पास नहीं है, जैसे – कायनेटिक होण्डा (Kinetic Honda), एस.आर.एफ. (S.R.F.) व एल.एम.एल. (L.M.L.) । अब ये नवीनतम तकनीक देने के बहाने प्रबन्ध नियन्त्रण व पूँजी में हिस्सा ले सकते हैं । इस प्रकार कई बहुराष्ट्रीय निगम जो पहले भारत की नीति के कारण यहाँ से चले गए थे ।
जैसे – कोकाकोला (Coca Cola) व आई.बी.एम. (I.B.M.), अब पुनः भारत में आ गये हैं । यहाँ, पहले से भी कई निगम हैं जो कार्यशील हैं, जैसे – ए.बी.बी. (A.B.B.), प्रोक्टर एवं गेम्बर, लिप्टन, मदुरा कोट्स आदि । अब यह पुराने बहुराष्ट्रीय निगम भी पूँजी का प्रतिशत बढ़ाकर प्रबन्ध नियन्त्रण अपने अधिकार में ले सकते हैं ।
(3) अधिकांश नवीन स्वीकृतियाँ जो विदेशियों को दी गयी हैं, उसका 51 प्रतिशत निवेश महाराष्ट्र, पश्चिमी बंगाल व दिल्ली राज्यों में उद्योग स्थापित करने के लिए है । इससे क्षेत्रीय असन्तुलन को बढ़ावा मिल रहा है जो देशहित में नहीं है ।
Related Articles:
Essay on Globalization | Hindi | Economic Process | Economics
Implications of Globalization | Hindi | Economics
Essay on the Foreign Policy of India | Hindi | Policies | Economics
Essay on National Income | Hindi | Economics
ग्लोबलाइजेशन | Essay on Globalization in Hindi
ग्लोबलाइजेशन | Globalization in Hindi | Hindi Essay | Globalization Essay in Hindi.
We have a strong team of experienced teachers who are here to solve all your exam preparation doubts, rs aggarwal class 5 solutions chapter 16 – money, west bengal board class 10 solution, west bengal class 10 history chapter 6 বিংশ শতকের ভারতে কৃষক, শ্রমিক ও বামপন্থী আন্দোলন very short question answer, assam scert class 8 history and political science chapter 11 solutions.
मासिक मैगज़ीन
इंटरव्यू गाइडेंस
ऑनलाइन कोर्स
कक्षा कार्यक्रम
दृष्टि वेब स्टोर
नोट्स की सूची
नोट्स बनाएँ
माय प्रोफाइल
माय बुकमार्क्स
माय प्रोग्रेस
पासवर्ड बदलें
संपादक की कलम से
नई वेबसाइट का लाभ कैसे उठाए?
डिस्टेंस लर्निंग प्रोग्राम
बिगनर्स के लिये सुझाव
एचीवर्स कॉर्नर
टॉपर्स कॉपी
टॉपर्स इंटरव्यू
हमारे बारे में
सामान्य परिचय
'दृष्टि द विज़न' संस्थान
दृष्टि पब्लिकेशन
दृष्टि मीडिया
प्रबंध निदेशक
इंफ्रास्ट्रक्चर
प्रारंभिक परीक्षा
प्रिलिम्स विश्लेषण
60 Steps To Prelims
प्रिलिम्स रिफ्रेशर प्रोग्राम 2020
डेली एडिटोरियल टेस्ट
डेली करेंट टेस्ट
साप्ताहिक रिवीज़न
एन. सी. ई. आर. टी. टेस्ट
आर्थिक सर्वेक्षण टेस्ट
सीसैट टेस्ट
सामान्य अध्ययन टेस्ट
योजना एवं कुरुक्षेत्र टेस्ट
डाउन टू अर्थ टेस्ट
विज्ञान एवं प्रौद्योगिकी टेस्ट
सामान्य अध्ययन (प्रारंभिक परीक्षा)
सीसैट (प्रारंभिक परीक्षा)
मुख्य परीक्षा (वर्षवार)
मुख्य परीक्षा (विषयानुसार)
2018 प्रारंभिक परीक्षा
टेस्ट सीरीज़ के लिये नामांकन
फ्री मॉक टेस्ट
मुख्य परीक्षा
मेन्स प्रैक्टिस प्रश्न
निबंध उपयोगी उद्धरण
टॉपर्स के निबंध
साप्ताहिक निबंध प्रतियोगिता
सामान्य अध्ययन
हिंदी साहित्य
दर्शनशास्त्र
हिंदी अनिवार्य
Be Mains Ready
'AWAKE' : मुख्य परीक्षा-2020
ऑल इंडिया टेस्ट सीरीज़ (यू.पी.एस.सी.)
मेन्स टेस्ट सीरीज़ (यू.पी.)
उत्तर प्रदेश
मध्य प्रदेश
टेस्ट सीरीज़
UPSC प्रिलिम्स टेस्ट सीरीज़
UPSC मेन्स टेस्ट सीरीज़
UPPCS प्रिलिम्स टेस्ट सीरीज़
UPPCS मेन्स टेस्ट सीरीज़
करेंट अफेयर्स
डेली न्यूज़, एडिटोरियल और प्रिलिम्स फैक्ट
डेली अपडेट्स के लिये सबस्क्राइब करें
संसद टीवी संवाद
आर्थिक सर्वेक्षण
दृष्टि स्पेशल्स
चर्चित मुद्दे
महत्त्वपूर्ण संस्थान/संगठन
मैप के माध्यम से अध्ययन
महत्त्वपूर्ण रिपोर्ट्स की जिस्ट
पीआरएस कैप्सूल्स
एनसीईआरटी बुक्स
एनआईओएस स्टडी मैटिरियल
इग्नू स्टडी मैटिरियल
योजना और कुरुक्षेत्र
इन्फोग्राफिक्स
मासिक करेंट अपडेट्स संग्रह
वीडियो सेक्शन
मेन्स (जी.एस.) डिस्कशन
मेन्स (ओप्शनल) डिस्कशन
करेंट न्यूज़ बुलेटिन
मॉक इंटरव्यू
टॉपर्स व्यू
सरकारी योजनाएँ
ऑडियो आर्टिकल्स
उत्तर लेखन की रणनीति
कॉन्सेप्ट टॉक : डॉ. विकास दिव्यकीर्ति
दृष्टि आईएएस के बारे में जानें
सिविल सेवा परीक्षा
परीक्षा का प्रारूप
सिविल सेवा ही क्यों?
सिविल सेवा परीक्षा के विषय में मिथक
वैकल्पिक विषय
परीक्षा विज्ञप्ति
डेली अपडेट्स
अंतर्राष्ट्रीय संबंध
Make Your Note
वि-वैश्वीकरण (De-Globalisation) : कारण और प्रभाव
10 Apr 2018
संदर्भ
‘भारतीय बनें और भारतीय उत्पाद खरीदें’ अंग्रेज़ों के खिलाफ यह आह्वान महात्मा गांधी की अगुवाई वाले स्वतंत्रता सेनानियों ने सभी भारतीयों से घरेलू उद्योग को बचाने और जनता के बीच राष्ट्रीयता के प्रचार के लिये किया था। एक सदी बाद, अमेरिका का राजनीतिक नेतृत्व एक इसी तरह के विश्वास के साथ चीन के साथ व्यापारिक लड़ाई लड़ रहा है। वि-वैश्वीकरण की वजह से वैश्विक आर्थिक सुधारों में मंदी की वैश्विक आशंकाओं को हवा मिल रही है।
चर्चा में क्यों?
अमेरिका द्वारा मार्च में कुछ देशों से इस्पात और एल्यूमीनियम के आयात पर क्रमशः 25% और 10% का शुल्क लगाया गया था। इसके लिये राष्ट्रीय सुरक्षा और रोज़गार सृजन जैसे कारणों का हवाला दिया गया था। इसके बाद से ही ‘व्यापार युद्ध’ (Trade War) और ‘वि-वैश्वीकरण’ जैसे शब्द चर्चा में आए है।
इसके बाद लगभग 1300 अन्य चीनी उत्पादों पर 25% टैरिफ लगाया गया, जिसकी प्रतिक्रिया में चीन ने भी अखरोट, किशमिश और बादाम सहित कई अमेरिकी आयातों पर अतिरिक्त कर लगाकर जवाबी हमला किया।
अमेरिका और चीन के बीच छिड़े इस व्यापार युद्ध में लगभग $100-150 बिलियन राशि दाँव पर लगी हुई है।
यूरोपीय संघ भी कुछ अमेरिकी उत्पादों पर 25% के शुल्क के साथ इस व्यापार युद्ध में कूद गया है।
वि-वैश्वीकरण (De-Globalisation) क्या है?
वि-वैश्वीकरण (De-Globalisation) शब्द का उपयोग आर्थिक और व्यापार जगत के आलोचकों द्वारा कई देशों की उन प्रवृत्तियों को उजागर करने के लिये किया जाता है जो फिर से उन आर्थिक और व्यापारिक नीतियों को अपनाना चाहते हैं जो उनके राष्ट्रीय हितों को सबसे ऊपर रखें।
ये नीतियाँ अक्सर टैरिफ अथवा मात्रात्मक बाधाओं का रूप ले लेती हैं जो देशों के बीच श्रम, उत्पाद और सेवाओं के मुक्त आवागमन में बाधा उत्पन्न करती हैं।
इन सभी संरक्षणवादी नीतियों का उद्देश्य आयात को महँगा बनाकर घरेलू विनिर्माण उद्योगों को रक्षा प्रदान करना और उन्हें बढ़ावा देना है।
वि-वैश्विकरण प्रवृतियों के कारण?
वैश्वीकरण के लाभों का असमान वितरण।
विकसित देशों में आय की बढ़ती असमानताएँ और रोज़गारों का नुकसान।
बहुराष्ट्रीय कंपनियों के प्रसार और श्रम के मुक्त आवागमन के कारण विकसित देशों में ऐसी धारणाओं को बल मिला है कि विकासशील देशों के श्रमिकों के कारण विकसित देशों में रोज़गारों का नुकसान हुआ है।
इससे विकसित देशों में कठोर वीज़ा व्यवस्था और उद्योगों के स्थानांतरण की मांग को बढ़ावा मिला है।
2008 में आई वैश्विक मंदी ने ऐसी स्थिति को और ज़्यादा गंभीर कर दिया फलस्वरूप पूरे विश्व में संरक्षणवादी नीतियों को अपनाने की मांग में वृद्धि हुई।
विभिन्न देशों में लोक-लुभावन राजनीतिक नेतृत्व के उदय से विश्व स्तर पर ऐसी प्रवृत्तियाँ तेज़ी से बढ़ी हैं।
ISIS जैसे आतंकवादी संगठनों के उदय, विकसित देशों में आतंकवादी हमलों की बढती घटनाएँ और उभरते नए सुरक्षा खतरों ने प्रवासी संकट को बढ़ावा दिया है।
इन कारकों के वैश्विक मंदी के साथ संयुक्त हो जाने से आर्थिक संरक्षणवाद की प्रवृतियाँ देखने को मिल रही हैं।
यह महत्त्वपूर्ण क्यों है?
हम अभी भी एक उच्च वैश्वीकृत दुनिया में रहते हैं और ऐसे संरक्षणवादी कदम उन बुनियादी नियमों के विपरीत है जिनके आधार पर वैश्विक विकास का अनुमान लगाया जाता है तथा विश्व व्यापार संगठन (WTO) जैसे संगठन वैश्विक व्यापार को विनियमित करते हैं।
जब बड़े, औद्योगीकृत और समृद्ध राष्ट्र वस्तुओं और सेवाओं के प्रवेश को कठिन बनाने के लिये आगे आते हैं तो इससे उनके कई व्यापारिक भागीदारों पर प्रतिकूल प्रभाव पड़ सकता है।
वैश्विक आर्थिक विकास, मुद्रास्फीति और ब्याज दरों की सभी गणनाओं में फिर से गड़बड़ हो सकती है।
उदाहरण के लिये, अमेरिकी अर्थव्यवस्था चीन से बहुत सस्ती विनिर्मित वस्तुओं का आयात करती है। यदि टैरिफ युद्ध में अमेरिका में आयात की लागतें बढ़ती हैं, तो घरेलू मुद्रास्फीति में बहुत तेज़ी से वृद्धि हो सकती है और अमेरिकी ब्याज दरों में तेजी से बढ़ोतरी हो सकती हैं।
भारत पर प्रभाव
हाल ही में लिये गए इन टैरिफ निर्णयों का भारत पर ज़्यादा प्रभाव नहीं देखने को मिलेगा क्योंकि अमेरिका, भारत से अपने स्टील और एल्यूमिनियम के कुल आयात का केवल 1% ही प्राप्त करता है।
लेकिन सेवाओं और श्रम के संदर्भ में वि-वैश्वीकरण से सेवाओं के निर्यात एवं उच्च शिक्षा तथा नौकरियों के लिये विदेशों में प्रवास करने वाले भारतीय नागरिकों पर नकारात्मक प्रभाव देखने को मिल सकता है।
क्या वि-वैश्वीकरण चिंता का विषय है?
वि-वैश्वीकरण वितीय बाज़ार के निवेशकों के लिये चिंता का विषय है। मार्च में व्यापार युद्ध के चर्चा में आने के बाद से BSE (Bombay Stock Exchange) के मेटल इंडेक्स (Metals Index) में 13 फीसदी की गिरावट हुई है।
वि-वैश्वीकरण से वैश्विक वित्तीय बाज़ारों की स्थिति में आ रहे सुधार की गति मंद पड़ सकती है। जिस सिद्धांत को अभी वस्तुओं पर लगाया गया है, उसे लोगों पर भी लगाया जा सकता है, इससे वैश्विक श्रम बाज़ार की गतिशीलता प्रभावित हो सकती है।
अमेरिका और ब्रिटेन पहले ही बाहर से आने वाले लोगों के लिये बहुत कठोर अप्रवासन मानदंडों का निर्माण कर चुके हैं।
यद्यपि टैरिफ युद्ध वि-वैश्वीकरण नीतियों का एक पहलू है लेकिन कुछ देशों को इसकी भारी कीमत चुकानी पड़ सकती है।
यूरोपीय संघ से ब्रिटेन के अलग होने के कारण बिना किसी व्यापारिक समझौते के दोनों पक्षों की कंपनियों को प्रतिवर्ष लगभग $80 बिलियन तक की अतिरिक्त कीमत चुकानी पड़ सकती है।
Advisory Board
Policy Dialogues
Organigramme
Intergovernmental Support
Capacity Building
Climate Action
Global Partnerships
Leaving No One Behind
Science, Technology and Innovation
Strengthening Institutions
Publications
Policy Briefs
Working Papers
Infographics
UN DESA Voice
World Population Prospects 2024: Summary of Results
World Population Prospects 2024: Summary of Results adopts the analytical framework of the demographic transition—the historic shift towards longer lives and smaller families—approximated here by the timing at which populations peak in size, to explore differences in population trends that characterise countries and regions today and provide insight into their future trajectories. The report also offers policy recommendations to prepare countries for a population size, age structure and spatial distribution that may differ appreciably from that of their recent past.
World Population Prospects 2024 is the twenty-eighth edition of the official United Nations population estimates and projections. It presents population estimates from the 1990s to the present for 237 countries or areas, underpinned by analyses of historical demographic trends. The 2024 revision also presents population projections to the year 2100 that reflect a range of plausible outcomes at the global, regional and national levels.
Related Sustainable Development Goals
Share This Publication
Cdk says all auto dealers should be back online by thursday after outage.
Following a cyberattack, car dealership software company CDK Global plans to restore services to all dealers by Thursday, the company said in a statement Monday.
CDK offers cloud-based software to more than 15,000 auto dealerships across North America that manages vehicle acquisitions, sales, financing, insuring, repairs and maintenance. Restoration has been underway for more than a week after a June 19 cyberattack and reported ransom demand forced the company to shut down its systems.
“We are continuing our phased approach to the restoration process and are rapidly bringing dealers live on the Dealer Management System (DMS). We anticipate all dealers connections will be live by late Wednesday, July 3 or early morning Thursday, July 4," CDK spokesperson Lisa Finney said to USA TODAY in an emailed statement, adding that the customer service channels have been restored for those experiencing issues.
New car inventory and prices: What shoppers need to know
BlackSuit cybercriminal team reportedly behind cyberattack
Multiple outlets reported Recorded Future ransomware analyst Allan Liska identified BlackSuit as the hacking group behind the cyberattack on CDK. Recorded Future did not immediately respond to a Friday request for comment.
BlackSuit is a newer cybercriminal team that spun off an older, Russia-linked hacking group called RoyalLocker, according to Reuters . Security firm Recorded Future says the group has breached at least 95 organizations across the globe.
Cybercriminals targeting car dealerships
Cybercriminals are a growing threat to target car dealerships, with 17% of 175 surveyed dealers experiencing a cyberattack or incident within the past year, up from 15% the year prior, according to a 2023 CDK report. Of those dealers, 46% said the cyberattack had a negative financial or operational impact.
Dealerships have been an attractive target because of the vast amounts of sensitive customer data they hold. From credit applications to customer financial information, dealerships hold a treasure trove of information to hackers, according to a 2023 article from insurance company Zurich North America.
"In addition, dealership systems are often interconnected to external interfaces and portals, such as external service providers," according to the report, and many dealerships "lack basic cyber security protections."
Dealers reverted to pen and paper after CDK outage
Analysts say new car sales in June are likely to be down more than 5% compared to June 2023, partly due to the impact CDK's shut down had on dealership operations.
Thad Szott, whose family owns dealerships in Michigan, told the Detroit Free Press the shutdown had a dramatic effect on all five of his dealerships.
“Some of it is manual now. But it is much clunkier internally, more cumbersome internally, to process simple things like repair orders or work a car deal,” he previously told the Free Press, part of the USA TODAY Network.
Craig Schreiber, one of the owners of the Northtown Automotive Companies in New York, told USA TODAY the company was able to go "old school" and use handwritten, manual forms in its departments after CDK's systems were shut down.
Contributing: Jamie L. LaReau, Detroit Free Press
HiHindi.Com
HiHindi Evolution of media
वैश्वीकरण पर निबंध Globalization Essay In Hindi
Globalization Essay In Hindi: आज हम वैश्वीकरण पर निबंध आपकों यहाँ बता रहे हैं. ग्लोबलाइजेशन के दौर क्या है, यहाँ कक्षा 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10 के बच्चों के लिए 5, 10 लाइन, 100, 200, 250, 300, 400, 500 शब्दों में छोटा बड़ा एस्से Globalization In Hindi को हम यहाँ पढेगे.
इस निबंध की मदद से आप समझ पाएगे वैश्वीकरण क्या है इसका इतिहास आदि पर सरल निबंध भाषण लिख पाएगे.
वैश्वीकरण एक अंग्रेजी का शब्द हैं, जिन्हें हिंदी में भूमंडलीकरण भी कहा जाता हैं. वैश्वीकरण का अर्थ- किसी वस्तु, सेवा, पूंजी, विचार, बौद्धिक सम्पदा और सिद्धातो का विश्वव्यापी होना.
संसार के सभी देशों का दुसरे देशों के साथ वस्तु सेवा विचार, पूंजी और सिद्धांतो का अप्रतिबंधित लेन-देन. दुसरे शब्दों में ग्लोबलाइजेशन / वैश्वीकरण वह हैं, जिनके तहत कोई वस्तु या विचार अथवा पूंजी की एक देश से दुसरे देश बिना रोकटोक आवाजाही हो.
ग्लोबलाइजेशन / वैश्वीकरण क्या हैं ? –
यह एक ऐसी प्रक्रिया हैं, जिन्हें सामान्यता लोग आर्थिक रूप से ही देखते हैं. यानि पूंजी और वस्तुओ के बेरोक-टोक आवाजाही को ही वैश्वीकरण का नाम देते हैं.
मगर हकीकत में यह एक आर्थिक क्षेत्र तक सिमित न होकर राजनीतिकी, सामाजिक और सांस्कृतिक क्षेत्रों में भी इसका व्यापक प्रभाव पड़ता हैं.
वैश्वीकरण ऐसी प्रक्रिया का नाम हैं जिसमे संसार के सभी लोग आर्थिक, तकनिकी, सामाजिक और राजनितिक साधनों के समन्वयित विकास हेतु प्रयास कर रहे हैं.
वैश्वीकरण की शुरुआत
लगभग 16 वी शताब्दी से जब यूरोपीय देशों में सम्राज्यवाद की शुरुआत हुई. उसी के साथ ही वैश्वीकरण का आरम्भ हो गया था. यदि इसकी विधिवत शुरुआत के इतिहास पर नजर डाले तो अमूमन अधिकतर देशों में इसे 1950-60 के दशक से अपनाया जाने लगा.
इसका मुख्य कारण दुसरे विश्वयुद्ध के बाद सभी देशों के राजनितिज्ञो और अर्थशास्त्रियो द्वारा परस्पर सहयोग और सांझे हित के महत्व को समझा.
इसी का नतीजा था, कि एक के बाद एक सभी देशों ने धीरे-धीरे वैश्वीकरण को अपनाना शुरू कर दिया. वर्तमान की संचार पद्दति के कारण पूरा संसार एक गाँव के रूप में तब्दील हो चूका हैं.
इस प्रक्रिया को अंजाम तक पहुचाने में विश्व बैंक जैसी अन्तर्राष्ट्रीय संस्थाओ ने महत्वपूर्ण भूमिका निभाई हैं. विश्व बैंक के सहयोग से ही वैश्वीकरण के तहत सभी देशों के मध्य मुक्त व्यापार का प्रदुभाव हो पाया.
वैश्वीकरण के लाभ
इस मुक्त व्यापार प्रणाली के कई प्रत्यक्ष लाभ हैं.वैश्वीकरण के कारण ही विश्व के बाजार तक विभिन्न कंपनियों की पहुच संभव हो पाई. इसी कारण विकसित और विकासशील देशों को अत्यंत आर्थिक लाभ हुआ.
परस्पर व्यापार से विश्व् शांति की दिशा में महत्वपूर्ण मदद मिल सकी हैं. अधिक संख्या में नए उद्धयोगो की स्थापना रोजगार के नए अवसरों का सर्जन हुए.
लोगो के जीवन स्तर में सुधार के साथ ही क्रय शक्ति को भी बढ़ावा मिला हैं. इस आधार पर कहा जा सकता हैं, वैश्वीकरण से विकास की राह पर विकासशील देशों को अधिक मदद मिली.
यदि वैश्वीकरण से पूर्व विकास शील देशों की सामाजिक और आर्थिक स्थति के बारे सूक्ष्म अवलोकन किया जाए, तो निष्कर्ष के तौर पर इन देशों की जीडीपी, राजकोषीय घाटा, मुद्रास्फीति,निर्यात, साक्षरता और जन्म मृत्यु दर में अच्छे सुधार देखने को मिले हैं.
वैश्वीकरण से नुकसान (हानि)
वैश्वीकरण से अधिकतर राष्ट्रों और वर्गो को निश्चित रूप से फायदा तो मिला. मगर इस उ पभोक्तावादी संस्कृति से भारत जैसे विकासशील देशों पर अत्यधिक बुरा असर पड़ा.
वैश्वीकरण के कारण भारत साहित अन्य देशों में पश्चिमी सभ्यता का बोलबाला कायम हो गया. दूसरी तरफ शहरी विकास को महत्व देने के कारण गाँवों से लोगो का शहरों की ओर पलायन ओर तेज हो गया.
भारतीय अर्थव्यस्था का मूल आधार गाँव ही तो हैं, इसके कारण गाँवों की हालत बद से बदतर होती चली गईं. साधारण व्यक्ति के जीवन का निर्वाह करना बेहद मुश्किल हो गया. दूसरी तरफ कम या अल्पविकसित देशों को अधिक नुक्सान उठाना पड़ा. मजदूरों को पहले से कम वेतन पर नौकरी करनी पड़ी.
यदि इस स्थति में वे अधिक रोजगार पाने की मांग करते तो उन्हें उसी से हाथ धोने का डर सताने लगा. क्युकि उनसे कम कीमत पर भाड़े के मजदूरों द्वारा काम करवा लिया जाता था. भारत में इसका परोक्ष उदहारण बीपीओ उद्योग को देखा जा सकता हैं.
भारत में वैश्वीकरण
विश्व के अधिकतर देशों द्वारा वैश्वीकरण प्रणाली अपनाने के साथ ही कालान्तर में भारत को भी अन्य देशों के लिए रास्ते खोलने पड़े. इसी दौरान 1991 के आर्थिक संकट में भारत को पूंजीपति राष्ट्रों के पास सोना-चांदी गिरवी रखकर लोन लेना पड़ा.
जब भारत ने इस वैश्वीकरण की प्रणाली के लिए अपने द्वार खोल दिए. तो बड़ी विदेशी कम्पनियों के निवेश भारत में किये जाने लगे. भारत में वैश्वीकरण से आयात और निर्यात दोनों में विशेष तौर पर फायदा मिला.
अब तक भारत सूचना और प्रद्योगिकी के साथ ऑटोमोबाइल में भी अन्य देशों के मुकाबले पीछे था इस क्षेत्र में विशेष उन्नति हुई. अब भारत के सॉफ्टवेयर इंजीनियरों की विश्वभर में मांग बढ़ने लगी. वैश्वीकरण का ही परिणाम हैं, आज विश्व के हर देश में आईटी के क्षेत्र में भारतीय विषेयज्ञो की भरमार हैं.
वैश्वीकरण ने सभी देशों को तीव्र आर्थिक विकास का एक मंच प्रदान किया हैं. हालाँकि इसके कुछ दुष्परिणाम भी हैं. मगर कुल-मिलाकर एक-दुसरे देश के सहयोग के बिना किसी राष्ट्र की प्रगति उसका आर्थिक विकास संभव नही हैं.
यदि सभी देश राष्ट्रिय भावना के साथ-साथ वैश्विक सोहार्द और परस्पर सहयोग की दिशा में काम करे तो न सिर्फ इससे विकासशील देशों को फायदा होगा, बल्कि विकसित राष्ट्र भी वैश्वीकरण से लाभान्वित होंगे.
यदि प्रतिस्पर्धी राष्ट्र के रूप में न देखकर व्यापार में इन्हे सहयोगी समझकर आगे बढ़ा जाए तो इससे वैश्विक अर्थव्यवस्था में सुधार होने के साथ साथ अंतराष्ट्रीय शांति और भाईचारे को बढाने में भी कारगर होगा.
आज संचार और सुचना की क्रांति के कारण आज पूरी दुनियाँ एक गाँव का रूप ले चुकी हैं. यदि सकारात्मक द्रष्टि से देखा जाए तो आर्थिक द्रष्टि से वैश्वीकरण महत्वपूर्ण हैं.
आज की वैश्विक जटिलता की स्थति में कोई भी राष्ट्र अलग रहकर कभी भी पूर्ण रूप से आत्मनिर्भर नही बन सकता हैं. किसी न किसी क्षेत्र में उन्हें पड़ोसी या सहयोगी राष्ट्र पर निर्भर रहना पड़ता हैं. इसकी वजह यह अंतराष्ट्रीय व्यापार और सहयोग को बढ़ावा तेजी से आर्थिक विकास के लिए वैश्वीकरण आवश्यक हैं.
Share full article
Advertisement
Supported by
Guest Essay
A Principled Supreme Court, Unnerved by Trump
By William Baude
Mr. Baude is a professor of law at the University of Chicago Law School.
At the end of another momentous term, the Supreme Court has issued major rulings that will reshape the law. Like much that the court does today, these decisions, in areas like administrative law, have been widely criticized as corrupt or illegitimate.
For the most part, this criticism does not give the Supreme Court enough credit. In case after case, it has rightly emphasized the importance of turning to historical understandings in deciding constitutional cases rather than imposing modern policy views. Most of the court’s decisions are principled and sound — most but unfortunately not all.
There were two particularly salient blemishes on the court’s performance this year — and they are particularly unfortunate because they related to Donald Trump.
Still, for most of the term, the court based its decisions on historical understandings. Perhaps most significant, it has imposed important limitations on the administrative state, sharply limiting the ability of agencies to impose regulatory fines without a jury and holding that courts, rather than agencies, will be in charge of deciding whether ambiguous laws forbid new agency initiatives. The court has also increased the power of cities to displace unhoused people from public spaces, curtailing an activist string of rulings from the Court of Appeals for the Ninth Circuit. In these cases, Justices Sonia Sotomayor and Elena Kagan dissented orally from the bench. Yet the same logic has led to some victories for the Biden administration, too.
The court rejected an important challenge to the Consumer Financial Protection Bureau’s appropriations structure in an originalist opinion by Justice Clarence Thomas, with an emphatic concurrence about the importance of history joined by the cross-ideological group of Justices Kagan, Sotomayor, Brett Kavanaugh and Amy Coney Barrett. The court upheld a federal gun control statute dealing with domestic violence by an 8-to-1 vote, with many justices thoughtfully discussing the role of history in shaping these cases.
In other high-profile cases, the court has insisted on enforcing the Constitution’s limits on judicial power, rejecting challenges brought by conservative activists because they lacked standing to bring those challenges into federal court. In doing so, the court showed that the doctrine of standing, which has often been used to curb lawsuits by environmentalists and consumer protection groups, can also be used to block right-wing lawsuits and is not just a shield for one cause or ideology.
We are having trouble retrieving the article content.
Please enable JavaScript in your browser settings.
Thank you for your patience while we verify access. If you are in Reader mode please exit and log into your Times account, or subscribe for all of The Times.
Thank you for your patience while we verify access.
Already a subscriber? Log in .
Want all of The Times? Subscribe .
आतंकवाद पर निबंध (Terrorism Essay in Hindi) भ्रष्टाचार पर निबंध (Corruption Essay in Hindi) स्वामी विवेकानंद पर निबंध (Swami Vivekananda Essay in Hindi) बेरोजगारी पर निबंध (Essay on Unemployment in Hindi)
Essay on Globalization in Hindi वैश्वीकरण पर 200 शब्दों में निबंध नीचे दिया गया है: वैश्वीकरण के कारण लोग किसी भी देश की वस्तु किसी अन्य देश में प्राप्त कर ...
Home » Essay » वैश्वीकरण पर निबंध, तथ्य, प्रभाव Essay on Globalization in Hindi Essay By बिजय कुमार November 24, 2018 January 4, 2023
भूमंडलीकरण (Globalization) एक प्रक्रिया है जिसमें दुनिया भर में विभिन्न देशों और संस्थाओं के बीच आर्थिक, सांस्कृतिक, राजनीतिक और तकनीकी ...
Hindi Essay Writing - वैश्वीकरण (Globalization) इस लेख में हम वैश्वीकरण पर निबंध लिखेंगे | इस लेख हम वैश्वीकरण क्या है, वैश्वीकरण की विशेषतायें वैश्वीकरण ...
Read an essay on Globalization in Hindi language for students of class 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11 and 12. Know more about Globalization in Hindi ...
वैश्वीकरण का विविधीकरण. यह एडिटोरियल 11/03/2023 को 'फाइनेंशियल एक्सप्रेस' में प्रकाशित "Fragmented Globalisation" लेख पर आधारित है। इसमें चर्चा की गई है ...
वैश्वीकरण के कारण (Reasons Behind Globalization) दुनिया के राष्ट्रों और लोगों के बीच कम होते इस फासले के कई कारण है, जैसे कि :- विज्ञान एवं तकनीक का विकास ...
Essay On Globalization In Hindi वैश्वीकरण पूरे विश्व में व्यापार और वाणिज्य को एकीकृत करने की एक प्रक्रिया है। सरकारें, निजी कंपनियां और यहां तक कि लोग अपने
वैश्वीकरण निबंध, globalisation essay in hindi (200 शब्द) जब हम किसी वस्तु को पूरे विश्व तक पहुंचाते हैं तो उसे उस वस्तु का वैश्वीकरण कहते हैं। इसे हम समय ...
वैश्वीकरण क्या है What Is Globalisation In Hindi बीसवी शताब्दी के अंतिम दशक में संचार क्रांति ने समूचे विश्व को एक वैश्विक गाँव में बदल दिया हैं.
वैश्वीकरण सूचकांक (Globalization index): वैश्वीकरण सूचकांक जिसे व्यापार GDP अनुपात (Ratio) भी कहा जाता है। यह अनुपात किसी देश या राष्ट्र की ...
वैश्वीकरण और भारत (India and Globalization) विकसित देश व्यापार को उदार बनाने के लिए विकासशील देशों को आगे बढ़ाने की कोशिश कर रहे हैं और अपने घरेलू ...
Here is an essay on 'Globalization' for class 9, 10, 11 and 12. Find paragraphs, long and short essays on 'Globalization' especially written for school and college students in Hindi language. Essay on Globalization Essay Contents: वैश्वीकरण का अर्थ (Meaning of Globalization) वैश्वीकरण की परिभाषाएँ (Definitions of ...
essay on Globalisation in hindi वैश्वीकरण या ग्लोबलाइजेशन पर निबंध Globalisation essay in Hindi ...
परोपकार पर निबंध-Essay On Paropkar In Hindi (100, 200, 300, 400, 500, 700, 1000+ Words) मित्रता पर निबंध-Essay On Friendship In Hindi (100, 200, 300, 400, 500, 700, 1000 Words)
Essay on Global Warming in Hindi - ग्लोबल वार्मिंग पर निबंध पानी बचाओ पर निबंध - Essay on Save water in Hindi ए.पी.जे. अब्दुल कलाम पर निबंध - APJ Abdul Kalam Essay in Hindi
www.inhindiii.com
Here is an essay on the 'Globalization of Indian Economy' especially written for school and college students in Hindi language. भारत में भी वैश्वीकरण की प्रक्रिया धीरे-धीरे गति पकड़ रही है । भारत में वैश्वीकरण की प्रक्रिया 1991 में ...
ग्लोबलाइजेशन >> Essay on Globalization in Hindi for Class 1 to 10 Class Students. Essay on Globalization
वि-वैश्वीकरण (De-Globalisation) : कारण और प्रभाव. 10 Apr 2018; 8 min read; संदर्भ 'भारतीय बनें और भारतीय उत्पाद खरीदें' अंग्रेज़ों के खिलाफ यह आह्वान महात्मा गांधी की अगुवाई ...
essay on globalisation in hindi।। वैश्वीकरण पर हिंदी में निबंधAbout this video:-This video is about the globalisation essay in hindiAbout ...
It presents population estimates from the 1990s to the present for 237 countries or areas, underpinned by analyses of historical demographic trends. The 2024 revision also presents population projections to the year 2100 that reflect a range of plausible outcomes at the global, regional and national levels.
Following a cyberattack, car dealership software company CDK Global plans to restore services to all dealers by Thursday, the company said in a statement Monday.. CDK offers cloud-based software ...
Globalization Essay In Hindi: आज हम वैश्वीकरण पर निबंध आपकों यहाँ बता रहे हैं ...
The Biden campaign has attacked Donald J. Trump's ties to the conservative policy plan that would amass power in the executive branch, though it is not his official platform. By Simon J. Levien ...
France has taken a leadership role in global mitigation and made significant progress towards reducing greenhouse gas emissions, but further efforts will be needed to meet domestic mitigation targets. Accelerating emissions reductions from road transportation will be a key part of this strategy, as they account for nearly one-third of national emissions. At the same time, with the shift to ...
We analyse the consequences of carbon price heterogeneity on households in The EU from 2010 to 2020. Accounting for both heterogeneity in carbon pricing across emission sources and the indirect effects from inter-industry linkages, we obtain two key findings. First, due to widespread carbon pricing exemptions, household burdens are lower than previously estimated. Second, lower-income groups ...
On Sunday night, joy: French voters had, once again, kept the far right out of power. On Monday morning, uncertainty: A hung parliament, shaky alliances and the threat of turbulent years ahead.
Mr. Baude is a professor of law at the University of Chicago Law School. At the end of another momentous term, the Supreme Court has issued major rulings that will reshape the law. Like much that ...
ಗ್ರಂಥಾಲಯದ ಮಹತ್ವ|Library Essay Writing in Kannada|Granthalaya Mahatva prabandha in Kannada|2023
VIDEO
ಕಡ್ಡಾಯ ಕನ್ನಡ ಪ್ರಬಂಧ ರಚನೆ
ಪ್ರಬಂಧ ರಚನೆ ಮಾಡುವ ಹಂತಗಳು||Essay Writing Tips in kannada||Essay Writing||
ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ವೃದ್ಧಾಶ್ರಮಗಳು Kannada prabandha essay
How to write best essay
ಶಿಕ್ಷಣ ಮಹತ್ವ 10 ಸಾಲಿನ ಪ್ರಬಂಧ
ಕರ್ನಾಟಕದ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ/Essay on Karnataka in Kannada / KARNATAKA ESSAY / Essay writing in Kannada
COMMENTS
KPSC Compulsory Kannada Exam Question Papers with Answers PDF
Karnataka Public Service Commission (KPSC) has released the KPSC Compulsory Kannada Exam Question Papers with Answers PDF from the official website or it can be directly downloaded from the link given at the bottom of this page. Karnataka Public Service Commission conducts multiple exams for several posts. A lot of candidates apply online and ...
ಕನ್ನಡ ಇ-ಪುಸ್ತಕಗಳ ಸಂಗ್ರಹ (kannadada_ebooks_pdf)
ಇದನ್ನೂ ಮೀರಿ ಈಗ "ಇ-ಪುಸ್ತಕ" ಎಂಬ ಪದ ಎಲ್ಲೆಲ್ಲೂ ಕೇಳಿ ಬರುತ್ತಿದೆ.
Essay for PSI Exam in Kannada ಗುರುದೇವ ಅಕಾಡೆಮಿಯ PSI ಪ್ರಬಂಧಗಳು PDF
Essay for PSI Exam in Kannada PDF. PDF FILE DETAILS. File Category: [PDF] ಗುರುದೇವ ಅಕಾಡೆಮಿ ರಚಿತ PSI ಪ್ರಬಂಧಗಳ PDF Download Now. Download link: Given Below. File Language: Kannada. Which Department: Education. Which State: Karnataka. Published Date: 27-08-2021. File Format Type: PDF.
350+ ಕನ್ನಡ ಪ್ರಬಂಧಗಳು
Prabandhagalu in Kannada PDF. 350+ ಕನ್ನಡ ಪ್ರಬಂಧಗಳು | Prabandhagalu in Kannada Essay List Free For Students.
400+ ಕನ್ನಡ ಪ್ರಬಂಧಗಳು
ಇದರಲ್ಲಿ 50+ ಕನ್ನಡ ಪ್ರಬಂಧಗಳು ಇದರಲ್ಲಿವೆ, Kannada Prabandhagalu, Kannada prabandha, Prabandha in Kannada, ಪ್ರಬಂಧ ವಿಷಯಗಳು Kannada Prabandha List
PSI Essay Writing in Kannada
PSI Essay kannada. ಪಶ್ಚಿಮಘಟ್ಟ ಮತ್ತು ಜೀವವೈವಿಧ್ಯ ರಕ್ಷಣೆ. ಕಾವೇರಿ ನದಿ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿ. ದಿಕ್ಕುಗಳು ಕನ್ನಡ . ಕನ್ನಡ ಪ್ರಬಂಧಗಳು psi psi essay writing in kannada
ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಕನ್ನಡ ಪ್ರಬಂಧ ವಿಷಯಗಳು: 180+ಎಲ್ಲಾ ವಿಷಯಗಳ ಕನ್ನಡ ಪ್ರಬಂಧಗಳು
kannada essay topics for students and How to write an essay ನಾವು ಈ ಲೇಖನದಲ್ಲಿ 200 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಬಂಧಗಳ ಕುರಿತು ಮಾಹಿತಿ ನೀಡಿದ್ದೇವೆ.
KPSC KAS Syllabus 2023 in Kannada/English (Prelims/Mains) Download PDF
Download PDF of KPSC KAS Syllabus in Kannada Language/English from this page!! Candidates who are preparing for Karnataka Administrative Service (KAS) can go ... Essay: 250: 3 hours: Paper 2: General Studies-I: 250: 3 hours: Paper 3: General Studies-II: 250: ... Kannada/ English: Precis writing: Usage: Vocabulary: Short Essay: Communication ...
Essay Writing Kannada Pdf
ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯಿಗೆ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಬರೆಯುವುದು ...
ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಮಹತ್ವ ಪ್ರಬಂಧ, Grantalaya Mahatva Kurithu Prabhanda Granthalaya Bhagya Prabandha Upayogalu Essay on Library in Kannada writing PDF, ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಮಹತ್ವ ಪ್ರಬಂಧ, granthalaya mahatva bhagya prabandha kannada essay writing in kannada, ಗ್ರಂಥಾಲಯದ ಉಪಯೋಗಗಳು ಪ್ರಬಂಧ
KAS PSI Latest Essay's PDF
EdutubeKannada.com is an unique Online Education Website, which provides All useful PDFs for Competitive exam aspirants, who are preparing for competitive exams all over India. All these PDF's are in Kannada or English Language only, and one thing all PDFs are provided here ( Edutube Kannada Website) for Education purposes only.
Essay writing in kannada pdf
Essay writing in kannada pdf Kannada lacks the palatalization of some of the k's which was done by Tamil-Malayalam languages and independently by Telugu, eg. Random Posts. The works of this period are based on Jain and Hindu principles. It dates to around the 9th century and is preserved in the Jain Bhandar, Mudbidri, Dakshina Kannada district.
Prabandhagalu (Essay Writing in Kannada)
prabandhagalu (essay writing in kannada) - Free download as PDF File (.pdf), Text File (.txt) or read online for free. 1. The document discusses various aspects of milk production and consumption in India. It notes that milk is an important part of the Indian diet and that dairy farming plays a significant role in the rural economy. 2.
[PDF] PSI Essay in Kannada PDF download
Thanks for reading [PDF] PSI Essay in Kannada PDF download : ಪಿಎಸ್ಐ ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ಪ್ರಬಂಧಗಳು
[PDF] Ujwala Academy Essays PDF in Kannada For All Competitive Exams
Which State: Karnataka. Published Date: 11-09-2021. File Format Type: PDF. File Size: 2 MB. Total Pages: 106 Pages. Download Link: Click Below Blue Color Link To Download Ujwala Academy Essays PDF in Kannada For All Competitive Exams Download Now. Availability of Website Link: Yes. Scanned Copy: Yes.
Most Important Essays PDF For KPSC, PSI, ESI
File Category : Most Important Essays PDF For KPSC, PSI, ESI. Download link: Given Below. File Language: Kannada. Which Department: Education. Which State: Karnataka. Published Date: 09-12-2020. File Format Type: PDF. File Size: 3.3 mb. Total Pages: 106 Pages. Download Link: Click Below Blue Color Link To Download Most Important Essays PDF For ...
ಪರಿಸರ ಸಂರಕ್ಷಣೆ ಪ್ರಬಂಧ
Parisara Samrakshane Essay in Kannada. ... Essay writing is good skill for any students it is so much use ful for students s future education programs. It's very important to us because environment is the nature .So nature is God . 17/06/2022 at 10:01 am . Reply. Leave a ...
Essay Writing In Kannada Pdf
Payments Method. User ID: 625240. I accept. 100% Success rate. 7Customer reviews. Essay Writing In Kannada Pdf, Homework Sheet For Third Grade, Homework Julie Andrews, Order Poetry Speech, Recreation And Leisure Resume, Mla Format Citing A Video Essay, Case Study Nissan Renault. kimdaihai. 4.8 stars - 1137 reviews.
PSI Essay Kannada-1 (1-2.pdf
Displaying PSI Essay Kannada-1 (1-2.pdf.
Essay Writing Kannada Pdf
The final product will meet all your specifications regarding the content and formatting style. What is more, you will not have to proofread it for any grammatical or spelling errors, because our professionals have a really good command of the English language. kimdaihai. 4.51578. Essay Writing Kannada Pdf -.
Noothana Chanakya PSI Essay PDF
File Language: Kannada. Which Department: Education. Which State: Karnataka. Published Date: 27-11-2020. File Format Type: Pdf. File Size: 4.69 mb. Total Pages: 35 Pages. Download Link:Click Below Blue Colour Download Noothana Chanakya Career Academy Essay's Link and Get Pdf. Availability of Website Link: Yes.
essay writing in kannada pdf
Prabandhagalu in Kannada PDF 350+ ಕನ್ನಡ ಪ್ರಬಂಧಗಳು | Prabandhagalu in Kannada Essay List Free For Students... Posted on November 19, 2022 by admin PSI Prabandha In Kannada, psi essay kannada , psi ಪ್ರಬಂಧಗಳು, ಕನ್ನಡ ಪ್ರಬಂಧಗಳು psi, ಪಿಎಸ್ಐ ಪ್ರಬಂಧಗಳು, psi essay in kannada pdf, psi essay writing in ...
IMAGES
VIDEO
COMMENTS
Karnataka Public Service Commission (KPSC) has released the KPSC Compulsory Kannada Exam Question Papers with Answers PDF from the official website or it can be directly downloaded from the link given at the bottom of this page. Karnataka Public Service Commission conducts multiple exams for several posts. A lot of candidates apply online and ...
ಇದನ್ನೂ ಮೀರಿ ಈಗ "ಇ-ಪುಸ್ತಕ" ಎಂಬ ಪದ ಎಲ್ಲೆಲ್ಲೂ ಕೇಳಿ ಬರುತ್ತಿದೆ.
Essay for PSI Exam in Kannada PDF. PDF FILE DETAILS. File Category: [PDF] ಗುರುದೇವ ಅಕಾಡೆಮಿ ರಚಿತ PSI ಪ್ರಬಂಧಗಳ PDF Download Now. Download link: Given Below. File Language: Kannada. Which Department: Education. Which State: Karnataka. Published Date: 27-08-2021. File Format Type: PDF.
Prabandhagalu in Kannada PDF. 350+ ಕನ್ನಡ ಪ್ರಬಂಧಗಳು | Prabandhagalu in Kannada Essay List Free For Students.
ಇದರಲ್ಲಿ 50+ ಕನ್ನಡ ಪ್ರಬಂಧಗಳು ಇದರಲ್ಲಿವೆ, Kannada Prabandhagalu, Kannada prabandha, Prabandha in Kannada, ಪ್ರಬಂಧ ವಿಷಯಗಳು Kannada Prabandha List
PSI Essay kannada. ಪಶ್ಚಿಮಘಟ್ಟ ಮತ್ತು ಜೀವವೈವಿಧ್ಯ ರಕ್ಷಣೆ. ಕಾವೇರಿ ನದಿ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿ. ದಿಕ್ಕುಗಳು ಕನ್ನಡ . ಕನ್ನಡ ಪ್ರಬಂಧಗಳು psi psi essay writing in kannada
kannada essay topics for students and How to write an essay ನಾವು ಈ ಲೇಖನದಲ್ಲಿ 200 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಬಂಧಗಳ ಕುರಿತು ಮಾಹಿತಿ ನೀಡಿದ್ದೇವೆ.
Download PDF of KPSC KAS Syllabus in Kannada Language/English from this page!! Candidates who are preparing for Karnataka Administrative Service (KAS) can go ... Essay: 250: 3 hours: Paper 2: General Studies-I: 250: 3 hours: Paper 3: General Studies-II: 250: ... Kannada/ English: Precis writing: Usage: Vocabulary: Short Essay: Communication ...
ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯಿಗೆ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಬರೆಯುವುದು ...
ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಮಹತ್ವ ಪ್ರಬಂಧ, Grantalaya Mahatva Kurithu Prabhanda Granthalaya Bhagya Prabandha Upayogalu Essay on Library in Kannada writing PDF, ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಮಹತ್ವ ಪ್ರಬಂಧ, granthalaya mahatva bhagya prabandha kannada essay writing in kannada, ಗ್ರಂಥಾಲಯದ ಉಪಯೋಗಗಳು ಪ್ರಬಂಧ
EdutubeKannada.com is an unique Online Education Website, which provides All useful PDFs for Competitive exam aspirants, who are preparing for competitive exams all over India. All these PDF's are in Kannada or English Language only, and one thing all PDFs are provided here ( Edutube Kannada Website) for Education purposes only.
Essay writing in kannada pdf Kannada lacks the palatalization of some of the k's which was done by Tamil-Malayalam languages and independently by Telugu, eg. Random Posts. The works of this period are based on Jain and Hindu principles. It dates to around the 9th century and is preserved in the Jain Bhandar, Mudbidri, Dakshina Kannada district.
prabandhagalu (essay writing in kannada) - Free download as PDF File (.pdf), Text File (.txt) or read online for free. 1. The document discusses various aspects of milk production and consumption in India. It notes that milk is an important part of the Indian diet and that dairy farming plays a significant role in the rural economy. 2.
Thanks for reading [PDF] PSI Essay in Kannada PDF download : ಪಿಎಸ್ಐ ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ಪ್ರಬಂಧಗಳು
Which State: Karnataka. Published Date: 11-09-2021. File Format Type: PDF. File Size: 2 MB. Total Pages: 106 Pages. Download Link: Click Below Blue Color Link To Download Ujwala Academy Essays PDF in Kannada For All Competitive Exams Download Now. Availability of Website Link: Yes. Scanned Copy: Yes.
File Category : Most Important Essays PDF For KPSC, PSI, ESI. Download link: Given Below. File Language: Kannada. Which Department: Education. Which State: Karnataka. Published Date: 09-12-2020. File Format Type: PDF. File Size: 3.3 mb. Total Pages: 106 Pages. Download Link: Click Below Blue Color Link To Download Most Important Essays PDF For ...
Parisara Samrakshane Essay in Kannada. ... Essay writing is good skill for any students it is so much use ful for students s future education programs. It's very important to us because environment is the nature .So nature is God . 17/06/2022 at 10:01 am . Reply. Leave a ...
Payments Method. User ID: 625240. I accept. 100% Success rate. 7Customer reviews. Essay Writing In Kannada Pdf, Homework Sheet For Third Grade, Homework Julie Andrews, Order Poetry Speech, Recreation And Leisure Resume, Mla Format Citing A Video Essay, Case Study Nissan Renault. kimdaihai. 4.8 stars - 1137 reviews.
Displaying PSI Essay Kannada-1 (1-2.pdf.
The final product will meet all your specifications regarding the content and formatting style. What is more, you will not have to proofread it for any grammatical or spelling errors, because our professionals have a really good command of the English language. kimdaihai. 4.51578. Essay Writing Kannada Pdf -.
File Language: Kannada. Which Department: Education. Which State: Karnataka. Published Date: 27-11-2020. File Format Type: Pdf. File Size: 4.69 mb. Total Pages: 35 Pages. Download Link:Click Below Blue Colour Download Noothana Chanakya Career Academy Essay's Link and Get Pdf. Availability of Website Link: Yes.
Prabandhagalu in Kannada PDF 350+ ಕನ್ನಡ ಪ್ರಬಂಧಗಳು | Prabandhagalu in Kannada Essay List Free For Students... Posted on November 19, 2022 by admin PSI Prabandha In Kannada, psi essay kannada , psi ಪ್ರಬಂಧಗಳು, ಕನ್ನಡ ಪ್ರಬಂಧಗಳು psi, ಪಿಎಸ್ಐ ಪ್ರಬಂಧಗಳು, psi essay in kannada pdf, psi essay writing in ...